2022 թվականի նոյեմբերի 4-ին

գրավոր ընթացակարգով քննելով «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի (այսուհետ նաև՝ Ընկերություն) վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի 31.07.2020 թվականի որոշման դեմ՝ ըստ հայցի Վայոց ձորի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Արմեն Մովսիսյանի ընդդեմ ՀՀ հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության (այսուհետ՝ Ծառայություն) Վայոց ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողի, երրորդ անձ` «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ` Հարկադիր կատարման ծառայության Վայոց Ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողի 13.12.2017 թվականի «Պարտապանին որոշակի գործողություններ կատարելուն պարտադրելու կամ որոշակի գործողություններից ձեռնպահ մնալուն հարկադրելու մասին» որոշումն ամբողջությամբ անվավեր ճանաչելու, կատարողական վարույթն ավարտելուն պարտավորեցնելու պահանջների մասին,

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.

Դիմելով դատարան` ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Արմեն Մովսիսյանը պահանջել է անվավեր ճանաչել Ծառայության Վայոց ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողի 13.12.2017 թվականի «Պարտապանին որոշակի գործողություններ կատարելուն պարտադրելու կամ որոշակի գործողություններից ձեռնպահ մնալուն հարկադրելու մասին» որոշումը, պարտավորեցնել Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայությանն ավարտել կատարողական վարույթը:

ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր` Գ. Առաքելյան) (այսուհետ` Դատարան) 22.02.2019 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է մասնակի: Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայությունը պարտավորեցվել է ավարտել թիվ 03870523 կատարողական վարույթը՝ «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետի հիմքով, անվավեր է ճանաչվել Հարկադիր կատարման ծառայության 15.01.2018 թվականի թիվ Ե-182 պատասխանը։

ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 31.07.2020 թվականի որոշմամբ Ընկերության վերաքննիչ բողոքը մերժվել է, և Դատարանի 22.02.2019 թվականի վճիռը թողնվել է անփոփոխ:

Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Ընկերությունը (ներկայացուցիչ՝ Արամ Օսիկյան):

Վճռաբեկ բողոքի պատասխաններ են ներկայացրել ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Արմեն Մովսիսյանը և Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայությունը (ներկայացուցիչ՝ Սուսաննա Դավթյան):

2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը.

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում՝ ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Վերաքննիչ դատարանը չի կիրառել ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 30-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը, որոնք պետք է կիրառեր:

Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանել է հետևյալ փաստարկներով.

Վերաքննիչ դատարանն անտեսել է, որ ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով 16.06.2017 թվականին կայացված, օրինական ուժի մեջ մտած վճռի համաձայն՝ ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարը պարտավոր է չխոչընդոտել ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի տարածքում գտնվող բազմամետաղային հանքավայրի՝ ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրությունների կատարմանը և պարտավոր է ուսումնասիրությունների իրականացման նպատակով համապատասխան պայմանագիր կնքել, սակայն ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարը հրաժարվել է վճռի պահանջները կատարել՝ այն պատճառաբանությամբ, որ համայնքի ավագանին 16.12.2017 թվականի թիվ 42 որոշմամբ մերժել է համայնքի ղեկավարի՝ համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա մակերեսով տարածքը օգտագործման տրամադրելու վերաբերյալ առաջարկը։

Բացի այդ, քանի որ Ընկերությունը ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 290-րդ հոդվածի համաձայն դիմում է ներկայացրել ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարան՝ խնդրելով որոշում կայացնել Ընկերության իրավունքների և ազատությունների խախտումը վերացնելու` վարույթն իրականացնող մարմնի պարտականության մասին, ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն գործի վարույթը ենթակա էր կասեցման: Մինչդեռ Վերաքննիչ դատարանը նշել է, որ այդ գործի քննությունը որևէ կերպ անհնարին չի դարձնում սույն վարչական գործի քննությունը։

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել թիվ ՎԴ3/0037/05/18 վարչական գործով Վերաքննիչ դատարանի 31.07.2020 թվականի որոշումը և հայցն ամբողջությամբ մերժել կամ գործն ուղարկել Դատարան՝ ամբողջ ծավալով նոր քննության:

2.1 Վճռաբեկ բողոքի վերաբերյալ Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության կողմից ներկայացված պատասխանի հիմնավորումները․

Վճռաբեկ բողոքը հիմնավոր է, քանի որ տվյալ դեպքում, բացակայում է որևէ փաստական կամ իրավական հիմք, որը կվկայեր Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության կողմից օրենքի խախտման, այդ թվում` օրենքի սխալ կիրառման կամ սխալ մեկնաբանման հետևանքով որոշում ընդունելու մասին:

Օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը պարտադիր է բոլորի համար և ենթակա է կատարման հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության միջոցով «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի հիման վրա: Ընդ որում, թե՛ հարկադիր կատարողը, թե՛ կատարողական վարույթի մասնակիցներն իրավասու չեն միմյանց ներկայացնել այնպիսի պահանջներ, որոնք նախատեսված չեն օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի հիման վրա տրված կատարողական թերթում:

Հարկադիր կատարողը գործել է ամբողջությամբ օրենքի շրջանակներում՝ կատարողական թերթին համապատասխան։

2.2 Վճռաբեկ բողոքի վերաբերյալ ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարի կողմից ներկայացված պատասխանի հիմնավորումները․

Վճռաբեկ բողոքն անհիմն է, քանի որ համայնքի սեփականությունը տնօրինվում է համայնքի ավագանու կողմից։ «Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքով, ՀՀ հողային օրենսգրքով և այլ իրավական ակտերով առանց համայնքի ավագանու, իսկ սույն պարագայում` նաև առանց համայնքի բնակիչների անմիջական մասնակցության, համայնքի ղեկավարին ոչ ոք իրավասու չէ պարտավորեցնել համայնքի սեփականությունը հանդիսացող գույքի վերաբերյալ որևէ գործողություն կատարել: Համայնքի ղեկավարն սպառել է օրենքով իրեն վերապահված լիազորությունները` 14.12.2017 թվականի թիվ 95 որոշմամբ համայնքի ավագանուն ներկայացնելով հողօգտագործման պայմանագիր կնքելու համար համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625հա մակերեսով տարածքն Ընկերության օգտագործմանը տրամադրելու մասին առաջարկություն, որը համայնքի ավագանու` 16.12.2017 թվականի թիվ 42 որոշմամբ մերժվել է:

3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը.

Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը.

1) ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանը թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով 16.06.2017 թվականի վճռով վճռել է. «Պատասխանող ՀՀ Վայոց Ձերի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարին պարտավորեցնել չխոչընդոտելու «Վայկ Մելտալ» ՍՊԸ կողմից 14.09.2016թ. ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության, ի դեմս նախարար Լևոն Յոլյանի և «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի միջև կնքված թիվ Պ-005 ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված պարտավորությունների կատարմանը և «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի հետ կնքել համաձայնագիր /հողօգտագործման պայմանագիր/` նշված ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված` ՀՀ Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա կազմող տարածքում ռեգիոնալ բնույթի երկրաբանական ուսումնասիրություններ կատարելու համար` ըստ 14.09.2016 թվականի ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունից տրված թիվ ԵՈՒՀ-29/005 ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության համաձայնության»: Նշված վճռի հիման վրա ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի կողմից 04.12.2017 թվականին տրվել է թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 կատարողական թերթը, որում որպես պահանջատեր է նշվել «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ն, իսկ որպես պարտապան` ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձորի համայնքի ղեկավարը (հատոր 2-րդ, գ.թ. 64):

2) Հարկադիր կատարման ծառայության Վայոց ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողը ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի 04.12.2017 թվականին տրված թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 կատարողական թերթի հիման վրա 11.12.2017 թվականին կայացրել է «Կատարողական վարույթ հարուցելու մասին» որոշում (հատոր 1-ին, գ.թ. 13):

3) Հայաստանի Հանրապետության հարկադիր կատարման ծառայության Վայոց ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողը 13.12.2017 թվականին ընդունել է «Պարտապանին որոշակի գործողություններ կատարելուն պարտադրելու կամ որոշակի գործողությունների կատարումից ձեռնպահ մնալուն հարկադրելու մասին» որոշում, որով որոշել է` պարտավորեցնել պարտապան ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարին չխոչընդոտել «Վայկ Մելտալ» ՍՊԸ կողմից 14.09.2016 թվականին ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության, ի դեմս նախարար Լևոն Յոլյանի, և «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի միջև կնքված թիվ Պ-005 ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված պարտավորությունների կատարմանը, ինչպես նաև պարտավորեցնել` մինչև 18.12.2017 թվականը «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի հետ կնքել համաձայնագիր /հողօգտագործման պայմանագիր/` նշված ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված` ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա կազմող տարածքում ռեգիոնալ բնույթի երկրաբանական ուսումնասիրություններ կատարելու համար` ըստ 14.09.2016 թվականի ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունից տրված թիվ ԵՈՒՀ-29/005 ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության համաձայնության (հատոր 1-ին, գ.թ. 14):

4) ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարը 14.12.2017 թվականի թիվ 95 որոշմամբ` որոշել է հողօգտագործման պայմանագիր կնքելու համար Գլաձոր համայնքի ավագանուն առաջարկել համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա մակերեսով տարածքն օգտագործման տրամադրել «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ին (հատոր 1-ին, գ.թ. 15):

5) ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ավագանին 16.12.2017 թվականի թիվ 42 որոշմամբ մերժել է Գլաձոր համայնքի ղեկավարի առաջարկը (հատոր 1-ին, գ.թ. 94)։

6) 27.12.2017 թվականին ներկայացված դիմումով թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով պատասխանող ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Ա. Մովսիսյանը խնդրել է պարզաբանել ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի 16.06.2017 թվականի թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 վճիռը (հիմք՝ Դատալեքս դատական տեղեկատվական համակարգ):

7) ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի 29.12.2017 թվականի «Վճիռը պարզաբանելու դիմումը քննության առնելու մասին» որոշմամբ ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի 16.06.2017 թվականի վճիռը պարզաբանելու մասին դիմումը մերժվել է (հիմք՝ Դատալեքս դատական տեղեկատվական համակարգ):

8) ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով 02․05․2018 թվականի որոշմամբ վերաքննիչ բողոքը մերժվել է: ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի` «Վճիռը պարզաբանելու դիմումը քննության առնելու մասին» 29.12.2017 թվականի որոշումը թողնվել է անփոփոխ` օրինական ուժի մեջ (հիմք՝ Դատալեքս դատական տեղեկատվական համակարգ):

9) ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Ա. Մովսիսյանի ներկայացուցիչ Նազելի Վարդանյանը 26.12.2017 թվականին ՀՀ հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայություն է ներկայացրել գրություն, որով խնդրել է վերացնել Վայոց ձորի մարզային բաժնի հարկադիր կատարողի 13.12.2017 թվականի «Պարտապանին որոշակի գործողություններ կատարելուն պարտադրելու կամ որոշակի գործողություններից ձեռնպահ մնալուն հարկադրելու մասին» որոշումը և, ղեկավարվելով «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով, ավարտել կատարողական վարույթը, քանի որ Գլաձոր համայնքի ղեկավարը սպառել է ՀՀ օրենսդրությամբ օժտած իրավասությունների սահմաններում, «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի հետ հողօգտագործման պայմանագիր կնքելու հնարավորությունը (հատոր 1-ին, գ.թ. 102-106):

10) Ծառայության Վայոց ձորի մարզային բաժնի պետի ժամանակավոր պաշտոնակատարը, ի պատասխան ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Ա. Մովսիսյանի ներկայացուցիչ Նազելի Վարդանյանի 26.12.2017 թվականի գրության, 15.01.2018 թվականի գրությամբ հայտնել է, որ կատարողական վարույթը նշված հոդվածի համաձայն ավարտման ենթակա չէ, քանի որ բացակայում են «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով սահմանված հիմքերը (հատոր 1-ին, գ.թ. 28)։

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն գործով վճռաբեկ բողոքը վարույթ ընդունելը պայմանավորված է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 161-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով նախատեսված հիմքի առկայությամբ, այն է՝ առերևույթ առկա է մարդու իրավունքների և ազատությունների հիմնարար խախտում՝ նույն հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի իմաստով, քանի որ խախտվել է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի պարտադիրության սկզբունքը, ինչպես նաև խախտվել է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը, ինչի արդյունքում խաթարվել է արդարադատության բուն էությունը:

Սույն գործով վեճի առանցքում հետևյալ իրավական հարցադրումն է. արդյո՞ք համայնքի ղեկավարին՝ հողօգտագործման պայմանագիր կնքելուն պարտավորեցնող օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի կատարումն անհնարին է դառնում համայնքի ավագանու թույլտվության (համաձայնության) բացակայության պայմաններում:

Օրինական ուժի մեջ մտած վերջնական դատական ակտերի պարտադիրության սկզբունքի արդյունավետ իրացումն իրավունքի գերակայության ցուցիչներից է և արդար դատաքննության իրավունքի կարևոր բաղադրիչը։

Եվրոպայի խորհրդի «Ժողովրդավարություն իրավունքի միջոցով» եվրոպական հանձնաժողովի (այսուհետ՝ Վենետիկի հանձնաժողով) կողմից ընդունված «Իրավունքի գերակայության հսկիչ ցանկը», ի թիվս այլնի, Եվրոպայի խորհրդի մասնակից պետություններում իրավունքի գերակայության գնահատման չափանիշ է դիտարկում իրավական որոշակիությունը, որի դրսևորումներից է res judicata սկզբունքը: Այս սկզբունքի պահանջն է, ի թիվս այլնի, վերջնական դատական ակտերի կատարման ապահովումը: Դատական ակտը չկատարելու արդյունքում իմաստազրկվում է դատական պաշտպանության իրավունքը և իրավունքի գերակայությունը («Իրավունքի գերակայության հսկիչ ցանկ», 107-րդ կետ):

Վենետիկի հանձնաժողովի «Իրավունքի գերակայության մասին զեկույցի» (ընդունված 2011 թվականին մարտի 25-26) (CDL-AD(2011)003rev) 46-րդ կետի համաձայն՝ իրավական որոշակիությունը պահանջում է հարգել res judicata սկզբունքը, ըստ որի՝ ի թիվս այլնի, ներպետական դատարանների վերջնական դատական ակտերը չպետք է կասկածի տակ դրվեն:

Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի «Դատական ակտերի կատարման մասին» 09.09.2003 թվականի Rec(2003)17 հանձնարարականում ամրագրված է. «Մասնակից պետություններն ունեն պարտականություն՝ երաշխավորելու վերջնական և պարտադիր դատական ակտերի կատարումը»: Հանձնարարականի «Կատարման ընթացակարգերը» բաժնի 1.b կետի համաձայն՝ որպեսզի կատարման ընթացակարգը լինի հնարավորինս արդյունավետ, դատական ակտերը պետք է կատարվեն կիրառելի օրենքներին ու դատական ակտերին համապատասխան: Ցանկացած օրենք պետք է լինի բավարար չափով մանրամասն՝ ապահովելու համար գործընթացի որոշակիությունն ու թափանցիկությունը, կանխատեսելիությունն ու արդյունավետությունը:

Նշված հանձնարարականի արդյունավետ կատարումն ապահովող ուղեցույցի (ընդունված Արդարադատության արդյունավետության եվրոպական հանձնաժողովի (CEPEJ) կողմից) համաձայն՝ իրավունքի գերակայության ապահովման և դատարանների նկատմամբ վստահության ապահովումը պահանջում է դատական ակտերի կատարման արդյունավետ և արդար գործընթաց:

Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի (այսուհետ՝ Եվրոպական դատարան) հետևողականորեն ձևավորված նախադեպային իրավունքի համաձայն՝ Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով երաշխավորված արդար դատաքննության իրավունքի կարևոր բաղադրիչն է անձի օգտին կայացված օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի կատարումն ապահովելու իրավունքը։ Այս առնչությամբ, մասնավորապես, Եվրոպական դատարանը գտել է․ «Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասով երաշխավորված արդար դատաքննության իրավունքը երևակայական կլիներ, եթե պետության իրավական համակարգը թույլ տար, որ վերջնական և պարտադիր ուժ ունեցող դատական ակտերը մնային անկատար՝ ի վնաս կողմի։ Դժվար կլիներ պատկերացնել, որ 6-րդ հոդվածը, մանրամասն նկարագրելով կողմերին տրամադրվող դատավարական երաշխիքները, չպաշտպաներ դատական ակտերի կատարումը․ եթե 6-րդ հոդվածը վերաբերեր բացառապես դատարանի մատչելիության իրավունքին ու դատավարությանը, ապա կառաջանային իրավունքի գերակայության սկզբունքի հետ անհամատեղելի իրավիճակներ։ Ուստի, ցանկացած դատարանի կողմից կայացված դատական ակտի կատարում պետք է դիտվի որպես արդար դատաքննության անբաժանելի մաս՝ Կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի իմաստով» (տե՛ս, Hornsby v. Greece թիվ 18357/91 գանգատով Եվրոպական դատարանի 19․03․1997 թվականի վճիռը, կետ 40)։

Եվրոպական դատարանի հետևողականորեն ձևավորված պրակտիկայում ընդհանուր մոտեցումը հանգում է նրան, որ դատական ակտը չկատարելը սահմանափակում է դատարանի մատչելիության իրավունքը և անձին զրկում արդյունավետ դատական պաշտպանությունից:

Եվրոպական դատարանը նաև իրավական դիրքորոշում է արտահայտել առ այն, որ պետության դեմ վեճը շահած հայցվորից չպետք է պահանջվի նախաձեռնել իր օգտին կայացված դատական ակտի կատարման առանձին վարույթ: Նման դեպքերում պատասխանող պետական մարմինը պետք է պատշաճ կերպով ծանուցվի դատական ակտի մասին, որից հետո պետք է նախաձեռնի դատական ակտը կատարելու համար անհրաժեշտ բոլոր միջոցները կամ փոխանցի մեկ այլ պետական մարմնի, որը պատասխանատու է տվյալ դատական ակտը կատարելու համար (տե՛ս, Burdov v. Russia (No. 2) թիվ 33509/04 գանգատով Եվրոպական դատարանի 15․01․2009 թվականի վճիռը, կետ 68):

Ըստ Եվրոպական դատարանի՝ դատական ակտերի կատարման ներպետական ընթացակարգի բարդությունը կամ պետության բյուջետային համակարգը չի կարող պետությանն ազատել յուրաքանչյուրի՝ ողջամիտ ժամկետում պարտադիր և կատարման ենթակա դատական ակտի կատարման իրավունքը երաշխավորելու պարտականությունից: Մասնակից պետությունների խնդիրն է իրենց իրավական համակարգերը կազմակերպել այնպես, որ կարողանան կատարել իրենց այս պարտականությունը (տե՛ս,նույն վճիռը, կետ 70):

Վերը նշված իրավական փաստաթղթերին ու դիրքորոշումներին համահունչ՝ «Հայաստանի Հանրապետության դատական օրենսգիրք» ՀՀ սահմանադրական օրենքի 13-րդ հոդվածն ամրագրում է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի պարտադիրության սկզբունքը: Նշված հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերը պարտադիր են դրանց հասցեատերերի համար: Նույն հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը չկատարելն առաջացնում է օրենքով նախատեսված պատասխանատվություն:

Նշված նորմերն առաջին հերթին ամրագրում են օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության հատկանիշը: Այնուհետև՝ հստակեցնում են այն սուբյեկտների շրջանակը, որոնց վրա տարածվում է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի գործողությունը. այդ սուբյեկտները տվյալ դատական ակտի հասցեատերերն են: Միաժամանակ՝ որպես օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի կատարումն ապահովող իրավական երաշխիք օրենսդիրը նախատեսում է պատասխանատվություն դատական ակտը չկատարելու համար: Օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտով սահմանված պահանջը դրա հասցեատերերի կողմից չկատարելը կամ այդ պահանջին չհամապատասխանող վարքագիծը ոչ իրավաչափ վարքագիծ է, որն առաջացնում է օրենքով նախատեսված պատասխանատվություն: Այսպիսով, օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության հատկանիշի դրսևորումը նախևառաջ դրա հասցեատերերի՝ դատական ակտը կատարելու պարտականությունն է:

ՀՀ վճռաբեկ դատարանը թիվ ԵԱԴԴ/0913/02/13 քաղաքացիական գործով իր 25.12.2015 թվականի որոշմամբ անդրադարձել է դատական ակտի պարտադիրության հատկանիշին: Մասնավորապես, ՀՀ վճռաբեկ դատարանն ամրագրել է. իրավական որոշակիության սկզբունքը, ըստ էության, երաշխավորում է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի կայունությունը, ինչը, ի թիվս այլ հատկանիշների (անհերքելիություն, բացառիկություն, նախադատելություն), ենթադրում է այդպիսի դատական ակտի պարտադիրությունը: Պարտադիրության հատկանիշն (․․․) ենթադրում է, որ պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինները, իրավաբանական անձինք և քաղաքացիներն իրենց գործունեության ընթացքում պարտավոր են հաշվի առնել օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը և իրավունք չունեն տվյալ դատական ակտով կայացված հարցի վերաբերյալ կայացնելու նոր որոշում:

Վճռաբեկ դատարանը սուբյեկտների նկատմամբ դատական ակտերի պարտադիրության աստիճանի առումով ընդգծել է, որ այն առաջնային նշանակություն ունի վիճելի հարաբերության կողմերի համար, քանի որ դատական ակտով նախ և առաջ վեճի կողմերի համար են սահմանվում որոշակի գործողություններ կատարելու կամ կատարումից ձեռնպահ մնալու պարտադիր պահանջներ (տե՛ս, ՀՀ արդարադատության նախարարության դատական ակտերի հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության Լոռու մարզային բաժինն ընդդեմ Անուշ Իսպիրյանի թիվ ՎԴ6/0076/05/12 գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 24․05․2013 թվականի որոշումը):

Օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի պարտադիրության հատկանիշի դրսևորումը չի սահմանափակվում միայն դրա հասցեատերերի կողմից դատական ակտի եզրափակիչ մասի պահանջը կատարելու պարտականությամբ. օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության հատկանիշն ունի նաև այլ դատավարական դրսևորումներ:

Այսպես, ՀՀ վարչական դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած վճիռների պարտադիր իրավաբանական ուժի դրսևորում է, ի թիվս այլնի, ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 30-րդ հոդվածի 2-րդ մասի նորմի կարգավորումը: Վերջինս ամրագրում է. Նախկինում քննված քաղաքացիական կամ վարչական գործով դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած` գործն ըստ էության լուծող դատական ակտով հաստատված փաստերը միևնույն կողմերի մասնակցությամբ սույն օրենսգրքով նախատեսված որևէ գործ քննելիս վերստին ապացուցման կարիք չունեն: Այս նորմի բովանդակությունից բխում է, որ դատավարության մասնակիցներն այլևս չեն կարող կասկածի տակ դնել, վիճարկել օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտով հաստատված փաստերը. նրանց կողմից այդ փաստերը չեն կարող վիճարկվել իրենց մասնակցությամբ այլ դատական գործերի շրջանակներում, և ունեն նախադատելի նշանակություն այլ դատական գործերի համար: Այսինքն՝ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտով հաստատված փաստերն այլևս անվիճելի փաստեր են, և դատական ակտի պարտադիրությունը, ի թիվս այլնի, դատավարության կողմերից պահանջում է միմյանց հետ իրավահարաբերություններում այսուհետ անվերապահորեն հիմք ընդունել դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած ակտով հաստատված փաստերը:

Օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության հատկանիշի դատավարական դրսևորում է նաև ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 80-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետում ամրագրված նորմը, ըստ որի՝ վարչական դատարանը մերժում է հայցադիմումի ընդունումը, եթե նույն անձանց միջև, նույն առարկայի մասին և նույն հիմքերով առկա է դատարանի` օրինական ուժի մեջ մտած վճիռ:

Օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի կատարումը երաշխավորելու՝ պետության պարտականության, ինչպես նաև դատական ակտերի պարտադիրության և կատարելիության սկզբունքների իրացմանն է ուղղված դատական ակտերի հարկադիր կատարման կառուցակարգը՝ սահմանված «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքով:

ՀՀ սահմանադրական դատարանը 24.09.2013 թվականի ՍԴՈ-1115 որոշմամբ արձանագրել է. «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման ինստիտուտի նպատակը վերջին հաշվով խախտված իրավունքները վերականգնելու նկատառումներով արդարադատության իրականացման արդյունքում ընդունված ակտի կատարման ապահովումն է: Այսինքն` դատական ակտերի հարկադիր կատարում պահանջելու իրավունքն ածանցվում է դատարանի մատչելիության և արդար դատաքննության սահմանադրական իրավունքներից, որպիսի պայմաններում այդ իրավունքը պետք է վերապահվի դատավարության այն մասնակցին, որի խախտված իրավունքը վերականգնելու նպատակով ընդունված է համապատասխան դատական ակտ կամ դատական գործառույթներ իրականացնող մարմնի ակտ, հակառակ պարագայում կիմաստազրկվեն ոչ միայն պետական, այդ թվում` դատական մարմինների առջև իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցների և արդար դատաքննության սահմանադրական իրավունքները, այլև ընդհանրապես արդարադատության և դատական գործառույթներ իրականացնող այլ մարմինների համակարգի գոյությունը: Հետևաբար` դատական ակտերի հարկադիր կատարման ինստիտուտը հանդիսանում է դատարանի մատչելիության իրավունքի բաղադրատարր և ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածում ամրագրված` «իր գործի հրապարակային քննության»` որպես դատավարական գործընթացի փուլ»: 

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածը սահմանում է հարկադիր կատարման ենթակա դատական ակտերի շրջանակը, որը, ի թիվս այլնի, ներառում է քաղաքացիական գործերով դատական ակտերը, բացառությամբ իրավաբանական անձին կամ քաղաքացուն սնանկ ճանաչելու և մրցութային վարույթ սկսելու մասին գործն ըստ էության լուծող դատական ակտերի, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի դատական ակտերը, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 24-րդ գլխով նախատեսված գործերով դատական ակտերի:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ հոդվածի համաձայն՝ հարկադիր կատարման միջոցների կիրառման հիմքը նույն օրենքով սահմանված կարգով տրված կատարողական թերթն է և կատարողական մակագրության թերթը (․․․)։ 

Այսպիսով, դատական ակտի հարկադիր կատարումը կատարողական թերթի հիման վրա հարուցված կատարողական վարույթի շրջանակներում իրականացվող գործընթաց է, որն ամբողջական է դարձնում դատավարությունը և ապահովում է շահագրգիռ անձի պահանջների բավարարումը:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածը սահմանում է կատարողական վարույթն ավարտելու հիմքերն ու իրավական հետևանքները: Նշված օրենքի 1-ին մասի համաձայն՝ հարկադիր կատարողն ավարտում է կատարողական վարույթը, եթե «…2) անհնարին է պարզել պարտապանի գտնվելու վայրը, իսկ հարկադիր կատարողի և (կամ) պահանջատիրոջ ձեռնարկած` օրենքով թույլատրելի բոլոր միջոցները եղել են ապարդյուն.

2.1) անհնարին է պարզել կատարողական թերթով նախատեսված պահանջի կատարման համար անհրաժեշտ՝ պարտապանի գույքի գտնվելու վայրը, իսկ հարկադիր կատարողի և (կամ) պահանջատիրոջ ձեռնարկած` օրենքով թույլատրելի բոլոր միջոցները եղել են ապարդյուն. 

3) պարտապանը չունի գույք կամ եկամուտներ, որոնց վրա կարելի է բռնագանձում տարածել և հարկադիր կատարողի՝ սույն օրենքի 40 հոդվածի երրորդ մասով սահմանված կարգով իրականացված հետախուզումը և (կամ) պահանջատիրոջ կողմից պարտապանի գույքը փնտրելու ուղղությամբ ձեռնարկված՝ օրենքով թույլատրելի բոլոր միջոցները եղել են ապարդյուն.

4) պարտապանի գույքը բավարար չէ պահանջատիրոջ (պահանջատերերի) պահանջները բավարարելու համար.

…

8) ոչ գույքային բնույթի կատարողական վարույթներով կատարողական գործողությունների ընթացքում անհնարին է դարձել դատական ակտի կատարումը….»:

«Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն՝ կատարողական վարույթն ավարտելը և կատարողական թերթը պահանջատիրոջը վերադարձնելն արգելք չեն կատարողական թերթը կրկին ներկայացնելու դեպքում ավարտված կատարողական վարույթը վերսկսելու համար: Նույն հոդվածի 6-րդ մասը սահմանում է. «Սույն հոդվածի 1-ին մասի 2-9-րդ կետերով նախատեսված հիմքերի վերացման, (…) դեպքերում հարկադիր կատարողը պահանջատիրոջ դիմումի հիման վրա կամ սեփական նախաձեռնությամբ որոշում է կայացնում ավարտված կատարողական վարույթը վերսկսելու մասին»:

Վերոհիշյալի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ ոչ գույքային բնույթի կատարողական վարույթն ավարտելու հիմք է դատական ակտի կատարման անհնարինությունը. նշված հիմքի վերացման դեպքում կատարողական վարույթը վերսկսվում է կամ պահանջատիրոջ դիմումի հիման վրա կամ հարկադիր կատարողի նախաձեռնությամբ:

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ հաշվի առնելով օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտերի արդյունավետ կատարման կարևորությունը՝ որպես իրավունքի գերակայության ցուցիչ՝ «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետի վերը նշված դրույթն իրավակիրառ պրակտիկայում պետք է կիրառվի հնարավորինս նեղ մեկնաբանությամբ՝ բացառելով հարկադիր կատարման ենթակա դատական ակտի հիմնավորվածությունը կասկածի տակ դնելու հնարավորությունը։ Միաժամանակ Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ դատական ակտի կատարման անհնարինությունը գնահատելիս պետք է հարկադիր կատարման ենթակա դատական ակտի եզրափակիչ մասի բովանդակությունը դիտարկել պատճառաբանական մասի բովանդակության հետ համակցության մեջ՝ հաշվի առնելով պատճառաբանական մասում նշված՝ հայցի բավարարման իրավական և փաստական հիմքերը:

ՀՀ Սահմանադրության 184-րդ հոդվածը սահմանում է. «1. Համայնքն ունի հողի, ինչպես նաև այլ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունք։

2. Համայնքի տարածքում գտնվող հողը, բացառությամբ պետությանը, ինչպես նաև ֆիզիկական ու իրավաբանական անձանց պատկանող հողերի, համայնքի սեփականությունն է։

3. Համայնքի ավագանին օրենքով սահմանված կարգով տնօրինում է համայնքի սեփականությունը»:

«Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքի 18-րդ հոդվածի 1-ին մասի 21-րդ կետը սահմանում է. «համայնքի ավագանին (…) համայնքի ղեկավարի առաջարկությամբ որոշում է կայացնում համայնքի սեփականություն հանդիսացող գույքն օգտագործման տրամադրելու կամ օտարելու մասին (…), որում պետք է նշվեն օգտագործման տրամադրման կամ օտարման եղանակը, ժամկետները, նպատակը, օգտագործման տրամադրման դեպքում` օգտագործման ժամկետը և վճարի չափը, ուղղակի վաճառքի դեպքում` վաճառքի գինը, իսկ հրապարակային սակարկությունների դեպքում` մեկնարկային գինը: (…)»:

Նույն օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 16-րդ և 18-րդ կետերի համաձայն՝ համայնքի ղեկավարը համայնքի ավագանու որոշմամբ և սահմանած պայմաններով օտարում կամ օգտագործման է տրամադրում համայնքի սեփականություն հանդիսացող գույքը, առաջարկություն է ներկայացնում համայնքի ավագանուն` համայնքի սեփականություն հանդիսացող գույքն օտարելու կամ օգտագործման տրամադրելու մասին:

«Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքի 43-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետի համաձայն՝ համայնքի ղեկավարը հողօգտագործման բնագավառում իրականացնում է հետևյալ սեփական լիազորությունը՝ համայնքի քաղաքաշինական ծրագրային փաստաթղթերին, հողերի օգտագործման սխեմաներին համապատասխան, համայնքի ավագանու համաձայնությամբ և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով օտարում կամ օգտագործման է տրամադրում համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասերը:

ՀՀ ընդերքի մասին օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի համաձայն՝ ընդերքի օգտագործման և պահպանության բնագավառում տեղական ինքնակառավարման մարմինների իրավասություններն են համայնքի ղեկավարի կողմից, համայնքի ավագանու որոշմամբ, ընդերքօգտագործման իրավունք ունեցող անձանց հետ հողօգտագործման պայմանագրի կնքումը:

ՀՀ հողային օրենսգրքի 83-րդ հոդվածի 1-ին մասը սահմանում է․ «1. Հետախուզական, գեոդեզիական, երկրաբանական նկարահանման և այլ հետազոտություններ կատարող կազմակերպություններն ու հիմնարկներն այդ աշխատանքներն իրականացնում են բոլոր հողերում` անկախ դրանց նպատակային նշանակությունից` հետախուզական աշխատանքներ կատարելու մասին պետական մարմինների սահմանած կարգով ընդունված որոշումների ու հողամասի սեփականատիրոջ, օգտագործողի հետ կնքած պայմանագրերի հիման վրա: Հետախուզական աշխատանքներ կատարելու համար անհրաժեշտ հողամասերը չեն վերցվում:»։

Այսպիսով, համայնքի ավագանին՝ որպես տեղական ինքնակառավարման մարմին, համայնքի անունից և նրա փոխարեն իրականացնում է սեփականատիրոջ իրավազորությունը: Օրենսդիրը, նպատակ ունենալով ստեղծել զսպումների ու հակակշիռների կառուցակարգ, այդ իրավազորությունն իրականացնելու գործընթացում համապատասխան լիազորությունները բաշխել է համայնքի ավագանու և համայնքի ղեկավարի միջև՝ համայնքի ղեկավարին իրավասություն վերապահելով համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասի օգտագործման պայմանագիր կնքել համայնքի ավագանու համաձայնության առկայության պայմաններում:

 Սույն վեճի առանցքում գտնվող վերն առանձնացված իրավական հարցադրումը դիտարկելով օրինական ուժի մեջ մտած վերջնական դատական ակտերի պարտադիրության և կատարելիության սկզբունքի, ինչպես նաև իրավունքի գերակայության ու օրինականության սկզբունքի հարաբերակցության համատեքստում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը բավարար հիմք է համայնքի ղեկավարի համար՝ այդ դատական ակտով իր վրա դրված պարտականությունը կատարելու համար: Այն դեպքում, երբ համայնքի ղեկավարը համապատասխան հողօգտագործման պայմանագիրը կնքում է ի կատարումն օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի, որով վերջինս պարտավորեցվել է կնքել տվյալ պայմանագիրը, համայնքի ղեկավարի կողմից տվյալ գործողությունը կատարելու իրավական հիմքն այլևս համայնքի ավագանու որոշումը (համաձայնությունը) չէ, այլ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը։ Ավագանու որոշման (համաձայնության) բացակայության պայմաններում համայնքի ղեկավարի կողմից համապատասխան պայմանագրի կնքումը չի կարող դիտարկվել որպես վերջինիս ոչ իրավաչափ վարքագիծ՝ հաշվի առնելով, որ համայնքի ղեկավարն այդ դեպքում գործում է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության սկզբունքին համապատասխան։

Հաշվի առնելով, որ օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի կատարումը հանդիսանում է անձի արդար դատաքննության իրավունքի բաղադրիչը, և այդ ակտի արդյունավետ կատարմամբ ապահովվում է իրավունքի գերակայությունը՝ Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ դատական ակտի կատարման գործընթացում համայնքի ղեկավարից այլևս չի պահանջվում պահպանել օրենքով սահմանված այն ընթացակարգը, որը կիրառելի է վեճի և/կամ դատական ակտի բացակայության պայմաններում:

Վերոհիշյալի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ համայնքի ավագանու՝ համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասն օգտագործման տրամադրելու անհամաձայնությունն անհնարին չի դարձնում համայնքի ղեկավարի կողմից, ի կատարումն օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի, հողօգտագործման պայմանագրի կնքումը։

Վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշման կիրառումը սույն գործի փաստերի նկատմամբ․

 ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանը թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով 16.06.2017 թվականի վճռով (այսուհետ՝ Վճիռ) վճռել է. «Պատասխանող ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարին պարտավորեցնել չխոչընդոտելու «Վայկ Մելտալ» ՍՊԸ կողմից 14.09.2016թ. ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության, ի դեմս նախարար Լևոն Յոլյանի և «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի միջև կնքված թիվ Պ-005 ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված պարտավորությունների կատարմանը և «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի հետ կնքել համաձայնագիր /հողօգտագործման պայմանագիր/` նշված ընդերքօգտագործման պայմանագրով սահմանված` ՀՀ Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա կազմող տարածքում ռեգիոնալ բնույթի երկրաբանական ուսումնասիրություններ կատարելու համար` ըստ 14.09.2016 թվականի ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունից տրված թիվ ԵՈՒՀ-29/005 ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության համաձայնության»: Նշված վճռի հիման վրա ՀՀ Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի կողմից 04.12.2017 թվականին տրվել է թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 կատարողական թերթը, որում որպես պահանջատեր է նշվել «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ն, իսկ որպես պարտապան` ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձորի համայնքի ղեկավարը (հատոր 2-րդ, գ.թ. 64):

Օրինական ուժի մեջ մտած Վճիռը ներկայացվել է հարկադիր կատարման։

Սույն գործով հայցվորը ներկայացրել է «Պարտապանին որոշակի գործողություններ կատարելուն պարտադրելու կամ որոշակի գործողություններից ձեռնպահ մնալուն հարկադրելու մասին» որոշումն անվավեր ճանաչելու և կատարողական վարույթը «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետի հիմքով ավարտելուն պարտավորեցնելու պահանջ՝ այն հիմնավորմամբ, որ ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ավագանին իր 16․12․2017 թվականի թիվ 42 որոշմամբ մերժել է համայնքի ղեկավարի առաջարկը՝ Գլաձոր համայնքի սեփականությունը հանդիսացող 625 հա մակերեսով տարածքը «ՎԱՅԿ ՄԵՏԱԼ» ՍՊԸ-ին օգտագործման տրամադրելու վերաբերյալ, որպիսի պայմաններում անհնարին է կատարել թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով օրինական ուժի մեջ մտած Վճռի՝ նշված հողամասի առնչությամբ հողօգտագործման պայմանագիր կնքելուն պարտավորեցնելու վերաբերյալ պահանջը:

Դատարանը 22․02․2019 թվականի վճռով կատարողական վարույթն ավարտելուն պարտավորեցնելու պահանջի մասով հայցը բավարարել է: Վկայակոչելով ՀՀ հողային օրենսգրքի 83-րդ հոդվածի 1-ին մասի, ՀՀ ընդերքի մասին օրենսգրքի 17-րդ հոդվածի 3-րդ մասի, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» ՀՀ օրենքի 18-րդ և 35-րդ հոդվածի նորմերը՝ Դատարանը պատճառաբանել է․ «․․․համայնքի ղեկավարն իր լիազորությունները` համայնքի սեփականությունը հանդիսացող գույքի, հողամասերի օտարման կամ օգտագործման տրամադրելու հետ կապված, ինչպես նաև ընդերքօգտագործման իրավունք ունեցող անձանց հետ հողօգտագործման պայմանագիր կնքելու հետ կապված, իրավասու է կատարելու բացառապես ․․․ համայնքի ավագանու համապատասխան որոշման առկայությամբ: Մասնավորապես` համայնքի վարչական տարածքում գտնվող հողամասը երկրաբանական հետազոտություններ իրականացնելու նպատակով տրամադրելը պետք է իրականացվի որևէ կարգավիճակով համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասը համապատասխան թույլտվություն ունեցող անձին կամ կազմակերպությանը տրամադրելու միջոցով, իսկ այդպիսի` հողօգտագործման տրամադրելու իրավասություն համայնքում վերապահված է համայնքի ավագանուն, այլ ոչ թե համայնքի ղեկավարին: Համայնքի ղեկավարն այդ բնագավառում միայն իրավասու է գործել համայնքի ավագանու որոշման կամ թույլտվության հիման վրա:

(…) Հայաստանի Հանրապետության Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարը, ըստ էության, իրականացրել է համապատասխան գործողություններ` ուղղված Հայաստանի Հանրապետության Արարատի և Վայոց Ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարանի կողմից 04.12.2017թ. տրված թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 կատարողական թերթի պահանջի կատարմանը` 14.12.2017թ. թիվ 95 որոշմամբ որոշելով հողօգտագործման պայմանագիր կնքելու համար Գլաձոր համայնքի ավագանուն առաջարկել համայնքի բազմամետաղային հանքավայրի 625 հա մակերեսով տարածքը օգտագործման տրամադրել «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ին, որպիսի գործողությամբ, ըստ էության, սպառել է նշված կատարողական թերթի պահանջի կատարմանն ուղղված իր լիազորությունների շրջանակներում գտնվող գործառույթների իրականացումը, միաժամանակ, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Հայաստանի Հանրապետության Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ավագանին 16.12.2017թ. թիվ 42 որոշմամբ որոշել է մերժել համայնքի ղեկավարի վերը նշված առաջարկը, իսկ համայնքի ղեկավարն արդեն իսկ կատարմամբ սպառել է օրենսդրությամբ իրեն վերապահված լիազորությունների շրջանակներում գտնվող գործողությունները, դատարանը գտնում է, որ սույն դեպքում առկա է կատարողական վարույթն ավարտելու «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով սահմանված հիմքը` ոչ գույքային բնույթի կատարողական վարույթով կատարողական գործողությունների ընթացքում անհնարին է դարձել դատական ակտի կատարումը»: ՀՀ վարչական դատարանն արձանագրել է նաև, որ «թեև թիվ ԱՎԴ3/0406/02/17 քաղաքացիական գործով դատական ակտն այս պայմաններում փաստացի մնում է անկատար, այնուամենայնիվ, պարտապան պաշտոնատար անձի վրա չի կարող դրվել այնպիսի գործողությունների կատարում, որպիսի իրավասություն օրենսդրությամբ վերջինիս վերապահված չեն, իսկ վերջինս էլ իրացրել է օրենսդրությամբ վերապահված բոլոր միջոցները` դատական ակտի կատարումն ապահովելու նպատակով»։

Վերաքննիչ դատարանն իր 31․07․2020 թվականի որոշմամբ անփոփոխ թողնելով Դատարանի 22․02․2019 թվականի վճիռը և վերահաստատելով վճռում ամրագրված դիրքորոշումները, գտել է․ «․․․համայնքի վարչական տարածքում գտնվող հողամասը երկրաբանական հետազոտություններ իրականացնելու նպատակով տրամադրելը պետք է իրականացվի որևէ կարգավիճակով համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասը համապատասխան թույլտվություն ունեցող անձին կամ կազմակերպությանը տրամադրելու միջոցով, իսկ այդպիսի` հողօգտագործման տրամադրելու իրավասություն համայնքում վերապահված է համայնքի ավագանուն, այլ ոչ թե համայնքի ղեկավարին: Համայնքի ղեկավարն այդ բնագավառում միայն իրավասու է գործել համայնքի ավագանու որոշման կամ թույլտվության հիման վրա:

(․․․) անկախ դատական ակտի առկայությունից Հայաստանի Հանրապետության Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարը չի կարող կատարել գործողություններ որոնց համար լիազորված չէ ՀՀ Սահմանադրությամբ և/կամ օրենքով: Ուստի ինչպես իրավացիորեն արձանագրել է ՀՀ վարչական դատարանը առկա է կատարողական վարույթն ավարտելու «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով սահմանված հիմքը` ոչ գույքային բնույթի կատարողական վարույթով կատարողական գործողությունների ընթացքում անհնարին է դարձել դատական ակտի կատարումը»։

Ի ամփոփումն Դատարանի և Վերաքննիչ դատարանի դիրքորոշումների՝ Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ ըստ այդ դիրքորոշումների՝ օրենքով սահմանված կարգին համապատասխան համայնքի ղեկավարն իրավասու է Վճռով նախատեսված հողօգտագործման պայմանագիրը կնքել միայն համայնքի ավագանու համապատասխան որոշման կամ թույլտվության առկայության պայմաններում, որպիսի որոշման կամ թույլտվության բացակայությունն անհնարին է դարձնում Վճռի կատարումը։ Այսինքն՝ Դատարանն ու Վերաքննիչ դատարանը քննարկման առարկա են դարձրել այն իրավական հարցադրումը, թե արդյո՞ք օրենսդրությունը լիազորել է համայնքի ղեկավարին խնդրո առարկա պայմանագիրը կնքել առանց համայնքի ավագանու թույլտվության կամ համաձայնության առկայության և եզրահանգելով, որ նման լիազորություն վերապահված չէ՝ ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ավագանու 16.12.2017 թվականի թիվ 42 որոշումը դիտարկել են որպես Վճռի կատարման անհնարինության հիմք։

Սույն գործի փաստերի նկատմամբ կիրառելով վերը շարադրված իրավական դիրքորոշումները՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ ՀՀ Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ավագանու 16.12.2017 թվականի թիվ 42 որոշման առկայությունն անհնարին չի դարձնում Վճռի կատարումը, և օրինական ուժի մեջ մտած Վճռի պարտադիրության սկզբունքի իրացման համատեքստում համայնքի ղեկավարն իրավասու է կնքել խնդրո առարկա պայմանագիրը՝ համայնքի ավագանու թույլտվության (համաձայնության) բացակայության պայմաններում։ Հետևաբար, սույն դեպքում առկա չէ «Դատական ակտերի հարկադիր կատարման մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի 1-ին մասի 8-րդ կետով նախատեսված հիմքը, և ըստ այդմ՝ Ծառայությունը ոչ իրավաչափորեն է պարտավորեցվել այդ հիմքով ավարտել կատարողական վարույթը, ինչի արդյունքում օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը մնացել է անկատար։

Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոք բերած անձի համար չի երաշխավորվել արդար դատաքննության իրավունքի բաղադրիչ և իրավունքի գերակայության ցուցիչ հանդիսացող՝ իր օգտին կայացված օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի արդյունավետ կատարումն ապահովելու իրավունքը, ինչը հանգեցրել է օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտի պարտադիրության սկզբունքի խախտման և արդյունքում՝ արդարադատության բուն էության խաթարման։

Նշված պատճառաբանություններով հերքվում են վճռաբեկ բողոքի վերաբերյալ հայցվորի կողմից ներկայացված պատասխանում բերված փաստարկները և հաստատվում են վճռաբեկ բողոքի վերաբերյալ Ծառայության կողմից ներկայացված պատասխանում բերված փաստարկները։

Ինչ վերաբերում է բողոքաբերի՝ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի խախտման վերաբերյալ փաստարկներին, ապա վերջիններս, Վճռաբեկ դատարանի գնահատմամբ, անհիմն են՝ հետևյալ պատճառաբանությամբ․

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածը սահմանում է.

«1. Դատարանը պարտավոր է կասեցնել գործի վարույթը, եթե`

1) անհնարին է տվյալ գործի քննությունը մինչև սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործով որոշում, վճիռ կամ դատավճիռ կայացնելը.

2) առկա է անհաղթահարելի ուժ, որը խոչընդոտում է տվյալ գործով հետագա վարույթի իրականացմանը.

3) դատավարության մասնակից հանդիսացող ֆիզիկական անձի մահից հետո վիճելի իրավահարաբերությունը թույլ է տալիս իրավահաջորդություն.

4) դատավարության մասնակից հանդիսացող ֆիզիկական անձը ճանաչվել է անգործունակ կամ սահմանափակ գործունակ.

5) դատարանը «Սահմանադրական դատարանի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 71-րդ հոդվածով սահմանված կարգով դիմել է սահմանադրական դատարան:

2. Դատարանն իրավունք ունի կասեցնելու գործի վարույթը, եթե`

1) նշանակել է փորձաքննություն.

2) պատասխանող կամ երրորդ անձ հանդիսացող ֆիզիկական անձը հետախուզման մեջ է.

3)դատավարության մասնակից հանդիսացող իրավաբանական անձը վերակազմակերպվում է…»:

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածն առանձնացնում է գործի վարույթը կասեցնելու երկու խումբ հիմք.

-պարտադիր հիմքեր, որոնց առկայության դեպքում դատարանին հայեցողություն վերապահված չէ գործի վարույթը կասեցնելու կամ չկասեցնելու հարցում. գործի վարույթը կասեցնելու պարտադիր հիմքերը գործի հետագա ընթացքն արգելափակող, տվյալ գործով հետագա վարույթի իրականացումն անհնարին դարձնող հանգամանքներն են, որոնց առկայության դեպքում դատարանը պարտավոր է կասեցնել գործի վարույթը,

-ֆակուլտատիվ հիմքեր, որոնց առկայության դեպքում դատարանի հայեցողությանն է թողնված որոշելու՝ արդյոք տվյալ հանգամանքը խոչընդոտում է գործի քննության հետագա ընթացքին, թե՝ ոչ:

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի նորմում խոսքը վերաբերում է ոչ թե տվյալ գործի՝ սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի հետ զուտ փոխկապվածությանը, առնչակցությանը, այլ հստակ սահմանվում է այդ փոխկապվածության, առնչակցության հատկանիշը, այն է՝ այնպիսի առնչակցություն, փոխկապվածություն, որն անհնարին է դարձնում, բացառում է տվյալ գործի հետագա ընթացքը:

Նման փոխկապվածության, առնչակցության բովանդակությունը բացահայտված է, մասնավորապես, ՀՀ վճռաբեկ դատարանի վարչական գործով թիվ ՎԴ/0100/05/17 որոշման մեջ, այն է՝ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանված՝ գործի վարույթը կասեցնելու պարտադիր հիմքը ենթադրում է դատարանի կողմից քննվող գործի և սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի այնպիսի փոխկապվածություն, որի առկայության պայմաններում դատարանի վարույթում գտնվող գործի քննությունը հնարավոր չէ մինչև վիճելի իրավահարաբերության ծավալից դուրս գտնվող, սակայն տվյալ գործի համար պարտադիր նշանակություն ունեցող հարցի կարգավորումը սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի շրջանակներում: Այլ կերպ ասած՝ ՀՀ վճռաբեկ դատարանը գտել է, որ Oրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով սահմանված հիմքով գործի վարույթի կասեցումը կարող է արդար դատաքննության հիմնարար իրավունքի բաղադրիչ հանդիսացող՝ ողջամիտ ժամկետում գործի քննության իրավունքի տեսանկյունից իրավաչափ համարվել միայն այն դեպքում, երբ սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի շրջանակներում կայացվելիք վերջնական դատական ակտով պետք է հաստատվեն այնպիսի իրավաբանական փաստեր, կամ պետք է հանգուցալուծվեն այնպիսի իրավական հարցեր, առանց որոնց դատարանի վարույթում գտնվող գործի լուծումը հնարավոր չէ, իսկ այդ հարցերի քննարկումը և դրանց վերաբերյալ գնահատականներ տալը դուրս է տվյալ գործով վարչական դատարանի իրավասության շրջանակներից (տե՛ս, Ժաննա Միրզոյանն ընդդեմ ՀՀ Կոտայքի մարզի Ձորաղբյուր համայնքի թիվ ՎԴ/0100/05/17 վարչական գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 04․10․2018 թվականի որոշումը):

Այսպիսով, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդված 1-ին մասի 1-ին կետով նախատեսված հիմքով գործի վարույթը կասեցնելու համար անհրաժեշտ է հետևյալ հանգամանքների միաժամանակյա առկայությունը․

- սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող գործի առկայություն,

- դատարանի կողմից քննվող գործի և սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի այնպիսի փոխկապվածություն, որի առկայության պայմաններում դատարանի վարույթում գտնվող գործի քննությունը հնարավոր չէ մինչև վիճելի իրավահարաբերության ծավալից դուրս գտնվող, սակայն տվյալ գործի համար պարտադիր նշանակություն ունեցող հարցի կարգավորումը սահմանադրական, քաղաքացիական, քրեական կամ վարչական դատավարության կարգով քննվող այլ գործի շրջանակներում։

 Վերաքննիչ դատարանը բողոքարկվող որոշմամբ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի խախտման վերաբերյալ բողոքաբերի փաստարկների առնչությամբ գտել է․ «(․․.) տվյալ դեպքում բողոքաբերի վկայակոչված փաստն առ այն, որ 24.07.2018 թվականին «ՎԱՅԿ ՄԵՏԱԼ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության կողմից ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 290-րդ հոդվածի համաձայն՝ դիմում է ներկայացվել ՀՀ Արարատի և Վայոց Ձորի մարզերի ընդհանուր իրավասության դատարան՝ խնդրելով որոշում կայացնել «ՎԱՅԿ ՄԵՏԱԼ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության իրավունքների և ազատությունների խախտումը վերացնելու՝ վարույթն իրականացնող մարմնի պարտականության մասին, ապա Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է, որ այդ գործի քննությունը որևէ կերպ անհնարին չի դարձնում սույն վարչական գործի քննությունը: Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է Հայաստանի Հանրապետության Վայոց Ձորի մարզի Գլաձոր համայնքի ղեկավարի լիազորությունների մասով օրենսդրական կարգավորումները հստակ են և դրանց մեկնաբանման առումով բողոքաբերի վկայակոչած քրեական գործը որևէ ազդեցություն սույն գործի քննության նկատմամբ ունենալ չի կարող»։

Վճռաբեկ դատարանը, հիմնավոր համարելով Վերաքննիչ դատարանի վերը նշված եզրահանգումը, գտնում է, որ սույն դեպքում առկա չեն ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի հիմքով գործի վարույթը կասեցնելու համար անհրաժեշտ պայմանները։ Սույն դեպքում առկա չէ նույնիսկ վերը նշված առաջին անհրաժեշտ պայմանը՝ քննվող քրեական գործի առկայությունը․ բողոքաբերը որպես գործի վարույթը կասեցնելու փաստական հիմք վկայակոչել է ոչ թե քննվող գործի առկայության, այլ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 290-րդ հոդվածի համաձայն դիմում ներկայացնելու փաստը, որով խնդրել է «որոշում կայացնել «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի իրավունքների և ազատությունների խախտումը վերացնելու՝ վարույթն իրականացնող մարմնի պարտականության մասին»։

Վերոհիշյալի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետի խախտում առկա չէ։

Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի առաջին հիմքի առկայությունը Վճռաբեկ դատարանը համարում է բավարար` ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 150-րդ, 151-րդ և 163-րդ հոդվածների ուժով Վերաքննիչ դատարանի որոշումը բեկանելու համար:

Միաժամանակ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ սույն գործով անհրաժեշտ է կիրառել ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 169-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով սահմանված` ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելու Վճռաբեկ դատարանի լիազորությունը հետևյալ հիմնավորմամբ.

«Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի (այսուհետ` Կոնվենցիա) 6-րդ հոդվածի համաձայն` յուրաքանչյուր ոք ունի ողջամիտ ժամկետում իր գործի քննության իրավունք: Սույն գործով վեճի լուծումն էական նշանակություն ունի գործին մասնակցող անձանց համար: Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը հանդիսանում է Կոնվենցիայի վերոգրյալ հոդվածով ամրագրված` անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր: Հետևաբար գործի անհարկի ձգձգումները վտանգ են պարունակում նշված իրավունքի խախտման տեսանկյունից: Տվյալ դեպքում Վճռաբեկ դատարանի կողմից ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելը բխում է արդարադատության արդյունավետության շահերից, քանի որ սույն գործով վերջնական դատական ակտ կայացնելու համար նոր հանգամանք հաստատելու անհրաժեշտությունը բացակայում է:

Դատական ակտը փոփոխելիս Վճռաբեկ դատարանը հիմք է ընդունում սույն որոշման պատճառաբանությունները, ինչպես նաև գործի նոր քննության անհրաժեշտության բացակայությունը:

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 56-րդ հոդվածի համաձայն` դատական ծախսերը կազմված են պետական տուրքից և գործի քննության հետ կապված այլ ծախսերից:

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` կողմը, որի դեմ կայացվել է վճիռ, կամ որի բողոքը մերժվել է, կրում է Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի` վկաներին և փորձագետներին վճարած գումարների հատուցման պարտականությունը, ինչպես նաև մյուս կողմի կրած դատական ծախսերի հատուցման պարտականությունը այն ծավալով, ինչ ծավալով դրանք անհրաժեշտ են եղել դատական պաշտպանության իրավունքի արդյունավետ իրականացման համար (...):

Հաշվի առնելով, որ բողոք բերած անձի կողմից վճարվել են վերաքննիչ և վճռաբեկ բողոքներ ներկայացնելու համար օրենքով սահմանված պետական տուրքի գումարները՝ համապատասխանաբար 10.000 ՀՀ դրամի և 20.000 ՀՀ դրամի չափով, և վճռաբեկ բողոքը ենթակա է բավարարման՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ հայցվոր Վայոց ձորի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Արմեն Մովսիսյանից հօգուտ բողոք բերած անձ «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի բռնագանձման է ենթակա 10.000 ՀՀ դրամ՝ որպես վերաքննիչ բողոքի համար նախապես վճարված պետական տուրքի գումար, և 20.000 ՀՀ դրամ՝ որպես վճռաբեկ բողոքի համար նախապես վճարված պետական տուրքի գումար, իսկ ՀՀ վարչական դատարանում դատական ծախսերի հարցը պետք է համարել լուծված:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 169-171-րդ հոդվածներով, 172-րդ հոդվածի 1-ին մասով` Վճռաբեկ դատարանը

1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ վերաքննիչ վարչական դատարանի 31.07.2020 թվականի որոշումը և այն փոփոխել. ՀՀ վարչական դատարանի 22․02․2019 թվականի վճիռը՝ հայցը բավարարելու մասով, բեկանել և այդ մասով հայցը մերժել։

2. Հայցվոր Վայոց ձորի Գլաձոր համայնքի ղեկավար Արմեն Մովսիսյանից հօգուտ բողոք բերած անձ «Վայկ Մետալ» ՍՊԸ-ի բռնագանձել 10.000 ՀՀ դրամ՝ որպես վերաքննիչ բողոքի համար նախապես վճարված պետական տուրքի գումար, 20.000 ՀՀ դրամ՝ որպես վճռաբեկ բողոքի համար նախապես վճարված պետական տուրքի գումար: ՀՀ վարչական դատարանում դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված:

3. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում կայացման պահից, վերջնական է և բողոքարկման ենթակա չէ:

Նախագահող	Ռ. ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Զեկուցող	Լ. ՀԱԿՈԲՅԱՆ
	Հ․ ԲԵԴևՅԱՆ