«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
6 մայիսի 2008 թ.
Պետական գրանցման թիվ 05008151
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
|
8 ապրիլի 2008 թ. |
թիվ 113-Ն |
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
«ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ» ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳ 4/07-Ը ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
Հիմք ընդունելով «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ հոդվածի «ե» կետը, «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 16-րդ հոդվածի 1-ին մասը և «Արժեթղթերի շուկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 27-րդ հոդվածի 4-րդ մասը, 61-րդ հոդվածը, 64-րդ հոդվածի 5-րդ մասը, 65-րդ հոդվածի 3-րդ մասը, 66-րդ հոդվածի 2-րդ, 3-րդ մասերը, 67-րդ հոդվածի 7-րդ մասը, 69-րդ հոդվածի 1-ին մասը և 70-րդ հոդվածը՝ Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշում է.
1. Հաստատել «Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց գործունեության նկատմամբ պահանջները» կանոնակարգ 4/07-ը` համաձայն հավելվածի (կցվում է):
2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
3. 2008 թվականի հունիսի 30-ից ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2006 թվականի դեկտեմբերի 5-ի ««Արժեթղթերի շուկայի կարգավորման կանոնագիրքը» հաստատելու մասին» թիվ 713-Ն որոշմամբ հաստատված «Արժեթղթերի շուկայի կարգավորման կանոնագրքի» 20-րդ, 21-րդ, 23-րդ, 24-րդ, 25-րդ բաժինները և 79.2-2(բ), 79.2-3(բ), 79.2-3(դ) ձևերը:
|
ՀՀ կենտրոնական |
Տ. Սարգսյան |
|
|
|
Հավելված |
|
Հաստատված է |
Կ Ա Ն Ո Ն Ա Կ Ա Ր Գ 4/07
ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂ ԱՆՁԱՆՑ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
Գ Լ ՈՒ Խ 1
ԿԱՐԳԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՐԿԱՆ
Սույն կանոնակարգը սահմանում է ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց գործունեության նկատմամբ պահանջները: Սույն կանոնակարգը տարածվում է միայն արժեթղթերի հրապարակային առաջարկի միջոցով իրականացվող քրաուդֆանդինգի (ներդրումային քրաուդֆանդինգ) հետ կապված քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման վրա։
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
Գ Լ ՈՒ Խ 2
ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳՈՒՄ ՕԳՏԱԳՈՐԾՎՈՂ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Սույն կանոնակարգում օգտագործված հասկացություններն ունեն հետևյալ նշանակությունը.
1) «Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց գործունեության նկատմամբ պահանջներ». ներդրումային ծառայությունների մատուցման կանոնները և պահանջները, ներդրումային ծառայությունների առանձին տեսակների մատուցման սահմանափակումները և դրանց մատուցման հատուկ կարգը, ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց կողմից հաճախորդներին տրամադրման ենթակա տեղեկությունների, հաշվետվությունների և նման այլ փաստաթղթերի կազմի, ձևի, բովանդակության և տրամադրման կարգի նկատմամբ մանրամասն պահանջները, «Արժեթղթերի շուկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 66-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված պահանջներից բացառությունները, ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրերին ներկայացվող պարտադիր պահանջները, «Արժեթղթերի շուկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 63-րդ և 66-րդ հոդվածներով նախատեսված պահանջների կատարման մանրամասն չափանիշները.
2) «Պատվեր». արժեթղթերով գործարքների կնքման նպատակով ներկայացվող հաճախորդի հանձնարարականը, ինչպես նաև ներդրումային ծառայություն մատուցող անձի կարգադրությունը, հանձնարարությունը, հայտը կամ առաջարկը.
3) «Լիմիտային պատվեր». առքի դեպքում պատվերում նշված գնով կամ դրանից ավելի ցածր գնով (վաճառքի դեպքում՝ պատվերում նշված գնով կամ դրանից ավելի բարձր գնով) որոշակի ծավալի արժեթղթի առքի (վաճառքի) պատվերն է.
4) «Շուկայական պատվեր». շուկայում տվյալ պահին ձևավորված գնով որոշակի ծավալի արժեթղթի առքի (վաճառքի) պատվերն է.
5) «Օրենք». «Արժեթղթերի շուկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենք.
6) «Կենտրոնական բանկ». Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ.
7) «Շահագրգիռ անձ». ներդրումային ընկերության գործադիր մարմնի ղեկավարը և անդամները, գործադիր տնօրենը, գործադիր տնօրենի տեղակալը կամ նման այլ մարմնի ղեկավարը և անդամը, բանկի կամ վարկային կազմակերպության կողմից ներդրումային ծառայությունների մատուցման համար պատասխանատու ստորաբաժանման ղեկավարը, ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կազմում կամ անունից ներդրումային ծառայությունների մատուցման գործունեություն իրականացնող աշխատակիցները.
8) «Հաճախորդների միջոցների տիրապետում». ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից հաճախորդի միջոցների (արժեթղթեր և(կամ) դրամական միջոցներ) պահում կամ իր հաշվում հաշվառում կամ դրանք փաստացի տիրապետելու հնարավորություն.
9) «Տեղեկատվության փոխանցման հուսալի միջոց». ցանկացած միջոց, որը հաճախորդին հնարավորություն է տալիս ստանալ և պահպանել անձնապես իրեն ուղղված տեղեկատվությունը, և որը հետագայում հնարավորություն կտա այն լիարժեք օգտագործել և պահպանված տեղեկատվությունը վերարտադրել:
10) «Լեվերիջ». գործարք կնքելու համար նախապես ներդրված ապահովվածության գումարի (մարժայի) և գործարքի ամբողջ գումարի հարաբերություն, որը փոքր է մեկից:
11) «Ֆորեքս գործարք». «Արժեթղթերի շուկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով ստանդարտացված ածանցյալ ֆինանսական գործիք չհանդիսացող ցանկացած ածանցյալ ֆինանսական գործիք (ոչ ստանդարտացված ածանցյալ ֆինանսական գործիք (գործարք)), որի գինն ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն կախված է արտարժույթի փոխարժեքից և որը կնքվում է լեվերիջով:
12) «Լեվերիջով գործարք». ոչ ստանդարտացված ածանցյալ ֆինանսական գործարք, որը կնքվում է լեվերիջով, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարք:
13) «Արժեթղթերում ներդրումների հետ կապված խորհրդատվության տրամադրում հաճախորդներին». որևէ անձին ուղղված անհատական բնույթի խորհրդատվություն, առաջարկություն կամ նմանատիպ բնույթի այլ գործողություն կամ ծառայություն (այսուհետ՝ խորհրդատվություն)՝ կապված արժեթղթերով կամ ածանցյալ ֆինանսական գործիքներով գործարքների կնքման հետ, մասնավորապես՝
ա. խորհրդատվության տրամադրումը որևէ արժեթղթի կամ ածանցյալ ֆինանսական գործիքների գնման, վաճառքի, բաժանորդագրման, մարման, պահելու, երաշխավորելու կամ նմանատիպ բնույթի գործարքի վերաբերյալ, կամ
բ. խորհրդատվության տրամադրումը կոնկրետ արժեթղթից կամ ածանցյալ ֆինանսական գործիքներից բխող որևէ իրավունքի իրականացման կամ չիրականացման վերաբերյալ, որը կապված է արժեթղթի գնման, վաճառքի, բաժանորդագրման, մարման, պահելու, երաշխավորելու կամ նմանատիպ բնույթի գործարքի հետ, կամ
գ. կրթումը, վերապատրաստումը, ուսուցումը, դասընթացը և վերլուծությունների ու այլ տեղեկությունների տրամադրումը լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների վերաբերյալ (բացառությամբ, եթե տվյալ գործողություններն իրականացվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն գործող հավատարմագրված բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների կողմից), ինչպես նաև տվյալ գործարքների կնքման նպատակով ստեղծված օնլայն առևտրային հարթակների (էլեկտրոնային հաղորդակցման համակարգերի, տերմինալների և այլ ծրագրերի) վերաբերյալ տեղեկությունների տրամադրումը:
14) «Պրոֆեսիոնալ հաճախորդ». հաճախորդ, որն ունի համապատասխան փորձ և գիտելիք ինքնուրույն ներդրումային որոշումներ իրականացնելու և դրանցից բխող ռիսկերը գնահատելու համար: Պրոֆեսիոնալ հաճախորդներ համարվելու մանրամասն չափանիշները սահմանված են սույն կանոնակարգի 3.1-րդ գլխում:
15) «Կանոնակարգ 4/05». Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2008 թվականի հունվարի 15-ի թիվ 15-Ն որոշմամբ հաստատված «Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց, օպերատորի, Կենտրոնական դեպոզիտարիայի ղեկավարների ու ներդրումային ծառայություններ մատուցող ֆիզիկական անձանց որակավորումը, նրանց մասնագիտական համապատասխանության չափանիշներն ու մասնագիտական որակավորման ստուգման թեմաների ցանկը» կանոնակարգ 4/05:
16) «Կանոնակարգ 4/06». Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2008 թվականի մարտի 11-ի թիվ 69-Ն որոշմամբ հաստատված «Որակավորված ներդրողներ համարելու չափանիշները և անձանց՝ որպես որակավորված ներդրողներ գրանցման կարգը» կանոնակարգ 4/06:
17) «Գործընկեր». Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի հետ համագործակցող կազմակերպություն, որի կողմից տրամադրված օնլայն առևտրային հարթակների (էլեկտրոնային հաղորդակցման համակարգերի, տերմինալների և այլ ծրագրերի) միջոցով կամ որի հետ կնքվում են ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի հաճախորդների լեվերիջով գործարքները, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքները:
18) «Ռեզիդենտ». ըստ «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում կիրառվող նշանակության»:
19) «Ոչ ռեզիդենտ». ըստ «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում կիրառվող նշանակության:
20) «Քրաուդֆանդինգի ծառայություն». քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով նախագծերի ֆինանսավորման նպատակով արժեթղթերում ներդրողների և դրանց թողարկողների հանդիպման միջոցի տրամադրում, որը բաղկացած է Oրենքի 25-րդ հոդվածով սահմանված հետևյալ ծառայություններից միաժամանակ.
ա. հաճախորդներից արժեթղթերով գործարքների կատարման հանձնարարականների ընդունում և հաղորդում և
բ. արժեթղթերի չերաշխավորված տեղաբաշխման իրականացում:
21) «Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատոր» կամ «հարթակի օպերատոր». ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձ, որը մատուցում է քրաուդֆանդինգի ծառայություն:
22) «Քրաուդֆանդինգի հարթակ». ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի ինտերնետային կայքի միջոցով հանրությանը հասանելի հարթակ, որը կառավարվում է կամ որի գործունեությունը կազմակերպվում է հարթակի օպերատորի կողմից:
23) «Քրաուդֆանդինգի առաջարկ». քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով իրականացվող արժեթղթերի հրապարակային առաջարկ, որը ներառում է քրաուդֆանդինգի հարթակում հրապարակված նախագծերի վերաբերյալ ներդրումային որոշում կայացնելու համար սույն կանոնակարգով նախատեսված և այլ անհրաժեշտ տեղեկությունները:
24) «Հաճախորդ». համաձայն Օրենքում կիրառվող նշանակության։ Ընդ որում՝ քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման դեպքում հաճախորդ են համարվում ներդրողները և թողարկողները, որոնք օգտվում են հարթակի օպերատորի կողմից մատուցվող քրաուդֆանդինգի ծառայությունից, կամ որոնք դիմել են հարթակի օպերատորին քրաուդֆանդինգի ծառայությունից օգտվելու նպատակով։
25) «Թողարկող». համաձայն Օրենքում կիրառվող նշանակության։ Ընդ որում՝ քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման դեպքում թողարկող է համարվում Հայաստանի Հանրապետության ռեզիդենտ կամ ոչ ռեզիդենտ ցանկացած ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնող անձը, որը քրաուդֆանդինգի առաջարկի միջոցով արժեթղթերի թողարկմամբ ֆինանսավորում է կամ նախատեսում է ֆինանսավորել իր նախագիծը:
26) «Նախագիծ». ծրագիր կամ բիզնես գործունեություն, որը թողարկողը ֆինանսավորում է կամ նախատեսում է ֆինանսավորել քրաուդֆանդինգի առաջարկի միջոցով:
27) «Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթ». թողարկողի, իր կողմից առաջարկվող նախագծի և արժեթղթերի վերաբերյալ տեղեկություններ պարունակող փաստաթուղթ, որի հիման վրա իրականացվում է քրաուդֆանդինգի առաջարկը:
28) «Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի բանկային հաշիվ». Կենտրոնական բանկի խորհրդի 2022 թվականի փետրվարի 8-ի թիվ 20-Ն որոշմամբ հաստատված «Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի հատուկ բանկային հաշիվը, դրանում ներդրված միջոցների օգտագործման ուղղությունները, դեպքերը և պայմանները» կանոնակարգ 4/23-ում (այսուհետ՝ Կանոնակարգ 4/23) սահմանված քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի հատուկ բանկային հաշիվ:
29) «Հաշվարկային բանկ». առևտրային բանկ, որը Կանոնակարգ 4/23-ի համաձայն վարում է քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի բանկային հաշիվը:
30) «Կանոնակարգ 4/04». Կենտրոնական բանկի խորհրդի 2008 թվականի մարտի 11-ի թիվ 68-Ն որոշմամբ հաստատված «Ազդագիր և հաշվետու թողարկողների հաշվետվություններ» կանոնակարգ 4/04:
31) «Խոշոր բաժնետեր». համաձայն Կանոնակարգ 4/04-ում կիրառվող նշանակության:
32) «Կառավարման մարմին». համաձայն Կանոնակարգ 4/04-ում կիրառվող նշանակության:
33) «Երաշխավորություն». համաձայն Կանոնակարգ 4/04-ում կիրառվող նշանակության:
(1-ին կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն, 08.02.22 թիվ 24-Ն)
2. Սույն կանոնակարգում օգտագործված այլ հասկացություններն ունեն Օրենքում կիրառվող նշանակությունը:
Գ Լ ՈՒ Խ 3
ՀԱՃԱԽՈՐԴՆԵՐԻՆ ՏՐԱՄԱԴՐՎՈՂ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ:
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ
3. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից հաճախորդին տրամադրվող ողջ տեղեկատվությունը (այդ թվում՝ գովազդային նյութերի տեղեկատվությունը) պետք է լինի պարզ, անկողմնակալ և չլինի ապակողմնորոշիչ:
4. Տրամադրվող տեղեկատվությունը համարվում է պարզ, անկողմնակալ և ոչ ապակողմնորոշիչ, եթե բավարարվում են սույն կանոնակարգի 5-10-րդ կետերում նշված պայմանները:
5. Տեղեկատվությունը պետք է ներառի ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի անվանումը:
6. Եթե տեղեկատվությունում առանձնահատուկ շեշտադրվել են ներդրումային ծառայությունների կամ արժեթղթերի սպասվելիք օգուտները, ապա միաժամանակ պետք է ներկայացվի անկողմնակալ և աչքի ընկնող տեղեկատվություն համապատասխան ռիսկերի մասին:
7. Տեղեկատվությունը պետք է հասկանալի լինի ներդրումների բնագավառում միջին մակարդակի գիտելիքներ և փորձ ունեցող մարդկանց համար:
8. Տեղեկատվությունը չպետք է ներկայացվի այն ձևով, որ թաքցվեն կարևոր դրույթները կամ նախազգուշացումները, ինչպես նաև տպավորություն ստեղծվի, որ դրանք ոչ կարևոր են:
9. Այն դեպքերում, երբ տեղեկատվությունը պարունակում է համեմատություններ այլ անձանց հետ կամ այլ անձանց կողմից մատուցվող ներդրումային ծառայությունների հետ, ապա՝
1) այդ համեմատությունները պետք է լինեն տեղին և իմաստալից ու պետք է ներկայացվեն անկողմնակալ և հավասարակշռված ձևով.
2) համեմատություններում պետք է նշվեն համեմատությունների համար հիմք հանդիսացած տեղեկությունների աղբյուրները.
3) համեմատություններում պետք է ներառվեն այն հիմնական փաստերը կամ ենթադրությունները, որոնք հիմք են հանդիսացել համեմատության կատարման համար:
10. Այն դեպքերում, երբ տեղեկատվությունը պարունակում է դրույթներ ներդրումային ծառայությունների, արժեթղթի կամ ֆինանսական ինդեքսի վերջին ժամանակներում դրսևորած վարքագծի կամ ցուցանիշների մասին, ապա՝
1) այդ դրույթները չպետք է մյուս դրույթների համեմատությամբ լինեն ավելի աչքի ընկնող,
2) այդ տեղեկատվությունը պետք է ներառի ներդրումային ծառայությունների, արժեթղթի կամ ֆինանսական ինդեքսի դրսևորած վարքագիծը կամ ցուցանիշները վերջին 5 տարվա համար (առկայության դեպքում),
3) պետք է նշվեն տեղեկատվության աղբյուրները,
4) այդ տեղեկատվությունը պետք է ներառի նախազգուշական դրույթ այն մասին, որ նախկինում ցուցաբերած վարքագիծը կամ նախկին ցուցանիշները չեն նշանակում, որ դրանք շարունակվելու են նաև ապագայում,
5) այն դեպքում, երբ դրանք համախառն ցուցանիշներ են, այսինքն՝ ներառված չեն հարկերի, միջնորդավճարների կամ նման այլ վճարների գումարները, պետք է բացահայտվի այդ հանգամանքը:
11. Նախքան ներդրումային ծառայությունների պայմանագրի կնքումը և ներդրումային ծառայությունների մատուցումը հաճախորդներին պետք է տրամադրվի տեղեկատվություն հետևյալի մասին (այսուհետ՝ տրամադրվող տեղեկատվություն)՝
1) ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի և նրա կողմից մատուցվող ծառայությունների մասին՝ ըստ 4-րդ գլխի,
2) արժեթղթերի մասին՝ ըստ 5-րդ գլխի,
3) գործարքի կնքման վայրի (միջոցի) մասին (ֆոնդային բորսա, այլ կարգավորվող շուկա կամ չկարգավորվող շուկա),
4) համապատասխան ծախսերի և միջնորդավճարների մասին՝ ըստ 6-րդ գլխի:
12. Տրամադրվող տեղեկատվությունը հաճախորդներին պետք է հնարավորություն տա հասկանալու իրեն առաջարկվող կոնկրետ ներդրումային ծառայության և արժեթղթերի էությունը և դրանց հետ կապված ռիսկերը: Այդ տեղեկատվությունը կարող է ներկայացվել հաճախորդներին ստանդարտ ձևով (մասնավորապես՝ գրքույկների ձևով):
ԳԼՈՒԽ 3.1
ՊՐՈՖԵՍԻՈՆԱԼ ԵՎ ՈՉ ՊՐՈՖԵՍԻՈՆԱԼ ՀԱՃԱԽՈՐԴՆԵՐԻ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԸ
(վերնագիրը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
13. Նախքան ներդրումային ծառայությունների պայմանագրի կնքումը և ներդրումային ծառայությունների մատուցումը ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը դասակարգում է հաճախորդներին՝ որպես պրոֆեսիոնալ և ոչ պրոֆեսիոնալ ներդրումային ծառայություններից որևէ մեկի կամ բոլոր ծառայությունների մասով, կամ որևէ գործարքի կամ արժեթղթի որևէ տեսակով (դասով) գործարքների մասով: Ընդ որում՝ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք պետք է ունենան հաճախորդների դասակարգման ներքին իրավական ակտերով սահմանված կանոններ՝ դասակարգման պատշաճ գործընթացն ապահովելու համար:
(13-րդ կետը խմբ. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14. Պրոֆեսիոնալ հաճախորդ են համարվում.
1) ներդրումային ընկերությունները, օտարերկրյա ներդրումային ընկերությունների մասնաճյուղերը, բանկերը, վարկային կազմակերպությունները, ապահովագրական ընկերությունները, ներդրումային, կենսաթոշակային ֆոնդերը և ներդրումային ֆոնդի կառավարիչները, ինչպես նաև օտարերկրյա պետությունում գրանցված այն իրավաբանական անձինք, որոնք, տվյալ պետության օրենսդրության համաձայն, իրավունք ունեն իրականացնելու սույն ենթակետով սահմանված որևէ անձի գործունեություն.
2) Հայաստանի Հանրապետությունը, Հայաստանի Հանրապետության համայնքները, Կենտրոնական բանկը, օտարերկրյա պետությունները, օտարերկրյա պետությունների տեղական ինքնակառավարման մարմինները, օտարերկրյա պետությունների կենտրոնական բանկերը.
3) միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունները, այդ թվում՝ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը, Եվրոպական կենտրոնական բանկը, Եվրոպական ներդրումային բանկը.
4) իրավաբանական անձինք, որոնք բավարարում են հետևյալ չափանիշներից առնվազն երկուսին.
ա. ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրի կնքմանը նախորդող տարվա վերջի դրությամբ անձի ակտիվների հաշվեկշռային արժեքը գերազանցում է 500 միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամը,
բ. ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրի կնքմանը նախորդող տարվա գործունեությունից ստացված անձի իրացման շրջանառությունը (համաձայն Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքի) գերազանցում է մեկ միլիարդ Հայաստանի Հանրապետության դրամը,
գ. ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրի կնքման պահին նախորդող ամսվա վերջի դրությամբ (հայտնի չլինելու դեպքում վերջին ամսվան նախորդող ամսվա դրությամբ) անձի ընդհանուր կապիտալը կազմում է 50 միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամը:
(14-րդ կետը խմբ. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.1 Հաճախորդի նախաձեռնությամբ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից պրոֆեսիոնալ հաճախորդ կարող են դասակարգվել սույն կանոնակարգի 14-րդ կետում չնշված այն անձինք, որոնք բավարարում են հետևյալ չափանիշներից առնվազն երկուսին.1) հաճախորդը դիմումի ներկայացմանը նախորդող 4 եռամսյակների ընթացքում արժեթղթերի շուկայում իրականացրել է 10 և ավելի գործարք միջին եռամսյակային կտրվածքով, ընդ որում` մեկ գործարքի ծավալը միջին հաշվով կազմում է առնվազն մեկ միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամ,
2) հաճախորդի արժեթղթերի փաթեթի մեծությունը դիմումի ներկայացման պահին գերազանցում է 100 միլիոն Հայաստանի Հանրապետության դրամը,
3) հաճախորդը ֆինանսական շուկայում ունի առնվազն 2 տարվա մասնագիտական աշխատանքային փորձ, որը պահանջում է հաճախորդին մատուցվող այն ծառայությունների հետ կապված գիտելիքներ, որոնց հետ կապված վերջինս նախաձեռնություն է իրականացնում պրոֆեսիոնալ դասակարգվելու համար:
(14.1-ին կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.2 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից սույն կանոնակարգի 14.1-րդ կետում նշված անձանց պրոֆեսիոնալ հաճախորդի դասակարգումը համարվում է վավեր, եթե հաճախորդի գիտելիքների և փորձի վերաբերյալ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից իրականացված գնահատումը հավաստիացնում է, որ հաճախորդը ներդրումային ծառայություններից օգտվելու, ներդրումային որոշում կայացնելու և դրանց հետ կապված ռիսկերն ընկալելու համապատասխան ունակություն և գիտելիք ունի: Կազմակերպությունների դեպքում գիտելիքի և փորձի վերաբերյալ գնահատումն իրականացվում է կազմակերպության այն ղեկավարի, աշխատակցի կամ անձի նկատմամբ, որն իրավասու է կազմակերպության անունից գործարքներ կնքել: Ընդ որում՝ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն իր ներքին իրավական ակտերով սահմանում է հաճախորդի՝ սույն կետով սահմանված գնահատման ընթացակարգ: Յուրաքանչյուր հաճախորդի ունակության և գիտելիքի գնահատման դեպքում նշված ընթացակարգի հիման վրա կազմվում է գնահատող ղեկավարի (աշխատակցի) կողմից ստորագրված արձանագրություն (փաստաթուղթ), որը ներառում է հաճախորդի գնահատման արդյունքները՝ պատշաճ հիմնավորմամբ:
(14.2-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.3 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձանց ղեկավարների և ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կազմում կամ անունից ներդրումային ծառայություններ մատուցող ֆիզիկական անձանց համար Կանոնակարգ 4/05-ով սահմանված որակավորման կարգը և մասնագիտական համապատասխանության չափանիշները կարող են ուղեցույց հանդիսանալ հաճախորդների՝ սույն կանոնակարգի 14.2-րդ կետում նշված գիտելիքների և փորձի գնահատման համար:
(14.3-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.4 Նախքան պրոֆեսիոնալ հաճախորդների հետ ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքելը կամ սույն կանոնակարգի 14.1-րդ կետում նշված անձանց պրոֆեսիոնալ հաճախորդ դասակարգելը ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն այդ հաճախորդին գրավոր տեղեկացնում է այն մասին, որ սույն կանոնակարգով սահմանված որոշակի պահանջներ չեն գործելու իր և հաճախորդի փոխհարաբերություններում՝ ներկայացնելով այդ պահանջների էությունը:
(14.4-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.5 Սույն կանոնակարգի 14.1-րդ կետում սահմանված հաճախորդները, որոնք Օրենքում նշված ներդրումային ծառայություններից որևէ մեկի մասով կամ բոլոր ծառայությունների, կամ որևէ գործարքի կամ արժեթղթի որևէ տեսակով (դասով) գործարքներին վերաբերող ծառայության կամ ծառայությունների մասով նախաձեռնել են պրոֆեսիոնալ դասակարգվել, համապատասխան գրավոր հայտարարություն են ներկայացնում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին այն մասին, որ.
1) համաձայն են դասակարգվել որպես պրոֆեսիոնալ հաճախորդ՝ տվյալ ծառայության կամ գործարքի մասով,
2) տեղյակ են, որ որևէ ծառայության կամ որևէ գործարքի մասով որպես պրոֆեսիոնալ հաճախորդ դասակարգվելու դեպքում հաճախորդների պաշտպանությանն ուղղված օրենսդրական որոշակի պահանջներ չեն գործում իրենց նկատմամբ տվյալ ծառայության կամ գործարքի մասով, և այդ պատճառով իրենք կորցնում են որոշակի պաշտպանվածություն:
(14.5-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.6 Նախքան պրոֆեսիոնալ հաճախորդների հետ լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքելը կամ սույն կանոնակարգի 14.1-րդ կետում նշված անձանց՝ լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների մասով պրոֆեսիոնալ հաճախորդ դասակարգելը.
1) ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին ծանուցում է տվյալ գործարքներին առնչվող ռիսկերի մասին: Ընդ որում՝ լեվերիջով գործարքներ, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքներ կնքելու նպատակով օնլայն առևտրային հարթակներին (էլեկտրոնային հաղորդակցման համակարգերին, տերմինալներին և այլ ծրագրերին) մուտք գործելու հնարավորության տրամադրումը համարվում է հաճախորդներից արժեթղթերով գործարքների կատարման հանձնարարականների ընդունման և հաղորդման հետ կապված ներդրումային ծառայություն կամ իր կամ հաճախորդի անունից և հաճախորդի հաշվին արժեթղթերով գործարքների կատարում,
2) տվյալ հաճախորդները գրավոր հայտարարություն են ներկայացնում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին այն մասին, որ տեղյակ են լեվերիջով գործարքներին, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքներին առնչվող ռիսկերի մասին, ընդ որում՝ այս հայտարարությունն անհրաժեշտ է ներկայացնել սույն կանոնակարգի Հավելված 1-ով սահմանված բովանդակությամբ՝ հաճախորդի ստորագրությամբ:
(14.6-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.7 Պրոֆեսիոնալ համարվող հաճախորդի նախաձեռնությամբ, կամ եթե առկա է հաճախորդի համաձայնությունը՝ նաև ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի նախաձեռնությամբ, թույլատրվում է պրոֆեսիոնալ համարվող հաճախորդին վերաբերվել որպես ոչ պրոֆեսիոնալ և տվյալ հաճախորդի նկատմամբ կիրառել ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդների պաշտպանությանն ուղղված օրենսդրական պահանջները:
(14.7-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.8 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը իր և հաճախորդի միջև կնքվող պայմանագրում պարտադիր կերպով ներառում է դրույթ, որի համաձայն նշվում է, որ եթե պրոֆեսիոնալ համարվող հաճախորդը կարծում է, որ ի վիճակի չէ գնահատել և կառավարել ներդրումային ծառայություններից կամ ներդրումներից բխող ռիսկերը, պրոֆեսիոնալ հաճախորդի պարտավորությունն է դիմել ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին՝ իրեն որպես ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ վերաբերվելու համար, ինչը հնարավորություն կտա օգտվել ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդների պաշտպանությանն ուղղված օրենսդրական պահանջներից:
(14.8-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.9 Պրոֆեսիոնալ հաճախորդ համարվող անձը սույն կանոնակարգի 14.7-րդ և 14.8-րդ կետերի համաձայն ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից դասակարգվում է ոչ պրոֆեսիոնալ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի հետ կնքված պայմանագրի հիման վրա: Պայմանագրում հստակ ամրագրվում է, թե արդյոք հաճախորդի ոչ պրոֆեսիոնալ դասակարգումը վերաբերում է ներդրումային ծառայություններից որևէ մեկին, բոլոր ծառայություններին, որևէ գործարքին, թե արժեթղթի որևէ տեսակով (դասով) գործարքներին:
(14.9-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.10 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք սույն կանոնակարգի 14-րդ կետի 4-րդ ենթակետում նշված պրոֆեսիոնալ հաճախորդների հետ ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքելիս կամ սույն կանոնակարգի 14.1-րդ կետում նշված անձանց պրոֆեսիոնալ հաճախորդ դասակարգելիս գրավոր հարցում են կատարում տվյալ հաճախորդներին նաև որակավորված ներդրող համարվելու համաձայնության վերաբերյալ: Եթե առկա է հաճախորդի համաձայնությունը, ապա վերջինս ստորագրում է ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից տրամադրված Կանոնակարգ 4/06-ի Հավելված 1-ով սահմանված որակավորված ներդրող գրանցվելու դիմումը: Ստորագրված դիմումը ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից ներկայացվում է Կենտրոնական բանկ դիմումը ստորագրելուց հետո 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգի միջոցով (Կենտրոնական բանկի կողմից տրամադրված հասցեով): Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգին միացված չլինելու դեպքում դիմումը Կենտրոնական բանկ է ներկայացվում ինտերնետով` հաշվետվությունների ընդունման համակարգով: Այդ համակարգերի խափանման դեպքում ներկայացնում է մագնիսական կամ էլեկտրոնային կրիչներով՝ կից ներկայացնելով խափանման վերաբերյալ գրություն:
(14.10-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.11 Պրոֆեսիոնալ համարվող հաճախորդները, որոնք սույն կանոնակարգի 14.10-րդ կետի համաձայն ստորագրել են որակավորված ներդրող գրանցվելու դիմում, Կանոնակարգ 4/06-ով սահմանված գրանցված որակավորված ներդրողների Տեղեկատվական բազայում գրանցումից դուրս գալու համար ստորագրում և տվյալ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին են ներկայացնում Կանոնակարգ 4/06-ի հավելված 2-ով սահմանված Տեղեկատվական բազայում գրանցումից հանելու մասին դիմումը: Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք ստորագրված դիմումը էլեկտրոնային՝ սույն կանոնակարգի 14.10-րդ կետով սահմանված կարգով ներկայացնում են Կենտրոնական բանկ անհապաղ, բայց ոչ ուշ, քան պրոֆեսիոնալ հաճախորդի կողմից ստորագրված դիմումը ստանալուց հետո 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում:
(14.11-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.12 Ներդրումային ծառայություն մատուցող անձինք պրոֆեսիոնալ հաճախորդներին դասակարգելիս պարտավոր են այդ հաճախորդի հետ պայմանագրում ներառել դրույթ, համաձայն որի պրոֆեսիոնալ համարվող հաճախորդները պարտավոր են ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին տեղեկացնել այն փոփոխությունների մասին, որոնք կարող են ազդել հաճախորդի պրոֆեսիոնալ դասակարգման վրա: Եթե հաճախորդի կողմից տրամադրված կամ այլ կերպ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին հասանելի դարձած տեղեկատվության հիման վրա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի գնահատականով հաճախորդն այլևս չի բավարարում այն պայմաններին, որոնց հիման վրա դասակարգվել է պրոֆեսիոնալ հաճախորդ, կամ եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը պարզում է, որ հաճախորդի կողմից տրամադրված տեղեկությունները եղել են անարժանահավատ, ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն անհապաղ դադարեցնում է հաճախորդի պրոֆեսիոնալ դասակարգումը, որի մասին 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում տեղեկացնում է հաճախորդին:
(14.12-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.13 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք սույն կանոնակարգի 14.12-րդ կետի համաձայն իրենց հաճախորդների պրոֆեսիոնալ կարգավիճակի դադարեցման վերաբերյալ, ինչպես նաև սույն կանոնակարգի 14-րդ կետի 4-րդ ենթակետում նշված պրոֆեսիոնալ հաճախորդների ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիրը լուծելու վերաբերյալ (միայն այն հաճախորդների մասով, որոնք սույն կանոնակարգի 14.10-րդ կետի համաձայն համաձայնություն են տվել ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին համարվել որակավորված ներդրող) տեղեկացում են ներկայացնում Կենտրոնական բանկ անհապաղ, բայց ոչ ուշ, քան պրոֆեսիոնալ կարգավիճակի դադարեցումից (սույն կանոնակարգի 14-րդ կետի 4-րդ ենթակետում նշված պրոֆեսիոնալ հաճախորդների դեպքում ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիրը լուծելուց) հետո 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում: Տեղեկացումը ներկայացվում է էլեկտրոնային՝ սույն կանոնակարգի 14.10-րդ կետով սահմանված կարգով և ներառում է ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի անվանումը, հաճախորդի անունը, ազգանունը, հայրանունը (անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը), հաճախորդի հանրային ծառայության համարանիշը, բացակայության դեպքում՝ անձին նույնականացնող այլ փաստաթղթի համարը (հարկ վճարողի հաշվառման համարը), պրոֆեսիոնալ հաճախորդի պրոֆեսիոնալ կարգավիճակի դադարեցման ամսաթիվը (սույն կանոնակարգի 14-րդ կետի 4-րդ ենթակետում նշված պրոֆեսիոնալ հաճախորդների դեպքում ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրի լուծման ամսաթիվը), դադարեցման (պայմանագրի լուծման) հիմքը (հիմքերը):
(14.13-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
14.14 Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք Կանոնակարգ 4/06-ի 23-րդ կետի համաձայն իրենց պրոֆեսիոնալ հաճախորդներից ստացված տեղեկությունների փոփոխությունների մասին տեղեկացնում են Կենտրոնական բանկին 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում էլեկտրոնային՝ սույն կանոնակարգի 14.10-րդ կետով սահմանված կարգով:
(14.14-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
Գ Լ ՈՒ Խ 4
ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂ ԱՆՁԻ ԵՎ ՆՐԱ ԿՈՂՄԻՑ ՄԱՏՈՒՑՎՈՂ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
15. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդներին տրամադրում է հետևյալ տեղեկատվությունը իր և իր կողմից մատուցվող ծառայությունների մասին՝
1) ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի անվանումը և կապի միջոցները,
2) տեղեկատվություն, թե ինչ լեզուներով հաճախորդը կարող է կապ հաստատել ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի հետ և ստանալ փաստաթղթեր և այլ տեղեկատվություն,
3) միմյանց հետ կապ հաստատելու և տեղեկատվություն փոխանակելու մեթոդները, ինչպես նաև պատվերների ընդունման և հաղորդման կարգը,
4) այն հիմքերը, որի համաձայն ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն իրավասու է մատուցել ներդրումային ծառայություններ, ինչպես նաև այդ անձին լիցենզավորած և(կամ) գրանցած իրավասու մարմնի անվանումը և կապի միջոցները,
5) տեղեկատվություն հաճախորդներին ներկայացվող հաշվետվությունների, դրանց ներկայացման հաճախականության և ժամկետների, ինչպես նաև ներկայացման կարգի մասին,
6) եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը տիրապետում է հաճախորդի միջոցներին, ապա այն քայլերի համառոտ նկարագիրը, որոնք ձեռք են առնված հաճախորդի միջոցների պաշտպանությունը ապահովելու համար, ներառյալ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից ներդրողների փոխհատուցման, միջոցների երաշխավորման կամ նման այլ սխեմաներում մասնակցության մասին,
7) շահերի բախման սահմանափակման քաղաքականության համառոտ նկարագիրը (հաճախորդի պահանջի դեպքում՝ շահերի բախման քաղաքականության ամբողջ նկարագիրը):
16. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայության մատուցման դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը պետք է առաջարկի այնպիսի մեթոդ, որը հաճախորդին հնարավորություն կընձեռի գնահատել և որևէ իմաստալից հենանիշի հետ համեմատել կառավարման արդյունավետությունը: Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայության մատուցման դեպքում եկամտաբերության որևէ երաշխավորված մակարդակի խոստանալն արգելվում է:
16.1. Սույն կանոնակարգի 16-րդ կետում նշված իմաստալից հենանիշը պետք է բավարարի հետևյալ պայմաններին միաժամանակ.
1) պետք է արտահայտի այլընտրանքային ներդրումների եկամտաբերությունը, որը հնարավորություն կտա հաճախորդին համեմատել կառավարման արդյունավետությունը այլընտրանքային ներդրումների արդյունավետության հետ: Մասնավորապես, իմաստալից հենանիշը պետք է արտահայտի ֆինանսական շուկայում առկա համադրելի այլ գործիքների եկամտաբերությունը, որոնց ժամկետայնությունը, ռիսկը, ներդրման երկիրը և այլ էական բնութագրիչները համապատասխանում են, հնարավորինս մոտ կամ համեմատելի են հաճախորդի կողմից նշված սահմանափակումներին,
2) չպետք է հիմնվի տվյալ կառավարչի` անցյալում ձեռք բերված եկամտաբերության կամ տվյալ կառավարչի ազդեցության տակ գտնվող ցուցանիշների վրա:
(16.1 կետը լրաց. 25.05.10 թիվ 122-Ն)
16.2. Սույն կանոնակարգի 16-րդ կետում նշված իմաստալից հենանիշը կարող է հիմնվել նաև բորսայական ինդեքսների, բանկային ավանդների, այլ կառավարիչների կողմից արժեթղթերի փաթեթի կառավարման արդյունավետությունն արտահայտող ամփոփ ցուցանիշների, համանման գործիքների որոշակի խմբի համար հաշվարկված միջին եկամտաբերության և նմանատիպ այլ ցուցանիշների վրա:
(16.2 կետը լրաց. 25.05.10 թիվ 122-Ն)
17. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայության մատուցման դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը ի լրումն սույն կանոնակարգի 15-րդ կետում նշված տեղեկատվության, հաճախորդին պետք է տրամադրի նաև հետևյալ տեղեկատվությունը՝
1) տեղեկատվություն հաճախորդի արժեթղթերի փաթեթի արժեքի գնահատման մեթոդի և հաճախականության մասին,
2) այն հենանիշի առանձնահատկությունները, որի հետ պետք է համեմատվի կառավարման արդյունավետությունը (հաճախորդի արժեթղթերի փաթեթի եկամտաբերությունը),
3) այն արժեթղթերի տեսակները, որոնք կարող են ընդգրկվել փաթեթում և այն գործարքները (ներառյալ սահմանափակումները), որոնք կարող են իրականացվել այդ արժեթղթերով կառավարման շրջանակներում:
18. Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը տիրապետում է հաճախորդի միջոցներին, ապա հաճախորդին պետք է տեղեկացնի նաև՝
1) այն մասին, որ հաճախորդի միջոցները կարող են հաշվառվել անվանատիրոջ հաշվում կամ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի անունով բացված արժեթղթերի կամ բանկային հաշվում, ինչպես նաև այդ հաշիվներում պահելու հետ կապված ռիսկերը.
2) հաճախորդի միջոցները իր անունից գրավադրման կամ փոխառությամբ տրամադրելու հնարավորության մասին, ինչպես նաև պահառուի կողմից հաճախորդի միջոցները որպես հաճախորդի պարտավորության կատարումն ապահովող միջոց հաշվառելու հնարավորության մասին.
3) ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի պարտավորությունների մասին, եթե հաճախորդի միջոցները փոխառությամբ տրամադրվում են կամ այլ կերպ օգտագործվում են ի շահ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կամ այլ հաճախորդի:
19. Սույն գլխի (բացառությամբ 18-րդ կետի 2-րդ ենթակետի) պահանջները կարող են չպահպանվել պրոֆեսիոնալ հաճախորդների դեպքում:
Գ Լ ՈՒ Խ 5
ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ԱՐԺԵԹՂԹԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
20. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդներին պետք է տրամադրի արժեթղթերի և դրանց հետ առնչվող ռիսկերի նկարագիրը: Այդ նկարագրով պարզ և հասկանալի ձևով ներկայացվում են յուրաքանչյուր տեսակի (բաժնետոմս, պարտատոմս և այլն) արժեթղթի առանձնահատկությունները, ինչպես նաև դրանց առնչվող ռիսկերը:
21. Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին տրամադրում է տեղեկություններ այնպիսի արժեթղթերի մասին, որն այդ պահին հրապարակային առաջարկի առարկա է և այդ նպատակով ազդագիր է հրապարակվել, ապա այդ անձը հաճախորդին պետք է տեղեկացնի, թե որտեղ է հրապարակված այդ ազդագիրը կամ որտեղից կարելի է այն ձեռք բերել:
22. Այն դեպքերում, եթե արժեթղթից բխող ռիսկերը երաշխավորված են երրորդ անձի կողմից, ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին պետք է ներկայացնի տեղեկատվություն երաշխավորության և երաշխավորություն տվողի մասին: Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը բանկ է, ապա վերջինս հաճախորդներին պետք է տեղեկացնի, որ արժեթղթերում ներդրումները երաշխավորված չեն ավանդների հատուցումը երաշխավորող հիմնադրամի միջոցներով:
23. Սույն գլխի պահանջները կարող են չպահպանվել պրոֆեսիոնալ հաճախորդների դեպքում:
Գ Լ ՈՒ Խ 6
ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ԾԱԽՍԵՐԻ ԵՎ ՄԻՋՆՈՐԴԱՎՃԱՐՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
24. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդներին պետք է տրամադրի հետևյալ տեղեկատվությունը ծախսերի և միջնորդավճարների մասին՝
1) ներդրումային ծառայություններից օգտվելու համար հաճախորդի կողմից վճարման ենթակա համախառն գումարը՝ ներառյալ բոլոր միջնորդավճարները, ծախսերը և այլ վճարները, ինչպես նաև բոլոր հարկային վճարները, որոնք պահվում են ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից՝ որպես հարկային գործակալ: Եթե հնարավոր չի լինում տեղեկացնել գանձման ենթակա ճշգրիտ գումարի մասին, ապա պետք է ներկայացնել հաշվարկման կարգ.
2) եթե 1-ին ենթակետում նշված համախառն գումարի որևէ մաս վճարվում է արտարժույթով կամ ներկայացված է արտարժույթով, ապա նշվում է արտարժույթը, փոխանակման կուրսը և դրա հետ կապված ծախսերը.
3) վճարումներ կատարելու եղանակները:
25. Գանձվող միջնորդավճարների մասին տեղեկատվությունը հաճախորդին ներկայացվում է նաև առանձին տողով:
26. Սույն գլխի պահանջները կարող են չպահպանվել պրոֆեսիոնալ հաճախորդների դեպքում:
Գ Լ ՈՒ Խ 7
ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ՄԱՍԻՆ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՀԱՆՋԵԼՈՒ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԸ
27. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման կամ արժեթղթերում ներդրումների հետ կապված խորհրդատվության տրամադրման ծառայության մատուցման դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդից պահանջում է անհրաժեշտ տեղեկատվություն ներդրումային գործունեության բնագավառում հաճախորդի գիտելիքների և փորձի, նրա ֆինանսական վիճակի և ներդրումային նպատակների մասին, որը հնարավորություն կտա հաճախորդին առաջարկել կամ խորհուրդ տալ այնպիսի ներդրումային ծառայություններ և արժեթղթեր, որոնք առավելագույնս համապատասխանում են հաճախորդի ցանկությանը: Նշված տեղեկատվությունը չստանալու դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն իրավունք չունի հաճախորդին հորդորել որևէ արժեթղթում ներդրում կատարել:
28. Ֆինանսական վիճակի մասին տեղեկությունները ներառում են հետևյալը՝
1) հաճախորդի կանոնավոր եկամտի աղբյուրները և մեծությունը,
2) ընդհանուր ակտիվները և իրացվելի ակտիվները,
3) ֆինանսական ներդրումները և անշարժ գույքի մասին տեղեկություններ,
4) կանոնավոր ֆինանսական արտահոսքերը:
29. Ներդրումային նպատակների մասին տեղեկությունները ներառում են հետևյալը՝
1) այն ժամանակահատվածը, որի ողջ ընթացքում հաճախորդը ցանկանում է պահել այդ ներդրումը,
2) ռիսկերի նկատմամբ իր նախապատվությունը և դրանց շրջանակը,
3) կատարվող ներդրման նպատակը:
30. Ներդրումային գործունեության բնագավառում հաճախորդի գիտելիքների և փորձի մասին տեղեկությունները ներառում են հետևյալը՝
1) տեղեկություններ այն ներդրումային ծառայությունների, արժեթղթերով գործարքների և արժեթղթերի մասին, որոնց հետ որևէ կերպ առնչվել է հաճախորդը,
2) հաճախորդի կողմից արժեթղթերով կատարված գործարքների բնույթը, ծավալը և հաճախականությունը, ինչպես նաև ժամանակահատվածը, որի ընթացքում կատարվել են այդ գործարքները,
3) հաճախորդի կրթական մակարդակը, մասնագիտությունները և զբաղմունքը:
31. Սույն կանոնակարգի 27-րդ կետում չնշված ներդրումային ծառայությունների մատուցման դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդից պետք է պահանջի տեղեկատվություն միայն մատուցվող ներդրումային ծառայության կամ արժեթղթի վերաբերյալ հաճախորդի գիտելիքների և փորձի մասին, որը հնարավորություն կտա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին գնահատել, թե արդյո՞ք տվյալ ներդրումային ծառայությունը կամ արժեթուղթը համապատասխանում է հաճախորդի պահանջներին: Այն դեպքում, եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդի կողմից տրամադրված տեղեկատվության հիման վրա գտնում է, որ տվյալ ներդրումային ծառայությունը կամ արժեթուղթը չի համապատասխանում հաճախորդի պահանջներին, ապա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը զգուշացնում է հաճախորդին այդ մասին: Այդ զգուշացումը կարող է ներկայացվել հաճախորդներին ստանդարտ ձևով:
32. Այն դեպքում, երբ հաճախորդը չի տրամադրում սույն կանոնակարգի 27-րդ կետում նշված տեղեկատվությունը կամ տրամադրում է ոչ բավարար տեղեկատվություն, ապա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը զգուշացնում է հաճախորդին այն մասին, որ հաճախորդի նման վարքագիծը թույլ չի տալիս առաջարկել կամ խորհուրդ տալ այնպիսի ներդրումային ծառայություններ և արժեթղթեր, որոնք առավելագույնս համապատասխանում են հաճախորդի ցանկությանը: Այդ զգուշացումը կարող է ներկայացվել հաճախորդներին ստանդարտ ձևով:
33. Այն դեպքում, երբ հաճախորդը չի տրամադրում սույն կանոնակարգի 31-րդ կետում նշված տեղեկատվությունը կամ տրամադրում է ոչ բավարար տեղեկատվություն, ապա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը զգուշացնում է հաճախորդին այն մասին, որ հաճախորդի նման վարքագիծը թույլ չի տալիս գնահատել, թե արդյո՞ք տվյալ ներդրումային ծառայությունը կամ արժեթուղթը համապատասխանում է հաճախորդի պահանջներին: Այդ զգուշացումը կարող է ներկայացվել հաճախորդներին ստանդարտ ձևով:
34. Սույն կանոնակարգի 27-րդ և 31-րդ կետերում նշված գործողություններն իրականացնելիս ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը որոշում է, թե արդյո՞ք հաճախորդն ունի ներդրումային գործունեության բնագավառում անհրաժեշտ գիտելիքներ և փորձ, որպեսզի հասկանա տվյալ ներդրումային ծառայությունից կամ արժեթղթից բխող ռիսկերը: Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը կարող է համարել, որ պրոֆեսիոնալ հաճախորդներն ունեն այդ անհրաժեշտ գիտելիքները և փորձը:
35. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը կարող է հիմնվել հաճախորդի կողմից տրամադրված տեղեկությունների վրա, բացառությամբ եթե գիտեր կամ կարող էր իմանալ, որ տեղեկատվությունն ակնհայտորեն հնացած է, ոչ ճշգրիտ կամ ոչ լիարժեք:
Գ Լ ՈՒ Խ 8
ՈՐՈՇ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ԴԵՊՔՈՒՄ ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ՄԱՍԻՆ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՍՏԱՆԱԼՈՒ ՊԱՀԱՆՋԻՑ ԲԱՑԱՌՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
36. Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը մատուցում է Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին և(կամ) 2-րդ կետերում նշված ծառայությունները առանձին կամ ոչ հիմնական ծառայությունների հետ մեկտեղ, ապա նա իրավունք ունի հաճախորդից չպահանջել նրա գիտելիքների և փորձի մասին տեղեկություններ միայն այն դեպքում, եթե բավարարվում են ներքոհիշյալ պահանջները միաժամանակ՝
1) նշված ծառայությունները կապված են Օրենքի 4-րդ հոդվածի 1-ին կամ 4-րդ կետերում նշված արժեթղթերի հետ.
2) ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին պարզ ձևով ներկայացրել է սույն բացառության կիրառման մասին:
Գ Լ ՈՒ Խ 9
ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՐՏԱԴԻՐ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
37. Մինչև ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիր կնքելը ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին հնարավորություն է ընձեռում ծանոթանալու ներդրումային ծառայությունների մատուցումը կարգավորող իրավական ակտերին:
38. Ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագիրը սահմանում է`
1) կողմերի իրավունքներն ու պարտականությունները,
2) ներդրումային ծառայությունների դիմաց վարձատրության չափի հաշվարկման և վճարման կարգը,
3) հաճախորդներին հաշվետվությունների և այլ փաստաթղթերի տրամադրման կարգը, ժամկետները և ձևը,
4) հաճախորդի հետ կապի իրականացման կարգը, ինչպես նաև այն միջոցները, որոնք տվյալ հաճախորդի համար հանդիսանում են տեղեկատվության փոխանակման հուսալի միջոցներ,
5) պայմանագրի պահանջների չպահպանման համար կողմերի պատասխանատվությունը,
6) կողմերի միջև առաջացող վեճերի լուծման կարգը,
7) պայմանագրի գործողության ժամկետը, փոփոխությունների և լրացումների կատարման, գործողության դադարեցման կարգը, այդ թվում՝ հաճախորդի կողմից պայմանագիրը միակողմանիորեն լուծելու իրավունքը՝ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձին առնվազն 10 օր առաջ տեղեկացնելու պայմանով,
8) պայմանագրի դադարեցման դեպքում հաճախորդի միջոցների վերադարձման կարգը,
8.1) լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների մատուցման պայմանագրի դեպքում լրացվում է նաև.
ա. լեվերիջի առավելագույն մեծությունը, դրա փոփոխության պայմանները,
բ. ծառայության կամ գործարքի արդյունքում կորուստների դեպքում փոխհատուցման մեխանիզմների վերաբերյալ տեղեկություններ,
գ. մարժայի և այլ միջոցների փոխանցման կարգը,
դ. գործարքին բնորոշ այլ առանձնահատուկ պայմանները,
8.2) Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի և թողարկողի միջև կնքվող պայմանագիրը ներառում է նաև.
ա. թողարկողի կողմից հավաստիացում առ այն, որ հարթակի օպերատորին տրամադրվող տեղեկատվությունը ճշգրիտ է, ամբողջական, առանց էական տեղեկությունների կամ փաստերի բացթողման կամ խեղաթյուրման,
բ. դրույթ առ այն, որ տվյալ նախագծին առնչվող քրաուդֆանդինգի բոլոր առաջարկները պետք է հրապարակվեն միայն տվյալ քրաուդֆանդինգի հարթակում,
գ. դրույթ առ այն, որ նախքան քրաուդֆանդինգի առաջարկի հրապարակումը, թողարկողը պարտավոր է թողարկվող արժեթղթերի ռեեստրի վարումը հանձնել մասնագիտացված ռեեստրավարին,
դ. դրույթ առ այն, որ թողարկողը պարտավորվում է ներկայացնել սույն կանոնակարգի 104-րդ և 105-րդ կետերով սահմանված լրացումներն ու փոփոխությունները,
ե. ներդրողներից ներգրավված գումարների՝ քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի բանկային հաշվից թողարկողի բանկային հաշվին փոխանցման կարգն ու պայմանները:
8.3) Սույն կետի 8.2-րդ ենթակետով սահմանված պայմանագիրը կնքված է համարվում թողարկողի կողմից քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում դրա հաստատման պահից:
8.4) Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի և ներդրողի միջև կնքվող պայմանագիրը ներառում է նաև.
ա. ներդրողի կողմից արժեթղթերում ներդրումը կատարելու և իր ներդրման դիմաց նախատեսվող եկամուտը (շահութաբաժինը) ստանալու կարգը,
բ. դրույթ առ այն, որ ներդրողը հնարավորություն ունի սույն կանոնակարգով սահմանված դեպքերում (այդ թվում՝ ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողների դեպքում՝ սույն կանոնակարգի 22-րդ գլխով սահմանված մտածելու ժամանակի ընթացքում) չեղյալ համարել նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ իր կողմից ներկայացված հայտը,
գ. հարթակի օպերատորի միջոցով ձեռքբերված արժեթղթերի պահառության իրականացման կարգը։
8.5) Սույն կետի 8.4-րդ ենթակետով սահմանված պայմանագիրը կնքված է համարվում ներդրողի կողմից քրաուդֆանդինգի հարթակում դրա հաստատման պահից:
9) օրենքով նախատեսված պարտադիր այլ տեղեկություններ:
(38-րդ կետը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն, 08.02.22 թիվ 24-Ն)
39. Ի լրումն 38-րդ կետում նշված տեղեկությունների՝ պայմանագիրը կարող է պարունակել նաև օրենքներին, նորմատիվ իրավական ակտերին և ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի ներքին կանոններին ու կանոնակարգերին չհակասող այլ դրույթներ:
Գ Լ ՈՒ Խ 10
ՀԱՃԱԽՈՐԴՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
40. Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը կատարել է հաճախորդի պատվերը (բացառությամբ արժեթղթերի փաթեթի կառավարման), ապա նա պետք է անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան գործարքի կնքման հաջորդ աշխատանքային օրվա ավարտը տեղեկատվության փոխանցման հուսալի միջոցով հաճախորդին տրամադրի պատվերի կատարման մասին հաշվետվություն՝ համաձայն սույն կանոնակարգի 41-րդ կետի:
41. Հաճախորդի պատվերի կատարման մասին հաշվետվությունը առնվազն ներառում է՝
1) ներդրումային ծառայություն մատուցող անձի անվանումը,
2) հաճախորդի անունը, ազգանունը (իրավաբանական անձի դեպքում՝ անվանումը) կամ հաճախորդին նույնականացնող համարը,
3) գործարքի կնքման ամսաթիվը՝ հաջորդաբար նշելով տարին, ամիսը, օրը,
4) գործարքի կնքման ժամը՝ հաջորդաբար նշելով ժամը և րոպեն,
5) հաճախորդի կողմից տրված պատվերի տեսակը (շուկայական, լիմիտային և այլն),
6) գործարքի կնքման վայրը (նշվում է ֆոնդային բորսայի անվանումը, այլ կարգավորվող շուկայի անվանումը կամ «չկարգավորվող շուկա»),
7) արժեթղթի տարբերակիչ ծածկագիրը, թողարկման համարը (բացակայության դեպքում՝ թողարկողի անվանումը և արժեթղթի տեսակը, իսկ ածանցյալ գործիքի դեպքում՝ դրա նկարագիրը),
8) պատվերում նշված գործարքի տեսակը (առք, վաճառք),
9) պատվերի բնույթը, եթե պատվերում նշված գործարքի տեսակը առք կամ վաճառք չէ (արժեթղթերի բաժանորդագրություն, օպցիոնի իրականացում և այլն),
10) արժեթղթերի քանակը (ծավալային արժեթղթերի դեպքում՝ անվանական արժեքը),
11) միավորի գինը (ծավալային արժեթղթերի դեպքում չի լրացվում),
12) ընդհանուր ծավալը,
13) գանձված միջնորդավճարների կամ այլ վճարների համախառն գումարը, իսկ ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդի պահանջի դեպքում՝ նաև դրանց բացվածքը (ըստ յուրաքանչյուր վճարի),
14) հաճախորդի կողմից վճարումները կատարելու պայմանները և ժամկետը, եթե դրանց մասին հաճախորդը նախօրոք չի տեղեկացվել (բանկային հաշվեհամարը և այլն),
15) տեղեկատվություն այն փաստի մասին, որ հաճախորդի տեսանկյունից գործարքի մյուս կողմը հանդես է եկել տվյալ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը, վերջինիս խմբի մեջ մտնող որևէ այլ անձ կամ այդ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի մեկ այլ հաճախորդ, եթե գործարքը չի իրականացվել այնպիսի կարգավորվող շուկայում, որն ապահովում է գործարքի մի կողմի անհայտ լինելը մյուսի համար:
42. Եթե հաճախորդի պատվերը կատարվում է մասնաբաժիններով, ապա ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը հաճախորդին է ներկայացնում պատվերի կատարման մասին հաշվետվությունը՝ ըստ յուրաքանչյուր մասնաբաժնի:
43. Եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը մատուցում է արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայություն, ապա նա պետք է առնվազն եռամսյակային պարբերականությամբ տեղեկատվության փոխանցման հուսալի միջոցով հաճախորդին տրամադրի արժեթղթերի փաթեթի կառավարման մասին հաշվետվություն՝ համաձայն սույն կանոնակարգի 44-րդ կետի:
44. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման մասին հաշվետվությունը առնվազն ներառում է՝
1) ներդրումային ծառայություն մատուցող անձի անվանումը,
2) հաճախորդի արժեթղթերի կառավարման նպատակով բացված հաշվի նույնականացնող համարը,
3) հաշվետու ժամանակաշրջանի սկզբում և վերջում՝
ա. փաթեթում ընդգրկված արժեթղթերի ցանկը և փաթեթի արժեքը, ներառյալ փաթեթում ընդգրկված յուրաքանչյուր արժեթղթի իրական արժեքը,
բ. հաճախորդի դրամական միջոցների հաշվեկշիռը,
4) արժեթղթերի փաթեթի տարեկան եկամտաբերությունը հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում,
5) հաշվետու ժամանակաշրջանի ընթացքում գանձվող վճարները՝ տալով դրանց բացվածքը առնվազն ըստ կառավարման դիմաց գանձվող վճարի և գործարքների կնքման համար կատարված ծախսերի,
6) կառավարման եկամտաբերության համեմատումը հաճախորդի հետ նախապես համաձայնեցված հենանիշի հետ (նման հենանիշի առկայության դեպքում),
7) հաշվետու ժամանակաշրջանում արժեթղթերի փաթեթում ներառված արժեթղթերի գծով ստացված շահութաբաժինները, տոկոսները և այլ վճարները,
8) արժեթղթերի փաթեթում ներառված արժեթղթերի գծով կորպորատիվ գործողությունները (արժեթղթերի փոխարկումը՝ թողարկողի տվյալ դասի արժեթղթերի բաժանման, կոնսոլիդացիայի կամ թողարկողի վերակազմակերպման արդյունքում),
9) հաշվետու ժամանակաշրջանում արժեթղթերի փաթեթի կառավարման շրջանակներում կնքված գործարքների մասին՝ ըստ սույն կանոնակարգի 41-րդ կետի 3-րդ ենթակետից 12-րդ ենթակետերում նշված տեղեկատվության, բացառությամբ, եթե հաճախորդը նախընտրել է ստանալ այդ տեղեկատվությունը նաև ըստ յուրաքանչյուր գործարքի` համաձայն սույն կանոնակարգի 45-րդ կետի:
45. Եթե հաճախորդը նախընտրել է ստանալ փաթեթի կառավարման մասին հաշվետվություն՝ ըստ յուրաքանչյուր գործարքի, ապա արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայություն մատուցող ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը, ի լրումն սույն կանոնակարգի 44-րդ կետում սահմանված հաշվետվության, նաև տրամադրում է հաշվետվություն սույն կանոնակարգի 40-րդ կետում սահմանված կարգով և ժամկետներում:
Գ Լ ՈՒ Խ 11
ՖԻԴՈՒՑԻԱՐ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԵՎ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԼԱՎԱԳՈՒՅՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐՈՎ ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ՊԱՏՎԵՐՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԸ
46. Ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը պետք է ձեռնարկի բոլոր խելամիտ քայլերը, որպեսզի կատարի հաճախորդի պատվերը հաճախորդի համար հնարավոր լավագույն պայմաններով՝ հաշվի առնելով գինը, ծախսերը, ժամկետը (արագությունը), պատվերի կատարման և վերջնահաշվարկի իրականացման հավանականությունը, պատվերի ընդհանուր ծավալը, պատվերի բնույթը և պատվերի կատարման հետ կապված այլ գործոններ: Այս նպատակով, այն ներդրումային ծառայություն մատուցող անձինք, որոնք հաճախորդի պատվերի հիման վրա կատարում են գործարքներ, պետք է մշակեն պատվերների կատարման քաղաքականություն:
47. Սույն կանոնակարգի 46-րդ կետում նշված գործոնների հարաբերական կարևորությունը կամ կարևորության աստիճանը որոշելու համար հաշվի են առնվում հետևյալ չափանիշները՝
1) հաճախորդի պրոֆեսիոնալ կամ ոչ պրոֆեսիոնալ լինելը,
2) հաճախորդի պատվերի էական պայմանները (գնային, ծավալային և քանակական պայմանները, հաճախորդի առանձնահատուկ ցուցումները և այլն),
3) հաճախորդի պատվերում նշված արժեթղթերի բնութագրիչները (դասը և այլն),
4) գործարքի կնքման վայրի (միջոցի) առանձնահատկությունները:
48. Սույն գլխի իմաստով գործարքի կնքման վայրը (միջոցը) ներառում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ֆոնդային բորսաները, այլ կարգավորվող շուկաները կամ չկարգավորվող շուկան, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության տարածքից դուրս գործող կարգավորվող շուկաները կամ նման գործառույթներ իրականացող անձինք:
49. Համարվում է, որ ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը ձեռնարկել է բոլոր խելամիտ քայլերը հաճախորդի համար հնարավոր լավագույն պայմաններով պատվերը կատարելու համար, եթե այդ անձը կատարել է պատվերը կամ պատվերի առանձնահատուկ պայմանները՝ հետևելով հաճախորդի կողմից տրված առանձնահատուկ ցուցումներին:
50. Երբ հաճախորդի պատվերը կատարելու համար ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը ձեռնարկում է քայլեր լավագույն պայմանները որոշելու համար և փորձում է ընտրություն կատարել գործարքների կնքման տարբեր վայրերի միջև, ապա վերջինս պետք է ընտրի գործարքների կնքման այն վայրը, որի միջոցով պատվերի կատարման դեպքում հաճախորդի համախառն ծախսերը (արժեթղթերի գինը և գործարքի կնքման հետ կապված այլ ծախսերը) կլինեն նվազագույնը:
51. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման և Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում նշված ծառայության մատուցման դեպքում իր ֆիդուցիար պարտականությունները կատարելու նպատակով ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը պետք է ձեռնարկի բոլոր խելամիտ քայլերը, որպեսզի հաճախորդի համար ապահովի հնարավոր լավագույն արդյունք՝ հաշվի առնելով սույն կանոնակարգի 46-րդ կետում նշված գործոնները: Այս դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի վրա տարածվում են նաև սույն կանոնակարգի 47-րդ և 50-րդ կետերի պահանջները:
52. Համարվում է, որ արժեթղթերի փաթեթի կառավարման և Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում նշված ծառայության մատուցման դեպքում ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը կատարել է իր ֆիդուցիար պարտականությունները և կարող է չձեռնարկել սույն կանոնակարգի 51-րդ կետում նշված քայլերը, եթե այդ անձը հետևել է հաճախորդի կողմից կարևորություն տրված առանձնահատուկ ցուցումներին`
1) երբ արժեթղթերի փաթեթի կառավարման շրջանակում գործարք իրականացնելու համար երրորդ անձանց հանձնարարել է արժեթուղթ գնել կամ վաճառել, և (կամ)
2) երբ Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում նշված ծառայության մատուցման շրջանակում երրորդ անձանց է հաղորդել արժեթղթերով գործարքի կատարման հանձնարարականը:
53. Այն դեպքում, երբ արժեթղթերի փաթեթի կառավարման և Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում նշված ծառայություն մատուցող անձը հենց ինքն էլ կատարում է գործարքները, ապա նրա վրա տարածվում են սույն կանոնակարգի 46-50-րդ կետերի պահանջները:
54. Պատվերների կատարման քաղաքականությունը ներառում է տեղեկատվություն գործարքի կնքման տարբեր վայրերի (միջոցների) մասին, ինչպես նաև այն գործոնների մասին, որը հաշվի է առնում ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը այդ վայրերի միջև ընտրություն կատարելիս՝ ըստ արժեթղթերի յուրաքանչյուր դասի: Ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը պետք է հաճախորդներին տեղյակ պահի պատվերների կատարման քաղաքականության մասին և ստանա հաճախորդի նախնական համաձայնությունն այդ քաղաքականությունն իր նկատմամբ կիրառելու վերաբերյալ:
55. Ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը վերանայում է պատվերների կատարման քաղաքականությունը այն դեպքում, երբ կատարվել է այնպիսի զգալի փոփոխություն, որն այլևս հնարավորություն չի տալիս այդ քաղաքականության համաձայն ընտրված՝ գործարքների կնքման վայրի միջոցով կատարել հաճախորդի պատվերները հաճախորդի համար հնարավոր լավագույն պայմաններով:
Գ Լ ՈՒ Խ 12
ԻՐ ԿԱՄ ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ԱՆՈՒՆԻՑ ԵՎ ՀԱՃԱԽՈՐԴԻ ՀԱՇՎԻՆ ԱՐԺԵԹՂԹԵՐՈՎ ԳՈՐԾԱՐՔՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
56. Իր կամ հաճախորդի անունից և հաճախորդի հաշվին արժեթղթերով գործարքներ կատարելիս ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը հաճախորդների պատվերները կատարելիս ձեռնարկում է միջոցառումներ, որպեսզի դրանք կատարվեն անկողմնակալ, անհապաղ և ճշգրիտ: Այդ միջոցառումները պետք է հնարավորություն տան հաճախորդի այլ հավասար պայմաններ ունեցող պատվերները կատարել ըստ ներդրումային ծառայություն մատուցող անձի կողմից դրանց ստացման հաջորդականության:
57. Իր կամ հաճախորդի անունից և հաճախորդի հաշվին արժեթղթերով գործարքներ կատարելիս ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը պետք է՝
1) համոզվի, որ գործարք կատարելու համար պատվերները պատշաճ կերպով գրանցվել և ներկայացվել են կատարման,
2) այլ հավասար պայմաններ ունեցող պատվերները կատարի ըստ դրանց ստացման հաջորդականության, բացառությամբ, եթե պատվերի բնութագրիչները կամ շուկայում ստեղծված իրավիճակը դա անհնարին են դարձնում, և
3) հաճախորդին անհապաղ տեղյակ պահի այն էական դժվարությունների կամ բացասական հանգամանքների մասին, որոնք անհնարին են դարձնում հաճախորդի պատվերի ճշգրիտ կատարումը:
58. Ընդհանուր առմամբ ավելի լավ արդյունք ապահովելու նպատակով ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը կարող է համախմբել իր հաճախորդի պատվերը կամ իր հաշվին կատարվող գործարքն իր մեկ այլ հաճախորդի պատվերի հետ և այդ ձևով կատարել դրանք, եթե՝
1) որևէ հաճախորդի համար այն չի ապահովում ավելի վատ արդյունք, քան այն դեպքում, եթե նրա պատվերը կատարվեր առանձին,
2) ընդհանուր առմամբ այն բխում է հաճախորդների շահերից:
59. Եթե ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը իր հաճախորդի պատվերը համախմբում է իր հաշվին կատարվող գործարքի հետ, ապա այդ համախմբված պատվերի մասնակի բավարարման դեպքում նախապատվությունը տրվում է հաճախորդին՝ բացառությամբ, եթե ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրով այլ բան նախատեսված չէ:
60. Հաճախորդի կողմից պատվերները կարող են ներկայացվել գրավոր կամ ոչ գրավոր ձևով:
61. Գրավոր ձևով պատվերը ներկայացվում է հաճախորդի կողմից էլեկտրոնային փոստի, ինտերնետի կամ ֆաքսի, իսկ հաճախորդի ցանկության դեպքում՝ թղթային ձևով:
62. Ոչ գրավոր ձևով պատվերի ներկայացման դեպքում պատվեր ընդունելու իրավասություն ունեցող աշխատակիցը ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը ոչ գրավոր ձևով ստացված տեղեկատվության հիման վրա լրացնում և ստորագրում է պատվերի ներկայացման սահմանված ձևը` նշելով տեղեկատվության ստացման ժամանակը (ոչ թե իր կողմից պատվերի լրացման ժամկետը) րոպեի ճշտությամբ և իր անունը, ազգանունը: Այսպիսի դեպքերում պատվերում նշում է կատարվում այն մասին, որ հաճախորդի կողմից այն ներկայացվել է ոչ գրավոր ձևով:
63. Հաճախորդի կողմից պատվերը կարող է ներկայացվել ոչ գրավոր ձևով, եթե ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը համապատասխան տեխնիկական միջոցների օգնությամբ գրանցում է հաճախորդի կողմից պատվերի ներկայացման և դրա բովանդակությունը հավաստող փաստը (մասնավորապես՝ ձայնագրում է հեռախոսազրույցը)՝ ներառյալ ներկայացման ժամանակը՝ հաջորդաբար լրացնելով տարին, ամիսը, օրը, ժամը և րոպեն: Ընդ որում, այդ տեխնիկական միջոցները պետք է թույլ չտան գրանցված տեղեկատվությունը որևէ կերպ փոփոխել:
64. Հաճախորդի կողմից ներկայացվող պատվերներում ներառվող տեղեկությունների կազմը, ներկայացման կարգը և ժամկետները, ինչպես նաև պատվերի պայմանների փոփոխման կամ պատվերի հետ կանչման կարգը և ժամկետները սահմանվում են ներդրումային ծառայությունների մատուցման ներքին կանոններով և ներդրումային ծառայությունների մատուցման պայմանագրով:
Գ Լ ՈՒ Խ 13
ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑԵԼԻՍ ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐ (ՀԱՇՎԱՌՈՒՄ) ՎԱՐԵԼՈՒ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
65. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձն իր կողմից մատուցված ծառայությունների և գործարքների մասով պետք է վարի այնպիսի գրանցումներ (հաշվառում), որը Կենտրոնական բանկին հնարավորություն կտա հետևել ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի կողմից Օրենքի և սույն կանոնակարգի, ներքին կանոնների և կանոնակարգերի պահանջների պահպանմանը: Մասնավորապես, այդ գրանցումները Կենտրոնական բանկին պետք է հնարավորություն տան հավաստիանալու, որ ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը կատարել է իր պարտականությունները հաճախորդների առջև:
66. Ծառայությունների և գործարքների մասով գրանցումները պետք է ներառեն համապատասխան տեղեկությունները՝ կապված արժեթղթերով կատարած բոլոր գործարքների հետ՝ անկախ այն բանից, թե ում հաշվին կամ անունից է այն կատարվել: Այդ տեղեկությունները պետք է ներառեն նաև հաճախորդների ինքնության մասին մանրամասն տեղեկատվություն:
67. Ծառայությունների և գործարքների մասով գրանցումները պետք է վարվեն այնպիսի եղանակով կամ միջոցներով, որպեսզի բավարարվեն հետևյալ պայմանները.
1) Կենտրոնական բանկի պահանջով այդ գրանցումները պետք է հասանելի և մատչելի լինեն Կենտրոնական բանկին և պետք է հնարավոր լինի վերծանել կատարված յուրաքանչյուր գործարքի յուրաքանչյուր փուլը,
2) եթե այդ գրանցումներում փոփոխություններ կամ լրացումներ են կատարվում, ապա դրանք պետք է կատարվեն այնպես, որպեսզի հնարավոր լինի պարզել այդ գրանցումների սկզբնական բովանդակությունը և յուրաքանչյուր փոփոխությունը կամ լրացումը, և
3) պետք է բացառվի երրորդ անձանց կողմից այդ գրանցումների չթույլատրված օգտագործումը:
Գ Լ ՈՒ Խ 14
ՊԱՏՎԵՐՆԵՐԻ ԵՎ ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ
68. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք վարում են գրանցումներ հաճախորդի կողմից տրված յուրաքանչյուր պատվերի և արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայությունների մատուցման շրջանակում յուրաքանչյուր ներդրումային որոշման մասով:
69. Այդ գրանցումները պետք է կատարվեն պատվերների ստացման կամ ներդրումային որոշման կայացման պահից անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը:
70. Հաճախորդի կողմից տրված յուրաքանչյուր պատվերի մասին գրանցումները առնվազն ներառում են հետևյալ տեղեկությունները՝
1) հաճախորդի անունը, ազգանունը (անվանումը) կամ հաճախորդին նույնականացնող համարը,
2) հաճախորդի կողմից տրված պատվերում նշված գործարքի տեսակը (առք, վաճառք),
3) հաճախորդի կողմից տրված պատվերի բնույթը, եթե պատվերում նշված գործարքի տեսակը առք կամ վաճառք չէ (արժեթղթերի բաժանորդագրության պատվեր, օպցիոնի իրականացման պատվեր և այլն),
4) հաճախորդի կողմից տրված պատվերի տեսակը (շուկայական, լիմիտային և այլն),
5) արժեթղթի տարբերակիչ ծածկագիրը (բացակայության դեպքում՝ թողարկողի անվանումը և արժեթղթի տեսակը, իսկ ածանցյալ գործիքի դեպքում՝ դրա նկարագիրը),
6) արժեթղթերի քանակը,
7) միավորի գինը,
8) ընդհանուր ծավալը,
9) հաճախորդի կողմից տրված առանձնահատուկ ցուցումները (առկայության դեպքում),
10) հաճախորդի կողմից տրված պատվերի ստացման ճշգրիտ ժամանակը՝ հաջորդաբար նշելով տարին, ամիսը, օրը, ժամը և րոպեն,
11) պատվերը գրանցող շահագրգիռ անձի անունը, ազգանունը:
71. Արժեթղթերի փաթեթի կառավարման ծառայությունների մատուցման շրջանակում յուրաքանչյուր ներդրումային որոշման (գործարք կատարելու ներքին պատվերի) մասին գրանցումները առնվազն ներառում են հետևյալ տեղեկությունները՝
1) հաճախորդի անունը, ազգանունը (անվանումը) կամ հաճախորդին նույնականացնող համարը,
2) որոշման մեջ նշված գործարքի տեսակը (առք, վաճառք),
3) որոշման բնույթը, եթե որոշման մեջ նշված գործարքի տեսակը առք կամ վաճառք չէ (արժեթղթերի բաժանորդագրություն, օպցիոնի իրականացում և այլն),
4) որոշման համաձայն տրվող պատվերի տեսակը (շուկայական, լիմիտային և այլն),
5) արժեթղթի տարբերակիչ ծածկագիրը (բացակայության դեպքում՝ թողարկողի անվանումը և արժեթղթի տեսակը, իսկ ածանցյալ գործիքի դեպքում՝ դրա նկարագիրը),
6) արժեթղթերի քանակը,
7) միավորի գինը,
8) ընդհանուր ծավալը,
9) հաճախորդի կողմից տրված առանձնահատուկ ցուցումները (առկայության դեպքում),
10) ներդրումային որոշման կայացման ճշգրիտ ժամանակը՝ հաջորդաբար նշելով տարին, ամիսը, օրը, ժամը և րոպեն,
11) ներդրումային որոշումը կայացնող շահագրգիռ անձի անունը, ազգանունը:
Գ Լ ՈՒ Խ 15
ԿԱՏԱՐՎԱԾ ԳՈՐԾԱՐՔՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄԸ
72. Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետում նշված ծառայություն մատուցող անձն ընդունված և հաղորդված պատվերների կատարման մասին հաստատումը ստանալուց հետո անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը, պետք է կատարի գրանցումներ կատարված գործարքի մասին:
73. Օրենքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետում նշված ծառայություն մատուցող անձը հաճախորդի պատվերը կատարելուց հետո անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը, պետք է կատարի գրանցումներ կատարված գործարքի մասին:
74. Սույն գլխի 72-րդ և 73-րդ կետերի համաձայն կատարվող գրանցումները ներառում են հետևյալ տեղեկությունները.
1) հաճախորդի անունը, ազգանունը (անվանումը) կամ հաճախորդին նույնականացնող համարը,
2) գործարքի կնքման ամսաթիվը՝ հաջորդաբար նշելով տարին, ամիսը և օրը,
3) գործարքի կնքման ժամը՝ հաջորդաբար նշելով ժամը և րոպեն,
4) գործարքի տեսակը (առք, վաճառք),
5) գործարքի բնույթը, եթե գործարքի տեսակը առք կամ վաճառք չէ (արժեթղթերի բաժանորդագրություն, օպցիոնի իրականացում և այլն),
6) արժեթղթի տարբերակիչ ծածկագիրը (բացակայության դեպքում՝ թողարկողի և արժեթղթի անվանումը, իսկ ածանցյալ գործիքի դեպքում՝ դրա նկարագիրը),
7) արժեթղթերի քանակը,
8) միավորի գինը,
9) ընդհանուր ծավալը,
10) գործարքի մյուս կողմը,
11) գործարքի կնքման վայրը (նշվում է ֆոնդային բորսայի անվանումը, այլ կարգավորվող շուկայի անվանումը կամ «չկարգավորվող շուկա»),
12) գործարքը կատարող շահագրգիռ անձի անունը, ազգանունը (իսկ սույն գլխի 72-րդ կետով սահմանված դեպքում՝ գործարքի կատարման համար պատասխանատու շահագրգիռ անձի անունը, ազգանունը):
75. Եթե ներդրումային ծառայություն մատուցող անձը հաճախորդներից արժեթղթերով գործարքների կատարման պատվերներ է ընդունում և հաղորդում, ապա այդ անձը պատվերի հաղորդումից հետո անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը պետք է կատարի գրանցումներ ընդունված և հաղորդված պատվերների մասին: Այդ գրանցումները ներառում են հետևյալ տեղեկությունները՝
1) հաճախորդի անունը, ազգանունը (անվանումը) կամ հաճախորդին նույնականացնող համարը,
2) այն անձի անվանումը կամ նույնականացնող համարը, ում հաղորդվել է պատվերը,
3) հաղորդված պատվերի պայմանները՝ համաձայն 70-րդ կետի 2-9-րդ ենթակետերում նշված տեղեկատվության,
4) պատվերի հաղորդման ամսաթիվը և ճշգրիտ ժամը՝ հաջորդաբար նշելով տարին, ամիսը, օրը, ժամը և րոպեն:
ԳԼՈՒԽ 15.1.
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՈՒՄՆԵՐԻՆ ԱՌՆՉՎՈՂ ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
75.1. Ի լրումն սույն կանոնակարգի 13-րդ, 14-րդ և 15-րդ գլուխներով սահմանված գրանցումներ կատարելու պահանջների, քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման դեպքում հարթակի օպերատորն իրականացնում է սույն գլխով սահմանված գրանցումները:
75.2. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի ավարտից հետո անհապաղ, սակայն ոչ ուշ, քան տվյալ աշխատանքային օրվա ավարտը, հարթակի օպերատորը կատարում է գրանցումներ քրաուդֆանդինգի առաջարկի էական պայմանների վերաբերյալ, որոնք առնվազն ներառում են.
1) թողարկողի անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը (անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում անունը, ազգանունը),
2) թողարկողի գտնվելու վայրը, պետական գրանցման համարը (անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում պետական հաշվառման համարը և որպես անհատ ձեռնարկատեր հաշվառված անձի՝ ձեռնարկատիրական գործունեությամբ զբաղվելու հասցեն), կապի միջոցները,
3) ներգրավված նպատակային գումարի մեծությունը,
4) տեղաբաշխված արժեթղթի դասը,
5) միավոր արժեթղթի գինը,
6) արժեկտրոնի տոկոսադրույքը (առկայության դեպքում), արժեթղթի տարեկան եկամտաբերությունը կամ շահութաբաժինները (առկայության դեպքում),
7) մարման ժամկետը (առկայության դեպքում),
8) ներդրողների քանակը:
75.3. Հարթակի օպերատորն ապահովում է իր հաճախորդների հետ կնքած պայմանագրերի պահպանումը պայմանագրի կնքման պահից առնվազն 7 տարի:
75.4. Հարթակի օպերատորն ապահովում է, որպեսզի իր հաճախորդները մշտապես հասանելիություն ունենան իրենց գործարքների հետ կապված գրանցումներին:
Գ Լ ՈՒ Խ 16
(գլուխը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
ՆԵՐԴՐՈՒՄԱՅԻՆ ԵՎ ՈՉ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
76. Արգելվում է լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ներդրումային և ոչ հիմնական ծառայություններ մատուցել ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդներին:
77. Մինչև լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ներդրումային և ոչ հիմնական ծառայություններ մատուցելը ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձը պարզում է հաճախորդի ռեզիդենտությունը։
78. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ռեզիդենտ պրոֆեսիոնալ հաճախորդներին կարող են տրամադրել առավելագույնը 1:300 լեվերիջ:
79. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ոչ ռեզիդենտ պրոֆեսիոնալ հաճախորդներին կարող են տրամադրել առավելագույնը 1:400 լեվերիջ:
80. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված կարող են ծառայություններ մատուցել միայն այն դեպքում, եթե ծառայության շրջանակում ռեզիդենտ հաճախորդի կողմից ներդրվող նվազագույն ապահովվածության գումարը (մարժան) առնվազն 5 000 000 Հայաստանի Հանրապետության դրամ է:
81. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված կարող են ծառայություններ մատուցել միայն այն դեպքում, եթե ծառայության շրջանակում ոչ ռեզիդենտ հաճախորդի կողմից ներդրվող նվազագույն ապահովվածության գումարը (մարժան) առնվազն 2 500 000 Հայաստանի Հանրապետության դրամ է:
82. Ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների հետ կապված ծառայություններ մատուցելիս պետք է ապահովեն, որպեսզի հաճախորդի կորուստը չլինի ավելին, քան իր կողմից ներդրված նվազագույն ապահովվածության գումարն (մարժան) է:
83. Հաճախորդներին լեվերիջով գործարքների, այդ թվում, ֆորեքս գործարքների կատարման հետ կապված ծառայություններ մատուցելու դեպքում ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձի գործընկեր կարող են լինել այն կազմակերպությունները, որոնք բավարարում են սույն կետով սահմանված չափանիշներից առնվազն երկուսին.
1) միջազգային լավագույն կարգավորման ստանդարտներին համապատասխանություն (գործընկերոջ կարգավորող մարմինը IOSCO-ի Հավելված Ա-ի անդամ է),
2) առնվազն 10 տարվա գործունեության պատմության առկայություն,
3) վարկանիշի առկայություն (առնվազն Մուդիս վարկանշող կազմակերպության տրամադրած Բաա1/Պ-2 վարկանիշ, կամ Ստանդարտ և Փուրզ վարկանշող կազմակերպության տրամադրած ԲԲԲ+/Ա-2 վարկանիշ, կամ Ֆիտչ վարկանշող կազմակերպության տրամադրած ԲԲԲ+/Ֆ2 վարկանիշ):
ԳԼՈՒԽ 17
(գլուխը լրաց. 11.06.19 թիվ 82-Ն)
ԱՐՏԱՐԺՈՒՅԹԻ ԱՌՔ ՈՒ ՎԱՃԱՌՔԻ ԳՈՐԾԱՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ
84. Ներդրումային ընկերությունը Օրենքի 26-րդ հոդվածի 5-րդ կետով նախատեսված գործառնությունները կարող է իրականացնել միայն այն դեպքում, երբ դրա իրականացումն ուղղակիորեն պայմանավորված է.
1) Օրենքի 25-րդ հոդվածով, 26-րդ հոդվածի 1-ին, 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ և 7-րդ կետերով նախատեսված ծառայությունների մատուցմամբ կամ գործունեության իրականացմամբ, և այն ծավալով, որն անհրաժեշտ է այդ ծառայությունների մատուցման կամ գործունեության իրականացման համար, կամ
2) ներդրումային ընկերության ակտիվների և պարտավորությունների կառավարմամբ` առանց առքի և(կամ) վաճառքի փոխարժեքների հրապարակային գնանշման, և այդ գործառնությունները կատարվում են «Արժութային կարգավորման և արժութային վերահսկողության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված մասնագիտացված անձանց հետ կամ նրանց միջոցով:
Գ Լ ՈՒ Խ 18
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՔՐՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ՕՊԵՐԱՏՈՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԹՈՂԱՐԿՈՂԻՆ ՕԳՏԱՏԻՐՈՋ ՀԱՇՎԻ ՈՒ ԹՈՂԱՐԿՈՂԻ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԻ ՏՐԱՄԱԴՐՈՒՄԸ, ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԱՌԱՋԱՐԿԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՈՐՈՇՈՒՄԸ
85. Հարթակի օպերատորը իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում թողարկողներին օգտատիրոջ կարգավիճակ է տրամադրում (գրանցում է թողարկողի օգտատիրոջ հաշիվը (անձնական էջը)) առնվազն հետևյալ պայմանների միաժամանակյա բավարարման դեպքում.
1) հարթակում առցանց գրանցում,
2) սույն կանոնակարգի 9-րդ գլխով սահմանված պահանջներին բավարարող պայմանագրի կնքում:
86. Թողարկողի կարգավիճակ տրամադրելու կամ քրաուդֆանդինգի հարթակում թողարկողի քրաուդֆանդինգի առաջարկը հրապարակելու վերաբերյալ որոշում կայացնելու համար հարթակի օպերատորը թողարկողից պահանջում է հետևյալ փաստաթղթերը.
1) թողարկողի կարգավիճակ ստանալու կամ քրաուդֆանդինգի առաջարկ իրականացնելու հայտը,
2) սույն կանոնակարգի 19-րդ գլխով և հարթակի օպերատորի կանոններով սահմանված թողարկողի ընտրության չափանիշներին համապատասխանությունը հավաստող փաստաթղթերը,
3) սույն կանոնակարգի 20-րդ գլխով սահմանված քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը,
4) թողարկողի գործարար ծրագիրը,
5) բանկային հաշվի տվյալները, որին փոխանցվելու են սույն կանոնակարգի համաձայն քրաուդֆանդինգի առաջարկի արդյունքում ներդրողներից ներգրավված միջոցները,
6) վերջին հաշվետու ֆինանսական տարվա տարեկան հաշվետվությունները (առկայության դեպքում), իսկ 1 տարուց պակաս գործունեություն ծավալած ընկերության դեպքում հաշվետվությունները ներկայացվում են գործունեության ողջ ժամանակահատվածի համար, անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում` ֆինանսական վիճակը բնութագրող էական ցուցանիշների հակիրճ նկարագրությունը,
7) քրաուդֆանդինգի հարթակում հրապարակվող նախագծի` Օրենքի և սույն կանոնակարգի պահանջներին բավարարող գովազդը (առկայության դեպքում),
8) հարթակի օպերատորի պահանջով անհրաժեշտ այլ տեղեկություններ։
87. Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորը սույն կանոնակարգի 86-րդ կետով սահմանված փաստաթղթերը ստանալուց հետո՝ իր կանոններով սահմանված ժամկետում, որոշում է կայացնում թողարկողի կարգավիճակ տրամադրելուն (բացառությամբ, եթե թողարկողն արդեն ունի թողարկողի կարգավիճակ) և իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում տվյալ թողարկողի քրաուդֆանդինգի առաջարկի հրապարակմանը համաձայնություն տալու կամ այն մերժելու վերաբերյալ:
88. Հարթակի օպերատորը մերժում է թողարկողի կարգավիճակ ստանալու կամ քրաուդֆանդինգի առաջարկի հրապարակման հայտը, եթե առկա է հետևյալ հիմքերից որևէ մեկը.
1) նախագծի և դրա վերաբերյալ քրաուդֆանդինգի առաջարկի պայմանները չեն բավարարում Օրենքով, այլ նորմատիվ իրավական ակտերով կամ հարթակի օպերատորի կանոններով սահմանված պահանջներին,
2) թողարկողը չի բավարարում սույն կանոնակարգի 19-րդ գլխով կամ հարթակի օպերատորի կանոններով սահմանված թողարկողների ընտրության չափանիշներին,
3) եթե առկա են հիմնավոր կասկածներ, որ կարող են խախտվել Օրենքի և դրա հիման վրա ընդունված իրավական ակտերի պահանջները,
4) հարթակի օպերատորի կանոններով կամ հարթակի օպերատորի և թողարկողի միջև կնքված պայմանագրով նախատեսված այլ մերժման հիմքերի առկայության դեպքում։
89. Հարթակի օպերատորը սույն կանոնակարգի 87-րդ կետով սահմանված որոշումը կայացնելու օրվան հաջորդող 3 աշխատանքային օրվա ընթացքում այն տրամադրում է թողարկողին:
90. Հարթակի օպերատորը տեղեկացնում է Կենտրոնական բանկին իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում հրապարակվող քրաուդֆանդինգի առաջարկի մասին քրաուդֆանդինգի հարթակում դրա հրապարակումից առնվազն 3 աշխատանքային օր առաջ՝ ներկայացնելով սույն կանոնակարգի 86-րդ կետով սահմանված փաստաթղթերը: Նշված փաստաթղթերը Կենտրոնական բանկ են ներկայացվում էլեկտրոնային տարբերակով՝ էլեկտրոնային փոստով (առկայության դեպքում՝ Սի-Բի-Էյ-նեթ համակարգի միջոցով), ՓիԴԻԷֆ ֆորմատով: Փաստաթղթերը պետք է լինեն պաշտպանված, որպեսզի հնարավոր չլինի նրանում ներառված տեղեկատվությունում կատարել որևէ փոփոխություն: Եթե փաստաթղթերում կատարվել են փոփոխություններ կամ լրացումներ, ապա այդ լրացված կամ փոփոխված մասերը ներկայացում են Կենտրոնական բանկ սույն կետում սահմանված կարգով:
91. Թողարկողի քրաուդֆանդինգի առաջարկի հրապարակմանը համաձայնություն տալուց հետո հարթակի օպերատորն իրավասու է կասեցնել կամ հետ կանչել թողարկողի կարգավիճակ տրամադրելուն կամ իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում տվյալ թողարկողի քրաուդֆանդինգի առաջարկի հրապարակմանը համաձայնություն տալու վերաբերյալ որոշումը սույն կանոնակարգի 88-րդ կետով սահմանված դեպքերից որևէ մեկի ի հայտ գալու դեպքում: Այս դեպքում հարթակի օպերատորը կասեցման կամ հետկանչման որոշման, ինչպես նաև ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներկայացրած հայտը չեղարկելու հնարավորության մասին անհապաղ տեղեկացնում է այն ներդրողներին, որոնք սույն կանոնակարգի 22-րդ գլխի համաձայն քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով ներկայացրել են հայտ տվյալ նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ:
Գ Լ ՈՒ Խ 19
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ԹՈՂԱՐԿՈՂՆԵՐԻ ԸՆՏՐՈՒԹՅԱՆ ՉԱՓԱՆԻՇՆԵՐԸ
92. Հարթակի օպերատորը սույն կանոնակարգի 87-րդ կետով սահմանված որոշումը կայացնելու համար պետք է առնվազն թողարկողի համբավի վերլուծություն իրականացնի:
93. Թողարկողի համբավի վերլուծության համար հարթակի օպերատորի կողմից առնվազն.
1) պահանջվում է տեղեկանք այն մասին, որ թողարկողը կամ նրա կառավարման մարմինները չունեն դատվածություն կամ որպես կասկածյալ կամ մեղադրյալ ներգրավված չեն տնտեսական հանցագործությունների կամ խարդախության համար,
2) ստուգվում է, թե արդյոք թողարկողը կամ նրա կառավարման մարմինները ներառված չեն «Փողերի լվացման և ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» օրենքով սահմանված ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի բանաձևերով կամ դրանց համաձայն հրապարակված ցանկերում:
94. Հարթակի օպերատորը սահմանում է սույն գլխով նախատեսված թողարկողների ընտրության չափանիշներին համապատասխանության գնահատման գործընթացը կարգավորող կանոններ:
Գ Լ ՈՒ Խ 20
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԱՌԱՋԱՐԿԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԱՄՓՈՓ ՓԱՍՏԱԹՂԹԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԿԻՐԱՌՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
95. Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորը քրաուդֆանդինգի հարթակում՝ յուրաքանչյուր թողարկողի առանձին էջում, յուրաքանչյուր քրաուդֆանդինգի առաջարկի իրականացման համար հրապարակում է սույն գլխով սահմանված պահանջներին բավարարող քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթ:
96. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը կազմված է.
1) դիմային էջից,
2) «Բովանդակություն» մասից,
3) «Պատասխանատու անձինք» մասից,
4) սույն կանոնակարգի հավելված 2-ում սահմանված «Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում ներառվող տեղեկություններ» մասից:
97. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթի դիմային էջն առնվազն ներառում է.
1) թողարկողի անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը (անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում անունը, ազգանունը),
2) արժեթղթի տեսակը (դասը) և «ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԱՌԱՋԱՐԿԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԱՄՓՈՓ ՓԱՍՏԱԹՈՒՂԹ» բառերը,
3) հեշտ ընթեռնելի (աչքի ընկնող, առավել մեծ) տառաչափով, տառատեսակով և տեսանելի ձևով նշում հետևյալ բովանդակությամբ. «Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը գրանցված չէ Կենտրոնական բանկի կողմից»,
4) փաստաթղթի աչքի ընկնող հատվածում հեշտ ընթեռնելի (աչքի ընկնող, առավել մեծ) տառաչափով և տառատեսակով նշում հետևյալ բովանդակությամբ. «Այս արժեթղթերում ներդրումը կարող է պարունակել զգալի ռիսկեր և կարող է հանգեցնել ներդրված գումարի ամբողջությամբ կամ մասնակի կորստի: Ձեռքբերված արժեթղթերի վաճառքը ցանկացած պահի կարող է հնարավոր չլինել կամ հնարավոր լինել մեծ կորուստներով։»:
98. «Բովանդակություն» մասը պետք է պարզ և մատչելի ձևով արտացոլի քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթի բովանդակությունը:
99. «Պատասխանատու անձինք» մասում ներկայացվում են բոլոր այն անձանց վերաբերյալ տեղեկությունները, որոնք պատասխանատու են քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում ներառվող տեղեկությունների (կամ դրա որոշակի մասերի) ճշգրտության և ամբողջականության համար: Սույն բաժնում առնվազն ներկայացվում է.
1) պատասխանատու անձանց անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը, գտնվելու վայրը (ֆիզիկական անձի դեպքում՝ անունը, ազգանունը, բնակության վայրը, պաշտոնը) և կապի միջոցը,
2) դրույթ հետևյալ բովանդակությամբ. «Հավաստիացնում ենք, որ գործադրել ենք բոլոր ողջամիտ ջանքերը, որպեսզի պարզենք քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում ներառված տեղեկությունների ճշգրիտ և ամբողջական լինելը: Ըստ այդմ, հավաստիացնում ենք, որ մեր լավագույն տեղեկացվածության համաձայն՝ սույն փաստաթղթում ներառված տեղեկությունները ճշգրիտ և ամբողջական են, չեն պարունակում բացթողումներ, որոնք կարող են խեղաթյուրել քրաուդֆանդինգի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթի, ուստի և՝ քրաուդֆանդինգի առաջարկի բովանդակությունը։»:
100. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը կազմվում և հրապարակվում է առնվազն հայերեն լեզվով: Սույն կետով սահմանված պահանջը չի սահմանափակում քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթի կազմումը և հրապարակումը հայերենի հետ մեկտեղ այլ լեզուներով: Եթե հայերենի հետ մեկտեղ այլ լեզուներով հրապարակված փաստաթղթերի միջև առկա է իմաստային անհամապատասխանություն, կամ դրանք կարող են մեկնաբանվել տարբեր իմաստներով, ապա գերակայում է հայերեն լեզվով հրապարակված փաստաթուղթը:
101. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը պետք է պարունակի հստակ, ճշգրիտ և համապարփակ տեղեկատվություն, որը հնարավորություն կտա ներդրողին կայացնել իրազեկ ներդրումային որոշում: Այն պետք է կազմված լինի առավելագույնը 10 էջից (А4 ձևաչափ, 12 տառաչափ):
102. Յուրաքանչյուր առանձին քրաուդֆանդինգի առաջարկի դեպքում կազմվում և հրապարակվում է առանձին քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթ:
103. Հարթակի օպերատորը պետք է ունենա և կիրառի ողջամիտ ընթացակարգեր քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում ներառված տեղեկությունների ամբողջականությունն ու հստակությունը ապահովելու, ինչպես նաև տվյալ փաստաթղթում ոչ ճշգրիտ տեղեկությունների հրապարակումը բացառելու համար:
104. Հարթակի օպերատորը պետք է պահանջի թողարկողից իրեն տեղեկացնել քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում ներառված տեղեկությունների փոփոխությունների կամ նոր էական փաստերի ի հայտ գալու մասին քրաուդֆանդինգի առաջարկի ողջ ընթացքում՝ թողարկողի տեղեկանալուց հետո 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում: Հարթակի օպերատորը պարտավոր է սույն կետով սահմանված փոփոխված տեղեկությունների և նոր էական փաստերի, ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներկայացրած հայտը չեղյալ համարելու հնարավորության մասին անհապաղ տեղեկացնել այն ներդրողներին, որոնք սույն կանոնակարգի 22-րդ գլխի համաձայն քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով ներկայացրել են հայտ տվյալ նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ: Փաստաթղթում յուրաքանչյուր լրացման կամ փոփոխության կատարման դեպքում նշվում է այդ լրացման կամ փոփոխության կատարման ժամկետը՝ պահպանելով հին տեղեկությունները:
105. Եթե հարթակի օպերատորը քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում բացահայտում է բացթողում, սխալ կամ անճշտություն կամ նոր փաստ, որը կարող է էական ազդեցություն ունենալ ներդրումից ակնկալվող եկամտի վրա, ապա հարթակի օպերատորը անհապաղ տեղեկացնում է տվյալ բացթողման, սխալի կամ անճշտության մասին թողարկողին, որը պետք է անհապաղ իրականացնի փաստաթղթի համապատասխան լրացումը կամ փոփոխությունը: Եթե փաստաթղթի լրացումը կամ փոփոխությունը չի իրականացվում անհապաղ, ապա հարթակի օպերատորը կասեցնում է քրաուդֆանդինգի առաջարկը մինչև փաստաթղթի համապատասխան լրացումը կամ փոփոխությունը, սակայն ոչ ավել, քան 30 օրով: Հարթակի օպերատորը անհապաղ տեղեկացնում է սույն կետով սահմանված թերությունների, նախաձեռնված և նախաձեռնվելիք միջոցառումների, ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներկայացրած հայտը չեղյալ համարելու հնարավորության մասին այն ներդրողներին, որոնք սույն կանոնակարգի 22-րդ գլխի համաձայն քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով ներկայացրել են հայտ տվյալ նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ:
106. Քրաուդֆանդինգի առաջարկը չեղյալ է համարվում, եթե թողարկողը չի թարմացնում քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը սույն կանոնակարգի 105-րդ կետով սահմանված ժամկետում, որի մասին հարթակի օպերատորը տեղեկացնում է ներդրողներին և թողարկողին:
107. Սույն գլխով սահմանված բոլոր ծանուցումները թողարկողներին և ներդրողներին իրականացվում են էլեկտրոնային տարբերակով:
108. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթուղթը Կենտրոնական բանկի նախնական համաձայնությանը չի ներկայացվում:
Գ Լ ՈՒ Խ 21
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՀԱՐԹԱԿԻ ՕՊԵՐԱՏՈՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՎՈՂ ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ՀԱՐԹԱԿՈՒՄ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
109. Հարթակի օպերատորը իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում ներդրողներին օգտատիրոջ կարգավիճակ է տրամադրում (գրանցում է ներդրողի օգտատիրոջ հաշիվը (անձնական էջը)) առնվազն հետևյալ պայմանների միաժամանակ բավարարման դեպքում.
1) հարթակում առցանց գրանցում,
2) սույն կանոնակարգի 9-րդ գլխով սահմանված պահանջներին բավարարող պայմանագրի կնքում:
110. Օգտատիրոջ հաշվի գրանցումից հետո հարթակի օպերատորը ներդրողներին ներդրողի կարգավիճակ է տրամադրում առնվազն ռիսկերի վերաբերյալ իրազեկող տեղեկատվությանը ծանոթացման մասին ներդրողի կողմից հավաստիացման դեպքում:
111. Քրաուդֆանդինգի հարթակում ներդրողի առցանց գրանցման համար հարթակի օպերատորը ներդրողից պահանջում է առնվազն նրա անվանումը (անուն, ազգանունը), էլեկտրոնային հասցեն, գրանցման վայրը:
112. Ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող յուրաքանչյուր ռեզիդենտ ֆիզիկական անձ ներդրողի կողմից մեկ նախագծում ներդրվող գումարը 300,000 Հայաստանի Հանրապետության դրամը գերազանցելու դեպքում հարթակի օպերատորը տվյալ ներդրողին հնարավոր ռիսկերի մասին լրացուցիչ նախազգուշացում է ներկայացնում: Տվյալ նախազգուշացումը պետք է ներառի դրույթ այն մասին, որ հաճախորդը կարող է կորցնել ներդրած ամբողջ գումարը: Հաճախորդը պետք է հաստատի, որ ստացել է տվյալ նախազգուշացումը հարթակի օպերատորի կողմից և գիտակցում է իրեն սպառնացող ռիսկերը:
Գ Լ ՈՒ Խ 22
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԱՌԱՋԱՐԿԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ
113. Քրաուդֆանդինգի առաջարկը սկսվում է հարթակի օպերատորի կողմից քրաուդֆանդինգի առաջարկը հրապարակելու և միաժամանակ նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներդրողների կողմից հայտ ներկայացնելու հնարավորություն ընձեռելու պահից:
114. Քրաուդֆանդինգի առաջարկն ավարտվում է հետևյալ դեպքերում.
1) քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթում նշված վերջնաժամկետը լրանալու դեպքում, կամ
2) նախքան սույն կետի 1-ին ենթակետով նշված վերջնաժամկետի լրանալը նպատակային գումարը (միաժամանակ նվազագույն և առավելագույն նպատակային գումար նախատեսված լինելու դեպքում՝ առավելագույն նպատակային գումարը) հավաքագրելու դեպքում (այդ թվում՝ ներդրողների կողմից ներկայացված և սույն կանոնակարգի 116-րդ կետով սահմանված մտածելու ժամանակի ընթացքում չեղյալ չհամարված հայտերի հիման վրա), կամ
3) սույն կանոնակարգով սահմանված դեպքերում քրաուդֆանդինգի առաջարկը չեղյալ համարվելու դեպքում:
115. Հարթակի օպերատորը պետք է ապահովի նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներդրողների կողմից ներկայացված հայտերի ժամանակագրական կարգով հաշվառումն ու պահպանումը:
116. Հարթակի օպերատորը ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողներին տրամադրում է մտածելու ժամանակ, որի ընթացքում տվյալ ներդրողները կարող են չեղյալ համարել նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ իրենց կողմից ներկայացրած հայտը՝ առանց որևէ իրավական հետևանքների և չեղյալ համարելու պատճառների բացահայտման պարտավորության (այսուհետ՝ մտածելու ժամանակ):
117. Սույն կանոնակարգի 116-րդ կետով նախատեսված մտածելու ժամանակը սկսվում է ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողի կողմից նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտը ներկայացնելու պահից և տևում է առնվազն չորս օր։
118. Մտածելու ժամանակ կարող է չտրամադրվել այն ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողներին, որոնք նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտ են ներկայացրել սույն կանոնակարգի 114-րդ կետի 1-ին ենթակետով սահմանված վերջնաժամկետին նախորդող չորս օրվա ընթացքում: Եթե սույն կանոնակարգի 114-րդ կետի 1-ին ենթակետով սահմանված վերջնաժամկետին նախորդող չորս օրվա ընթացքում չի տրամադրվում մտածելու ժամանակ, ապա բոլոր ներդրողների մտածելու ժամանակն ավարտվում է վերջնաժամկետին նախորդող չորրորդ օրը՝ անկախ նրանից, թե երբ է սկսվել մտածելու ժամանակը։
119. Մտածելու ժամանակի ընթացքում ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողների կողմից քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով պրոյեկտում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ հայտ ներկայացնելու և չեղյալ համարելու մեթոդները պետք է լինեն նույնը:
120. Հարթակի օպերատորը պարտավոր է
1) ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողներին տեղեկացնել մտածելու ժամանակի առկայության (բացակայության), դրա տևողության, ինչպես նաև ներկայացրած հայտը չեղյալ համարելու մեթոդների մասին նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ հայտը ներդրողների կողմից ներկայացնելուց անմիջապես առաջ,
2) ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողներին տեղեկացնել մտածելու ժամանակը սկսելու մասին նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ հայտը ներդրողների կողմից ներկայացնելուց անմիջապես հետո:
121. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի ամբողջ ընթացքում հարթակի օպերատորն ապահովում է ներդրողների կողմից նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտ ներկայացնելու հնարավորությունը, իսկ քրաուդֆանդինգի առաջարկի կասեցման, ավարտի կամ սույն կանոնակարգի 122-րդ կետով սահմանված դեպքում ներդրողների կողմից նախագծում ներդրումներ կատարելու վերաբերյալ հայտ ներկայացնելու հնարավորության կասեցումը (դադարեցումը):
122. Այն պահին, երբ ներդրողների կողմից ներկայացված հայտերի հիման վրա (այդ թվում՝ այն ներդրողների հայտերի հիման վրա, որոնց մտածելու ժամանակը դեռ չի ավարտվել) նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նպատակային գումարը (միաժամանակ նվազագույն և առավելագույն նպատակային գումար նախատեսված լինելու դեպքում՝ առավելագույն նպատակային գումարը) հավաքագրվում է, հարթակի օպերատորը կասեցնում է ներդրողների կողմից նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտերի ընդունումը։ Եթե մտածելու ժամանակի ընթացքում նախագծում ներդրման վերաբերյալ ներկայացված հայտը չեղյալ է համարվում որևէ ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողի կողմից, որի արդյունքում սույն կանոնակարգի 114-րդ կետի 2-րդ ենթակետի համաձայն քրաուդֆանդինգի առաջարկն այլևս չի ապահովում նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նպատակային գումարը (միաժամանակ նվազագույն և առավելագույն նպատակային գումար նախատեսված լինելու դեպքում՝ առավելագույն նպատակային գումարը), հարթակի օպերատորը շարունակում է ներդրողների կողմից նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ նոր հայտերի ընդունումը մինչև սույն կանոնակարգի 114-րդ կետով սահմանված քրաուդֆանդինգի առաջարկի ավարտը:
123. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի արդյունքների մասին հարթակի օպերատորը քրաուդֆանդինգի առաջարկի ավարտից հետո անմիջապես ծանուցում է ուղարկում քրաուդֆանդինգի հարթակի միջոցով նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտ ներկայացրած ներդրողներին և թողարկողին, այդ թվում՝ սույն կանոնակարգի 10-րդ գլխով սահմանված հաշվետվությունը (քրաուդֆանդինգի առաջարկի կայացման դեպքում)։
124. Հարթակի օպերատորն ապահովում է, որ ներդրումային հայտ ներկայացրած ներդրողներից դրամական միջոցներ չհավաքագրվեն, եթե տվյալ ներդրողի մտածելու ժամանակը չի ավարտվել։
Գ Լ ՈՒ Խ 23
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՀԱՐԹԱԿԻ ՕՊԵՐԱՏՈՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ՀԱՐԹԱԿԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԿԻՐԱՌՎՈՂ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
125. Հարթակի օպերատոր կարող են լինել միայն այն ներդրումային ծառայություններ մատուցող անձինք, որոնք իրավունք ունեն մատուցել հաճախորդներից արժեթղթերով գործարքների կատարման հանձնարարականների ընդունման և հաղորդման ու արժեթղթերի չերաշխավորված տեղաբաշխման իրականացման ներդրումային ծառայություններ:
126. Հարթակի օպերատորը պարտավոր է ունենալ քրաուդֆանդինգի ծառայությունները կարգավորող գործունեության կանոններ, որոնք կներառեն նաև սույն կանոնակարգով պահանջվող ընթացակարգերը և կանոնները:
127. Հարթակի օպերատորի կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում շրջանառվող արժեթղթերի գծով հարթակի օպերատորը չի կարող հաճախորդներին տրամադրել արժեթղթերում ներդրումների հետ կապված խորհրդատվություն։
128. Հարթակի օպերատորը կարող է մատուցել քրաուդֆանդինգի ծառայություններ ներդրողներին և թողարկողներին միայն նրանցից յուրաքանչյուրի հետ կնքված քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման պայմանագրի հիման վրա:
129. Հարթակի օպերատորն ապահովում է ներդրողների կողմից ձեռքբերված արժեթղթերի պահառության արագ և պատշաճ իրականացումը։
130. Հարթակի օպերատորը քրաուդֆանդինգի ծառայության մատուցման հետ կապված իր հաճախորդներից ստացված գումարները կուտակում է հաշվարկային բանկում բացված քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի բանկային հաշվին: Ընդ որում՝ հարթակի օպերատորը պետք է ապահովի այնպիսի հաշվառում, որը թույլ կտա ցանկացած պահի առանձնացնել յուրաքանչյուր նախագծի համար քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորի բանկային հաշվին կուտակված ներդրումները և դրանցում ներդրում կատարած ներդրողներին։
131. Հարթակի օպերատորը պետք է ունենա գործունեության անընդհատության ծրագիր, որը կսահմանի այն միջոցառումներն ու ընթացակարգերը, որոնք անհրաժեշտ են հարթակի օպերատորի ծառայությունների՝ սույն կանոնակարգի համաձայն և անխափան իրականացումն ապահովելու համար, այդ թվում՝ արտակարգ իրավիճակների դեպքում: Հարթակի օպերատորը պետք է պարբերաբար վերանայի գործունեության անընդհատության ծրագիրը սույն կետով սահմանված պահանջներին մշտապես բավարարելու նպատակով:
132. Հարթակի օպերատորը պետք է ունենա քրաուդֆանդինգի ծառայությունների բնույթին և բարդությանը, ինչպես նաև սույն կանոնակարգով սահմանված պահանջներին համապատասխանող տեխնիկա-ծրագրային համակարգ:
133. Հարթակի օպերատորը պետք է ապահովի ծրագրային համակարգի հուսալիությունը, ապահովությունը, անվտանգությունն ու գործունեության անընդհատությունը, այդ թվում՝ ապահովի գործառնական ռիսկերի բացահայտումը, գնահատումը և դրանց կառավարումը։
134. Հարթակի օպերատորն ապահովում է, որ իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում իրականացվող քրաուդֆանդինգի առաջարկներն իրականացվեն միայն քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթի հիման վրա, ինչպես նաև բավարարեն Կանոնակարգ 4/04-ի 10-րդ կետի 3-րդ ենթակետով քրաուդֆանդինգի առաջարկների համար սահմանված պայմաններին և առաջարկվող արժեթղթերի ընդհանուր արժեքի առավելագույն շեմին:
135. Հարթակի օպերատորն ապահովում է, որ իր կողմից կազմակերպվող քրաուդֆանդինգի հարթակում ոչ ռեզիդենտ թողարկողների կողմից իրականացվող քրաուդֆանդինգի առաջարկներն իրականացվեն միայն Հայաստանի Հանրապետության դրամով։
136. Քրաուդֆանդինգի հարթակի օպերատորների կողմից մատուցվող ծառայությունների շրջանակում բոլոր փաստաթղթերը շրջանառվում են էլեկտրոնային տարբերակով։
Գ Լ ՈՒ Խ 24
(գլուխը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱՏՈՒՑՄԱՆ ՀԵՏ ԿԱՊՎԱԾ ՇԱՀԵՐԻ ԲԱԽՄԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՄԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ԼՐԱՑՈՒՑԻՉ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ
137. Քրաուդֆանդինգի օպերատորը պետք է ունենա և կիրառի ներքին կանոններ՝ քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման հետ կապված հնարավոր շահերի բախումները կանխարգելելու համար:
138. Հարթակի օպերատորը չպետք է ունենա մասնակցություն իր կողմից կազմակերպվող հարթակում հրապարակված որևէ նախագծում:
139. Հարթակի օպերատորի կողմից կազմակերպվող հարթակում թողարկող չեն կարող լինել հարթակի օպերատորի հետ փոխկապակցված անձինք, հարթակի օպերատորի հետ փոխկապակցված անձանց հսկող անձինք, հարթակի օպերատորի կառավարման մարմինները, աշխատակիցները:
140. Եթե քրաուդֆանդինգի հարթակում հրապարակված նախագծում ներդրումներ են իրականացնում սույն կանոնակարգի 139-րդ կետով նախատեսված անձինք, ապա հարթակի օպերատորը պետք է իր ինտերնետային կայքում բացահայտի այդ տեղեկատվությունը, այդ թվում՝ նշելով նախագծերի անվանումները, որտեղ տվյալ անձինք ներդրում են կատարել: Այս դեպքում հարթակի օպերատորն ապահովում է, որ սույն կանոնակարգի 139-րդ կետով նախատեսված անձանց համար և այլ ներդրողների համար հրապարակվող տեղեկություններին հասանելիությունը և այլ ներդրումային պայմանները լինեն նույնը:
141. Հարթակի օպերատորը պետք է ձեռնարկի բոլոր անհրաժեշտ միջոցառումները հարթակի օպերատորի, իր հետ փոխկապակցված անձի կամ նրանց հսկող անձանց, իր կառավարման մարմինների, աշխատակիցների և իր հաճախորդների կամ իր տարբեր հաճախորդների միջև շահերի հնարավոր բախումները բացահայտելու, կանխարգելելու, իսկ դրա անհնարինության դեպքում նվազեցնելու և հրապարակելու համար:
142. Հարթակի օպերատորը պետք է իր հաճախորդներին բացահայտի քրաուդֆանդինգի ծառայությունների մատուցման հետ կապված շահերի բախումների ընդհանուր բնույթը և աղբյուրները, ինչպես նաև դրանց նվազեցման նպատակով ձեռնարկված միջոցառումները: Սույն կետով սահմանված բացահայտումը պետք է ներառի բավարար տեղեկություններ, որպեսզի հաճախորդները հնարավորություն ունենան իրազեկ որոշում կայացնել այն քրաուդֆանդինգի ծառայություններից օգտվելու հետ կապված, որոնց դեպքում առաջանում է շահերի բախում:
143. Հարթակի օպերատորը չպետք է որևէ կերպ ուղղորդի ներդրողներին իր կամ այլ քրաուդֆանդինգի հարթակում հրապարակված որևէ նախագծում ներդրում իրականացնելու համար, ներառյալ՝ ներդրողներին ուղղորդելու համար վճարի կամ ընդունի որևէ վարձատրություն, տրամադրի կամ ընդունի զեղչ կամ այլ հատուցում:
|
Հավելված 1 |
ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
Լեվերիջով գործարքների, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքների ռիսկայնության տեղեկացվածության վերաբերյալ
Ես՝ -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------,
անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը (անունը, ազգանունը, հայրանունը)
տեղյակ եմ, որ լեվերիջով գործարքները, այդ թվում՝ ֆորեքս գործարքներն ունեն բարձր ռիսկայնություն, և այս գործարքների կնքումը համապատասխանում է միայն այն հաճախորդներին, որոնք պատրաստ են կորցնել իրենց կողմից նախապես ներդրված ապահովվածության գումարը (մարժան): Գիտակցում եմ նաև, որ այս գործարքներին բնորոշ են զգալի գնային տատանումներ, որոնց արդյունքում կարող եմ ինչպես բարձր եկամուտներ ստանալ, այնպես էլ զգալի կորուստներ կրել:
———————————
(ստորագրություն)
_____ ____________ 20 թ.
(հավելվածը լրաց. 10.12.18 թիվ 212-Ն)
ՀԱՎԵԼՎԱԾ 2
«Ներդրումային ծառայություններ
մատուցող անձանց գործունեության
նկատմամբ պահանջները» կանոնակարգ 4/07-ի
ՔՐԱՈՒԴՖԱՆԴԻՆԳԻ ԱՌԱՋԱՐԿԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԱՄՓՈՓ ՓԱՍՏԱԹՂԹՈՒՄ ՆԵՐԱՌՎՈՂ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
1. Թողարկողի և նախագծի վերաբերյալ տեղեկությունները
1) թողարկողի անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը (անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում անունը, ազգանունը),
2) թողարկողի գտնվելու վայրը, պետական գրանցման համարը (անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում պետական հաշվառման համարը և որպես անհատ ձեռնարկատեր հաշվառված անձի՝ ձեռնարկատիրական գործունեությամբ զբաղվելու հասցեն), կապի միջոցները,
3) թողարկողի ստեղծման ամսաթիվը և փաստացի գործունեություն ծավալելու ժամանակահատվածը,
4) խոշոր բաժնետերերը (անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը, գտնվելու վայրը (ֆիզիկական անձի դեպքում անունը, ազգանունը, բնակության վայրը), նրանցից յուրաքանչյուրի կապի միջոցը և մասնակցության չափը), կամ խոշոր բաժնետերի բացակայության մասին նշում,
5) կառավարման մարմինների անդամների անունը, ազգանունը, բնակության վայրը, կապի միջոցը, զբաղեցրած պաշտոնը, իրավասություններն ու պարտականությունները,
6) թողարկողի կողմից իրականացվող գործունեության նկարագիրը, այդ թվում՝ առաջարկվող ապրանքները կամ ծառայությունները,
7) հղում թողարկողի հրապարակած վերջին տարեկան հաշվետվության (իսկ մեկ տարուց պակաս գործունեություն ծավալած թողարկողի դեպքում թողարկողի գործունեության ողջ ժամանակահատվածի համար կազմված հաշվետվության (առկայության դեպքում)) ինտերնետային էջին (ինտերնետային էջի բացակայության դեպքում հաշվետվությունը կցվում է քրաուդֆանդինգի առաջարկի վերաբերյալ ամփոփ փաստաթղթին), ինչպես նաև՝ հիմնական ֆինանսական ցուցանիշները տարեկան կտրվածքով վերջին երեք տարվա համար (երեք տարուց պակաս գործունեություն ծավալած թողարկողի դեպքում թողարկողի գործունեության ողջ ժամանակահատվածի համար),
8) անհատ ձեռնարկատեր հանդիսացող թողարկողի դեպքում ֆինանսական վիճակը բնութագրող էական ցուցանիշների հակիրճ նկարագրությունը,
9) թողարկողի պարտավորությունների հակիրճ նկարագրությունը (փոխառության, վարկի, թողարկած բաժնային և ոչ բաժնային արժեթղթերի և այլ էական պարտավորությունների ծավալը),
10) նախագծի նկարագրությունը, այդ թվում՝ նպատակը:
2. Քրաուդֆանդինգի առաջարկի իրականացման ընթացակարգը և դրամական միջոցների ներգրավման պայմանները
1) նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նվազագույն նպատակային գումարը, ինչպես նաև տվյալ նախագծի համար նախկինում իրականացված քրաուդֆանդինգի առաջարկների քանակը և ներգրավված միջոցների ընդհանուր մեծությունը,
2) առավելագույն գումարը, որը տվյալ քրաուդֆանդինգի առաջարկի միջոցով նախատեսվում է հավաքագրել (եթե առավելագույն գումարը տարբեր է սույն կետի 1-ին ենթակետով սահմանված նպատակային գումարից),
3) նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նպատակային գումարի ներգրավման վերջնաժամկետը և դրույթ հետևյալ բովանդակությամբ.
«Նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նպատակային գումարի ներգրավման վերջնաժամկետը ….. ….. ..թ. է: Այնուամենայնիվ, եթե քրաուդֆանդինգի առաջարկի իրականացման ընթացքում նախագծում ներդրում կատարելու վերաբերյալ ներկայացված հայտերում նշված ծավալը բավարար լինի նպատակային գումարը հավաքագրելու համար կամ քրաուդֆանդինգի առաջարկը իրավական ակտերով սահմանված դեպքերում չեղյալ համարվի, քրաուդֆանդինգի առաջարկը կարող է ավարտվել ավելի շուտ, քան նախատեսված վերջնաժամկետն է:»,
4) նախագծի ֆինանսավորման համար անհրաժեշտ նպատակային գումարը (միաժամանակ նվազագույն և առավելագույն նպատակային գումար նախատեսված լինելու դեպքում նվազագույն նպատակային գումարը) սահմանված ժամկետում չհավաքագրելու դեպքում հետևանքների մասին տեղեկություններ,
5) տվյալ նախագծում թողարկողի կողմից նախատեսվող ներդրումների մեծությունը,
6) ոչ պրոֆեսիոնալ հաճախորդ հանդիսացող ներդրողների համար մտածելու ժամանակի առկայությունը (բացակայությունը) և պայմանները:
3. Ռիսկային գործոնները
1) Նախագծին, թողարկողին և քրաուդֆանդինգի հարթակում թողարկվող արժեթղթերին առնչվող էական ռիսկերի նկարագիրը:
4. Քրաուդֆանդինգի հարթակում առաջարկվող արժեթղթերը
1) արժեթղթի տեսակը և դասը,
2) արժեթղթի անվանական արժեքը և քանակը (առկայության դեպքում),
3) արժեթղթերի տեղաբաշխման գինը,
4) թողարկման արժույթը,
5) նախագծում (արժեթղթում) ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտ ներկայացնելու պայմանները, այդ թվում՝ այն նվազագույն և առավելագույն գումարները, որոնք կարող են նշվել նախագծում (արժեթղթում) ներդրում կատարելու վերաբերյալ հայտերում,
6) արժեթղթերի դիմաց վճարման կարգը,
7) արժեթղթերի պահառության իրականացման կարգը,
8) արժեթղթերի մարման կարգը, այդ թվում՝ ժամկետը և մարման գինը (կիրառելիության դեպքում),
9) արժեթղթերով ստանձնած պարտավորությունների կատարման համար երաշխավորության կամ գրավի վերաբերյալ տեղեկություններ (առկայության դեպքում).
ա. երաշխավորություն տրամադրող անձի անվանումը, կազմակերպական-իրավական ձևը, գտնվելու վայրը (ֆիզիկական անձի դեպքում՝ անունը, ազգանունը, բնակության վայրը), կապի միջոցները,
բ. երաշխավորության կամ գրավի բնույթը և պայմանները (այդ թվում՝ երաշխավորությունը կամ գրավը ամբողջությամբ, թե մասնակի է ծածկում ստանձնած պարտավորությունը (մասնակիի դեպքում դրա չափը)),
10) թողարկողի պարտավորությունը՝ արժեթղթերի հետգնման հետ կապված, և հետգնման ժամանակաշրջանը, հետգնման պարտավորության բացակայության դեպքում հստակ դրույթ այդ մասին,
11) արժեկտրոնի (շահութաբաժնի, այլ եկամտի) վերաբերյալ տեղեկությունները և վճարման պայմանները, մասնավորապես, մեծությունը, հաշվարկման առաջին օրը, վճարման պարբերականությունը, վճարման հստակ օրերը (օր, ամիս, տարի), օրերի հաշվարկման կարգը (օրինակ 30/360, Փաստացի/Փաստացի, Փաստացի/360 և այլն): Եթե արժեկտրոնի տոկոսադրույքը լողացող է, ապա ներկայացվում է նաև տեղեկատվություն, թե ինչ ցուցանիշից (դրա փոփոխությունից) է կախված տոկոսադրույքի մեծությունը, և որտեղ կարելի է ստանալ այդ ցուցանիշի (դրա փոփոխության) մասին տեղեկատվություն: Եթե պարտատոմսը զրոյական արժեկտրոնով է, ապա նշվում է դրա մասին:
12) արժեթղթերից բխող իրավունքների և պարտավորությունների ընդհանուր նկարագրությունը, այդ թվում՝
ա. արժեթղթերից բխող իրավունքների սահմանափակումների նկարագրությունը, ներառյալ՝ արժեթղթերի ազատ շրջանառելիությունը սահմանափակող ցանկացած պայմանագրի առկայությունը և սահմանափակման նկարագրությունը,
բ. արժեթղթերի վերավաճառքի հնարավորությունը,
գ. բաժնային արժեթղթերից բխող իրավունքները (շահութաբաժնի ստացման իրավունքը (շահութաբաժնի բաշխման քաղաքականություն), ձայնի իրավունքը, նույն դասի բաժնետոմսերի տեղաբաշխման դեպքում նախապատվության իրավունքը, լուծարման դեպքում մնացած գույքից բաժին ստանալու իրավունքը, փոխարկման իրավունքը):
5. Վճարները, ծախսերը և այլ տեղեկություններ
1) հարթակի օպերատորի կողմից ներդրման համար գանձվող միջնորդավճարը, ծախսերը և այլ վճարները, ինչպես նաև հարկային վճարների մեծությունն ու դրանց վճարման համառոտ նկարագիրը,
2) տեղեկատվություն, թե որտեղից և ինչպես կարելի է անվճար լրացուցիչ տեղեկություններ ձեռք բերել նախագծի և թողարկողի վերաբերյալ,
3) տեղեկատվություն, թե ներդրողը ինչպես և ում կարող է դիմել հարցերի դեպքում կամ բողոքել՝ կապված ներդրման, թողարկողի կամ հարթակի օպերատորի գործունեության հետ:
(հավելվածը լրաց. 08.02.22 թիվ 24-Ն)
(կանոնակարգը լրաց. 25.05.10 թիվ 122-Ն, լրաց., խմբ. 10.12.18 թիվ 212-Ն, լրաց. 11.06.19 թիվ 82-Ն, 08.02.22 թիվ 24-Ն)