ԵՎՐԱՍԻԱԿԱՆ ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎ

ԿՈԼԵԳԻԱ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

21 մարտի  2023 թվականի

թիվ 36

քաղ. Մոսկվա

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիան (այսուհետ՝ Հանձնաժողով), Մրցակցության ընդհանուր սկզբունքների և կանոնների մասին արձանագրության («Եվրասիական տնտեսական միության մասին» 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրի թիվ 19 հավելված) (այսուհետ համապատասխանաբար՝ Արձանագրություն, Պայմանագիր) 10-րդ կետի 3-րդ և 4-րդ ենթակետերին և Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի նոյեմբերի 23-ի թիվ 99 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման մասին գործերի քննման կարգի (այսուհետ` Գործերի քննման կարգ) 44-րդ և 45-րդ կետերին համապատասխան, քննել է անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման առկայության վերաբերյալ հարցը՝ CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերով հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման մասին գործով (այսուհետ՝ գործ)։

Գործի նյութերի քննության արդյունքներով, հիմնվելով Եվրասիական տնտեսական միության իրավունքի կազմում ընդգրկվող՝ մրցակցության ոլորտում միջազգային պայմանագրերի և նորմատիվ իրավական ակտերի դրույթների վրա, ուսումնասիրելով գործի փաստական հանգամանքները և գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի եզրահանգումները, որոնք ներկայացված են սույն որոշման նկարագրական և պատճառաբանական մասերում՝ հավելվածի համաձայն, ղեկավարվելով Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 118 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման համար տուգանքների նշանակման կարգով և հաշվարկի մեթոդաբանությամբ (այսուհետ՝ Տուգանքների նշանակման կարգ և հաշվարկի մեթոդիկա), Հանձնաժողովի կոլեգիան որոշեց

1. «Ղազախստանի Հանրապետության պրոֆեսիոնալ հաշվապահների պալատ» հաշվապահների պրոֆեսիոնալ կազմակեպության (Ղազախստանի Հանրապետություն, ք. Ալմաթի, Սեյֆուլինի պող․, տ․ 597Ա, 7-րդ հարկ, գրասենյակ 703, 704, ԳՀ 91758-1910-ՊՀՊ, ՀՎԳՀ 600300511060, գրանցման ամսաթիվը՝ 2008 թվականի ապրիլի 15, ԲՆՀ 080440011737) (այսուհետ՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ), «Հավաստագրված հանրային հաշվապահների եվրասիական ինստիտուտ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերակցության (Ղազախստանի Հանրապետություն, ք. Ալմաթի, Սեյֆուլինի պող., տ. 597Ա, 7-րդ հարկ, գրասենյակ 703, 704, ՀՎԳՀ 600700699647, գրանցման ամսաթիվը՝ 2014 թվականի ապրիլի 9, ԲՆՀ 140440009917) (այսուհետ՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ), «Ղրղզստանի պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների ինստիտուտ» հասարակական միավորման (Ղրղզստանի Հանրապետություն, ք. Բիշքեկ, Իբրահիմովի փ․, տ. 115Ա, 3-րդ հարկ, 305 սենյակ, ԳՀ 146235-3301-00, գրանցման ամսաթիվը՝ 2015 թվականի մայիսի 14, ԲՆՀ 01405201510190) (այսուհետ՝ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ) և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի (Ղրղզստանի Հանրապետություն, ք. Բիշքեկ, Իբրահիմովի փ., տ. 115Ա, 3-րդ հարկ, 304 սենյակ, ԳՀ 127470-3301 -У-е, գրանցման ամսաթիվը՝ 2017 թվականի նոյեմբերի 13, ՀՎՆՀ 00102201310152) կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկություններ տարածելու մասով գործողությունները (անգործությունը) 2015 թվականի հունիսի 15-ից մինչև 2021 թվականի նոյեմբերի 10-ն ընկած ժամանակահատվածում, որոնք կարող էին կորուստներ պատճառել տնտեսավարող սուբյեկտին կամ վնաս հասցնել նրա գործարար համբավին ծառայությունների անդրսահմանային շուկայում, ճանաչել Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետի դրույթների խախտում։

2. Ճանաչել գործի քննումը դադարեցնելու համար հիմքերի բացակայությունը։

3. Արձանագրության 16-րդ կետի 1-ին ենթակետին և Տուգանքների հաշվարկման մեթոդաբանությանը և նշանակման կարգին համապատասխան՝ նշանակել հետևյալ տուգանքները.

«ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին՝ 662 500 ռուսական ռուբլու չափով

«ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին՝ 662 500 ռուսական ռուբլու չափով

«ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին՝ 662 500 ռուսական ռուբլու չափով

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկին՝ 662 500 ռուսական ռուբլու չափով։

Սույն որոշմամբ նշանակված տուգանքները ենթակա են վճարման Արձանագրության 17-րդ և 18-րդ կետերով սահմանված կարգով՝ հետևյալ բանկային վավերապայմաններին համապատասխան.

Ղազախստանի Հանրապետության տարածքում գրանցված տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտների) կողմից՝ ԲԴԾ 204176, ՎՆԾ 913,

Ղրղզստանի Հանրապետության տարածքում գրանցված տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտների) կողմից՝ ՀՎՆՀ 02802200610325, ՀՎԳՀ ծածկագիրը՝ 004 Պերվոմայսկոյե, ստացողը՝ Պերվոմայսկի ԳՏԲ, ԲՆԾ 440201, ՂՀ ՖՆ առընթեր Կենտրոնական գանձապետարան, հ/հ 4402011001002463, վճարման եկամտային ծածկագիր 14311400:

4. «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկին պարտավորեցնել դադարեցնելու կատարել գործողություններ, որոնք խախտում են Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետի դրույթները, այդ թվում՝ իրենց տվյալների բազաներից (ռեեստրներից) և դիմումատուների մոտից հանել պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների սերտիֆիկացման ծրագրերով սերտիֆիկացված և կողմնակի կազմակերպություններում նման սերտիֆիկատ ստացած անձանց մասին տեղեկությունները։

5. «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկին տեղեկացնել հետևյալի մասին.

ա) Տուգանքների հաշվարկման մեթոդիկայի և նշանակման կարգի 171 կետի երկրորդ պարբերությանը համապատասխան՝ Արձանագրության 16-րդ կետով նախատեսված տուգանքները իրավախախտների կողմից վճարվում են ամբողջությամբ՝ սույն որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո 60 օրացուցային օրվանից ոչ ուշ: Նշված ժամկետում տուգանքը չվճարելու դեպքում Հանձնաժողովը ձեռնարկում է սույն որոշման հարկադիր կատարմանն ուղղված միջոցներ՝ Տուգանքների հաշվարկման մեթոդիկայի և նշանակման կարգի 18-րդ կետին համապատասխան:

բ) Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի նոյեմբերի 23-ի թիվ 99 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ գործերի քննման կարգի 45-րդ կետին համապատասխան՝ սույն կետի «ա» ենթակետով նախատեսված ժամկետը լրանալու ամսաթվից 30 օրացուցային օրվա ընթացքում անհրաժեշտ է տեղեկացնել Հանձնաժողովին տուգանքների վճարման, ինչպես նաև սույն որոշման 4-րդ կետի կատարման մասին։

6. Սույն որոշումը սահմանված կարգով կարող է բողոքարկվել Եվրասիական տնտեսական միության դատարան։

7. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում դրա պաշտոնական հրապարակման օրվանից 30 օրացուցային օրը լրանալուց հետո:

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի նախագահ՝

Մ. Մյասնիկովիչ

ՀԱՎԵԼՎԱԾ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի 2023 թվականի մարտի 21-ի թիվ 36 որոշման

ՆԿԱՐԱԳՐԱԿԱՆ ԵՎ ՊԱՏՃԱՌԱԲԱՆԱԿԱՆ ՄԱՍԵՐ

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի 2023 թվականի մարտի 21-ի թիվ 36 որոշման

«Հավաստագրված հաշվապահների և աուդիտորների եվրասիական խորհուրդ» ասոցիացիայի ձևով իրավաբանական անձանց միավորումը (Ղազախստանի Հանրապետություն, ք. Ալմաթի, 6-րդ մ/շ, տ. 56, ԳՀ 46498-1910-ԻԱՄ (ԻՈւ), ՀՎԳՀ 600300501348, գրանցման ամսաթիվը՝ 2002 թվականի մարտի 11, ԲՆՀ 020340005649) (այսուհետ՝ ՀՀԱԵԽ) և համադիմումատուները՝ «Ղազախստանի Հանրապետության աուդիտորների պալատ» պրոֆեսիոնալ աուդիտորական կազմակերպությունը (Ղազախստանի Հանրապետություն, ք. Ալմաթի, Աբիլայ խանի պող., տ. 79/71, գրասենյակ 128, ԳՀ 81590-1910-ՊԱԿ, ՀՎԳՀ 600700008865, գրանցման ամսաթիվը՝ 2006 թվականի հոկտեմբերի 14, ԲՆՀ 061140006025) (այսուհետ՝ «ՂՀ ԱՊ» ՊԱԿ), «Ղազախստանի հաշվապահների և հաշվապահական կազմակերպությունների միություն» հաշվապահների պրոֆեսիոնալ կազմակեպությունը (Ղազախստանի Հանրապետություն, ք. Ալմաթի, Մուրաթբաևի փող., տ. 200, գրասենյակ 104, ԳՀ 92588-1910-ՀՊԿ, ՀՎԳՀ 600700603950, գրանցման ամսաթիվը՝ 2008 թվականի հունիսի 9, ԲՆՀ 080640005195) (այսուհետ՝ «ՀՀԿՄ» ՀՊԿ), «Հավաստագրված պրոֆեսիոնալ հաշվապահ» ոչ առևտրային գործընկերությունը (Ռուսաստանի Դաշնություն, ք. Մոսկվա, Պիժևսկի նրբ., տ. 7, շին.2, գրասենյակ 2, ՊԳՀՀ 1097799028469, գրանցման ամսաթիվը՝ 2009 թվականի հոկտեմբերի 15, ՀՎՆՀ 7706414380) (այսուհետ՝ «ՀՊՀ» ՈԱԳ), «Հաշվապահների և աուդիտորների միավորում» հասարակական միավորումը (Ղրղզստանի Հանրապետություն, ք. Բիշքեկ, բ-ր Էրկինդիկ, շ.42, բն.1, ԳՀ 9484-3301-00, ՀՎՆՀ 01903199910055) (այսուհետ՝ «ՀԱՄ» ՀՄ), Ուզբեկստանի հաշվապահների և աուդիտորների ազգային ասոցիացիան (Ուզբեկստանի Հանրապետություն, ք. Տաշքենտ, Չինգիզ Այթմատովի փ., տ.1Ա, ԳՀ 78 (149), գրանցման ամսաթիվը՝ 1993թ. սեպտեմբերի 20, ՀՎՆՀ 201099796) (այսուհետ՝ դիմումատուներ) 2021 թվականի հունիսի 10-ի ա/հ (2021 թվականի հունիսի 11-ի մտից թիվ 10782) գրությամբ դիմել են Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողով (այսուհետ՝ Հանձնաժողով)՝ «Եվրասիական տնտեսական միության մասին» 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրի (այսուհետ՝ Պայմանագիր) 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի դրույթների խախտման հնարավոր հատկանիշների առկայության և այդպիսի խախտումը կանխելու անհրաժեշտության մասով։

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի նոյեմբերի 23-ի թիվ 97 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) ուսումնասիրության կարգի 132 կետի 3-րդ ենթակետին համապատասխան՝ դիմումի քննության շրջանակներում անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտումների հատկանիշների վերացմանն ու մրցակցության ապահովմանն ուղղված գործողությունների իրականացման վերաբերյալ առաջարկ չի մշակվել։

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի նոյեմբերի 23-ի թիվ 98 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտումների հետաքննություն անցկացնելու կարգի (այսուհետ՝ Հետաքննության անցկացման կարգ) 3-րդ կետի 1-ին ենթակետին, «Մրցակցության ընդհանուր սկզբունքների և կանոնների մասին» արձանագրության (Պայմանագրի թիվ 19 հավելված) (այսուհետ՝ Արձանագրություն) և Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի 2013 թվականի մայիսի 14-ի թիվ 112 որոշման 1-ին կետին համապատասխան՝ դիմումի քննարկման արդյունքներով Հանձնաժողովը կայացրել է անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտումների հետաքննության (այսուհետ՝ հետաքննություն) անցկացման մասին 2021 թվականի հուլիսի 20-ի թիվ 48/որոշ. որոշումը և անցկացրել համապատասխան հետաքննություն՝ հետևյալ անձանց առնչությամբ (այսուհետ՝ պատասխանողներ).

«Ղազախստանի Հանրապետության պրոֆեսիոնալ հաշվապահների պալատ» հաշվապահների պրոֆեսիոնալ կազմակերպություն (Ղազախստանի Հանրապետություն, քաղ. Ալմաթի, Սեյֆուլինի պող., տ. 597Ա, 7-րդ հարկ, գրասենյակ 703, 704, ԳՀ 91758-1910-ՊՀՊ, ՀՎԳՀ 600300511060, գրանցման ամսաթիվը՝ 2008 թվականի ապրիլի 15, ԲՆՀ 080440011737) (այսուհետ՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ)

«Հավաստագրված հանրային հաշվապահների եվրասիական ինստիտուտ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերակցություն (Ղազախստանի Հանրապետություն, քաղ. Ալմաթի, Սեյֆուլինի պող., տ. 597Ա, 7-րդ հարկ, գրասենյակ 703, 704, ՀՎԳՀ 600700699647, գրանցման ամսաթիվը՝ 2014 թվականի ապրիլի 9, ԲՆՀ 140440009917) (այսուհետ՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ [ընկերակցություն]).

«Ղրղզստանի պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների ինստիտուտ» հասարակական միավորում (Ղրղզստանի Հանրապետություն, քաղ. Բիշքեկ, Իբրահիմովի փ., տ. 115Ա, 3-րդ հարկ, 305 առանձնասենյակ, ԳՀ 146235-3301-ՀՄ, գրանցման ամսաթիվը՝ 2015 թվականի մայիսի 14, ՀՎՆՀ 01405201510190) (այսուհետ՝ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ).

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկ (Ղրղզստանի Հանրապետություն, քաղ. Բիշքեկ, Իբրահիմովի փ., տ. 115Ա, 3-րդ հարկ, գրասենյակ 304, ԳՀ 127470-3301-Հ-կ, գրանցման ամսաթիվը՝ 2017 թվականի նոյեմբերի 13, ՀՎՆՀ 00102201310152)։

2021 թվականի նոյեմբերի 15-ին թիվ 62/որոշ. որոշմամբ Հանձնաժողովի կողմից հարուցվել է անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման մասին գործ (այսուհետ՝ գործ), և ստեղծվել է դրա քննման հարցերով հանձնաժողով՝ հետևյալ կազմով.

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի նախագահ՝ Հանձնաժողովի հակամենաշնորհային կարգավորման դեպարտամենտի (այսուհետ՝ Դեպարտամենտ) տնօրեն Ա. Գ. Սուշկևիչ.

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ՝ Դեպարտամենտի տնօրենի տեղակալ Ա. Ա. Կալիև.

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի անդամներ՝

Դեպարտամենտի՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) և գործերի քննման հարցերով բաժնի պետ Ս. Ս. Սումենկով.

Դեպարտամենտի՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) և գործերի ուսումնասիրման բաժնի խորհրդական Ե.Պ. Կրիվցուն.

Դեպարտամենտի՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) և գործերի ուսումնասիրման բաժնի խորհրդական Ա.Բ. Աբդիլդաև։

Հաշվի առնելով որոշում ընդունելու համար լրացուցիչ տեղեկատվություն ստանալու անհրաժեշտությունը՝ 2021 թվականի փետրվարի 15-ի թիվ 8/որոշ. որոշմամբ գործի քննման ժամկետը երկարաձգվել է 60 աշխատանքային օրով։

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի նոյեմբերի 23-ի թիվ 99 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման մասին գործերի քննման կարգի (այսուհետ` Գործերի քննման կարգ) 23-րդ կետին համապատասխան՝ 2022 թվականի մայիսի 17-ին գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի նախագահ, Դեպարտամենտի տնօրեն Ա.Գ. Սուշկևիչը հայտարարել է գործի քննման ավարտի մասին՝ հետևյալ անձանց ներկայությամբ.

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ, Դեպարտամենտի տնօրենի տեղակալ Ա. Ա. Կալիև.

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի անդամներ՝

Դեպարտամենտի՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) և գործերի ուսումնասիրման բաժնի պետ Ս.Ս. Սումենկով.

Դեպարտամենտի՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման վերաբերյալ դիմումների (նյութերի) և գործերի քննության բաժնի խորհրդական Ե.Պ. Կրիվցուն.

գործի քննմանը մասնակցած մյուս անձինք՝

դիմումատուների ներկայացուցիչ՝ Օ.Ս. Բերնացկայա (լիազորագրով)․

տեսակոնֆերանս-կապի միջոցով

«ՀՊՀ» ՈԱԳ փոխնախագահ Վ.Ս. Ժարինով

ՀՀԱԵԽ գործադիր տնօրեն Ա.Վ. Գայդուկ

«ՀՀԿՄ» ՀՊԿ տնօրենների խորհրդի նախագահ Ի.Գ. Աբսալյամով

«ՂՀ ԱՊ» ՊԱԿ նախագահ Ս.Խ. Կոշկիմաբեև

«ՀԱՄ» ՀՄ նախագահ Է.Տ. Տարանչիև

«ՀԱՄ» ՀՄ գործադիր տնօրեն Վ.Վ. Գետման

պատասխանողի ներկայացուցիչ՝ Ն.Օ. Ալիմբետով (լիազորագրերով). քննվող գործի հանգամանքների մասին տեղեկություններին տիրապետող անձ՝ Է.Տ. Դայրաշևա

Եվրասիական տնտեսական միության անդամ պետությունների (այսուհետ համապատասխանաբար՝ Միություն, անդամ պետություններ) լիազորված մարմինների ներկայացուցիչներ, որոնց իրավասության մեջ են մտնում մրցակցային (հակամենաշնորհային) քաղաքականության իրագործումը և (կամ) անցկացումը (տեսակոնֆերանս-կապի միջոցով)

Բելառուսի Հանրապետության հակամենաշնորհային կարգավորման և առևտրի նախարարության սոցիալական ոլորտի և ծառայությունների վարչության պետի տեղակալ Օ.Օ. Վասիլենկո

Բելառուսի Հանրապետության հակամենաշնորհային կարգավորման և առևտրի նախարարության սոցիալական ոլորտի և ծառայությունների վարչության խորհրդատու Տ.Ի. Մելնիկովա

Ղազախստանի Հանրապետության մրցակցության պաշտպանության ու զարգացման հարցերով գործակալության տնտեսական ինտեգրման վարչության գլխավոր փորձագետ Ժ.Բ.Սագդատ

Ղրղզստանի Հանրապետության էկոնոմիկայի և առևտրի նախարարությանն առընթեր հակամենաշնորհային կարգավորման ծառայության Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի հետ փոխգործակցության, միջազգային համագործակցության հարցերով և հասարակայնության հետ կապերի բաժնի պետ Օ.Վ. Գորյանովա.

Դաշնային հակամենաշնորհային ծառայության գովազդի և անբարեխիղճ մրցակցության հսկողության վարչության պետի տեղակալ Յա.Վ. Սկլյարովա.

Դաշնային հակամենաշնորհային ծառայության միջազգային տնտեսական համագործակցության վարչության միջազգային նախագծերի բաժնի պետի տեղակալ Ա.Ա. Շեմյակինա։

Գործի նյութերի քննման արդյունքներով պարզվել է հետևյալը.

Արձանագրությանը, Հետաքննության անցկացման կարգին և Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2013 թվականի հունվարի 30-ի թիվ 7 որոշմամբ հաստատված՝ Մրցակցության վիճակի գնահատման մեթոդիկային (այսուհետ՝ Մեթոդիկա) համապատասխան՝ հետաքննության ընթացքում Դեպարտամենտը գրավոր հարցմամբ անդամ պետությունների մարմիններից, ֆիզիկական և իրավաբանական անձանցից պահանջել է դիմումի մեջ շարադրված փաստերի վերաբերյալ տեղեկատվություն։

Մեթոդիկայի 4-րդ կետի համաձայն՝ Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետով սահմանված արգելքների խախտումները հետաքննելիս մրցակցության վիճակի գնահատումը կարող է սահմանափակվել ապրանքի նախնական որոշմամբ, որն անցկացվում է Մեթոդիկայի 15-րդ կետին համապատասխան։

Արձանագրության 11-րդ կետին և Մեթոդիկայի 61-63-րդ կետերին համապատասխան՝ մրցակցության վիճակի գնահատման յուրաքանչյուր փուլում կատարված հիմնական եզրահանգումները շարադրված են այնքանով, որքանով չեն խախտվում գաղտնի տեղեկատվության պաշտպանությանը ներկայացվող պահանջները։

Ղեկավարվելով Մեթոդիկայի II բաժնի դրույթներով՝ շուկայի ուսումնասիրման ժամանակային միջակայքը սահմանվել է 2015 թվականի հունիսի 15-ից մինչև 2021 թվականի նոյեմբերի 10-ը։

Մեթոդիկայի 4-րդ կետի յոթերորդ պարբերության հիման վրա և հաշվի առնելով 15-րդ կետի դրույթները՝ իրականացվել է ապրանքի նախնական որոշումը, և որպես ապրանքային շուկայի ապրանքատեսակային սահմաններ պարզվել է հետևյալը.

ՀՀԱԵԽ կողմից մշակվել և ներդրվել է Հավաստագրված միջազգային պրոֆեսիոնալ հաշվապահ՝ Certified International Professional Accountant (այսուհետ՝ CIPА) հավաստագրման համակարգը, այդ թվում և անդամ պետությունների համար։

CIPA-ն հաշվապահական հաշվառման ոլորտում պրոֆեսիոնալ որակավորման հաստատման համակարգ է, որը հաշվի է առնում Հաշվապահների միջազգային ֆեդերացիայի (IFAC) (այսուհետ՝ ՀՄՖ) կրթության ստանդարտները, պահպանում է Միավորված ազգերի կազմակերպության Առևտրի և զարգացման համաժողովի կողմից հաստատված՝ հաշվապահների պատրաստման տիպային ուսումնական ծրագիրը (ՅՈՒՆԿԹԱԴ) և նախատեսում է հավաստագրման 2 մակարդակ (հավաստագրված գործող հաշվապահ (САР) և միջազգային հավաստագրված պրոֆեսիոնալ հաշվապահ (CIPA)):

Դիմումատուներ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը և «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն իրականացնում են CIPA ծրագրով հավաստագրում։

Միևնույն ժամանակ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն CIPA ծրագրի հիման վրա մշակել է CPA EURASIA հավաստագրման ծրագիրը, որը զարգացնում և լրացնում է CIPA ծրագիրը։ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն և «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն ընդունում են CPA EURASIA հավաստագրումը որպես հիմք՝ իրենց կազմակերպություններում պրոֆեսիոնալ հաշվապահների անդամակցության համար։

Նաև «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի նամակի (2021 թվականի փետրվարի 17-ի մտից թիվ 2743) համաձայն՝ 2017 թվականի փետրվարին «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի միջև ստորագրվել է CIPA և СРА EURASIA հավաստագրման փոխադարձ ճանաչման մասին համաձայնագիր։

Բացի այդ, «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ նամակի (2020 թվականի օգոստոսի 27-ի մտից թիվ 13699) համաձայն՝ CIPA և СРА EURASIA հավաստագրման ծրագրերով հավաստագրումները փոխադարձ փոխարինելի են։

«ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ը տրամադրում է CPA EURASIA ծրագրերով հավաստագրման ծառայություններ, քանի որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն վերապահել է վերջինիս հավաստագրեր տրամադրելու լիազորություններ։

ՀՄՖ-ի առաջարկությունների հիման վրա՝ նման պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունները, ինչպիսիք են դիմումատուներն ու պատասխանողները, մշակում և պահպանում են հաշվապահի և աուդիտորի մասնագիտությանը ներկայացվող որակավորման միասնական պահանջներ, մասնակցում են հաշվապահների և աուդիտորների թեստավորման և հավաստագրման համակարգերի ստեղծմանն ու գործունեությանը։ Դիմումատուներն ու պատասխանողները հավատարմագրում են ուսումնական կենտրոններին՝ համապատասխանաբար CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերով ուսուցում անցկացնելու համար։

Գործի նյութերում ներկայացված է տեղեկատվություն՝ Ղազախստանի Հանրապետությունում, Ղրղզստանի Հանրապետությունում և Ռուսաստանի Դաշնությունում CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերով հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման ծառայությունների առկայության և շրջանառության մասին։

Գործի նյութերի համաձայն, այդ թվում՝ Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության օրենսդրության վերլուծության արդյունքներով պարզվել է, որ CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերով հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման ծառայություններ մատուցելու մասով գործունեությունը չի լիցենզավորվում:

Դիմումատուների և պատասխանողների կողմից տրամադրվող պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման ծառայությունները չունեն իրավական կարգավորում թե՛ համապատասխան անդամ պետությունների մակարդակով, թե՛ Միության իրավունքի մակարդակով ինչպես ամբողջ ծրագրի, այնպես էլ դրա առանձին մասերի և դրանց տրամադրման մասով, որոնք առաջարկվում և իրականացվում են նշված ծրագրերի շրջանակներում։

Հավաստագրման համապատասխան ծրագրի պահանջների կատարումը (այդ թվում՝ պրոֆիլային բարձրագույն կամ միջին մասնագիտական կրթության, գործունեության պրոֆիլի մասով ստաժի առկայությունը, ինչպես նաև ստացված գիտելիքների հսկողությունը (քննությունները) հաջողությամբ անցնելը) հաստատող փաստաթուղթը հավաստագիրն է։

Հավաստագիրն ուսուցում և հավաստագրում անցկացնող կազմակերպության կողմից տրված փաստաթուղթ է։

Հավաստագրումը թեկնածուներին ուսուցանելու և նրանցից քննություններ ընդունելու միջոցառում է՝ պրոֆեսիոնալ գործունեության համար գիտելիքները, իրավասությունները և հմտությունները պարզելու նպատակով։

CIPA/CAP և CPA EURASIA հավաստագրերը տրամադրվում են թեկնածուի դիմումի հիման վրա (կցելով հաշվապահների պրոֆեսիոնալ կազմակերպության տեղեկանքը՝ թեկնածուի անդամակցության, աշխատանքային փորձի, կրթության մակարդակի մասին և հաստատելով հավաստագրի պատրաստման համար վճարումը)՝ դրա համար նախատեսված բոլոր քննությունները հանձնելու պայմանով։

Գործի նյութերում ներկայացված փաստաթղթերից, այդ թվում՝ նշված ծրագրերի շրջանակներում ծառայությունների մատուցման մասին պայմանագրերից հետևում է, որ թեկնածուի կողմից համապատասխան հավաստագրում անցնելու համար անհրաժեշտ ծառայությունները կարող են տրամադրվել ինչպես մեկ պայմանագրի շրջանակներում, այնպես էլ առանձին՝ ինչպես մեկ տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայի սուբյեկտի) կողմից, այնպես էլ տարբեր տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտների) կողմից։ Ընդ որում, մատուցված ծառայության և հավաստագրման ընթացակարգի համար դրա բավարար լինելու հաստատումը հավաստագրի տրամադրումն իրականացնող կազմակերպության կողմից ծառայությունների համապատասխան մատակարարի հավատարմագրումն է։

Հաշվի առնելով վերոհիշյալը՝ որպես ապրանքատեսակային սահմաններ անհրաժեշտ է դիտարկել հաշվապահների և աուդիտորների՝ CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերով հավաստագրման ծառայությունները (այսուհետ համապատասխանաբար՝ ծառայություններ, ապրանքային շուկա)։

Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի 2012 թվականի դեկտեմբերի 19-ի թիվ 29 որոշմամբ հաստատված՝ Շուկան անդրսահմանային շուկաների շարքին դասելու չափորոշիչների (այսուհետ՝ Չափորոշիչներ) 2-րդ կետով սահմանվել է, որ Պայմանագրի 76-րդ հոդվածով սահմանված՝ մրցակցության ընդհանուր կանոնների կիրառման նպատակներով շուկան անդրսահմանային շուկաների շարքին է դասվում, եթե ապրանքային շուկայի աշխարհագրական սահմանները երկու և ավելի անդամ պետությունների տարածքներ են ընդգրկում։ Չափորոշիչների 3-րդ կետով սահմանվել է, որ տնտեսավարող սուբյեկտների կողմից Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետով սահմանված արգելքների խախտումների կանխումն իրականացվում է Հանձնաժողովի կողմից, եթե տնտեսավարող սուբյեկտը, որի գործողությունները խախտում են սահմանված արգելքը, և մրցակից տնտեսավարող սուբյեկտը (մրցակիցները), որին (որոնց) այդպիսի գործողությունների կատարման արդյունքում վնաս է պատճառվել, կամ կարող է վնաս պատճառվել, կամ պատճառվել է կամ կարող է պատճառվել վնաս գործարար համբավին, գրանցված են տարբեր անդամ պետությունների տարածքներում։ Նշված կետի ծանոթագրությամբ վերապահություն է արվում, որ տնտեսավարող սուբյեկտներին վերաբերող՝ Չափորոշիչների նշված դրույթները տարածվում են անձանց խմբի վրա։

Գործի նյութերի, այդ թվում՝ գործի քննման շրջանակներում ներկայացված դիմումատուների և պատասխանողների պարզաբանումների համաձայն պարզվել է, որ ծառայություններ մատուցելու համար բացակայում են ինչպես դրանց տրամադրման տարածքի, այնպես էլ դրանք ստանալու մտադրություն ունեցող անձի քաղաքացիության և (կամ) գրանցման տարածքի նկատմամբ սահմանափակումները։

Նաև գործի նյութերից հետևում է, որ ծառայություններն իրականացնում են և կարող են իրականացնել՝

Ղազախստանի Հանրապետությունում՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն, «ՂՀ ԱՊ» ՊԱԿ-ը, «ՀՀԿՄ» ՊՀՊ-ն

Ղրղզստանի Հանրապետությունում՝ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն և «ՀԱՄ» ՀՄ-ն.

Ռուսաստանի Դաշնությունում՝ ՀՀԱԵԽ-ը, «ՀՊՀ» ՈԱԳ-ը, ինչպես նաև ՀՀԱԵԽ-ի անդամները՝ «Հավաստագրված հանրային հաշվապահների ինստիտուտ» լրացուցիչ մասնագիտական կրթության ինքնավար ոչ առևտրային կազմակերպությունը (Ռուսաստանի Դաշնություն, քաղ.Մոսկվա, Պիժեվսկի նրբ., տ. 7, շին. 2, ՊԳՀՀ 1157700015395, գրանցման ամսաթիվը՝ 2015 թվականի սեպտեմբերի 25, ՀՎՆՀ 7706427206), ««Ռուսսկիյ դոմ աուդիտա» ոչ առևտրային ոչ պետական պրոֆեսիոնալ աուդիտորական միավորում» ոչ առևտրային գործընկերությունը (Ռուսաստանի Դաշնություն, քաղ. Մոսկվա Մյասնիցկայա փող., տ.13, շին.10, ՊԳՀՀ 1047796251579, գրանցման ամսաթիվը՝ 2004 թվականի ապրիլի 14, ՀՎՆՀ 7708521980), «Պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների պալատ» ոչ առևտրային ընկերակցությունը (Ռուսաստանի Դաշնություն, քաղ. Սանկտ-Պետերբուրգ, Սմոլենսկայա փող., տ.9, ՊԳՀՀ 1027804900375, գրանցման ամսաթիվը՝ 1997 թվականի հուլիսի 14, ՀՎՆՀ 7810120161)։

Այսպիսով, գնորդը (պատվիրատուն) ձեռք է բերում (պատվիրում է) ծառայություն կամ ունի ծառայություն ձեռք բերելու տնտեսական, տեխնիկական կամ այլ հնարավորություն կամ նպատակահարմար է գտնում գնել ծառայությունը Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության ապրանքային շուկայի աշխարհագրական սահմաններում, այսինքն՝ երկու կամ ավելի անդամ պետությունների տարածքներում:

Ղեկավարվելով Մեթոդիկայի 26-րդ կետով, Պայմանագրի 74-րդ հոդվածի 2-րդ կետի, 76-րդ հոդվածի 7-րդ կետի, Արձանագրության 9-րդ կետի և Չափորոշիչների 1-3-րդ կետերի հիման վրա, համաձայն գործի նյութերում ներկայացված տեղեկատվության, ելնելով ծառայությունների ձեռքբերման և տրամադրման հնարավորության առկայությունից ինչպես ամբողջ ծրագրի, այնպես էլ դրա առանձին մասերի ծավալով՝ Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության տարածքներում, կարելի է եզրահանգել, որ ապրանքային շուկան համարվում է անդրսահմանային շուկա։

Հաշվի առնելով շարադրվածը և այն փաստը, որ ապրանքային շուկան համարվում է անդրսահմանային շուկա, Պայմանագրի 74-րդ հոդվածի 2-րդ կետի, Արձանագրության 9-րդ կետի և Չափորոշիչների 3-րդ կետի հիման վրա, ինչպես նաև հաշվի առնելով այն փաստը, որ դիմումատուները գրանցված են Ղազախստանի Հանրապետությունում, Ղրղզստանի Հանրապետությունում և Ռուսաստանի Դաշնությունում, իսկ պատասխանողները՝ Ղազախստանի Հանրապետությունում և Ղրղզստանի Հանրապետությունում, Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետի դրույթների խախտումների կանխումը գտնվում է Հանձնաժողովի իրավասության շրջանակներում։

Հաշվի առնելով նաև այն փաստը, որ Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետի խախտումների կանխման համար չկան իրավաբանորեն նշանակալի հետևանքներ՝ ապրանքային շուկայի ծավալի ու դրա կենտրոնացման ծավալի հաշվարկի մասով, նման հաշվարկներ չեն կատարվել։

Ելնելով գործի նյութերից՝ ապրանքային շուկա մուտք գործելու համար անհաղթահարելի արգելքներ չեն արձանագրվել։

Գործի նյութերի քննության արդյունքներով, այդ թվում՝ գործի քննմանը մասնակցած անձանց լսելու, ապացույցները, նշված անձանց կարծիքներն ու պարզաբանումներն ուսումնասիրելու արդյունքներով, գործին մասնակցող այլ անձանց կողմից ներկայացված ապացույցների մասով, գործի քննման հարցերով Հանձնաժողովի նիստերի շրջանակներում պարզվել է հետևյալը.

2015 թվականի սեպտեմբերի 23-ին ՀՀԱԵԽ վարչության կողմից ստացվել է հաղորդագրություն հետևյալ բովանդակությամբ. «... բազմաթիվ տիրապետողների և CIPA հավաստագրման երկու մակարդակից կազմված հավաստագրեր ստանալուն հավակնող թեկնածուների շահերը պաշտպանելու նպատակով «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն կշարունակի հավաստագրման մասով ՀՀԱԵԽ-ի աշխատանքը։ Տվյալ աշխատանքը շարունակելու համար «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն վերապահել է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին հավաստագրեր տրամադրելու լիազորությունները»։

Գործի նյութերի համաձայն՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի միակ հիմնադիրը, վերջինիս կանոնադրության համապատասխան, «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն է։

2015 թվականի դեկտեմբերի 22-ին «Ինտերնետ» տեղեկատվական-հեռահաղորդակցական ցանցում (այսուհետ՝ Ինտերնետ ցանց)՝ http://elitelegal.kz/ru/news/palata-professionalnyh-buhgalterov-respubliki-kazahstan-stala-edinstvennym-vladelcem հասցեում, անձանց անորոշ շրջանակի համար տեղադրվել է հետևյալ բովանդակությամբ տեղեկատվական հաղորդագրություն. «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն (CPARK)՝ Հաշվապահների միջազգային ֆեդերացիայի (IFAC) անդամը, Ղազախստանի Հանրապետությունում միակ կազմակերպությունն է, որն իրավունք ունի CIPA ծրագրով տրամադրելու առաջին և երկրորդ մակարդակների հավաստագրեր՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի (EICPA) հետ համատեղ։ CIPA ծրագրով որակավորման բարձրացումը ներկայումս ընդունվում է միայն «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի անդամների համար։ Առաջին և երկրորդ կարգի CIPA հավաստագրերի տիրապետողների համար, որոնք ստացել են դրանք մինչև 2015 թվականի սեպտեմբերի 15-ը Ղազախստանի այլ կազմակերպություններում, ՀՀԱԵԽ-ի հետ համատեղ, նախատեսված է դրանց վերաթողարկումը EICPA ինստիտուտի կողմից («ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ)`«ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին անդամակցելիս։ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն CIPA հավաստագրերի տրամադրման իրավունքը վերապահել է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին (EICPA) ՀՀԱԵԽ-ի փոխարեն։ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն արդեն սկսել է իր իրավունքների իրականացումը և 2015 թվականի սեպտեմբերի 15-ին տրամադրել է CIPA առաջին հավաստագրերը՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի և այլ երկրներից հաշվապահների պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունների հետ համատեղ։ CIPA ծրագրի պաշտոնական կայքը գտնվում է www.cipaprogram.org դոմենի վրա։ CIPA ծրագրի յուրաքանչյուր մասնակից կարող է ստուգել իր հավաստագրի վավերականությունը՝ ուղարկելով info@eicpaglobal.com հասցեով (էլեկտրոնային հասցեի ադմինն է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն) հարցում EICPA («ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ) ինստիտուտ՝ հարցմանը կցելով հավաստագրի տեսածրված պատճենը։ CPARK («ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ), EICPA («ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ), CIPA մամլո ծառայություն»։

Անհրաժեշտ է նշել, որ 2021 թվականի փետրվարի 18-ի՝ նոտար Ի.Ա. Նիկիֆորովի կողմից ապացույցների զննման արձանագրության համաձայն՝ վերոնշյալ հրապարակումը զննման արձանագրություն կազմելու ամսաթվի, այդ թվում՝ գործի քննման հանձնաժողովի նիստի ավարտի ամսաթվի դրությամբ եղել է ակտիվ։

Նման կերպ անձանց անորոշ շրջանակին տեղեկացվում է այն մասին, որ մինչև 2015 թվականի սեպտեմբերի 15-ը ՀՀԱԵԽ-ի հետ համատեղ ստացված 1-ին և 2-րդ մակարդակի CIPA հավաստագրերն անհրաժեշտ է վերաթողարկել։ Հավաստագրի վերաթողարկման համար անհրաժեշտ է անդամակցել «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին։ Քանի որ վերաթողարկման համար անհրաժեշտ է անդամակցել «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին, ապա տեղեկացումը կարող է ուղղված լինել 1-ին և 2-րդ մակարդակի CIPA հավաստագրերի բոլոր տիրապետողներին, այդ թվում՝ դրանք ՀՀԱԵԽ-ի հետ համատեղ ստացված տիրապետողներին, որոնք «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի անդամ չեն։

Տվյալ հրապարակման մեջ նշվում են հավաստագրերը վերաթողարկելու իրավունք ունեցող անձինք (այն է՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն, որն իր հերթին վերապահում է CIPA հավաստագրեր տրամադրելու իրավասությունը «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին) և «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի էլեկտրոնային փոստային հասցեն (info@eicpaglobal.com)՝ հավաստագրի վավերականությունը ստուգելու համար։ Նշվում է CIPA ծրագրի պաշտոնական կայքի առկայությունը (www.cipaprogram.org), որն իր հերթին պատկանում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկին։

2021 թվականի փետրվարի 18-ին նոտար Ի.Ա. Նիկիֆորովի կողմից կազմվել է կառավարչական հաշվառման (GAAP.RU) տեսությանը և գործնականին նվիրված կայքի հրապարակման զննման արձանագրությունը, որտեղ հրապարակված է հետևյալ բովանդակությամբ հաղորդագրություն. «2015 թվականի հոկտեմբերի 20-ին CIPA հավաստագրման բոլոր մասնակիցների համար։ CIPA հավաստագրման պաշտոնական տեղեկատվական հարթակն է www.cipaprogram.org ինտերնետ-պորտալը։ Հավաստագրման վերաբերյալ ամբողջ ճշգրիտ և արժանահավատ տեղեկատվությունը հրապարակվում է տվյալ կայքում։ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հետ համատեղ CIPA հավաստագրեր տրամադրելու իրավունք ունեցող կազմակերությունների ցուցակը հրապարակվելու է տվյալ կայքում»։

Գործի նյութերում ներկայացված է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի՝ 2017 թվականի մարտի 1-ի՝ անձանց անորոշ շրջանակի համար հետևյալ բովանդակությամբ թիվ 5 նամակը. «Բոլոր շահագրգիռ անձանց. Սույն նամակով հաստատում ենք, որ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն CIPA ծրագրի իրավատեր «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի անդամ է։ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին անդամակցությունն իրավունք է տալիս «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին որպես իր պրոֆեսիոնալ կազմակերպության անդամ ընդունելու պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների, իրականացնելու հավաստագրում CIPA միջազգային հավաստագրման ծրագրերով, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հետ համատեղ թողարկելու և վերաթողարկելու հավաստագրեր՝ CIPA ծրագրով, պահպանելու այդ հավաստագրերը, իրականացնելու ուսումնական կենտրոնների՝ CIPA ծրագրով ուսուցում, հավատարմագրում և որակավորման բարձրացում՝ Ղրղզստանի Հանրապետության տարածքում։ Կապված այն հանգամանքի հետ, որ միայն «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի անդամն իրավունք ունի պահպանելու նախկինում թողարկված բոլոր հավաստագրերը, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի հետ համատեղ անվճար հիմունքներով իրականացնում է CIPA ծրագրով հավաստագրերի վերաթողարկում»։

Նման կերպ անձանց անորոշ շրջանակը տեղեկացվել է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի անունից այն մասին, որ հավաստագրում (այդ թվում և բոլոր նախկինում թողարկված հավաստագրերի պահպանում, ներառյալ՝ անվճար վերաթողարկումը) իրավունք ունի կատարելու նաև նրա գործընկեր «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն։

Միևնույն ժամանակ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն 2022 թվականի ապրիլի 29-ի թիվ 6 նամակով հայտնել է, որ այն առարկաների մասով ուսուցման ծառայությունները, որոնք նաև ընդգրկված են CIPA ծրագրում, տրամադրվում են միայն Ղրղզստանի Հանրապետության տարածքում։ Այլ անդամ պետություններում ուսուցում չի իրականացվել։ Յուրաքանչյուր դասընթաց ավարտելուն պես մասնակիցներին տրամադրվում են հավաստագրեր։ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի կողմից տրամադրված հավաստագրերը չեն համարակալվում, չունեն գործողության ժամկետ և չեն կասեցվում։

Դիմումատուները ներկայացրել են նոտար Ի.Ա. Նիկիֆորովի կողմից 2021 թվականի սեպտեմբերի 7-ին կազմված՝ http://cipaprogram.org/engine/modules/certificates.php էջի զննման արձանագրությունը։ Տվյալ հղմամբ կազմված են ֆիզիկական անձանց ռեեստրները՝ ԱԱՀ-ի, ՆՀ-ի, հավաստագրի համարի և այն ստանալու ամսաթվի նշումով։ Տվյալների այդ բազայում (ռեեստրներում) նշված են САР և CIPA հավաստագրերը տարբեր կարգավիճակներով, այն է՝ «վավերական է», «կասեցված է» և «չեղարկված է»։

«ՀԱՄ» ՀՄ-ն 2022 թվականի մարտի 4-ի թիվ 14 նամակով պարզաբանել է, որ www.cipaprogram.org կայքում «կասեցված է» կարգավիճակով նշված հավաստագրերը վավերական են, քանի որ դրանք տրամադրած «ՀԱՄ» ՀՄ-ն դրանց կասեցման մասին որոշում չի կայացրել։ Տվյալ ռեեստրում առկա են «ՀԱՄ» ՀՄ-ի՝ հավաստագրերին տիրապետող 288 անդամի ազգանունները։ 22 անդամ տիրապետում է CIPA ծրագրի՝ 2 մակարդակի հավաստագրերի, իսկ կասեցված հավաստագրերի ընդհանուր քանակը 310-ն է։ Տվյալ ռեեստրներում թվարկված բոլոր հավաստագրերը տրամադրված են «ՀԱՄ» ՀՄ-ի կողմից՝ իր լիազորությունների շրջանակներում։ «ՀԱՄ» ՀՄ-ն կարծում է, որ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը և «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն որևիցե լիազորություն չունեն հրապարակելու տեղեկատվություն «ՀԱՄ» ՀՄ-ի կողմից տրամադրված հավաստագրերի մասին, այդ թվում՝ կասեցնելու դրանց գործողությունը և չեղարկելու դրանք։

Օրինակ՝ «ՀԱՄ» ՀՄ-ի տնօրեն Է.Տ. Տարանչիևը, որը ստացել է САР հավաստագիրը 2003 թվականին, հայտնաբերելով իր հավաստագիրը պատասխանողների տվյալների բազայում (ռեեստրներում) «կասեցված է» կարգավիճակով, հարցում է ուղղել «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկ՝ խնդրելով պարզաբանել այդ ցուցակում այն փաստաթղթի հայտնվելը, որին «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը որևէ առնչություն չունի։ Սակայն պատասխան այդպես էլ չի ստացել։

Պատասխանողների տվյալների բազայում (ռեեստրներում) նշված է նաև «ՀԱՄ» ՀՄ-ի գործադիր տնօրեն Վ.Վ. Գետմանը։ Վերջինիս հավաստագրի կարգավիճակն է «կասեցված է»։ Նրա պարզաբանումների համաձայն՝ հավաստագիրը տրամադրվել է 2004 թվականի օգոստոսի 15-ին (ՆՀ 0Е8С58КН, հավաստագրի համարը՝ 0000003), նոտարական զննության ամսաթվի դրությամբ (2021 թվականի սեպտեմբերի 7) հավաստագրի կարգավիճակը կասեցված էր։ Սակայն վերջինս չի ստացել հավաստագիր պատասխանողներից և չի անցել ուսուցում պատասխանողների կողմից հավատարմագրված կազմակերպություններում։ Նա պատասխանողների որևէ կազմակերպության անդամ չէ և չի եղել։ Հետևաբար պատասխանողների տվյալների բազայում (ռեեստրներում) նրա մասին նշված տվյալները, ներառյալ՝ հավաստագրի մասին տվյալներն արժանահավատ չեն։

2017 թվականի մայիսի 7-ին «ՀԱՄ» ՀՄ-ի գործադիր տնօրեն Վ.Վ. Գետմանը getman.valeria@gmail.com իր էլեկտրոնային հասցեին ստացել է առաքվող հաղորդագրություն no-reply3@cipaprogram.org հասցեից (հասցեատերն է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը) հետևյալ բովանդակությամբ. «Ղրղզստանում CIPA ծրագրով հավաստագրերի հարգելի տիրապետողներ CIPA հավաստագրման ծրագրի և CIPA ծրագրով հավաստագրերի միջազգային տվյալների բազայի միակ իրավատերն է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն CIPA ծրագրով հավաստագրերի թողարկումը և գրանցումը հավաստագրերի միջազգային բազայում իրականացվում է իրավատիրոջ՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի կողմից, և «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հետ պայմանագրի համաձայն՝ պահպանվում է տեղային պրոֆեսիոնալ կազմակերպության կողմից CIPA հավաստագրերը տրամադրվում են միայն Ղրղզստանում CIPA ծրագրով քննություններ անցկացնելու մասով պաշտոնական ադմինիստրատորի մոտ քննությունների հանձնումը հաստատելուց հետո «ՍԻՊԱԵՆ» (CIPAEN) հիմնարկ՝ CIPA ծրագրի պաշտոնական ինտերնետ-ռեսուրս՝ www.cipaprogram.org... «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն իրականացնում է երկու մակարդակից կազմված հավաստագրերի վերաթողարկումն անվճար։ Ձեր հավաստագրերի սկզբնական գրանցման բոլոր տվյալները պահպանվում են, վերաթողարկումն իրականացվում է հավաստագրերի հետագա պահպանման համար CIPA ծրագրով հավաստագրերի վերաթողարկման, վերականգնման և թողարկման հարցերով անհրաժեշտ է դիմել «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին ipba@uchet.kg... «ՂՊՀԱԻ» (EICPA) ՀՄ-ի մամլո կենտրոն»։

2019 թվականի մայիսի 24-ին Վ.Վ. Գետմանը getman.valeria@gmail.com իր էլեկտրոնային հասցեին ստացել է առաքվող հաղորդագրություն no-reply3@cipaprogram.org հասցեից (հասցեատերն է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը) հետևյալ բովանդակությամբ. «Ղրղզստանում CIPA ծրագրի հարգելի մասնակիցներ, CIPA ծրագրի՝ www.cipaprogram.org պաշտոնական կայքում CIPA ծրագրի մասնակից ցանկացած երկրի ցանկացած մասնակից ունի անձնական հասանելիություն CIPA ծրագրի կենտրոնական բազայում իր տվյալներին և քննությունների արդյունքներին։ CIPA երկու մակարդակից կազմված հավաստագրերը տրամադրվում են միայն Ղրղզստանում CIPA ծրագրով քննություններ անցկացնելու մասով պաշտոնական պրովայդերի մոտ քննությունների հանձնումը հաստատելուց հետո CIPAEN (cipakg@cipaprogram, պաշտոնական կայք՝ www.cipaprogram.org)։

CIPA ծրագրով հավաստագրման և նախկինում տրված հավաստագրերի պահպանման հարցերով ներկայումս անհրաժեշտ է դիմել «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ պրոֆեսիոնալ կազմակերպություն՝ ipba@uchet.kg; www.uchet.kg։ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ (CIPAEN) մամլո կենտրոն»։

Գործի նյութերի համաձայն՝ 2017 թվականից 2020 թվականն ընկած ժամանակահատվածում CIPA հավաստագրերի տիրապետողների էլեկտրոնային փոստային հասցեներով ստացվել են հաղորդագրություններ հետևյալ բովանդակությամբ. «բարի օր, ուղարկում եմ Ձեզ նամակ-ծանուցում, քանի որ Դուք САР և CIPA միջազգային հավաստագրերի տիրապետող եք», ինչպես նաև «Հրավիրում ենք САР և CIPA միջազգային հավաստագրերի տիրապետողների ուշադրությունը։ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հետ համատեղ հայտնում է, որ շարունակվում է առաջին մակարդակի (САР) և երկրորդ մակարդակի (CIPA II) CIPА հավաստագրերի արդիականացմանն ուղղված աշխատանքը I և II մակարդակների հավաստագրերի բոլոր տիրապետողներին՝ հաստատել հավաստագրի կարգավիճակը՝ հանձնելով պարտադիր դիսցիպլինաների մասով որակավորման բարձրացման հայտարարագիրը։ Չհաստատելու դեպքում Ձեր հավաստագրի կարգավիճակը կփոխվի «չեղարկված»-ի։ https://www.cipaprogram.org/engine/modules/ certificates.php. Բոլոր հարցերով դիմել «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի հեռախոսահամարներով»։

Միևնույն ժամանակ պատասխանողները չեն ներկայացրել www.cipaprogram.org կայքի տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրված հավաստագրերի չեղարկման հիմնավորումը կամ կասեցումը հաստատող փաստաթղթեր:

Գործի նյութերի համաձայն՝ նման հաղորդագրություններ ստացվել են, օրինակ, sales19@cpark.kz (պատկանում է «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ին) հասցեից gen369@mail.ru և a.gaiduk.eccaa@mail.ru հասցեներով (հավաստագրերի տիրապետողներ)։

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը 2022 թվականի փետրվարի 9-ի նամակով հայտնել է, որ որևիցե նամակ չի ուղարկել, ընդ որում, յուրաքանչյուր ցանկացող կարող է բաժանորդագրման միջոցով ստանալ նորություններ իրենց կայքից (www.cipaprogram.org) և ցանկության դեպքում՝ հրաժարվել դրանցից։ www.cipaprogram.org կայքում տեղադրվում է CIPA ծրագրով հավաստագրման մասին ընդհանուր բնույթի տեղեկատվություն։

2022 թվականի ապրիլի 13-ի թիվ 2/04 նամակով «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը հայտնել է, որ իրեն են պատկանում միայն www.cipaprogram.org-ում գրանցված էլեկտրոնային հասցեները։ Ընդ որում, no-replay@cipaprogram.org, no-eplayl@cipaprogram.org, по-replay3@cipaprogram.org, no-replay4@cipaprogram.org, по-replay7@cipaprogram.org, noreplaycipaen@cipaprogram.org էլեկտրոնային հասցեները ստեղծվում են միայն տեղեկացման համար՝ առանց դրանց պատասխանելու հնարավորության, և կատարում են նորությունների համար բաժանորդագրված անձանց հասցեներին տեղեկատվական բնույթի նամակներ ուղարկելու գործառույթ։ Նորություններ ուղարկելու ժամանակ տվյալ հասցեների օգտագործումն իրականացվում է ծրագրի ռոբոտացված ալգորիթմով՝ առանց ֆիզիկական անձանց մասնակցության։ cipa@cipaprogram.org և cipakg@cipaprogram.org հասցեները գտնվում են «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի մենեջերների տիրապետման ներքո։

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը նաև ուշադրություն է դարձնում այն հանգամանքին, որ իր գործունեության ընթացքում եղել են իր էլեկտրոնային հասցեների չթույլատրված հասանելիության (հարձակման) և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի հասցեներից նամակների կեղծման դեպքեր։ Նամակի ուղարկման (ստացման) յուրաքանչյուր որոշակի դեպքում անհրաժեշտ է սահմանել նամակի մեթատվյալները (դրա ժամանակավոր ատրիբուտները, IР-հասցեն)։ Որպես կանոն, դա կատարվում է փորձագիտական եզրակացության արդյունքում։

Անհրաժեշտ է նշել, որ գործի քննման ընթացքում «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը չի ներկայացրել հարձակման ապացույցներ, այդ թվում՝ էլեկտրոնային փոստերի հասցեներ, որոնք ենթարկվել են հարձակման, ինչպես նաև թե երբ է դա պարզվել, և ինչ միջոցներ են ձեռնարկվել։

«ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն նաև նշել է, որ իր հասցեներից ուղարկվում են տեղեկատվական բնույթի նամակներ (նորություններ)՝ առանց դրանց պատասխանելու հնարավորության, այն անձանց, որոնք բաժանորդագրվել են նման նորություններ ստանալու համար։

Միևնույն ժամանակ գործի քննման հարցերով հանձնաժողովը գտնում է, որ պատասխանողների կողմից չեն ներկայացվել փաստաթղթեր, որոնցով հաստատվում է, որ ոչ պատասխանողների կողմից տրամադրված հավաստագրերի տիրապետողների փոստային հասցեներին նամակներն ուղարկվել են ոչ պատասխանողների կողմից։

Այսպիսով, տվյալ հաղորդագրություններում նշվում է, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հետ համատեղ շարունակում է CIPA հավաստագրերի արդիականացմանն ուղղված աշխատանքը, ինչպես նաև այն, որ տվյալների բազայի (ռեեստրների) միակ տիրապետողն է «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն, որն էլ իրականացնում է տվյալների բազայում (ռեեստրներում) հավաստագրերի գրանցումը՝ իր կամ տեղային կազմակերպության հետ պայմանագրի հիման վրա։ Հավաստագրերի վերաթողարկումն իրականացվում է «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի կողմից, իսկ հավաստագրերի տվյալների կենտոնական բազան (ռեեստրները) գտնվում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կայքում։

Բացի այդ, RSM KGZ կառավարող գործընկեր Ֆ․Սաիդովը «ՀԱՄ» ՀՄ-ի նախագահ Է.Տ. Տարանչիևի անունով 2022 թվականի ապրիլի 18-ի թիվ 26-պ նամակով ուղարկել է դիմում հետևյալ բովանդակությամբ. «Մեր աշխատակիցները ՀԱՄ-ի անդամներ են և կանոնավոր կատարում են վճարներ։ Խնդրում ենք պարզաբանել իրավիճակը՝ մեր կողմից ստացված տեղեկատվության առնչությամբ։ www.cipaprogram.org կայքում հրապարակված է տեղեկատվություն այն մասին, որ նշված ընկերության աշխատակիցների հավաստագրերի գործողությունը կասեցվել է (Գ.Տ. Ատանովայի, Դ.Ի. Կերիմկուլովայի (2 հավաստագիր), Գ.Տ. Բորբուգուլովայի CAP/CIPA հավաստագրեր), մինչդեռ «ՀԱՄ» ՀՄ-ի կայքում վերոնշյալ հավաստագրերը նշված են որպես գործող»։

Որպես www.cipaprogram.org կայքի տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրված կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկատվության ապացույցներ ՀՀԱԵԽ-ն ներկայացրել է ՀՀԱԵԽ-ի կողմից տրամադրված հավաստագրերի պատճենները (Վ.Վ. Գետմանի, Ա.Ն. Մելնիկովի, Ե.Ս. Գրեբենշկովայի, Ի.Գ. Աբսալյամովի, Տ.Ֆ. Կուտեպովայի)։ Ընդ որում, պատասխանողները գործի քննման հարցերով հանձնաժողովին չեն ներկայացրել իրենց կողմից նշված հավաստագրերի տրամադրումը հաստատող տեղեկատվություն (փաստաթղթեր, տեղեկատվություն), այդ թվում նաև տեղեկատվություն, թե ինչ պատճառներով է տվյալների բազայում (ռեեստրներում) առկա տեղեկատվություն՝ դիմումատուների կողմից տրամադրված հավաստագրերի մասին։ Պատասխանողները գործի քննման հարցերով հանձնաժողովին չեն ներկայացրել անբարեխիղճ մրցակցության հատկանիշների վերացմանն ուղղված միջոցների ձեռնարկումը հավաստող փաստաթղթեր, այն է՝ դիմումատուների կողմից տրամադրված հավաստագրերի մասին տեղեկատվությունը տվյալների բազաներից (ռեեստրներից) հեռացնելու մասին հրամաններ և այլ ակտեր։

Գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի կողմից ուսումնասիրվել են նաև տվյալների բազայում (ռեեստրներում) նշված անձանց ցուցակները, որոնց համաձայն 200-ից ավելի հավաստագրի կարգավիճակն է «վավեր է» և «կասեցված է»՝ «1900 թվական» տրման ամսաթվով։ Բացի այդ, տվյալների բազայում (ռեեստրներում) մի շարք հավաստագրեր չունեն ՆՀ։ Նշվածը կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղակայված է կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկատվություն։

2022 թվականի մարտի 23-ի թիվ 08-22 նամակով ՀՀԱԵԽ-ն հայտնել է, որ չի վերապահել պատասխանողներին ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունների կողմից տրված հավաստագրերի մասին տեղեկատվություն հավաքագրելու, մշակելու, պահպանելու, հրապարակելու, ինչպես նաև ՀՀԱԵԽ-ի և (կամ) ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունների կողմից տրված հավաստագրեր վերաթողարկելու, կասեցնելու, չեղարկելու իրավունք։

ՀՀԱԵԽ-ի միջնորդությամբ՝ գործի քննմանը որպես տեղեկություններին տիրապետող անձ ներգրավվել է Ղազախստանի Հանրապետության քաղաքացի Է.Տ. Դայրաշևան, քանի որ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կայքում տեղակայված տվյալների բազայում (ռեեստրներում) է գտնվում Է.Տ. Դայրաշևայի հավաստագիրը՝ «չեղարկված է» կարգավիճակով։ Վերջինիս պարզաբանումներից հետևում է, որ 2008 թվականի դեկտեմբերի 31-ին նրան տրվել է САР թիվ 0011319 հավաստագիրը։ Ընդ որում, www.cipaprogram.org կայքում նա հայտնաբերել է, որ իր հավաստագրի մասին արտացոլված է ոչ ճշգրիտ տեղեկատվություն, այն է՝ իր հավաստագրին տրված է «չեղարկված է» կարգավիճակ, սակայն որևէ մեկն իրեն այդ մասին ո՛չ գրավոր, ո՛չ բանավոր չի ծանուցել։ Միևնույն ժամանակ Է.Տ. Դայրաշևան յուրաքանչյուր 3 տարին մեկ անցնում է 120-ական և ավելի ժամ որակավորման բարձրացման սեմինարների լսումներ, յուրաքանչյուր 3 տարին մեկ հաստատում է բոլոր հավաստագրերը և վճարում է «ՀՀԿՄ» ՀՊԿ-ի անդամավճարները, ընդ որում, որևիցե առնչություն պատասխանողների հետ չունի։

Գործի նյութերի համաձայն՝ «ՀՊՀ» ՈԱԳ-ը՝ որպես ՀՀԱԵԽ-ի գործող անդամ, ՀՀԱԵԽ-ի ընդհանուր ժողովի 2010 թվականի ապրիլի 27-ի որոշման հիման վրա իրավունք ունի հավատարմագրելու ուսումնական կենտրոններին՝ CIPA հավաստագրման ծրագրով ուսուցման և որակավորման քննություններին նախապատրաստման ոլորտում գործունեություն իրականացնելու համար։

«ՀՊՀ» ՈԱԳ-ը 2022 թվականի մարտի 31-ի թիվ 05/22-СРА նամակով հայտնել է, որ CIPA հավաստագրման մասին հիմնադրույթի (հաստատված Հավաստագրված հաշվապահների և աուդիտորների միջազգային խորհրդի անդամների ընդհանուր ժողովի կողմից 2002 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, փոփոխությունները և լրացումը հաստատվել են ՀՀԱԵԽ-ի անդամների ընդհանուր ժողովի կողմից 2005 թվականի սեպտեմբերի 28-ին) 11.2 հոդվածի համաձայն՝ ՀՀԱԵԽ-ի գործադիր տնօրինությունն ապահովում է հավաստագրման կազմակերպումը և անցկացումը (պրոֆեսիոնալ կազմակերպություններից միջնորդությունների ժամանակին հավաքագրումը, հավաստագրերի որակյալ և ժամանակին պատրաստումը և տրամադրումը պրոֆեսիոնալ կազմակերպություններին, տրված հավաստագրերի ռեեստրների վարումը)։

Բացի այդ, նշված Հիմնադրույթի 14-րդ հոդվածով տրված հավաստագրի գործողությունը կասեցվում է այն դեպքում, երբ հավաստագրի տիրապետողի անդամակցությունը պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունում կասեցվել է, սակայն չի դադարեցվել այդ կազմակերպության կանոնադրությանը համապատասխան։ Տրված հավաստագիրը չեղարկվում է ՀՀԱԵԽ-ի անդամ հանդիսացող պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունում հավաստագրի տիրապետողի անդամակցությունը կասեցվելու դեպքում։

Այն անձը, որի հավաստագիրը չեղարկվել է կամ դրա գործողությունը կասեցվել է, իրավունք չունի օգտագործելու իր մակագրություններում САР կամ CIPA հապավումը և դրսևորելու իրեն որպես САР կամ CIPA որակավորում ունեցող կամ САР կամ CIPA հավաստագրեր ունեցող անձ։ Հավաստագրի գործողությունը կասեցվում է (չեղարկվում է) ՀՀԱԵԽ-ի գործադիր տնօրինության կողմից՝ ՀՀԱԵԽ-ի գործադիր տնօրինություն պրոֆեսիոնալ կազմակերպության կողմից ներկայացված դիմումի հիման վրա։ Դիմումն ուսումնասիրելուց հետո ՀՀԱԵԽ-ի գործադիր տնօրինությունն այդ ուսումնասիրության ամսաթվից 10 օրվանից ոչ ուշ նախապատրաստում և արձակում է ՀՀԱԵԽ-ի նախագահի կողմից ստորագրված համապատասխան հրաման, կատարում է ճշգրտում ՀՀԱԵԽ-ի պաշտոնական կայքում՝ տրված հավաստագրերի ռեեստրում, և որոշման մասին գրավոր ծանուցում է դիմումը ներկայացնող պրոֆեսիոնալ կազմակերպությանը։

2002 թվականի դեկտեմբերի 31-ի՝ CIPA հավաստագրման մասին հիմնադրույթով նախատեսված է ՀՀԱԵԽ-ի պաշտոնական կայքում տրված հավաստագրերի ռեեստրի վարումը, սակայն փաստացի ՀՀԱԵԽ-ի տրված հավաստագրերի ռեեստրի վարումն իրականացվում է առանց Ինտերնետ ցանցում և զանգվածային այլ լրատվամիջոցներում հրապարակման։ ՀՀԱԵԽ-ի կողմից տրված հավաստագրերի ռեեստրը երբեք չի հրապարակվել ՀՀԱԵԽ-ի պաշտոնական կայքում (www.eccaa.org)՝ կայքում (www.eccaa.org) տվյալ ռեեստրի հրապարակման և դրա վարման կարգի մասին ՀՀԱԵԽ-ի որոշման բացակայության պատճառով։ Նաև ՀՀԱԵԽ-ի կողմից չի ընդունվել որոշում՝ ՀՀԱԵԽ-ի կողմից տրված հավաստագրերի ռեեստրը www.cipaprogram.org. կայքում հրապարակելու մասին։

Բոլոր երկրների մասով տրված հավաստագրերի տվյալների կենտրոնական բազային (ռեեստրներին) հասանելիություն ունեն ՀՀԱԵԽ-ի տնօրենը և ՀՀԱԵԽ-ի նախագահը։ ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունը ՀՀԱԵԽ-ի կողմից տրված հավաստագրերի տվյալների կենտրոնական բազային (ռեեստրներին) հասանելիություն չունի, սակայն իրավունք ունի որոշակի հավաստագրի մասով տեղեկատվության հարցում կատարելու ՀՀԱԵԽ՝ հավաստագրի վավերականությունը ստուգելու նպատակով։

2022 թվականի ապրիլի 5-ի թիվ 1/4 նամակով «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը հայտնել է, որ www.cipaprogram.org կայքում հավաստագրերի ռեեստրների տեղադրման իրավական հիմքերն են Ղրղզպատենտի՝ թիվ 18756 վկայականի և Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպության (ՄՍՀԿ) թիվ 1359932 և թիվ 1408102 վկայականների հիման վրա CIPA ապրանքային նշանների նկատմամբ սեփականության իրավունքները։

Գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի կարծիքով՝ պատասխանողի փաստարկները՝ հավաստագրված հաշվապահների և աուդիտորների մասին տեղեկատվությունը տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրելու մասով իրավունքների վերաբերյալ, նրանց կողմից ապրանքային նշաններին և հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման նույնանուն ծրագրերին տիրապետելու հիման վրա՝ անհիմն են։ Գործի քննման հարցերով հանձնաժողովը գտնում է, որ ապրանքային նշանի առկայությունը որևէ կերպ չի բացատրում և չի հերքում տվյալների բազայում (ռեեստրներում) այս կամ այն հավաստագրի կարգավիճակի մասին կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկատվություն տեղադրելը։

Բացի այդ, գործի նյութերի համաձայն՝ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը վարել է հավաստագրերի տվյալների բազան (ռեեստրները) ՀՀԱԵԽ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի միջև՝ 2013 թվականի մարտի 27-ի ծառայությունների մատուցման պայմանագրի 1.2.7 կետի հիման վրա, և «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի միջև՝ 2015 թվականի մայիսի 21-ի ծառայությունների մատուցման պայմանագրի 1.2.7 կետի հիման վրա։

2022 թվականի ապրիլի 28-ի թիվ 16-22 նամակով ՀՀԱԵԽ-ն հայտնել է, որ 2013 թվականի մարտի 27-ին իր և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի միջև ծառայությունների մատուցման պայմանագիր չի կնքվել։ Դիմումատուների պարզաբանումների համաձայն՝ ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունների ընդհանուր ժողովը տվյալ պայմանագիրը կնքելու մասին որոշում չի ընդունել։ Ա.Խ. Վալիևան (այն ժամանակ եղել է «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի վարչության նախագահ), որը ստորագրել է պայմանագիրը ՀՀԱԵԽ-ի անունից, իրավունք չի ունեցել կնքելու տվյալ պայմանագիրը, քանի որ նման պայմանագրերի կնքման հարցերը լուծվում են անմիջապես ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունների կողմից, ինչի մասին կազմում են համապատասխան արձանագրություն, որի հիման վրա կնքվում են պայմանագրեր։ 2013 թվականի մարտի 27-ի նշված պայմանագրում չկա հղում ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունների ընդհանուր ժողովի արձանագրությանը, որով ընդունված լիներ նման պայմանագիր ստորագրելու մասին որոշում։

Գործի նյութերի համաձայն, ըստ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի միջև 2015 թվականի մայիսի 21-ին կնքված պայմանագրի՝ պատվիրատուն, այն է՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն, հանձնարարում է կատարողին, իսկ կատարողը՝ ի դեմս «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի, 1.2.1 կետի համաձայն ստանում է Ղրղզստանի Հանրապետության տարածքում քննությունների կազմակերպման և վարչարարության բացառիկ իրավունք և Ուզբեկստանի Հանրապետության, Տաջիկստանի Հանրապետության, Թուրքմենստանի, Ղազախստանի Հանրապետության, Ռուսաստանի Դաշնության, Վրաստանի, Մոլդովայի Հանրապետության, Ուկրաինայի և Բելառուսի Հանրապետության տարածքներում СIРА ծրագրերով քննությունների վարչարարության կազմակերպման իրավունք, ինչպես նաև 1.2.7 կետի համաձայն՝ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի տվյալների կենտրոնական բազայի (ռեեստրների) վարչարարության իրավունք։ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կողմից տրված CIPA հավաստագրերի մասին տեղեկատվությունը ներմուծվել է տվյալների բազա (ռեեստրներ)՝ նշված պայմանագրի համապատասխան։

ՀՀԱԵԽ-ի կողմից տրամադրած տեղեկատվության համաձայն՝ այն չի լիազորել «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին հանդես գալ որպես իր ներկայացուցիչ, և վերջինս նրա իրավահաջորդը չէ, նշված գործընկերությունը նրա կողմից չի հավատարմագրվել ՀՀԱԵԽ-ի կողմից՝ CIPA ծրագրով հավաստագրման համար անհրաժեշտ ծառայություններ մատուցելու համար:

Գործի քննման ընթացքում պատասխանողները չեն ներկայացրել իրենց կողմից չտրված հավաստագրերի, այսինքն՝ դիմումատուների կողմից տրված հավաստագրերի մասին տեղեկություններն իրենց տվյալների բազա (ռեեստրներ) ներմուծելու, այդ թվում՝ այդ հավաստագրերի կարգավիճակը կասեցնելու կամ չեղարկելու իրավունքը հավաստող տեղեկատվություն (փաստաթղթեր, տեղեկություններ)։

Պատասխանողների պարզաբանումների համաձայն՝ CIPA հավաստագրի վերաթողարկումն իրականացվում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կողմից՝ կամավոր սկզբունքով, դրա տիրապետողի ցանկությամբ՝ հաշվապահների այն պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունում վերջինիս անդամակցության պայմանով, որը պատասխանատու է նրա կողմից իր որակավորման բարձրացման համար։ Հավաստագրի վերաթողարկումն իրականացնելու համար հաշվապահը պետք է դիմի հաշվապահների այն պրոֆեսիոնալ կազմակերպություն, որի անդամն է։ Վերջինս իր հերթին վերաթողարկման համար դիմում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկ։ Վերաթողարկված հավաստագրի համարը մնում է նույնը, ինչպես նախկինում թողարկվածինը՝ նշելով միայն նոր ամսաթիվը (վերաթողարկման ամսաթիվը)։

2022 թվականի փետրվարի 24-ի թիվ 20220224/2_ԵՏՄ նամակի համաձայն՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն չի զբաղվում հաշվապահների հավաստագրմամբ։ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն CIPA ապրանքային նշաններին իր իրավատիրության ժամանակահատվածում վերապահել է CIPA հավաստագրեր տրամադրելու լիազորությունները «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ին, որն էլ տրամադրել է CIPA հավաստագրերը CIPA ապրանքային նշաններին իրավատիրության ժամանակահատվածում՝ 2015 թվականի սեպտեմբերի 16-ից մինչև 2017 թվականի նոյեմբերի 9-ը։

Դիմումատուների պարզաբանումների համաձայն՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն և «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն տրամադրում են ծառայություններ, թեև նրանք պնդում են հակառակը։ Որպես ապացույց դիմումատուների կողմից գործի նյութերում ներկայացված է պատասխանողների կողմից հետևյալ ուսումնական կենտրոնների հավատարմագրման վկայականը. 2020 թվականի հուլիսի 5-ի՝ «Անընդհատ պրոֆեսիոնալ զարգացման ակադեմիա» ՍՊԸ, 2017 թվականի նոյեմբերի 9-ի թիվ 10՝ «ՖՏԶՄԿ-ՂԱԶԱԽՍՏԱՆ» ՍՊԸ։

Դիմումատուները ներկայացրել են 2021 թվականի հունվարի 20-ի՝ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի կայքի զննման՝ նոտարական կարգով վավերացված արձանագրությունը, որտեղ առկա է հետևյալ տեղեկատվությունը. «CPA EURASIA-ի և CIPA-ի հեռավար ուսուցում՝ ընդամենը 155 000 տենգեով, միայն մինչև սեպտեմբերի 30-ը»։

ՀՀԱԵԽ-ի կողմից ներկայացված տեղեկությունների համաձայն՝ «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ն 2021 թվականի նոյեմբերին ուղարկել է 2022 թվականի համար CIPA ծրագրով ուսուցման վերաբերյալ տեղեկատվություն պարունակող կոմերցիոն առաջարկով նամակներ՝ ուղղված կազմակերպությունների առաջին ղեկավարներին (անձանց անորոշ շրջանակին)։

Դիմումատուները հայտնում են, որ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը 2021 թվականի նոյեմբերի 26-ին հայտարարել է CIPA ծրագրով 2022 թվականի քննությունների համար գրանցման մեկնարկը։ Ընդ որում, տվյալ հայտարարության տեքստում նշված է հետևյալը. «Ուշադրությու՛ն. Միայն «Կոնտակտներ» բաժնում թվարկված կազմակերպություններն են CIPA ծրագրով քննական ցանցի պաշտոնական ներկայացուցիչները։ CIPA ծրագրով հավաստագրերը տրամադրվում են միայն CIPA ծրագրով քննություններ անցկացնելու մասով պաշտոնական ներկայացուցիչների մոտ քննությունների հանձնումը հաստատելու դեպքում» «Կոնտակտներ» բաժնում որպես Ղազախստանի Հանրապետությունում պաշտոնական ներկայացուցիչ նշված է «Որակավորման գնահատման կենտրոն» ՍՊԸ-ն, որի իրավաբանական հասցեն նույնական է «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի և «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի հասցեներին։

Դիմումատուների կարծիքով՝ նշված փաստերը հաստատում են պատասխանողների գործունեությունը ծառայությունների շուկայում, ինչն իրենց համար առաջացնում է մրցակցային հարաբերություններ ՀՀԱԵԽ-ի և դրա անդամ կազմակերպությունների հետ։

ՀՀԱԵԽ-ն պարզաբանել է, որ այն երկրներում, որտեղ առկա է ծանրաբեռնում CIPA ապրանքային նշանների մասով, ծրագրի զարգացումը բարդացած է դիմումատուների համար։ ՀՀԱԵԽ-ի անդամ կազմակերպությունները ստիպված են կա՛մ կասեցնել СIРА հավաստագրման մասով գործունեությունը, կա՛մ անցկացնել այն այլ կերպ՝ այնպես, որ պարտված դատերի դեպքում ֆիզիկական անձինք (CIPA ծրագրի մասնակիցներ) չտուժեն կամ շարունակեն СIРА հավաստագրման մասով գործունեությունը՝ ՄՍՀԿ-ի կողմից որպես իրավատեր նշված իրավաբանական անձից նախապահանջ ստանալու վտանգի առկայությամբ։ Ընդ որում, CIPA ծրագրով հավաստագրմանը տիրապետողների ընդհանուր քանակը, 2012 թվականից սկսած, մշտապես անկում է ապրում։

«ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի՝ 2022 թվականի փետրվարի 25-ի թիվ 20220225/2_ԵՏՄ նամակի համաձայն՝ տրված CIPA հավաստագրերի ռեեստր չի վարվել, քանի որ այդ իրավունքը պատկանել է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկին։ Տրված CIPA հավաստագրերի մասին տեղեկատվությունը գտնվում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի տվյալների բազայում (ռեեստրներում)։

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի 2022 թվականի մարտի 14-ի թիվ 1/03 նամակի (2022 թվականի մարտի 17-ի մտից թիվ 4883) համաձայն՝ www.cipaprogram.org կայքում՝ «Հավաստագրերի որոնում» բաժնում, http://cipaprogram.org/ engine/modules/certificates.php հղմամբ տեղադրվում է տեղեկատվություն CIPA ծրագրով հավաստագրերի մասին։ CIPA ծրագրով հավաստագրերը թողարկվում են բազմակողմանի համաձայնության մասնակից պրոֆեսիոնալ կազմակերպության միջնորդությամբ։ CIPA ծրագրով հավաստագրի թողարկման և գործողության կասեցման (չեղարկման) կարգին ներկայացվող պահանջները սահմանված են 2021 թվականի հունվարի 11-ի՝ CIPA հավաստագրման մասին հիմնադրույթում։ Վերջինիս համաձայն՝ CIPA հավաստագիր ստանալու համար թեկնածուն պետք է լինի հաշվապահների և (կամ) աուդիտորների պրոֆեսիոնալ կազմակերպության՝ պրոֆեսիոնալ հատկանիշով անդամակցության վրա հիմնված ոչ կոմերցիոն կազմակերպության, որը հաշվապահների և (կամ) աուդիտորների միավորում է (այսուհետ՝ պրոֆեսիոնալ կազմակերպություն), անդամ։ Պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունը «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի հետ պետք է ունենա գրավոր համաձայնագիր՝ CIPA հավաստագրման ճանաչման և պահպանման վերաբերյալ։ «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկն իրականացնում է որակավորման հավաստագրում երկու մակարդակով (CAP/CIPA)։

«ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկն ապահովում է հավաստագրերի տրամադրումը պրոֆեսիոնալ կազմակերպություններին, տրամադրված հավաստագրերի ռեեստրի վարումը, ռեեստրի հրապարակումը «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի պաշտոնական կայքում։ Տրամադրված հավաստագրի գործողությունը կասեցվում է այն դեպքում, երբ հավաստագրի տիրապետողի անդամակցությունը պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունում կասեցվել է, սակայն չի դադարեցվել այդ կազմակերպության կանոնադրությանը համապատասխան։ Հավաստագիրը չեղարկվում է հավաստագրի տիրապետողի անդամակցությունը պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունում դադարելու դեպքում։ Հավաստագրի գործողությունը կասեցվում կամ չեղարկվում է պրոֆեսիոնալ կազմակերպության դիմումի հիման վրա։

2022 թվականի ապրիլի 29-ի թիվ 03 նամակով «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկը հայտնել է, որ Ղազախստանի Հանրապետությունից թեկնածուների համար CIPA հավաստագրերը տրամադրվում են CPA EURASIA հավաստագրման փոխադարձ ճանաչման պայմանագրի հիման վրա։

2022 թվականի մարտի 11-ի թիվ 1/03 (2022 թվականի մարտի 17-ի մտից թիվ 4904) նամակով «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն հայտնել է, որ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի անդամների կողմից պարտավորությունների, այդ թվում՝ որակավորման բարձրացման մասով պարտավորությունների չկատարումը հիմք է CIPA հավաստագրերի գործողությունը «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի տվյալների բազայում (ռեեստրներում) կասեցնելու համար՝ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի միջնորդությամբ։

2021 թվականի օգոստոսի 17-ի թիվ 1 նամակով «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ն հայտնել է, որ նախկինում այլ պրոֆեսիոնալ կազմակերպությունների կողմից տրված CIPA ծրագրով հավաստագրերի վերաթողարկումն իրականացվում է վերաթողարկման վերաբերյալ դիմումի հիման վրա՝ «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ին անդամակցելու դեպքում, բոլոր նոր անդամների համար։

Գործի նյութերից հետևում է, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն չի զբաղվում հավաստագիր տրամադրելով, միայն ընդունում է անդամակցության՝ հավաստագրում իրականացնող կազմակերպությունների («ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի) կողմից արդեն հավաստագրված հաշվապահների։ Տվյալ կազմակերպություններն իրականացնում են հավաստագրերի տրամադրումն իրենց կանոններով։

2022 թվականի ապրիլի 29-ի թիվ 20220429/1_ԵՏՄ (2022 թվականի մայիսի 4-ի մտից թիվ 8411) նամակով «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ն հայտնել է, որ Ղազախստանի Հանրապետությունում «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի անդամներ են CIPA և CPA EURASIA ծրագրերով հավաստագրված հաշվապահները։

Այսպիսով, հաշվի առնելով պատասխանողների պարզաբանումները և գործի նյութերում առկա տեղեկատվությունը, գործի քննման հարցերով հանձնաժողովը պարզել է, որ հավաստագրերի տիրապետողների մասին տվյալների բազայում (ռեեստրներում) առկա տեղեկատվությունը հրապարակվում է «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կողմից, որն էլ ստանում և տեղադրում է այդ տեղեկատվությունը տվյալների բազայում (ռեեստրներում) «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի դիմումների հիման վրա։

Գործի քննման ընթացքում գործի քննման հարցերով հանձնաժողովին չեն ներկայացվել տեղեկություններ, հրամաններ, որոշումների այլ տեսակներ, որոնցով հաստատվում է նախ և առաջ պատասխանողների կողմից՝ տվյալների բազա (ռեեստրներ) ոչ պատասխանողների կողմից տրված հավաստագրերի տիրապետողների մասին տեղեկատվությունը ներմուծելու օրինականությունը, այդ թվում՝ այդ տեղեկատվության՝ պատասխանողներին պատկանելիությունը, և երկրորդ՝ դիմումատուների, այլ ոչ թե պատասխանողների կողմից տրված՝ տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրված հավաստագրերը կասեցնելու (չեղարկելու) համար հիմքերի առկայությունը։

Գործի քննման հարցերով հանձնաժողովի կարծիքով՝ անձանց անորոշ շրջանակի համար տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրված կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկությունների տարածումը կարող է մոլորության մեջ գցել սպառողներին պատասխանողների՝ որպես դիմումատուների կողմից տրված հավաստագրերի մասին տեղեկատվությունը տվյալների բազայում (ռեեստրներում) տեղադրելու, դիմումատուների կողմից տրված հավաստագրերի գործողությունը կասեցնելու կամ դրանք չեղարկելու իրավունք ունեցող անձանց գործունեության առումով։

Այսպիսով, պատասխանողները կարող էին ձեռք բերել ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ առավելություններ։ Այդպիսի գործողությունները հակասում են անդամ պետությունների օրենսդրությանը, գործարար շրջանառության սովորույթներին, բարեխղճության, խելամտության ու արդարության պահանջներին, պատճառել կամ կարող են կորուստներ պատճառել դիմումատուներին՝ որպես պատասխանողների մրցակիցների, կամ հասցրել կամ կարող են վնաս հասցնել նրանց գործարար համբավին։

Պայմանագրի 74-րդ հոդվածի 1-ին կետի համաձայն՝ մրցակցության ընդհանուր սկզբունքներն ու կանոններն ուղղված են անդամ պետությունների տարածքներում հակամրցակցային գործողություններն ու 2 և ավելի անդամ պետությունների տարածքներում՝ անդրսահմանային շուկաներում, մրցակցության վրա բացասական ազդեցություն ունեցող գործողությունները բացահայտելու և կանխելու ապահովմանը։

Արձանագրության 2-րդ կետի 8-րդ ենթակետի համաձայն՝ մրցակցությունը սահմանվում է որպես տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտների) այնպիսի մրցողականություն, որի դեպքում դրանցից յուրաքանչյուրի ինքնուրույն գործողություններով բացառվում կամ սահմանափակվում է համապատասխան ապրանքային շուկայում ապրանքների շրջանառության ընդհանուր պայմանների վրա միակողմանի կարգով ազդելու հնարավորությունը։

Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետին համապատասխան՝ չի թույլատրվում ոչ բարեխիղճ մրցակցությունը, այդ թվում՝ կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկությունների տարածումը, որոնք կարող են կորուստներ պատճառել տնտեսավարող սուբյեկտին (շուկայի սուբյեկտին) կամ վնաս հասցնել նրա գործարար համբավին։

Արձանագրության 2-րդ կետի 14-րդ ենթակետով արձանագրվել է, որ անբարեխիղճ մրցակցությունը տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայում գործող սուբյեկտի) (անձանց խմբի) կամ մի քանի տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայում գործող սուբյեկտների) (անձանց խմբերի)՝ ձեռնարկատիրական գործունեության ժամանակ առավելությունների ձեռքբերմանն ուղղված ցանկացած գործողություն է, որը հակասում է անդամ պետությունների օրենսդրությանը, գործարար շրջանառության սովորույթներին, բարեխղճության, խելամտության ու արդարության պահանջներին և վնաս է հասցրել կամ կարող է վնաս հասցնել այլ տնտեսավարող սուբյեկտներին (շուկայում գործող սուբյեկտներին) կամ վնաս է հասցրել կամ կարող է վնաս հասցնել նրանց գործարար համբավին։

Նշված նորմերի փոխկապակցված ընթերցումը վկայում է այն մասին, որ տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայում գործող սուբյեկտի) (անձանց խմբի) կամ մի քանի տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայում գործող սուբյեկտների) (անձանց խմբերի)՝ ձեռնարկատիրական գործունեության ժամանակ առավելությունների ձեռքբերմանն ուղղված ցանկացած գործողություն, որը հակասում է անդամ պետությունների օրենսդրությանը, գործարար շրջանառության սովորույթներին, բարեխղճության, խելամտության ու արդարության պահանջներին և վնաս է հասցրել կամ կարող է վնաս հասցնել այլ տնտեսավարող սուբյեկտներին (շուկայում գործող սուբյեկտներին) կամ վնաս է հասցրել կամ կարող է վնաս հասցնել նրանց գործարար համբավին և արտահայտվում է ապրանքի արտադրության բնույթի, եղանակի և վայրի, սպառողական հատկանիշների, որակի և քանակի կամ դրա արտադրողների առնչությամբ սպառողներին մոլորության մեջ գցելու մեջ, արգելված է Միության իրավունքով։

«Արդյունաբերական սեփականության պահպանության մասին» 1883 թվականի մարտի 20-ի Փարիզյան կոնվենցիայի 10 bis հոդվածի 2-րդ կետով սահմանվել է, որ անբարեխիղճ մրցակցության գործողություն է համարվում մրցակցության ցանկացած գործողություն, որը հակասում է արդյունաբերական և առևտրական գործերում արդար սովորույթներին:

Հաշվի առնելով վերոհիշյալը՝ անբարեխիղճ մրցակցություն է համարվում հետևյալ փաստերի համակցությունը.

տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայի սուբյեկտի) (անձանց խմբի) կամ մի քանի տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտի) (անձանց խմբի) ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ առավելությունների ձեռքբերմանն ուղղվածությունը․

անդամ պետությունների օրենսդրությանը, գործարար շրջանառության սովորույթներին, բարեխղճության, խելամտության ու արդարության պահանջներին հակասությունը․

այլ տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտներին)՝ մրցակիցներին վնաս պատճառելը (պատճառելու հնարավորությունը) կամ նրանց գործարար համբավին վնաս պատճառելը (պատճառելու հնարավորությունը)։

Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետը պարունակում է անբարեխիղճ մրցակցության հնարավոր տեսակների բաց ցանկը և սպառիչ չէ, ինչի հետ կապված՝ անբարեխիղճ մրցակցություն կարող է համարվել ցանկացած այլ գործողություն, որը համապատասխանում է Արձանագրության 2-րդ կետի 14-րդ ենթակետի դրույթերին։

Անբարեխիղճ մրցակցությունն արգելելու պատճառով տնտեսավարող սուբյեկտները (շուկայի սուբյեկտները), անկախ շուկայում իրենց դիրքից, տնտեսական գործունեություն ծավալելիս պարտավոր են ձեռնպահ մնալ այնպիսի վարքագծից, որը հակասում է օրենսդրությանը և (կամ) քաղաքացիական շրջանառության մեջ ձևավորված՝ բարեխղճության, խելամիտ և արդար վարքագծի մասին պատկերացումներին (1883 թվականի մարտի 20-ի՝ «Արդյունաբերական սեփականության պահպանության մասին» փարիզյան կոնվենցիայի 10 bis հոդված, համանման դրույթներ առկա են Ղազախստանի Հանրապետության, Ղրղզստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիական օրենսդրության, ինչպես նաև այդ անդամ պետությունների հակամենաշնորհային օրենսդրության մեջ)։

Անբարեխիղճ մրցակցության արգելքի խախտման մասին վեճի քննության ժամանակ պետք է սահմանվի հետևյալ փաստերի համակցությունը.

տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայի սուբյեկտի) կողմից այնպիսի գործողությունների կատարում, որոնք կարող են ազդեցություն ունենալ մրցակցության վիճակի վրա

տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայի սուբյեկտի) կողմից ընտրված՝ շուկայում մրցակցության եղանակի տարբերությունն այն վարքագծից, որը նման իրավիճակում ակնկալվում էր իր գույքային շահը հետապնդող, բայց դրա հետ մեկտեղ քաղաքացիական իրավունքների իրականացման և արդար գործարար գործելակերպի սահմանները չանցնող ցանկացած այլ սուբյեկտից

տնտեսավարող սուբյեկտի (շուկայի սուբյեկտի) վարքագծի ուղղվածությունն առավելություն ստանալուն՝ մասնավորապես գույքային շահին կամ դրա ստացման հնարավորությանը, շուկայի այլ մասնակիցների հաշվին տնտեսական գործունեություն իրականացնելիս, այդ թվում՝ գնորդների (սպառողների) ընտրության, բարեխիղճ մրցակցող այլ տնտեսավարող սուբյեկտների կողմից շուկայում ապրանքների առաջարկից առավելություններ քաղելուն, այլ նմանատիպ միջոցներով (օրինակ՝ ուրիշի գործարար համբավն օգտագործելու (նվազեցնելու)) մրցակից տնտեսավարող սուբյեկտներին վնաս պատճառելու վրա ազդեցություն ունենալու միջոցով։

Պատասխանողները չեն ներկայացրել փաստաթղթեր, որոնցով հաստատվում է իրենց կողմից չտրված հավաստագրերի, այսինքն՝ դիմումատուների կողմից տրված հավաստագրերի մասին տեղեկություններն իրենց տվյալների բազա (ռեեստրներ) ներմուծելու իրավունքը։ Տվյալ դեպքում պատասխանողների կողմից տվյալների բազա (ռեեստրներ) իրենց կողմից չտրված հավաստագրերի մասին տեղեկատվության ներմուծումը, իսկ հետագայում նաև պատասխանողների կողմից իրենց էլեկտրոնային հասցեներից նամակների և WhatsApp-նամակների տարածումը վկայում են, որ բազմակի անգամ և նպատակաուղղված մոլորության մեջ են գցել սպառողներին հավաստագրերի վերաթողարկման առումով, քանի որ տվյալների բազայում (ռեեստրներում) նշվել են «կասեցված է» և «չեղարկված է» կարգավիճակները։ Այդպիսի կարգավիճակի փոփոխության համար անհրաժեշտ էր անդամակցել պատասխանողների կազմակերպություններին և ստանալ պատասխանողների կողմից նախապատրաստված հավաստագրեր, ինչը կարող էր հանգեցնել ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ առավելությունների ստացմանը։

Հիմնվելով մրցակցության ոլորտում Միության իրավունքի և գործի փաստական հանգամանքների վրա, ելնելով իրենց հաստատումը գտած հետևյալ փաստերից՝

CIPA/CAP և CPA EURASIA ծրագրերի համափոխարինելիություն, որը հաստատվում է դրանց փոխադարձ ճանաչման մասին համաձայնագրի առկայությամբ,

«ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի՝ կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված, այդ թվում և հավաստագրի թողարկման տարեթվի, հավաստագրի կարգավիճակի մասին տեղեկություններ տարածելու, այդ թվում՝ պատասխանողների կողմից չտրված հավաստագրերի մասին տվյալների բազայում (ռեեստրներում) արտացոլված տեղեկատվություն տեղադրելու մասով գործողություններ և գործի նյութերով հաստատված այլ փաստեր,

գործի քննման հարցերով հանձնաժողովը հանգել է այն եզրակացության, որ պատասխանողների նշված գործողություններն ընդհանուր առմամբ ուղղված են ինչպես ինքնուրույն, այնպես էլ բոլոր պատասխանողների կազմում իրենց ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ առավելությունների ստացմանը, հակասում են անդամ պետությունների օրենսդրությանը, Պայմանագրին, գործարար շրջանառության սովորույթներին, բարեխղճության, խելամտության ու արդարության պահանջներին, հասցրել են և կարող են վնաս հասցնել դիմումատուներին և այլ տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտներին)՝ մրցակիցներին, ինչպես նաև վնաս են հասցրել և կարող են վնաս հասցնել նրանց գործարար համբավին։

Գործի քննման շրջանակներում «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի համար ապահովվել է Գործերի քննության կարգի 13-րդ կետով նախատեսված բոլոր իրավունքների իրացումը։ Բացի այդ, նրանցից պահանջվել են գործի վերաբերյալ պարզաբանումներ՝ իրենց գործողություններում անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման առկայության վերաբերյալ փաստարկներ ներկայացնելու խնդրանքով, ինչպես նաև Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի խախտման հետ համաձայն լինելու կամ չլինելու վերաբերյալ դիրքորոշումներ։

«ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կողմից գրավոր ներկայացվել են անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների հնարավոր խախտումների հետ անհամաձայնության մասին դիրքորոշումներ, ինչպես նաև փաստարկներ, առարկություններ, գրավոր դիրքորոշումներ և այլ տեղեկատվություն, որոնք կցվել են գործի նյութերին, ուսումնասիրվել են և ստացել են պատշաճ գնահատական։ Գործի քննման շրջանակներում ստացվել են նաև գրավոր դիրքորոշումներ, փաստարկներ, առարկություններ և այլ տեղեկատվություն անդամ պետությունների լիազորված մարմիններից, որոնք նույնպես կցվել են գործի նյութերին, ուսումնասիրվել և ստացել են պատշաճ գնահատական։

Ելնելով շարադրվածից՝ պարզվել է, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի կողմից անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր պայմանների խախտումն արտահայտվում է անձանց անորոշ շրջանակի համար կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկություններ տարածելու գործողություններով, որոնք կարող են կորուստներ պատճառել տնտեսավարող սուբյեկտին (շուկայի սուբյեկտին), կամ որոնք կարող են վնաս հասցնել նրա գործարար համբավին։

Գնահատելով գործին առնչվող հավաքված ապացույցները՝ գործի քննման հարցերով հանձնաժողովը գտնում է, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի մեղքը հաստատվել է, իսկ նրանց գործողությունները Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի 2-րդ կետի 1-ին ենթակետով ճիշտ են որակված։

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհրդի 2012 թվականի դեկտեմբերի 17-ի թիվ 118 որոշմամբ հաստատված՝ Անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման համար Տուգանքների հաշվարկման մեթոդիկային և նշանակման կարգին համապատասխան, հաշվի առնելով այն փաստը, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի գործողություններում (անգործության մեջ) բացակայում են պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքների ցանկով նախատեսված՝ պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքները և անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման համար տուգանքների չափի հաշվարկի (նշված Մեթոդիկայի թիվ 1 հավելված) ժամանակ հաշվի առնվող՝ պատասխանատվությունը ծանրացնող հանգամանքները և նշված ցանկով նախատեսված՝ պատասխանատվությունը ծանրացնող հանգամանքները, որոնք արտահայտվել են իրավախախտի կողմից մրցակցության կանոնների երկարաժամկետ խախտմամբ (1 տարվա ընթացքում կամ ավելի), «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի նկատմամբ նշանակել տուգանքներ։

Պայմանագրի 76-րդ հոդվածի խախտման փաստն արձանագրելու հետ կապված, ղեկավարվելով Գործերի քննության Կարգի 45-րդ կետով՝ Հանձնաժողովի կոլեգիան գտնում է, որ «ՂՀ ՊՀՊ» ՊՀՊ-ի, «ՀՀՀԵԻ» ՍՊԸ-ի, «ՂՊՀԱԻ» ՀՄ-ի և «ՍԻՊԱԵՆ» հիմնարկի նկատմամբ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիայի 20 թվականի թիվ որոշման եզրափակիչ մասի 4-րդ կետով նախատեսված՝ անդրսահմանային շուկաներում մրցակցության ընդհանուր կանոնների խախտման կանխարգելման և (կամ) դրա հետևանքների վերացման միջոցառումների կիրառումը կնպաստի տնտեսական գործունեություն իրականացնելիս անդամ պետությունների բոլոր տնտեսավարող սուբյեկտների (շուկայի սուբյեկտների) համար հավասար հնարավորությունների ստեղծմանը։ Բացի այդ, իրենց տվյալների բազաներից (ռեեստրներից) պրոֆեսիոնալ հաշվապահների և աուդիտորների հավաստագրման ծրագրերով հավաստագրված և կողմնակի կազմակերպություններում, այդ թվում և դիմումատոների մոտ նման հավաստագիր ստացած անձանց մասին տեղեկությունների հանումը թույլ կտա բացառել կեղծ, ոչ ճշգրիտ կամ խեղաթյուրված տեղեկությունների տարածումը, որոնք կարող են կորուստներ պատճառել տնտեսավարող սուբյեկտին (շուկայի սուբյեկտին), կամ որոնք կարող են վնաս հասցնել նրա գործարար համբավին։

Պաշտոնական հրապարակման օրը՝ 10 հունվարի 2024 թվական: