Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 1560-Ն
Տիպ
Որոշում
Ակտի տիպ
Պաշտոնական Ինկորպորացիա (12.12.2021-05.06.2022)
Կարգավիճակ
Չի գործում
Սկզբնաղբյուր
ՀՀՊՏ 2006.11.22/60(515) Հոդ.1228
Ընդունող մարմին
ՀՀ կառավարություն
Ընդունման ամսաթիվ
19.10.2006
Ստորագրող մարմին
ՀՀ վարչապետ
Ստորագրման ամսաթիվ
08.11.2006
Վավերացնող մարմին
ՀՀ Նախագահ
Վավերացման ամսաթից
11.11.2006
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
23.05.2007
Ուժը կորցնելու ամսաթիվ
01.01.2023

«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ. Քոչարյան
 11 նոյեմբերի 2006 թ.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

19 հոկտեմբերի 2006 թվականի N 1560-Ն

ՄՍԻ ԵՎ ՄՍԱՄԹԵՐՔԻ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

«Ստանդարտացման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 8-րդ հոդվածին, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2006 թվականի ապրիլի 6-ի «Հայաստանի Հանրապետության տեխնիկական կանոնակարգերի մշակման 2006 թվականի ծրագիրը և Հայաստանի Հանրապետության ստանդարտացման 2006 թվականի ծրագիրը հաստատելու մասին» N 503-Ն որոշմամբ հաստատված` Հայաստանի Հանրապետության տեխնիկական կանոնակարգերի մշակման 2006 թվականի ծրագրի 4-րդ կետին համապատասխան` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել մսի և մսամթերքի տեխնիկական կանոնակարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվանից վեց ամիս հետո:

 

Հայաստանի Հանրապետության
վարչապետ

 Ա. Մարգարյան


2006 թ. նոյեմբերի 8
Երևան

Հավելված
ՀՀ կառավարության 2006 թվականի
հոկտեմբերի 19-ի N 1560-Ն որոշման

Տ Ե Խ Ն Ի Կ Ա Կ Ա Ն  Կ Ա Ն Ո Ն Ա Կ Ա Ր Գ

ՄՍԻ ԵՎ ՄՍԱՄԹԵՐՔԻ

I. ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՈԼՈՐՏԸ

1. Մսի և մսամթերքի տեխնիկական կանոնակարգի (այսուհետ` տեխնիկական կանոնակարգ) գործողությունը տարածվում է արտաքին տնտեսական գործունեության ապրանքային անվանացանկի ծածկագրերին համապատասխան՝ մսի և մսամթերքի վրա`

Խոշոր եղջերավոր անասունի միս` թարմ կամ պաղեցված

 0201

 

Խոշոր եղջերավոր անասունի միս` սառեցված

 0202

 

Խոզի միս` թարմ, պաղեցված կամ սառեցված

 0203

 

Ոչխարի կամ այծի միս` թարմ, պաղեցված կամ սառեցված

 0204

 

Ձիու, ավանակի, ջորու միս` թարմ, պաղեցված կամ սառեցված

 0205 00

 

Խոշոր եղջերավոր անասունի, խոզի, ոչխարի, այծի, ձիու, ավանակի,

ջորու սննդային ենթամթերք` թարմ, պաղեցված կամ սառեցված

 0206

 

Ընտանի թռչնի միս և սննդային ենթամթերք` թարմ, պաղեցված

կամ սառեցված

 0207

 

Այլ կենդանիների միս և սննդային մսային ենթամթերք` թարմ,

պաղեցված կամ սառեցված

 0208

 

Մսից առանձնացված խոզի ճարպ և թռչնի ճարպ` չհալեցված,

թարմ, պաղեցված, սառեցված, աղի, աղաջրում, չորացված

կամ ապխտած

 0209

 

Այլ կենդանիների միս և սննդային ենթամթերք` աղի, աղաջրում,

չորացված կամ ապխտած, սննդային ալյուր` պատրաստված մսից

և սննդային ենթամթերքից

 0210

 

Մսից, մսային ենթամթերքից կամ արյունից պատրաստված

երշիկեղեն և համանման մթերք, դրանց հիմքով պատրաստված

պատրաստի սննդամթերք

 1601 00

 

Մսից, մսային ենթամթերքից կամ արյունից պատրաստված

այլ պատրաստի կամ պահածոյացված սննդամթերք

 1602

 

Մզվածքներ և հյութեր` մսից

 1603 00

(1-ին կետը փոփ. 16.08.07 N 933-Ն, 25.04.13 N 438-Ն)

2. Սույն տեխնիկական կանոնակարգով սահմանվում են մսի և մսամթերքի անվտանգությունը բնութագրող ցուցանիշները, դրանց մակնշմանը, փաթեթավորմանը, պահմանը, փոխադրմանը ներկայացվող պահանջները և համապատասխանության գնահատման ընթացակարգերը:

(2-րդ կետը փոփ. 25.09.14 N 1046-Ն)

3. Սույն տեխնիկական կանոնակարգի 1-ին կետում ներկայացված մսի և մսամթերքի արտադրատեսակները ենթակա են համապատասխանության գնահատման` բացառությամբ 0201, 0204, 0205 00, 0206, 0208 ծածկագրերով դասակարգված արտադրատեսակների և 0203, 0209 00 ծածկագրերով դասակարգված թարմ և պաղեցված արտադրատեսակների, որոնք օրենքով սահմանված կարգով ենթակա են անասնաբուժասանիտարական փորձաքննության:

(3-րդ կետը խմբ. 16.08.07 N 933-Ն, փոփ. 25.09.14 N 1046-Ն)

 

II. ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

4. Սույն տեխնիկական կանոնակարգում կիրառվում են հետևյալ հասկացությունները՝

միս` սպանդային կենդանիների սպանդից ստացված մթերք` մսեղիքի կամ մսեղիքի մասի տեսքով, որը մկանային, ճարպային, շարակցական և ոսկրային հյուսվածքների ամբողջություն է: Կարող է լինել թարմ` ստացված մորթից անմիջապես հետո, մկանների խորքում 350C-ից ոչ պակաս ջերմաստիճանով, պաղեցված` մկանների խորքում 120C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանով, սառեցված` մկանների խորքում 0-40C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանով, սառնարանային` մկանների խորքում -80C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանով, ոսկրազերծված, որոշակի ձևի և չափի, սառեցված-հալեցված.

սպանդի սննդային ենթամթերք` սպանդային կենդանու սպանդից ստացված ներքին օրգաններ, գլուխ, պոչ, վերջույթներ, որոնք կարող են լինել նաև վերամշակված.

մսամթերք` սննդամթերք, որի բաղադրագրում մսային բաղադրիչների զանգվածային բաժինը 60 տոկոսից բարձր է և կարող է պարունակել ոչ մսային բաղադրիչներ.

երշիկային արտադրանք` երշիկային խճողակից պատրաստված մսային կամ միս պարունակող մթերք, որը ձևավորված է երշիկային թաղանթում, փաթեթում, ցանցում և ենթարկված է ջերմային մշակման: Լինում է կիսաապխտած, ապխտած, եփած-ապխտած, հում-ապխտած, հում.

տավարի մսից մթերք` տավարի մսեղիքից սննդի համար անմիջական օգտագործման արտադրանքներ, եփած, եփած-ապխտած, ապխտած, կիսաապխտած վիճակում և այլն.

խոզի մսից մթերք` խոզի մսեղիքից սննդի համար անմիջական օգտագործման արտադրանքներ` աղած, եփած, եփած-ապխտած, ապխտած, տապակած վիճակում և այլն.

ոչխարի մսից մթերք` ոչխարի մսեղիքից սննդի համար անմիջական օգտագործման արտադրանքներ, եփած, եփած-ապխտած, տապակած վիճակում և այլն.

բուժենինա (խոզի միս` խաշած)` մսային արտադրանք` կոնք-ազդրային մսից` առանց ոսկորի, եփած-տապակած վիճակում.

թռչնի մսից մթերք` թռչնի մսեղիքից սննդի համար անմիջական օգտագործման մթերք, եփած, տապակած, եփած-ապխտած վիճակում և այլն.

մսային ռուլետ` գլանաձև մսային արտադրանք` եփած, ապխտած, եփած-ապխտած վիճակում.

բեկոն` խոզի բեկոնային կիսամսեղիք` առանց թիակի, աղը դրած.

մսային կիսապատրաստվածք` մսային կամ միս պարունակող մթերք` կտորների կամ խճողակի տեսքով, որը պատրաստված է ոսկրով կամ անոսկր մսից` ոչ մսային բաղադրիչների ավելացմամբ կամ առանց դրանց ավելացման, և օգտագործումից առաջ պահանջում է ջերմային մշակում: Մսային կիսապատրաստվածքները լինում են անոսկր, մսաոսկրային, անոսկր կամ մսաոսկրային խոշոր` 500-3000 գրամ քաշով, կտորներով, անոսկր կամ մսաոսկրային մանր` 10-200 գրամ քաշով, կտորներով, խճողակային` 8 մմ-ից ոչ ավելի մասնիկների չափերով, ձևավորված` որոշակի երկրաչափական ձև ունեցող, խմորային.

պելմեն, կոլոլակ` մսային ֆարշից պատրաստված` սառեցված կիսաֆաբրիկատներ.

մսային պահածոներ` մետաղյա կամ ապակյա տուփերի (տարաների) մեջ հերմետիկ փաթեթավորված, բարձր ջերմային մշակման ենթարկված մսային պահածոներ, որոնց մեջ ոչնչացված են մանրէները, և ապահովված է մթերքի կայուն պահպանությունը: Լինում են մսաբուսական, տարբեր չափի մսային կտորներով, մսային խճողակի, մսապաշտետային, էմուլգացված մսային.

սննդային արգանակ` սննդամթերք, որն ստացվում է մսի, մսային ենթամթերքի, ոսկրի եփումից, որտեղ ավելացված է ճարպ և այլ համահոտային բաղադրիչներ.

սննդային ժելատին` դոնդողային հատկությամբ` սպիտակուցային նյութի տեսքով սննդամթերք, որի մեջ կոլլագենի զանգվածային բաժինն առնվազն 10 տոկոս է.

չորացված միս` մսամթերք` ֆիզիկական եղանակով ջրազրկված անոսկր մսի տեսքով, որում խոնավության մնացորդային զանգվածային բաժինը 10 տոկոսից ոչ ավելի է.

մսահյութ` լուծամզման (էքստրակցիա) եղանակով մսային կամ մսային և ոչ մսային բաղադրիչներից ստացված մսային կամ միս պարունակող մթերք.

մսամթերք` դիետիկ սնման համար` մսամթերք` նախատեսված բուժիչ կամ կանխարգելիչ սնման համար` հաշվի առնելով ախտաբանությունը և հասակը.

մսի և մսամթերքի նույնականացում` մսի և մսամթերքի բնութագրերի նմանատիպության հաստատումը` ըստ գոյություն ունեցող ցուցանիշների.

մսի և մսամթերքի շրջանառություն` սննդամթերքի արտադրություն, մշակում, ներմուծում, արտահանում, մակնշում, փաթեթավորում, չափածրարում, մատակարարում, իրացում, պահեստավորում, փոխադրում և այլն:

 

III. ՇՈՒԿԱ ՄՈՒՏՔ ԳՈՐԾԵԼՈՒ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ

 

5. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում մսի և մսամթերքի իրացման ժամանակ պետք է պահպանվեն համապատասխանության գնահատման ենթակա արտադրանքի նկատմամբ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված պայմանները:

(5-րդ կետը փոփ. 25.09.14 N 1046-Ն)

6. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում համապատասխանության գնահատման ենթակա և շրջանառության մեջ գտնվող միսն ու մսամթերքը պետք է ուղեկցվեն տեխնիկական կանոնակարգերի պահանջներին համապատասխանությունը հավաստող հայտարարագրով կամ ունենան տեխնիկական կանոնակարգերի պահանջներին համապատասխանությունը հավաստող համապատասխանության ազգային նշանի մակնշում:

(6-րդ կետը խմբ. 25.09.14 N 1046-Ն)

 

IV. ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ

 

7. Մսի և մսամթերքի անվտանգության ցուցանիշները սահմանված են սույն տեխնիկական կանոնակարգի NN 1-4 աղյուսակներում` բացառությամբ պեստիցիդների և նիտրատների առավելագույն մնացորդային քանակների, որոնք սահմանված են Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2006 թվականի դեկտեմբերի 14-ի «Կենդանական և բուսական ծագում ունեցող սննդամթերքում պեստիցիդների և նիտրատների առավելագույն մնացորդային քանակը հաստատելու մասին» N 1904-Ն որոշմամբ.

 

Աղյուսակ N 1

 

Մսի ԵՎ մսամթերքի մեջ թունավոր տարրերի, հակաբիոտիկների, նիտրոզամինների, բենզապիրենի, ռադիոնուկլիդների ԵՎ միկոտոքսինների նորմատիվները

 

 

Դասիչը, մթերքի խումբը Ցուցանիշները Թույլատրելի մակարդակները,
մգ/կգ, ոչ ավելի 		Լրացումներ
1 2 3 4
1.1. Բոլոր տեսակի մորթի,
նաև որսի ենթակա վայրի
կենդանիների միս, այդ թվում` կիսապատրաստվածքներ` թարմ, պաղեցված, քիչ սառեցված, սառեցված		 թունավոր տարրեր`
կապար 0,5  
արսեն 0,1  
կադմիում 0,05  
սնդիկ 0,03  
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի կենդանիներից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
ռադիոնուկլիդներ`  
ցեզիում-137 160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
  320 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
  160 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
  100 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
  200 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.2. Մորթի ենթակա
և վայրի կենդանիների սպանդային են թամթերք (լյարդ, երիկամներ, լեզու, ուղեղ, սիրտ)` պաղեցված, սառեցված, սննդային արյուն և դրանից պատրաստված մթերք, խոզի կաշի  		 թունավոր տարրեր`
կապար 0,6  
1,0 երիկամներ
արսեն 1,0  
կադմիում 0,3  
1,0 երիկամներ
 սնդիկ 0,1  
0,2 երիկամներ
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի կենդանիներից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
  320 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
  160 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
  ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
  100 նույնը, ոսկրահան ված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
   200 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.3. Բոլոր տեսակի մորթի ենթակա և վայրի թռչունների միս, դրանից կիսապատրաստվածքներ` թարմ, պաղեցված, սառեցված թունավոր տարրեր`
կապար 0,5  
արսեն 0,1  
կադմիում 0,05  
սնդիկ 0,03  
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի թռչուններից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 180 բկ/կգ
ստրոնցիում-90 80 բկ/կգ
1.4. Տավարի, խոզի, ոչխարի և մորթի ենթակա այլ կենդանիների ճարպային հումք, այդ թվում` խոզի ճարպ` պաղեցված, սառեցված, աղ դրած, ապխտած թունավոր տարրեր`
կապար 0,1  
արսեն 0,1  
կադմիում 0,03  
սնդիկ 0,03  
բենզապիրեն 0,001 խոզի ճարպ` ապխտած
հակաբիոտիկներ`
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
նիտրոզամիններ`
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
0.004 խոզի ճարպ` ապխտած
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 100 բկ/կգ
ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ
1.5. Կենդանական ծագում ունեցող հալեցված ճարպեր օքսիդացման-փչացման ցուցանիշ`
թթվայնության թիվ 4,0 մգ/գ
գերօքսիդացման թիվ 10,0 մմոլ ակտիվ թթվածին/կգ ճարպային ֆազայում
թունավոր տարրեր`
կապար 0,1  
արսեն 0,1  
կադմիում 0,03  
սնդիկ 0,03  
պղինձ 0,4 որոնք ենթակա են պահպանման
երկաթ 1,5 որոնք ենթակա են պահպանման
հակաբիոտիկներ`  
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
նիտրոզամիններ`    
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
0.004 խոզի ճարպ` ապխտած
ռադիոնուկլիդներ`  
ցեզիում-137 100 բկ/կգ
ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ

1.6. Ճարպային մթերք` կենդանականի (ներառյալ կաթնային ճարպը) և բուսական յուղերի համակցմամբ

 օքսիդացման-փչացման ցուցանիշ`
Ճարպային ֆազայի թթվայնություն 2,5 կետտստոֆերի
գերօքսիդացման թիվ 10,0 մմոլ ակտիվ թթվածին/կգ ճարպային ֆազայում
թունավոր տարրեր`
կապար 0,1  
0,3 շոկոլադե բաղադրիչներով
արսեն 0,1  
կադմիում 0,03  
0,2 շոկոլադե բաղադրիչներով
սնդիկ 0,03  
պղինձ 0,4 որոնք ենթակա են պահպանման
երկաթ 1,5 որոնք ենթակա են պահպանման
նիկել 0,7 հիդրոգենացված ճարպով մթերքի համար
միկոտոքսիններ`
աֆլատոքսին M1 0,0005  
հակաբիոտիկներ`
լևոմիցիտին  չի թույլատրվում < 0.01
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
ստրեպտոմիցին  չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
պենիցիլին  չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 100 բկ/կգ
ստրոնցիում-90 80 բկ/կգ
1.7. Երշիկեղեն, ապուխտներ, խոհարարական արտադրանք թռչնի, կենդանիների մսից թունավոր տարրեր`
կապար 0,5  
արսեն 0,1  
կադմիում 0,05  
սնդիկ 0,03  
բենզապիրեն 0,001 ապխտած մթերքի համար
հակաբիոտիկներ`
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
նիտրոզամիններ`    
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
0.004 ապխտած մթերքի համար
ռադիոնուկլիդներ` թռչնի մսի դեպքում`
ցեզիում-137 180 բկ/կգ
ստրոնցիում-90 80 բկ/կգ
  ռադիոնուկլիդներ` կենդանիների մսի դեպքում`
ցեզիում-137  160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
320 նույնը, ոսկրահան ված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
160 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
 ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
100 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
200 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.8. Ենթամթերքից պատրաստված մսամթերք (պաշտետներ, լիվերային երշիկներ, զելցներ, դոնդողներ, արյունային երշիկներ) և արյուն: Ենթամթերքի, երշիկի արյան, լցոնքի օգտագործմամբ եփված արտադրանք (երշիկներ, արյունային երշիկներ, լցոնքով ուտեստներ) թունավոր տարրեր`
կապար 0,6  
1,0 երիկամներ
արսեն 1,0  
կադմիում 0,3  
1,0 երիկամներ
սնդիկ 0,1  
0,2 երիկամներ
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի կենդանիներից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
բենզապիրեն 0,001 ապխտած մթերքի համար
նիտրոզամիններ`
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
0.004 ապխտած մթերքի համար
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում -137 160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
320 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
160 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
100 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների  միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
200 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.9. Պահածոներ` մսից, մսաբուսային թունավոր տարրեր`
կապար 0,5  
1,0 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
արսեն 0,1  
կադմիում 0,05  
0,1 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
սնդիկ 0,03  
քրոմ 0,5 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
անագ 200 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
նիտրոզամիններ`
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002 նատրիումի նիտրիտի ավելացմամբ պահածոների համար
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում -137 160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
320 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
160 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկրահանված միս
100 նույնը, ոսկրահանված վայրի կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
200 նույնը, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.10. Պահածոներ` ենթամթերքից, այդ թվում` պաշտետային (բոլոր տեսակների մորթի և որսի ենթակա կենդանիներից) թունավոր տարրեր`
կապար 0,6  
1,0 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
արսեն 1,0  
կադմիում 0,3  
0,6 երիկամներ
սնդիկ 0,1  
0,2 երիկամներ
քրոմ 0,5 քրոմապատ տարայով պահածոների համար
անագ 200 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի կենդանիներից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
նիտրոզամիններ`
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 160 բկ/կգ, ոսկրահանված միս
320 բկ/կգ, ոսկրահանված կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
160 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
 ստրոնցիում-90 50 բկ/կգ, ոսկրահանված միս
100 բկ/կգ, ոսկրահանված կենդանիների միս, ոսկրահանված եղջերուի միս
200 բկ/կգ, բոլոր տեսակի կենդանիների ոսկորներ
1.11. Պահածոներ` թռչնամսից (մսաբուսային, այդ թվում` պաշտետային և խճողակային):
Թռչնամիս` տաք և սուբլիմացված, չորացված		 թունավոր տարրեր`
կապար 0,5  
0,6 պաշտետային
1,0 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
արսեն 0,1  
1,0 պաշտետային
կադմիում 0,05  
0,3  պաշտետային
0,1 թիթեղյա տարայով պահածոների համար
սնդիկ 0,03  
0.1 պաշտետային
անագ 200 պաշտետային թիթեղյա տարայով պահածոների համար
քրոմ 0,5 նույնը
հակաբիոտիկներ` բացի վայրի թռչուններից
լևոմիցիտին չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
տետրացիկլինի խումբ չի թույլատրվում < 0.01 միավ./գ
գրիզին չի թույլատրվում < 0.5 միավ./գ
բացիտրացին չի թույլատրվում < 0.02 միավ./գ
նիտրոզամիններ`
ՆԴՄԱ-ի և ՆԴԷԱ-ի գումարը 0.002  
ռադիոնուկլիդներ`
ցեզիում-137 180 բկ/կգ
ստորնցիում – 90 80 բկ/կգ

 

Աղյուսակ N 2

 

Մսի եվ մսամթերքի մանրէաբանական ցուցանիշները

 

Դասիչը, մթերքի խումբը ՄԱՖԱՄ, ԳԱՄ/գ, ոչ ավելի (մեզո-ֆիլային աերոբ և ֆակուլտատիվ անաերոբ մանրէների գաղութ առաջացնող միավորների քանակը) Մթերքի զանգված, որում
չի թույլատրվում (գ)

Բորբոս (գաղութ առաջացնող միավորների քանակը) ԳԱՄ/գ, ոչ ավելի

Լրացումներ

աղիքային ցուպիկի խմբի ախտածին մանրէներ` ԱՑԽՄ (կոլի ձևեր)

սուլֆիտ վերականգնող կլոստրիդիաներ

ոսկեգույն ստաֆիլա-
կոկ
S. aureus

ախտածին, մանրէներ, այդ թվում` սալմոնելաներ

1

 2 3 4 5 6 7

8

1.1. Բոլոր տեսակի մորթի, նաև որսի ենթակա վայրի կենդանիների միս` թարմ, պաղեցված, քիչ սառեցված, սառեցված
1.1.1. Մորթի ենթակա բոլոր կենդանիների թարմ,  պաղեցված միս նմուշառումը` խոր շերտից
1.1.1.1. թարմ մսեղիք, կիսամսեղիք` քառորդված և կտրատված 10 1,0 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.1.2. պաղեցված և թեթև պաղեցված մսեղիք, կիսամսեղիք` քառորդված և կտրատված 1x103 0,1 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.2. Մորթի ենթակա կենդանիների սառեցված միս
1.1.2.1 մսեղիք, կիսամսեղիք` քառորդված և կտրատված 1x104 0,01 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.2.2. ոսկրով, ոսկրահանված ջլային մսի զանգված 5x105 0,001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.2.3. մսային զանգված` մինչև ոսկրահանումը 5x106 0,0001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում նմուշապատրաստումը` առանց մակերեսի ֆլամբիացման
1.1.3. Բոլոր տեսակի մորթի, նաև որսի ենթակա վայրի կենդանիների մսից կիսապատրաստվածքներ
1.1.3.1. Մսային կիսապատրաստվածքներ` ոչ ոսկրային (պաղեցված, թերպաղեցված, սառեցված), այդ թվում` մարինացված
1.1.3.1.1. խոշոր կտորներով 5x105 0,001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.3.1.2. մանր կտորներով 1x106 0,001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.3.2. Մսի կտրտված կիսապատրաստվածքներ (պաղեցված և սառեցված)
1.1.3.2.1. ձև տված, այդ թվում` թաթախած 5x106 0,0001 - - 25 500* L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում բորբոսի դեպքում` 500` 1 ամսից ավելի պահման ժամկետ ունեցող կիսապատրաստվածքների համար
1.1.3.2.2. կիսապատրաստվածքներ խմորի մեջ, լցոնքային (դդմիկներ, դոլմա) 2x106 0,0001 - - 25 500* L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում բորբոսի դեպքում` 500` 1 ամսից ավելի պահման ժամկետ ունեցող կիսապատրաստվածքների համար
1.1.3.2.3. խոզի, տավարի և այլ մորթի ենթակա կենդանիների լցոնք 5x106 0,0001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.1.3.3. Մսաոսկրային կիսապատրաստվածքներ
1.1.3.3.1. մանր, խոշոր կտորներով (մասնաբաժիններով) 5x106 0,0001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.2. Մորթի ենթակա և վայրի կենդանիների սպանդային ենթամթերք (լյարդ, երիկամներ, լեզու, ուղեղ, սիրտ)` պաղեցված, սառեցված: Խոզի կաշի, սննդային արյուն և դրանցից պատրաստված մթերք
1.2.1. մորթի ենթակա կենդանիների ենթամթերք` պաղեցված, սառեցված, պաղեցված զանգվածով, խոզի կաշի - - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում նմուշապատրաստում պաղեցված զանգվածների ֆլամբիացմամբ
1.2.2. սննդային արյուն 5x105 0,1 1,0 - 25 - S. aureus 1.0 գ չի թույլատրվում
Արյան վերամշակմամբ մթերք  
1.2.3. սննդային ալբումին 2.5x104 0,1 1,0 - 25 - S. aureus և Proteus չի թույլատրվում 1 գ-ում
1.2.4. արյան պլազմայի չոր խտանյութ 5x104 0,1 1,0 - 25 -  
1.3. Բոլոր տեսակի մորթի ենթակա և վայրի թռչունների միս, դրանից կիսապատրաստվածքներ` թարմ, պաղեցված, սառեցված
1.3.1. Թռչնի մսեղիք և միս (նմուշները վերցնել խոր շերտերից)
1.3.1.1. պաղեցված 1x104 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.1.2. սառեցված 1x105 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.1.3. փաթեթավորված, պաղեցված, քիչ պաղեցված, սառեցված 5x105 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.2. Կիսապատրաստվածքներ` թռչնի մսից, բնական
1.3.2.1. մսաոսկրային, ոչ ոսկրային` առանց թաթախման 1x105 - - - 25 -  L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.2.2. մսաոսկրային, ոչ ոսկրային` թաթախված սոուսով, համեմունքներով մարինացված 1x106 - - - 25 -  L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.2.3. միս` կտորներով, ոչ ոսկրային զանգվածով 1x106 - - - 25 -  L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.3. Կիսապատրաստվածքներ` թռչնի մսից` մասնատված (սառեցված, թեթև պաղեցված, պաղեցված)
1.3.3.1. խմորի թաղանթում 1x106 0.0001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.3.2. բնական թաղանթով, այդ թվում` կուպատներ 1x106 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.3.3. թաթախված և ոչ թաթախված 1x106 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.3.4. թռչնի միս` մեխանիկական ոսկրահանված, ոսկրային մնացորդ` սառեցված, պաղեցված զանգվածով: Կիսապատրաստվածքներ` ոսկրային, պաղեցված 1x106 - - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.3.5. թռչնի կաշի 1x106 - - - 25 -  L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.3.4. Թռչնամիս` տաք և սուբլիմացված, չորացված
1.3.4.1. սուբլիմացիոն չորացմամբ ճտի խճողակ 1x104 0,01 - 0,1 25 - Proteus 1.0 գ չի թույլատրվում
1.3.4.2. հավի խճողակ` ջերմային չորացմամբ 5x103 0,1 - 0,1 25 - Proteus 1.0 գ չի թույլատրվում
1.3.4.3. չորացված մթերք` թռչնամսից 1x104 0,1 - 0,01 25 - Proteus 1.0 գ չի թույլատրվում
1.4. Տավարի, խոզի, ոչխարի և մորթի ենթակա այլ կենդանիների ճարպային հումք, այդ թվում` խոզի ճարպ` պաղեցված, սառեցված, աղ դրած, ապխտած
1.4.1. խոզի ճարպ` սառեցված, պաղեցված, անալի 5x104 0,001 - - 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.4.2. խոզի ճարպից և կրծքամսից մթերք` աղ դրած, ապխտած, ապխտած եփած 5x103 1,0 0,1 - 25 - նույնը, աղ դրած և ապխտած մթերքի համար
1.5. Կենդանական ծագում ունեցող հալեցված ճարպ
1.5.1. տարբեր կենդանատեսակների - - - - - -

-

1.6. Ճարպային մթերք` կենդանական (ներառյալ կաթնային ճարպը) և բուսական յուղերի համակցմամբ
1.6.1. ճարպային մթերք` կենդանական (ներառյալ կաթնային ճարպը) և բուսական յուղերի (ճարպի կշռային մասը` 60% և ավելի) համակցմամբ 1x105 0.01 0.01 0.1 25 100 խմորասնկեր` 100 ԳԱՄ/գ-ից ոչ ավելի, L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.6.2. ճարպային մթերք` կենդանական (ներառյալ կաթնային ճարպը) և բուսական յուղերի (ճարպի կշռային մասը` 30-59% և ավելի) համակցմամբ - 0.01 0.01 0.01 25 200* * խմորասնկերի հետ գումարված: L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.7. Երշիկեղեն, ապուխտներ, խոհարարական արտադրանք` թռչնի, կենդանիների մսից
1.7.1. Երշիկեղեն, ապուխտներ, խոհարարական արտադրանք թռչնի մսից
1.7.1.1. հում ապխտած - 0,1 0,01 1,0 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում, E.coli
1.0 գ չի թույլատրվում
1.7.1.2. հում ապխտած, կտրատված և վակուում փաթեթավորված - 0,1 0,1 1,0 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում, E.coli
1.0 գ չի թույլատրվում
1.7.1.3. կիսաապխտած - 1,0 0,01 1,0 25 -  
1.7.1.4. կիսաապխտած, կտրատված և վակուում փաթեթավորված - 1,0 0,1 1,0 25 -  
1.7.1.5. եփած (երշիկ, նրբերշիկ, թռչնապուխտ և այլն) 1x103 1.0 0.1 1.0 25 - նրբերշիկների և սարդելկաների համար L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.7.1.6. եփածապխտած - 1,0 0,1 1,0 25 -  
1.7.1.7. թռչնի մսեղիք, մսեղիքի մասեր և արտադրանք` թխված, եփած-ապխտած, ապխտած 1x103 1.0 0.1 1.0 25 -  
1.7.1.8. թռչնի մսեղիք, մսեղիքի մասեր և արտադրանք` հում եփած, հում ապխտած 1x103 1.0 0.1 1.0 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում, E.coli
1.0 գ չի թույլատրվում
1.7.1.9. խոհարարական արտադրանք` կտրտած մսից 1x103 1.0 0.1 1.0 25 -  
1.7.1.10. թռչնի մսից պատրաստի, արագ պաղեցված ուտեստներ` եփած, տապակած 1x104 0.1 - 1.0 25 - Enterococcus ԳԱՄ/գ 1x103 -ից ոչ ավելի
 1.7.1.11. թռչնի մսից արագ սառեցված պատրաստի ուտեստներ` եփած, տապակած 1x104 0.1 - 1.0 25 - Enterococcus ԳԱՄ/գ 1x103-ից ոչ ավելի
1.7.1.12. թռչնի մսից արագ սառեցված պատրաստի ուտեստներ` կտրտած մսից` սոուսով և (կամ) խավարտով 2x104 0.1 - 1.0 25 - Enterococcus ԳԱՄ/գ 1x103 -ից ոչ ավելի
1.7.2. Մորթի ենթակա կենդանիների մսից երշիկեղեն, մսամթերք, խոհարարական արտադրանք
1.7.2.1. երշիկներ և մորթի ենթակա կենդանիների մսից հում ապխտած և թորշոմած արտադրանք, այդ թվում` կտրտված և վակուում փաթեթավորված - 0,1 0,01 1,0 25 - E-coli` 1 գ-ում չի թույլատրվում; L.monocytogenes` 25 գ չի թույլատրվում
1.7.2.2. երշիկներ` կիսաապխտած և եփած-ապխտած - 1,0 0,01 1,0 25 - L.monocytogenes` 25 գ չի թույլատրվում
1.7.2. 3. երշիկեղեն` եփած-ապխտած, կիսաապխտած, որոնց պահպանման ժամկետը 5 օրից ավելի է, այդ թվում` կտրտված և վակուում փաթեթավորված - 1,0 0,1 1,0 25 - L.monocytogenes` 25 գ չի թույլատրվում
1.7.2. 4. եփած երշիկեղեն (երշիկներ, նրբերշիկներ, սարդելկաներ, մսային հացեր)` բարձր և առաջին տեսակների 1x103 1,0 0,01 1,0 25 - սարդելկաներում և նրբերշիկներում` L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.7.2.5. եփած երշիկեղեն (երշիկներ, նրբերշիկներ, սարդելկաներ, մսային հացեր)` երկրորդ տեսակի 2.5x103 1,0 0,01 1,0 25 - սարդելկաներում և նրբերշիկներում` L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
 1.7.2.6. երշիկներ` եփած` պահածոյացնող նյութերով, այդ թվում` դելիկատեսային 1x103 1,0 0,1 1,0 25 -  
1.7.2.7. երշիկեղեն` եփած, որոնց պահպանման ժամկետը 5 օրից ավելի է, կտրտված և վակուում փաթեթավորված 1x103 1,0 0,1 1,0 25 - ձևավոր կտրատման դեպքում` ՄԱՖԱՄ, ԳԱՄ/գ 2.5x103-ից ոչ ավելի
1.7.2.8. մսային եփած արտադրանք` տավարի և խոզի ազդրեր, ռուլետներ, տավարի և խոզի մամլած միս (այդ թվում` մամլած բեկոն, խոզի գլխի մամլած միս), խոզապուխտ` թաղանթում 1x103 1,0 0,1 - 25 -  
1.7.2. 9. մսային եփած-ապխտած արտադրանք` ազդրեր, ռուլետներ, կորեյկաներ, կրծքամիս, վզիկներ, խոզի բալիկ` նաև թաղանթով 1x103 1,0 0,1 - 25 -  
 1.7.2.10. եփած-ապխտած թշեր, բուլկաներ 1x103 1,0 0,01 - 25 -  
 1.7.2.11. տապակած, տապակած-ապխտած մսային արտադրանք 1x103 1,0 0,1 - 25 -  
1.7.2.12. եփած և տապակած, ապխտած-տապակած արտադրանք, որոնց պահպանման ժամկետը 5 օրից ավելի է, կտրատված և վակուում փաթեթավորված 1x103 1,0 0,1 1,0 25 - ձևավոր կտրատման դեպքում` ՄԱՖԱՄ, ԳԱՄ/գ 2.5x103-ից ոչ ավելի
1.7.2.13. արագ սառեցված պատրաստի մսային ուտեստներ` մսի չափաբաժանված կտորներով (առանց սոուսի), տապակած, խաշված 1x104 0.01 - 1.0 25 - Enterococcus ԳԱՄ/գ 1x103-ից ոչ ավելի
1.7.2.14. արագ սառեցված պատրաստի մսային ուտեստներ` կտրտված մսից` սոուսով, բլինչիկներ` մսով կամ ենթամթերքով և այլն 2x104 0.01 - 1.0 25 -  Enterococcus ԳԱՄ/գ 1x103 -ից ոչ ավելի
1.8. Ենթամթերքից պատրաստված մսամթերք (պաշտետներ, լիվերային երշիկներ, գելեցներ, դոնդողներ, արյունային երշիկներ) և արյուն: Ենթամթերքի, երշիկի արյան, լցոնքի օգտագործմամբ եփված արտադրանք (երշիկներ, արյունային երշիկներ, լցոնքով ուտեստներ)
1.8.1. արյունային երշիկներ 2x103 1,0 0,01* -* 25 - *այն մթերքի համար, որի պահման ժամկետը 2 օրից ավելի է: S.aureus 1.0 գ չի թույլատրվում, սուլֆիտ վերականգնող կլոստրիդիաներ 0.1 գ չի թույլատրվում
1.8.2. զելցներ 2x103 1,0 0,1 -* 25 - *S. aureus 1.0 գ չի թույլատրվում
1.8.3. լիվերային երշիկներ 2x103 1,0 0,01* -*  25 - *այն մթերքի համար, որի պահման ժամկետը 2 օրից ավելի է։ S.aureus 1.0 գ չի թույլատրվում, սուլֆիտ վերականգնող կլոստրիդիաներ 0.1 գ չի թույլատրվում
1.8.4. պաշտետներ` լյարդից, մսից, այդ թվում` թաղանթով 1x103 1,0 0,1 0.1* 25 - *այն մթերքի համար, որի պահման ժամկետը 2 օրից ավելի է: S.aureus 1.0 գ չի թույլատրվում, L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.8.5. դոնդողային մսամթերք (լցոնք) 2x103 0,1 0,1 0,1* 25 - *այն մթերքի համար, որի պահման ժամկետը 2 օրից ավելի է։ S.aureus 1.0 գ չի թույլատրվում, L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.8.6. հավի պաշտետներ, այդ թվում` փորոտիքի օգտագործմամբ 2x103 1,0 0,1 1,0 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.8.7. պաշտետներ` թռչնի լյարդից 5x103 1,0 0,1 0,1 25 - L.monocytogenes 25 գ չի թույլատրվում
1.8.8. թռչնամսից դոնդողանման մթերք` զելցներ, լցոնք և այլն 2x103 1,0 0,1 1,0 25 -  
1.8.9. լիվերային երշիկ` թռչնամսից և ենթամթերքից 5x103 1,0 0,1 1,0 25 -  
1.8.10. չոր սննդային խտանյութեր` մսից կամ ենթամթերքից 2.5x104 1,0 - - 25 100  
1.9. Պահածոներ` կենդանիների և թռչնի մսից (մսաբուսային)
1.9.1. մանրէազերծված` տավարի, խոզի, ձիու և այլ կենդանիների մսից - - - - - - B.subtilis խմբի սպոր առաջացնող ՄԱՖԱՄ մթերքի 1գ (սմ3)-ում ոչ ավելի, քան 11 բջիջ: B.cereus և (կամ) B.polymyxa խմբի սպոր առաջացնող ՄԱՖԱՄ չի թույլատրվում: Մեզոֆիլ կլոստրիդիաները մթերքի 1գ(սմ3)-ում ոչ ավելի, քան 1 բջիջ, C.botulinum և (կամ) C.perfringens չի թույլատրվում: Սպոր չառաջացնող մանրէներ, բորբոսասնկեր, խմորասնկեր չեն թույլատրվում:
Սպոր առաջացնող թերմոֆիլ անաերոբ, աերոբ և ֆակուլտատիվանաերոբ մանրէների հայտնաբերման դեպքում պահման ջերմաստիճանը` 20օ C-ից ոչ ավելի
1.9.2. մանրէազերծված` տավարի, խոզի, ձիու և այլ կենդանիների մսից և խավարտով (բանջարեղենի, ձավարեղենի) - - - - - - նույնը 
1.9.3. պաստերիզացված` տավարի և խոզի մսից 2x102 1.0 0.1 1.0 25 - B.cereus 1 գ չի թույլատրվում
1.9.4. պաստերիզացված` ապխտած միս` մասնատված և սիրողական 2x102 1.0 0.1 1.0 25 - B.cereus 1 գ չի թույլատրվում
1.9.5. մանրէազերծված թռչնամսից` բուսական լցոններով և առանց դրանց, այդ թվում` պաշտետային - - - - - - B.subtilis խմբի սպոր առաջացնող ՄԱՖԱՄ մթերքի 1 գ (սմ3)-ում ոչ ավելի, քան 11 բջիջ: B.cereus և (կամ) B.polymyxa խմբի սպոր առաջացնող ՄԱՖԱՄ չի թույլատրվում: Մեզոֆիլ կլոստրիդիաները մթերքի
1 գ (սմ3)-ում ոչ ավելի, քան 1 բջիջ, C.botulinum և (կամ) C.perfringens չի թույլատրվում:
Սպոր չառաջաց
նող մանրէներ, բորբոսասնկեր, խմորասնկեր չեն թույլատրվում:
Սպոր առաջացնող թերմոֆիլ անաերոբ, աերոբ և ֆակուլտատիվանաերոբ մանրէների հայտնաբերման դեպքում պահման ջերմաստիճանը` 20օ C-ից ոչ ավելի
1.9.6. Պաստերիզացված` թռչնամսից 2x102 1.0 0.1 1.0 25 - B.cereus 1 գ չի թույլատրվում

 

Աղյուսակ N 3

 

Մսի եվ թռչնամսի վերամշակված մթերքների սննդային արժեքը`
100 Գ ՄԹԵՐՔՈՒՄ

 

Մթերքի անվանումը Սպիտակուցներ, գ Ճարպեր, գ Ածխաջրեր, գ
Երշիկեղեն      
Եփած երշիկ առնվազն 11 ոչ ավելի 25 2-ից պակաս
Նրբերշիկ և սարդելկա առնվազն 10 ոչ ավելի 30 1-ից պակաս
Մսային հաց առնվազն 11 ոչ ավելի 30 2-ից պակաս
Եփած-ապխտած երշիկ առնվազն 16 ոչ ավելի 38 1-ից պակաս
Կիսաապխտած երշիկ առնվազն 16 ոչ ավելի 45 1-ից պակաս
Հում ապխտած երշիկ առնվազն 20 ոչ ավելի 50 1-ից պակաս
Մթերք խոզի մսից առնվազն 10 ոչ ավելի 50 1-ից պակաս

Պահածոներ

Տավարի մսից առնվազն 17 ոչ ավելի 17 1-ից պակաս
Ոչխարի մսից առնվազն 16 ոչ ավելի 15 1-ից պակաս
Խոզի մսից առնվազն 15 ոչ ավելի 32 1-ից պակաս
Թռչնի մսից առնվազն 16 ոչ ավելի 18 1-ից պակաս

 

Աղյուսակ N 4

 

Օդի ջերմաստիճանի եվ հարաբերական խոնավության նորմավորվող մեծություններն արտադրական շենքերի աշխատանքային օդում

 

Շինությունը Օդի ջերմաստի- ճանը, օC Օդի հարաբերական խոնավությունը, %, ոչ ավելի
Մսեղիքի, կիսամսեղիքի, քառորդ մսեղիքի ապասառեցման խուց
Երշիկների արտադրության համար 16-20 90-95
Փաթեթավորված մսի և կիսապատրաստվածքների համար 8 85-90
Բլոկներ, կիսամսեղիք, ենթամթերքներ 12 70
Խճողակի հասունացման բաժանմունք 2-4 85-90
Կիսաապխտած, հում ապխտած, եփած- ապխտած երշիկների խուց 8 85-90
Երշիկների չորացման խուց 12 75
Եփած երշիկի` օդով պաղեցման խուց 2-8 90-95
Երշիկների պահման շինություն (խուց) 12-15 75-78
Եփած երշիկների պահման շինություն (խուց) 0-8 85-90
Արյան հավաքման և մշակման բաժանմունք 17-18 75
Սննդային հալած յուղի արտադրամաս 17-22 75
Ջերմային մշակման արտադրամաս 18-22 75
Լյարդաթոքից երշիկի արտադրություն 18-22 75
Տեխնիկական մթերքի ապարատային արտադրամաս 22-24 70-75
Տեխնիկական մթերքի հումքի արտադրամաս 17-22 75
Տեխնիկական հալած յուղի արտադրամաս 17-22 75
Տեխնիկական ալբումինի արտադրության արտադրամաս 18-22 75

 

(7-րդ կետը խմբ. 16.08.07 N 933-Ն)

Մսի ԵՎ մսամթերքի արտադրությանը ներկայացվող պահանջները

8. Մսի և մսամթերքի արտադրության գործընթացում կենդանիների սպանդը կազմակերպվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

9. Մսի և մսամթերքի արտադրության գործընթացում արտադրական տարածքների նախագծման, շինարարության, վերակառուցման և շահագործման ժամանակ անհրաժեշտ է ապահովել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազոր մարմինների կողմից սահմանված շինարարական, անասնաբուժասանիտարական, հիգիենիկ նորմերը և կանոնները:

10. Մսի և մսամթերքի արտադրության գործընթացում հիմնական և օժանդակ արտադրամասերի, բաժանմունքների, տեղամասերի, սարքավորումների հատակագծման ժամանակ անհրաժեշտ է ապահովել տեխնոլոգիական գործընթացների հոսքայնությունը, անասնաբուժասանիտարական հսկողությունը և կենսագործունեության անվտանգությունը: Կազմակերպության տարածքը պետք է լինի մաքուր, ցանկապատված, աղբը և թափոնները պետք է հեռացվեն օրական առնվազն մեկ անգամ: Անհրաժեշտ է պահպանել ջրամատակարարման ու ջրահեռացման համակարգերին, լուսավորությանը, ջեռուցմանը, օդափոխության միկրոկլիմային և աղմուկին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջները:

11. Արտադրական, օժանդակ և կենցաղային շինությունները պետք է լուսավորված լինեն՝ կախված իրականացվող աշխատանքի բնույթից և անվտանգության պահանջներից:

12. Մսի և մսամթերքի արտադրությունում օգտագործվող ջուրը պետք է համապատասխանի Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից խմելու ջրին ներկայացվող սանիտարական կանոններին և նորմերին:

13. Մսամթերքի արտադրության համար օգտագործվող միսը պարտադիր ենթարկվում է անասնաբուժասանիտարական փորձաքննության, իսկ սննդային հավելումները, փաթեթավորող նյութերը Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության կողմից պետք է թույլատրված լինեն սննդամթերքի արտադրությունում կիրառելու համար:

14. Մսի և մսամթերքի անվտանգության մանրէաբանական ցուցանիշները որոշվում են արտադրողի և սննդամթերքի անվտանգության ապահովման բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի կողմից սահմանված պարբերականությամբ:

15. Տեղական արտադրության և ներմուծվող միսը վերամշակման է ընդունվում միայն անասնաբուժական ուղեկցող փաստաթղթերի առկայությամբ` անասնաբուժասանիտարական փորձաքննությունից հետո:

16. Անասնաբուժասանիտարական փորձաքննության արդյունքներով պայմանական պիտանի ճանաչված միսը և մսամթերքն անհրաժեշտ է վարակազերծել հատուկ շինություններում, որտեղ առկա են էլեկտրական և գազի վառարաններ, կաթսաներ, ավտոկլավներ: Վնասազերծումից հետո ստացված մթերքը կարելի է օգտագործել միայն լաբորատոր հետազոտությունից հետո, որով հաստատվում է մթերքի անվտանգությունը: Վնասազերծման դեպքում մսի խորքում ջերմաստիճանը պետք է կազմի առնվազն 800C, իսկ ճարպի դեպքում` 1000C, կամ միսը պետք է սառեցվի առնվազն -120C ջերմաստիճանի պայմաններում:

17. Մսի և մսամթերքի արտադրությունում անհրաժեշտ է պահպանել ջերմաստիճանի, խոնավության ռեժիմները, որոնք ապահովում են անվտանգությունը (N 4 աղյուսակ)։

18. Մսի և մսամթերքի արտադրությունում օգտագործվում են Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ թույլատրված պեստիցիդներ, անասնաբուժական դեղամիջոցներ, այլ քիմիական միջոցներ:

19. Միսն արտադրական մշակումից առաջ պաղեցնում են մինչև 0-40C, սառեցնում` մինչև -2 - 80C ջերմաստիճանը:

20. Թարմ միսն արտադրական մշակման է ենթարկվում տեխնոլոգիական գործընթացներից հետո 3 ժամվա ընթացքում: Պաղեցված միսը պահում են -140C, իսկ սառեցվածը` -180C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանում:

21. Մինչև հումքի տեղափոխումը սառնարանային խուց` սառնարանի պատերը, հատակը, առաստաղը, սարքավորումները, տրանսպորտային միջոցները, տարան ախտահանում են և ենթարկում սանիտարական մշակման:

22. Մսի և մսամթերքի արտադրական հսկողությունն իրականացնում է արտադրողը, որը հսկում է արտադրական, տեխնոլոգիական գործընթացների պարամետրերը, կրիտիկական կետերը, մթերքի անվտանգությունը և սահմանում մթերքի պիտանիության ժամկետը` հաշվի առնելով օգտագործվող հումքի որակը, փաթեթավորման եղանակը, արտադրության սանիտարահիգիենիկ պայմանները:

23. Մսի և մսամթերքի արտադրությունն իրականացվում է արտադրողի կողմից սահմանված տեխնոլոգիական հրահանգին ու տվյալ արտադրատեսակի պատրաստման բաղադրագրին համապատասխան:

24. Վերամշակման գործընթացում միսն աղում են նիտրիտի և կերակրի աղի խառնուրդով: Կուտերացումից հետո մսի խճողակի ջերմաստիճանը չպետք է գերազանցի +180C-ը, իսկ ջերմային մշակման ժամանակ մսահացի գլանահացի կենտրոնում պետք է ապահովվի 68-720C ջերմաստիճան:

25. Ելնելով օգտագործվող մսի, փաթեթավորող նյութերի, արտադրության սանիտարահիգիենիկ պայմաններից` արտադրողը սահմանում է հիմնավորված պիտանիության ժամկետ:

26. Մսի և մսամթերքի արտադրությունում չի թույլատրվում տեխնոլոգիական մշակումը` ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների և ֆիզիկաքիմիական այլ գործոնների ազդեցությամբ, աղիների թաղանթների օգտագործումը, որոնց վրա հայտնաբերված են լորձ, ճարպ, մակաբույծներ կամ այլ օտար նյութեր:

27. Մսի և մսամթերքի արտադրության, օգտահանման, պահպանման, վերամշակման, փոխադրման, իրացման գործընթացների ժամանակ շրջակա միջավայր արտազատվող աղտոտող նյութերի քանակությունը պետք է համապատասխանի բնապահպանության անվտանգության օրենսդրության պահանջներին:

27.1. Թռչնամսի հալեցման ժամանակ անջատված խոնավության զանգվածային բաժինը չպետք է գերազանցի 4% -ը:

(27.1-ին կետը լրաց. 10.06.21 N 959-Ն)

 

Մսային պահածոների արտադրական գործընթացներին ներկայացվող պահանջները ԵՎ նորմերը

 

28. Ոսկրազատման և ջլազատման ժամանակ, եթե հայտնաբերվում են վարակիչ հիվանդություններին բնորոշ ախտաբանական, տեսանելի փոփոխություններ, միսն առանձնացվում է, ենթարկվում լաբորատոր հետազոտության, իսկ սարքավորումները, գործիքները, արտահագուստը` ենթարկվում մաքրման և ախտահանման:

29. Այն շինություններում, որտեղ միսը ջլազատվում և ոսկրազատվում է, ջերմաստիճանը պետք է լինի 60C-ից ոչ բարձր:

30. Պահածոյացման տարաները ենթարկվում են սանիտարական մշակման` տաք ջրի և գոլորշու միջոցով:

31. Պահածոյացման տարաները մինչև լցոնումն ընտրովի կարգով ենթարկվում են փորձաքննության` հերմետիկության նկատմամբ:

32. Պաստերիզացված պահածոները պատրաստում են միայն պաղեցված մսից, որը պահվում է -10C-+10C ջերմաստիճանում, 24 ժամից ոչ ավելի:

33. Պաստերիզացված պահածոյի յուրաքանչյուր խմբաքանակից վերցվում է նմուշ` մանրէաբանական հետազոտության համար: Հումքը ենթարկվում է ջերմային մշակման` 1200C տաք օդում` 60-90 վայրկյան տևողությամբ:

34. Պաստերիզացման և մանրէազերծման ռեժիմների արդյունքները գրանցվում են, որոնք հաշվետու տվյալներ են և պահվում են կազմակերպությունում, ձեռնարկությունում` մեկ տարվանից ոչ պակաս, իսկ մանրէազերծված պահածոյացման դեպքում` 5 տարի:

35. Ջերմային մշակումից հետո պահածոն պաղեցվում է` մինչև ապրանքի կենտրոնում 200C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանի ստացումը, որն ապահովում է մթերքի որակը և անվտանգությունը` պահման, փոխադրման և իրացման ժամանակ:

36. Պաստերիզացված կամ մանրէազերծված պահածոները պահվում են 0-50C ջերմաստիճանում:

37. Որպես վերամշակման հումք` միսը չի կարելի օգտագործել, եթե`

ա) հումքը չունի անասնաբուժական ուղեկցող փաստաթուղթ և ենթարկված չէ անասնաբուժասանիտարական փորձաքննության,

բ) հումքը չունի որակի և անվտանգության վկայական,

գ) աղտոտվածությունը գերազանցում է թույլատրելի նորմերը,

դ) լրացել է պիտանիության ժամկետը, առկա են փչացման նշաններ:

Բուսական ծագում ունեցող հումքը, որն օգտագործվում է մսամթերքի արտադրությունում, պետք է ունենա ուղեկցող փաստաթուղթ` գենետիկորեն ձևափոխված մթերքի մասին տեղեկատվությամբ:

38. Սննդային հավելումները, կենսաբանական ակտիվ նյութերը, նիտրիտները, գունավորման պիգմենտները, կերակրի աղը, համեմունքները և խառնուրդները պետք է համապատասխանեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի կողմից սահմանված անվտանգության չափանիշներին և թույլատրված լինեն սննդում օգտագործման համար:

 

Սննդային հալած յուղի ԵՎ ժելատինի արտադրության գործընթացներին ներկայացվող պահանջները

 

39. Սննդային հալած յուղի արտադրության համար օգտագործվում է անասնաբուժասանիտարական փորձաքննության ենթարկված ճարպային հումք: Չի թույլատրվում վերամշակել ճարպային հումքը, որն աղտոտված է, առկա են մազեր և ցցամազեր:

40. Սննդային հալած յուղի համար ոսկորներն օգտագործվում են ոսկրազերծումից հետո 6 ժամվա ընթացքում:

41. Սննդային ժելատինի արտադրության համար օգտագործվում են ոսկրային հումքը, կոլլագեն պարունակող փափուկ միսը, չոր յուղազուրկ ոսկորները, որոնք համապատասխանում են տեխնոլոգիական գործընթացին ներկայացվող պահանջներին:

42. Ժելատինի մեջ խոնավության պարունակությունը չպետք է գերազանցի 16 տոկոսը, ծծմբային անհիդրիդի պարունակությունը պետք է լինի մինչև 0.075 տոկոս, պղնձինը` 35 մգ` 1 կգ ժելատինի մեջ:

 

Մսի ԵՎ մսամթերքի արտադրության տեխնոլոգիական գործընթացներին ներկայացվող պահանջները

 

43. Յուրաքանչյուր տեխնոլոգիական գործընթացի համար սույն տեխնիկական կանոնակարգով սահմանվում են`

ա) տեխնոլոգիական գործողության հերթականությունը և ռեժիմները,

բ) անվտանգ արտադրանքի թողարկման համար անհրաժեշտ միջոցների ու մեթոդների ապահովումը,

գ) տեխնոլոգիական գործընթացի պարամետրերի չափումը, հսկումը և կանոնավորումը,

դ) կրիտիկական կետերի հսկումը և ռիսկի վերլուծությունը,

ե) հումքի կազմը, ակտիվ թթվությունը, մանրէաբանական ցուցանիշները,

զ) մթերքի երաշխիքային պիտանիության ժամկետը, եթե պահպանվում են պահման ռեժիմները:

 

Տեխնոլոգիական սարքավորումներին ԵՎ չափագիտական սարքերին ներկայացվող պահանջները

 

44. Արտադրական սարքավորումների, մեքենաների և ապարատների շահագործումը պետք է կատարվի տեխնիկական կանոնակարգի պահանջներին համապատասխան:

45. Սարքավորումների և ապարատների շահագործման ժամանակ առաջացած տատանումներն ու աղմուկը չպետք է գերազանցեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի կողմից սահմանված պահանջները:

46. Տեխնոլոգիական հոսքագծերը պետք է ունենան ավտոմատ ուղեփակման սխեմա:

47. Մսի և մսամթերքի վերամշակման կազմակերպություններում չի թույլատրվում օգտագործել բաց տիպի էլեկտրաշարժիչներ, լուսակալ, գործարկիչ:

48. Սարքավորումները, չափիչ գործիքներն ու սարքերը պետք է ունենան շահագործման հրահանգներ:

49. Մսի և մսամթերքի արտադրության սարքավորումները պետք է պատրաստված լինեն այնպիսի նյութերից, որոնք Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմնի կողմից թույլատրված են օգտագործել սննդամթերքի արտադրությունում` շփման համար` ապահովելով մթերքի արտադրության անվտանգությունը և սանիտարահիգիենիկ պահանջներին համապատասխանությունը:

50. Սարքավորումների այն մասերը, որոնք շփվում են մսի և մսամթերքի հետ, պետք է լինեն չժանգոտվող, չփոխազդեն մթերքի հետ, չազդեն մթերքի համի, հոտի, գույնի վրա, պետք է ունենան հարթ մակերես, դիմակայեն լվացող և ախտահանող նյութերի ազդեցությանը:

51. Մսի և մսամթերքի ջերմային մշակման սարքավորումները պետք է ունենան չափիչ, հսկիչ գործիքներ:

52. Սարքավորումները, ապարատները, գործիքները պետք է մոնտաժվեն, շահագործվեն և նորոգվեն` ելնելով արտադրության տեխնիկական անվտանգության պայմաններից:

53. Ավտոմատացված սարքավորումները, չափիչ, հսկիչ սարքերը պետք է համապատասխանեն «Չափումների միասնականության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի դրույթներին:

 

Մսի ԵՎ մսամթերքի արտադրության ձեռնարկություններում աշխատող անձնակազմին ներկայացվող պահանջները

 

54. Մսի և մսամթերքի արտադրության մեջ աշխատող անձը պետք է իմանա և պահպանի տեխնոլոգիական գործընթացին ներկայացվող պահանջները, ունենա մասնագիտական պատրաստվածություն և հմտություն` պոտենցիալ ռիսկերը ճիշտ գնահատելու համար, ինչպես նաև` համապատասխան որակավորում:

55. Միս և մսամթերք արտադրող կազմակերպությունում պարբերաբար կազմակերպվում են աշխատողների ուսուցում, խորհրդատվություն` մասնագիտական որակավորումը բարձրացնելու նպատակով:

56. Թույլատրվում է մսի և մսամթերքի թողարկման աշխատանքներում` համապատասխան մասնագիտական որակավորում ունեցող ինժեներատեխնիկական կադրերի ներգրավումը, ովքեր կազմակերպում են տարեկան հրահանգավորումներ անմիջապես բանվորական տեղերում` հաշվի առնելով տեխնոլոգիական գործընթացների հաջորդականությունը, անասնաբուժասանիտարական, սանիտարահիգիենիկ պահանջներն ու նորմերը:

57. Մսի և մսամթերքի արտադրության կազմակերպություններում աշխատողները պարտադիր ենթարկվում են բժշկական զննման և պետք է ունենան սանիտարական գրքույկ:

58. Մսի և մսամթերքի արտադրության կազմակերպություններում աշխատել չի թույլատրվում այն անձանց, ովքեր հիվանդ են վարակիչ հիվանդություններով կամ շփվում են այդպիսի հիվանդների հետ, հետազոտված և պատվաստված չեն բրուցելոզի և տուբերկուլոզի նկատմամբ, ուսուցված չեն անձնական հիգիենայի կանոնների վերաբերյալ, ունեն մաշկի ամբողջականության խանգարումներ, ինչպես նաև` անչափահասներին, հղի և կերակրող կանանց:

 

Մսի կամ մսամթերքի մակնշմանն ու փաթեթավորմանը ներկայացվող պահանջները ԵՎ դրանց պահման պայմանները

 

59. Մսի կամ մսամթերքի փաթեթավորման կամ դրան փակցված պիտակի վրա կատարված հստակ և ընթեռնելի մականշվածքը պետք է պարունակի «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված տեղեկատվությունը` հայերենով (մսի և մսամթերքի մակնիշները կարող են ներկայացվել նաև լատիներեն տառերով)`

ա) մսի կամ մսամթերքի անվանումը (մսի դեպքում նշել կենդանու կամ թռչնի տեսակը),

բ) մսի կամ մսամթերքի զտաքաշը,

գ) մսամթերքի հիմնական բաղադրիչների ցանկը,

դ) մսամթերքի մեջ օգտագործված սննդային հավելումների ցանկը, եթե այդպիսիք կան,

ե) մսամթերքի, մսամթերքի հետ շփվող նյութերի և սննդային հավելումների օգտագործման վերաբերյալ ցուցումներ, եթե առանց դրանց այն չի կարող պատշաճորեն օգտագործվել, առանձնակի հանձնարարականներ դրանց օգտագործման վերաբերյալ (եթե այդպիսիք կան), տեղեկատվություն դրանց օգտագործման, հակացուցումների մասին (եթե այդպիսիք կան),

զ) արտադրողի անվանումը, գտնվելու վայրը, գործունեության իրականացման լիցենզիայի համարը,

է) մսի կամ մսամթերքի ծագման երկիրը,

ը) հատուկ նշանակության մսամթերքի համար սննդային արժեքը,

թ) «Գենետիկորեն ձևափոխված մսամթերք», եթե այն այդպիսին է,

ժ) մսամթերքի խմբաքանակի նույնականացման համար օգտագործվող նշանը` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2006 թվականի սեպտեմբերի 28-ի «Սննդամթերքի տվյալ խմբաքանակի նույնականացման համար օգտագործվող նշանի և մականշվածքի վերաբերյալ տեխնիկական կանոնակարգը հաստատելու մասին» N 1392-Ն որոշման դրույթներին համապատասխան,

ժա) մսի կամ մսամթերքի արտադրության տարեթիվը, ամիսը, օրը, պահման պայմանները, պիտանիության ժամկետը, մսամթերքի պահման մասին առանձնակի ցուցումներ (եթե այդպիսիք կան),

ժբ) օրենքով սահմանված այլ տեղեկատվություն։

60. Սույն որոշման 59-րդ կետի դրույթները չեն տարածվում վաճառքի կետերում վերջնական սպառողին հանձնված` չփաթեթավորված մսի վրա, որը կարող է փաթեթավորվել գնորդի պահանջով կամ չափածրարվել անմիջապես վաճառքից առաջ:

61. Արգելվում են`

ա) շուկայահանված մսի և մսամթերքի, դրանց հետ շփվող նյութերի, սննդային հավելումների պիտակի վրա զետեղված տեղեկությունների փոփոխությունը,

բ) որպես սննդամթերք` պիտանիության ժամկետը լրացած մսի և մսամթերքի վերափաթեթավորումը և իրացումը,

գ) վնասված փաթեթավորմամբ ու մականշվածքով մսի և մսամթերքի, դրանց հետ շփվող նյութերի, սննդային հավելումների իրացումը:

62. Հայաստանի Հանրապետություն ներմուծվող մսի և մսամթերքի, դրանց հետ շփվող նյութերի, սննդային հավելումների մակնշումը հայերենով պետք է պարունակի տեղեկություններ, որոնց ձևերին և բովանդակությանը ներկայացվող պահանջները` ըստ առանձին տեսականու, սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը:

63. Այն դեպքում, երբ տեխնոլոգիապես անհնար է մակնշումն իրականացնել պոլիմերային, բնական թաղանթների կամ տարայի վրա, թույլատրվում է մակնշման տվյալները գրանցել մսին և մսամթերքին կցվող կամ փաթեթվածքում ներդրվող պիտակների վրա:

64. Միսը և մսամթերքը` առանձին-առանձին կամ խմբակային` ըստ տեսակների, պետք է փաթեթավորվեն այնպիսի նյութերով և միջոցներով, որոնք կապահովեն արտադրանքի պահպանվածությունն ու անվտանգությունը դրանց պահպանման, փոխադրման և իրացման ժամանակ` համաձայն սույն տեխնիկական կանոնակարգի պահանջների:

65. Տարայի, փաթեթավորող նյութերի մակերևույթը պետք է լինի հարթ, մաքուր, ամուր, հեշտ լվացվող։ Լվացումից հետո մակերևույթի վրա չպետք է առաջանան նկատելի փոփոխություններ, այն չպետք է ունենա սուր` կտրող, ծակող եզրեր:

66. Սպառողական տարան և փաթեթավորող նյութերը պետք է դիմակայեն 20 կՊա ճնշմանը, պահպանեն հերմետիկությունը, եռակցման կարերը պետք է լինեն հավասարաչափ, առանց ծակոտիների` բացառելով ջրի, օդի ներհոսքը կամ պարունակության արտահոսքը:

67. Միսը և մսամթերքը փաթեթավորող նյութերը պետք է լինեն ջերմակայուն` մինչև (95±5)0C ջերմաստիճանը, պետք է կայուն լինեն ջրի, գազերի, թթվային, հիմնային լուծույթների, լվացող-ախտահանող միջավայրերի նկատմամբ:

68. Թույլատրվում է փաթեթավորման համար օգտագործվող պոլիմերային նյութերից պատրաստված արտադրանքներն ունենան մակնիշ` «Սննդամթերքի համար» բառերը փոխարինող «Բաժակ և պատառաքաղ» նշանով կամ «Սորուն սննդամթերքի համար», կամ «Սառը սննդամթերքի համար», կամ «Տաք սննդամթերքի համար» բառերով։ Թույլատրվում է «Սննդ.» հապավումը:

69. Չի թույլատրվում փաթեթավորման համար գունավոր պոլիմերային և պլաստմասսայե արտադրանքների գունանյութերի արտազատումը:

70. Միսը և մսամթերքը փաթեթավորվում են տեխնիկական կանոնակարգերով սննդամթերքի հետ շփման համար թույլատրված պոլիմերային, բնական կամ այլ նյութերից պատրաստված թաղանթներում, տարաներում, որոնք ապահովում են մսի և մսամթերքի սպառողական տարաներում պահպանվածությունն արտադրության ժամկետից մինչև իրացումը:

71. Միսը և մսամթերքը պետք է պահել արևի ճառագայթների ուղիղ ազդեցությունից պաշտպանված, հողի մակերևույթից առնվազն 50 սմ բարձր հատակ ունեցող, չոր, մաքուր, (60±10) տոկոս օդի հարաբերական խոնավություն ունեցող փակ շենքերում, սառնարանային ջերմաստիճանում, ջեռուցման կամ սառեցնող սարքերից առնվազն 1 մ հեռավորության վրա:

72. Փաթեթավորված կամ առանց փաթեթավորման միսը և մսամթերքը փոխադրվում են հատուկ տրանսպորտային միջոցներով: Փոխադրման կանոնները հաստատում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմինը:

73. Մսի և մսամթերքի փոխադրման ժամանակ պետք է կիրառել բոլոր միջոցները` դրանց աղտոտումը բացառելու կամ ամբողջականությունն ապահովելու համար:

 

V. ՀԱՄԱՊԱՏԱՍԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ
(վերնագիրը փոփ. 25.09.14 N 1046-Ն)

74. Սույն տեխնիկական կանոնակարգի պահանջներին մսի և մսամթերքի արտադրանքների համապատասխանությունը գնահատելու համար արտադրողը, մատակարարը կամ նրա լիազոր ներկայացուցիչը պետք է ունենա Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2014 թվականի հունվարի 16-ի N 56-Ն որոշմամբ սահմանված՝ համապատասխանության հայտարարագրման սխեմաներից որևէ մեկով հավաստված համապատասխանության հայտարարագիր:

(74-րդ կետը փոփ. 16.08.07 N 933-Ն, խմբ. 25.09.14 N 1046-Ն)

75. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

76. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

77. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

78. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

79. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

80. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

81. (կետն ուժը կորցրել է 25.09.14 N 1046-Ն)

 

VI. ՉԱՓՈՒՄՆԵՐԻ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՈՒՄԸ

 

82. Մսի և մսամթերքի չափումների միասնականությունը պետք է ապահովվի «Չափումների միասնականության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով:

 

VII. ՊԵՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

83. Մսի և մսամթերքի շրջանառության գործընթացում տեխնոլոգիական, անասնաբուժասանիտարական, սանիտարահիգիենիկ կանոնների ապահովման նկատմամբ վերահսկողությունն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմինների կողմից:

84. Սույն տեխնիկական կանոնակարգի պահանջներին մսի և մսամթերքի համապատասխանության նկատմամբ պետական վերահսկողությունը պետք է իրականացվի օրենքով սահմանված կարգով:

(84-րդ կետը փոփ. 25.09.14 N 1046-Ն)

(հավելվածը փոփ., խմբ. 16.08.07 N 933-Ն, փոփ. 25.04.13 N 438-Ն, փոփ., խմբ. 25.09.14 N 1046-Ն, լրաց. 10.06.21 N 959-Ն)

 

Հայաստանի Հանրապետության
կառավարության աշխատակազմի
ղեկավար-նախարար		 Մ. Թոփուզյան