ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Ընդունված է Ազգային ժողովի կողմից
 29 մայիսի 1997 թ.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Սույն օրենքը սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության հիմքերն ու կազմակերպումը, պաշտպանության բնագավառում պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների, պաշտոնատար անձանց և քաղաքացիների իրավունքներն ու պարտականությունները, հանրապետության պաշտպանության գործում Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի (այսուհետ` զինված ուժեր) դերն ու խնդիրները, դրանց կառուցվածքը և ղեկավարումը, պաշտպանության բնագավառում օրենսդրության խախտումների համար պատասխանատվությունը:

Գ Լ ՈՒ Խ  I

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

ՀՈԴՎԱԾ 1.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանությունը քաղաքական, տնտեսական, ռազմական, սոցիալական, իրավական և այլ միջոցների ու միջոցառումների համակարգ է` ուղղված հանրապետության ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և անվտանգության ապահովմանը:

Պաշտպանությունը կազմակերպվում և իրականացվում է պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության հիման վրա:

Պաշտպանության նպատակով ստեղծվում են զինված ուժեր և սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների զինապարտություն:

Պաշտպանությանն առնչվող խնդիրներ լուծելու նպատակով, միջազգային պայմանագրերով (համաձայնագրերով) նախատեսված կարգով, Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կարող են տեղակայվել օտարերկրյա պետությունների զորամիավորումներ:

Ռազմական դրության ժամանակ պաշտպանության իրականացմանը կարող են ներգրավվել Հայաստանի Հանրապետության սահմանապահ զորքերը, ներքին զորքերը, քաղաքացիական պաշտպանության զորքերը և ազգային անվտանգության զինված ստորաբաժանումները (այսուհետ` այլ զորքեր):

Սույն հոդվածում նշված զորքերի թվարկումը սպառիչ է: Հայաստանի Հանրապետությունում այլ զինվորական կազմավորումների ստեղծումն արգելվում է:

(1-ին հոդվածը խմբ. 05.03.02 ՀՕ-311)

ՀՈԴՎԱԾ 2.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության կազմակերպումը ներառում է`

ա) ռազմական քաղաքականության մշակումը.

բ) ռազմական վտանգի կանխատեսումը և գնահատումը.

գ) պաշտպանության բնագավառի իրավական կարգավորումը.

դ) անհրաժեշտ կառուցվածքով և թվակազմով, ժամանակակից սպառազինությամբ և ռազմական տեխնիկայով հագեցած, մարտական զորահավաքային բարձր պատրաստականություն ունեցող զինված ուժերի ստեղծումը, ինչպես նաև դրանց օգտագործման ծրագրավորումը.

ե) զորակոչի անցկացումը և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներին պայմանագրային հիմունքներով զինծառայության ներգրավումը.

զ) կոլեկտիվ անվտանգության և համատեղ պաշտպանության նպատակներով միջազգային համագործակցությունը.

է) տնտեսության, պետական մարմինների, ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների, հաղորդակցության միջոցների ու հանգույցների, տարածքի և բնակչության զորահավաքային նախապատրաստումը.

ը) տարածքային և քաղաքացիական պաշտպանության միջոցառումների ծրագրավորումն ու իրականացումը.

թ) ռազմաարդյունաբերական համալիրի և ռազմական գիտության զարգացումը` ներառյալ ռազմական ուսուցման կազմակերպումը.

ժ) պետական և ծառայողական գաղտնիքի պահպանման ապահովումը.

ժա) զինված ուժերի պահեստազորի, ռազմական ուսուցում անցած զինապարտների, ինչպես նաև անհրաժեշտ քանակությամբ զենքի և զինամթերքի, տեխնիկայի, պարենի և այլ նյութերի պաշարների նախապատրաստումը.

ժբ) պաշտպանության բնագավառի այլ միջոցառումներ:

ՀՈԴՎԱԾ 3.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունը բաղկացած է Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունից, Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերից (համաձայնագրերից), սույն օրենքից և օրենսդրության այլ ակտերից:

Գ Լ ՈՒ Խ  II 

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԻ, ՊԵՏԱԿԱՆ ԵՎ ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

ՀՈԴՎԱԾ 4.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀաՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը զինված ուժերի գլխավոր հրամանատարն է:

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը`

ա) համակարգում է պետական մարմինների գործունեությունը պաշտպանության բնագավառում.

բ) նշանակում և ազատում է զինված ուժերի բարձրագույն հրամանատարական կազմը.

գ) շնորհում է բարձրագույն զինվորական կոչումներ, պարգևատրում Հայաստանի Հանրապետության շքանշաններով և մեդալներով.

դ) վարում է բանակցություններ, կնքում և ստորագրում է պաշտպանության բնագավառի միջազգային պայմանագրեր (համաձայնագրեր), վավերացնում է միջկառավարական պայմանագրեր (համաձայնագրեր).

ե) հայտարարում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների ժամկետային զինվորական ծառայության զորակոչ և սահմանված ժամկետը ծառայած անձանց զորացրում.

զ) որոշում է ընդունում զինված ուժերի օգտագործման մասին և տալիս է ռազմական գործողություններ վարելու` զինված ուժերի գլխավոր հրամանատարի հրամաններ:

ՀՈԴՎԱԾ 5.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը`

ա) ապահովում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության իրականացումը.

բ) մշակում և հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության ռազմական քաղաքականության հիմնական ուղղությունները.

գ) հաստատում է զինված ուժերի զարգացման, զորահավաքային նախապատրաստման, տեղակայման և ռազմավարական օգտագործման ծրագրերը.

դ) սահմանում է զինված ուժերի ընդհանուր թվաքանակը և կառուցվածքը.

ե) իր իրավասության շրջանակներում կազմակերպում, ղեկավարում և վերահսկում է պետական կառավարման մարմինների գործունեությունը զինված ուժերի սպառազինման, բնակավորման, ֆինանսավորման և թիկունքային ապահովման ոլորտներում.

զ) ապահովում է զինված ուժերի պահեստազորի նախապատրաստումը, կազմակերպում է զորահավաքային ծրագրերի, առաջադրանքների և պետական պահուստի կուտակման պլանների մշակումը.

է) ծրագրում և ապահովում է ռազմական արդյունաբերության և ռազմական գիտության զարգացումը.

ը) սահմանում է զինվորական կոչումների շնորհման կարգը և զորակոչի ենթակա Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների թվաքանակը.

թ) սահմանում է պետական պաշտպանական պատվերի ձևավորման կարգը և իրականացնում վերահսկողություն` պաշտպանական ծախսերի նկատմամբ.

ժ) կազմակերպում է ընդհանուր և մասնակի զորահավաքների անցկացումը, հաստատում է զորահավաքային ռեզերվի և նյութական պաշարների կուտակման ծրագրերը, ղեկավարում է տնտեսության զորահավաքային (մոբիլիզացիոն) նախապատրաստությունը և դրա փոխադրումը ռազմական դրության իրավական հատուկ ռեժիմի.

ժա) իրականացնում է տարածքային և քաղաքացիական պաշտպանության ընդհանուր ծրագրումը, որոշում է դրանց կազմակերպման կարգը, խնդիրները, վերահսկում է հաստատված ծրագրերի կատարումը.

ժբ) մշակում է բնակչության հետ տարվող ռազմահայրենասիրական դաստիարակության պետական ծրագրերը և ապահովում դրանց իրականացումը.

ժգ) ապահովում է զինծառայողների, նրանց հավասարեցված, ինչպես նաև նշված կատեգորիաների անձանց ընտանիքների անդամների օրենքով սահմանված կենսաթոշակային ապահովությունը և սոցիալական պաշտպանվածությունը.

ժդ) ստեղծում, վերակազմավորվում և լուծարում է պաշտպանական ձեռնարկությունները, հիմնարկները, կազմակերպությունները, ռազմաուսումնական հաստատությունները.

ժե) պաշտպանության հարցերով օտարերկրյա պետությունների հետ վարում է բանակցություններ, կնքում է միջկառավարական պայմանագրեր (համաձայնագրեր), որոշում է ռազմական վտանգի նվազեցման և Հայաստանի Հանրապետության ու օտարերկրյա պետությունների վստահության ամրապնդման միջոցները.

ժզ) կազմակերպում է զենքի և ռազմական տեխնիկայի, ստրատեգիական նյութերի, առաջավոր տեխնոլոգիայի և երկակի նշանակության արտադրանքի արտահանման և ներմուծման վերահսկողությունը.

ժէ) իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով սահմանված այլ լիազորություններ:

ՀՈԴՎԱԾ 6.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ և ՏԵՂԱԿԱՆ ԻՆՔՆԱԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ԼԻԱԶՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Մարզպետները (Երևանի քաղաքապետը)`

ա) իրագործում են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության պաշտպանության բնագավառի տարածքային քաղաքականությունը.

բ) ապահովում են մարզերում պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության պահանջների կատարումը, զինված ուժերի զորահավաքային պատրաստությունը և զորակոչի իրականացումը, զինծառայողների, պահեստ արձակված անձանց, նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական, իրավական պաշտպանվածությունը.

գ) պաշտպանության նպատակով իրականացնում են տարածքի և հաղորդակցության ուղիների նախապատրաստման միջոցառումները, զորահավաքային ծրագրերի ու խնդիրների կատարումը.

դ) մասնակցում են տարածքային պաշտպանության միջոցառումների ծրագրավորմանն ու օժանդակում դրանց իրագործմանը.

ե) կազմակերպում և ղեկավարում են մարզի բնակչության քաղաքացիական պաշտպանության աշխատանքները.

զ) օրենսդրությամբ սահմանված կարգով զինված ուժերն ապահովում են նյութական միջոցներով և կենսագործունեության համար անհրաժեշտ այլ արտադրանքով:

Պաշտպանության բնագավառում տեղական ինքնակառավարման մարմինների լիազորությունները սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով:

Գ Լ ՈՒ Խ  III

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ՀԻՄՆԱՐԿՆԵՐԻ, ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԸ, ՊԱՇՏՈՆԱՏԱՐ ԱՆՁԱՆՑ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐՆ ՈՒ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

ՀՈԴՎԱԾ 7.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ՀԻՄՆԱՐԿՆԵՐԻ, ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՈՐԾԱՌՈՒՅԹՆԵՐԸ և ՊԱՇՏՈՆԱՏԱՐ ԱՆՁԱՆՑ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հայաստանի Հանրապետության ձեռնարկությունները, հիմնարկները, կազմակերպությունները, դրանց պաշտոնատար անձինք պետական պաշտպանական պատվերով սահմանված կարգով կատարում են ռազմական արտադրանքի թողարկման, վերանորոգման, մատակարարման հանձնարարություններ և ծառայություններ, իրականացնում են զորահավաքային նախապատրաստման ծրագրերով նախատեսված միջոցառումներ, անհրաժեշտ պայմաններ են ստեղծում իրենց աշխատողների զինվորական պարտականությունների կատարման համար, ինչպես նաև մասնակցում են քաղաքացիական պաշտպանության խնդիրների իրագործմանը` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն:

ՀՈԴՎԱԾ 8.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ հԱՅԱՍՏԱՆԻ հԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐՆ ՈՒ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանությանը մասնակցելը յուրաքանչյուր քաղաքացու սահմանադրական պարտականությունն է:

Պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներն ունեն պետության կողմից երաշխավորված իրավունքներ և կրում են պարտականություններ, որոնց իրագործումը կարգավորվում է սույն օրենքով և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրական այլ ակտերով:

Օտարերկրյա պետությունների զինված ուժերում Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների և Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերում օտարերկրյա պետությունների քաղաքացիների ծառայությունը կարգավորվում է միջազգային պայմանագրերով (համաձայնագրերով):

Գ Լ ՈՒ Խ  IV

ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐԸ ԵՎ ԱՅԼ ԶՈՐՔԵՐԸ

ՀՈԴՎԱԾ 9.

ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ և ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ

Զինված ուժերը Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության հիմքն են և ռազմավարական, մարտավարական խնդիրների զուգորդմամբ ապահովում են հանրապետության զինված պաշտպանությունը:

Զինված ուժերը կոչված են զինված հարձակմանը դիմակայելու Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի (համաձայնագրերի) համաձայն խնդիրներ լուծելու համար:

Զինված ուժերը ներառում են Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության զորամասերի, զորախմբերի, զորամիավորումների, զինվորական կառավարման մարմինների, ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների և ռազմաուսումնական հաստատությունների ամբողջական համակարգը:

ՀՈԴՎԱԾ 10.

ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐԻ ՂԵԿԱՎԱՐՈՒՄԸ և ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ

Զինված ուժերի ընդհանուր ղեկավարումն իրականացնում են Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը և Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը` իրենց լիազորությունների շրջանակներում:

Զինված ուժերի անմիջական ղեկավարումն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարը:

Զինված ուժերի պետական կառավարման մարմինը Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունն է, որն անմիջական պատասխանատվություն է կրում հանրապետության պաշտպանության ապահովման, զինված ուժերի ստեղծման, զարգացման և մարտական պատրաստականության համար:

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունը`

ա) իր լիազորությունների սահմաններում ուսումնասիրում և գնահատում է ռազմաքաղաքական իրադրությունը, ռազմական վտանգի և հանրապետության պաշտպանվածության աստիճանը.

բ) մասնակցում է հանրապետության ռազմական քաղաքականության հիմնական ուղղությունների մշակմանը.

գ) առաջարկություն է ներկայացնում Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն` զինված ուժերի կառուցվածքի, թվաքանակի և ապահովման վերաբերյալ.

դ) իրականացնում է միասնական ռազմատեխնիկական քաղաքականություն, համարվում է սպառազինության, ռազմական տեխնիկայի և այլ գույքի գնման, արտադրության, գիտահետազոտական և նորոգման պետական պատվիրատուն (պետական պատվերը տեղադրող լիազորված մարմին).

ե) կազմակերպում և վերահսկում է զինված ուժերի ֆինանսական, տեխնիկական և թիկունքային ապահովվածությունը, անձնակազմի պատրաստվածությունը, կարգապահությունն ու մարտունակությունը.

զ) ղեկավարում է զինված ուժերի օպերատիվ ապահովումը, մարտական պատրաստությունը և անձնակազմի ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը.

է) իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի կանոնագրքերով և Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության մյուս ակտերով նախատեսված այլ լիազորություններ: Զինված ուժերի օպերատիվ կառավարման հիմնական մարմինը Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության գլխավոր շտաբն է, որը`

ա) մշակում է զինված ուժերի օգտագործման և զորահավաքային ծրագրերը.

բ) իրականացնում է զորքերի օպերատիվ կառավարումը.

գ) իրականացնում է զինված ուժերի զորահավաքային նախապատրաստումը և ծավալումը.

դ) մասնակցում է հանրապետության տնտեսության զորահավաքային նախապատրաստման ծրագրերի մշակմանը.

ե) կազմակերպում է շտաբների և զորքերի օպերատիվ նախապատրաստումը.

զ) իր լիազորությունների սահմաններում իրականացնում է հանրապետության պաշտպանության և անվտանգության ամրապնդման ուղղությամբ այլ միջոցառումներ:

Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության խնդիրները, գործառույթները և լիազորությունները սահմանվում են սույն օրենքով, Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի կանոնագրքերով և օրենսդրության այլ ակտերով:

ՀՈԴՎԱԾ 11.

ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐԻ ՏԵՂԱԿԱՅՈՒՄԸ

Զինված ուժերի տեղակայումն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

Զինված ուժերի տեղակայումը Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի (համաձայնագրերի) հիման վրա:

Այլ զորքերի ստեղծումը, կառավարումը և գործունեությունն իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենքների հիման վրա:

Այլ զորքերը`

ա) մասնակցում են զինված ուժերի օգտագործման ծրագրերի մշակմանը և իրենց մասով ապահովում դրանց իրականացումը.

բ) զինված ուժերի հետ մեկտեղ մասնակցում են հանրապետության վրա զինված հարձակմանը դիմակայելուն.

գ) պաշտպանության բնագավառում իրականացնում են սույն օրենքով նախատեսված այլ լիազորություններ:

Այլ զորքերի համալրումն իրականացվում է զինված ուժերի համար սահմանված կարգով:

Գ Լ ՈՒ Խ  V

ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԴՐՈՒԹՅՈՒՆ, ԶՈՐԱՀԱՎԱՔ

ՀՈԴՎԱԾ 13.

ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԴՐՈՒԹՅՈՒՆ

Հայաստանի Հանրապետության վրա զինված հարձակման, դրա անմիջական վտանգի առկայության կամ Ազգային ժողովի կողմից պատերազմ հայտարարվելու դեպքերում Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը հայտարարում է ռազմական դրություն: Հայաստանի Հանրապետությունում կամ նրա մի մասում ռազմական դրությունը հայտարարվում և իրավական ռեժիմը սահմանվում է «Ռազմական դրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով:

ՀՈԴՎԱԾ 14.

ԶՈՐԱՀԱՎԱՔ

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահը ռազմական դրություն հայտարարելու հետ միաժամանակ կամ դրանից հետո կարող է հայտարարել ընդհանուր կամ մասնակի զորահավաք:

Զորահավաքը Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների գործունեության, զինված ուժերի (կամ առանձին ստորաբաժանումների) կազմակերպման և կազմի ռազմական դրության ռեժիմի անցման միջոցառումների համակարգ է:

Զորահավաքային նախապատրաստումն իրականացվում է խաղաղ ժամանակ և նպատակ ունի պետական կառավարման համակարգը, զինված ուժերը, տնտեսությունը, տարածքային կազմավորումները նախապատրաստել պետությունը զինված հարձակումից պաշտպանելու, պատերազմի ժամանակ տնտեսության և բնակչության պահանջմունքները բավարարելու համար:

Զորահավաքային նախապատրաստման և զորահավաքի անցկացման կարգը սահմանվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ:

Գ Լ ՈՒ Խ  VI

ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

ՀՈԴՎԱԾ 15.

ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐՈՒՄ և ԱՅԼ ԶՈՐՔԵՐՈՒՄ ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՍՏԵՂԾՄԱՆ և ԿԱՆՈՆԱԴՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄԸ

Զինված ուժերում և այլ զորքերում կուսակցությունների, հասարակական կազմակերպությունների ստեղծումը և կանոնադրական գործունեությունն արգելվում է:

Զորամասերում, ռազմական ձեռնարկությունների, հիմնարկների, կազմակերպությունների, ռազմաուսումնական հաստատությունների տարածքում կուսակցական քարոզչության կազմակերպումը և անցկացումն արգելվում են:

ՀՈԴՎԱԾ 16.

ԶԻՆՎԱԾ ՈՒԺԵՐՈՒՄ և ԱՅԼ ԶՈՐՔԵՐՈՒՄ ՕՐԻՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

Զինված ուժերում և այլ զորքերում օրինականությունն ապահովվում է Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով, զինված ուժերի և այլ զորքերի համազորային կանոնագրքերով նախատեսված կարգով:

Զինված ուժերում և այլ զորքերում հետաքննության և նախաքննության օրինականության նկատմամբ հսկողությունն իրականացնում է Հայաստանի Հանրապետության դատախազությունը` օրենքով սահմանված կարգով:

Զինված ուժերում և այլ զորքերում քրեական գործերի դատական քննությունն իրականացնում են Հայաստանի Հանրապետության դատարանները` օրենքով սահմանված կարգով:

ՀՈԴՎԱԾ 17.

ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԽԱԽՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Պաշտպանության բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությունը խախտելու համար մեղավոր անձինք կրում են պատասխանատվություն` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:

Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ	Լ. Տեր-Պետրոսյան
Երևան 24 հունիսի 1997 թ. ՀՕ-120