● նվազագույն աշխատանքային մասնագրեր,

● կիրառելի ստանդարտներ,

● կայանի ծավալ,

● գործարկման և փորձարկման պահանջներ,

● դիսպետչերական և գործառնական պահանջներ,

● տեխնիկական ինտերֆեյս,

● առողջապահական և անվտանգության պահանջներ,

● բնապահպանական ուղղվածություն,

● ճարտարապետական պահանջներ, և,

● թափոնների ուտիլիզացում և երկրորդային օգտագործում՝ շահագործման ժամկետի ավարտից հետո:

3.1.8. ՀՆՀ-ի համար հայտատուներից կպահանջվեն տեխնիկական և կատարողական տվյալներ, ինժեներատեխնիկական գծագրեր և այլն, որոնք կգնահատվեն ծրագրի տեխնիկական պահանջներին համապատասխանության ապահովման նպատակով:

3.1.9. Ինչ վերաբերում է ծրագրին, ապա հաղթող ճանաչված հայտատուն պատասխանատու կլինի շինարարության և շահագործման համար անհրաժեշտ բոլոր թույլտվությունների և համաձայնությունների ձեռք բերման համար: ԱՆԻՖ-ը լիակատար աջակցություն կցուցաբերի հաղթող ճանաչված հայտատուին անհրաժեշտ թույլտվությունների և համաձայնությունների ձեռք բերման գործում։

3.2. Ծրագրի նախագծման և ֆինանսավորման ընդհանուր նկարագրություն

3.2.1. Ծրագիրը կմշակվի «Նախագծում, ֆինանսավորում, կառուցում, տնօրինում և շահագործում» (DFBOO) սկզբունքով, հատուկ նշանակության մեկ Ընկերության կողմից (Ծրագրի ընկերություն), որը հանդիսանալու է հաղթող ճանաչված հայտատուի (85% բաժնեմասնակցություն) և «Հայաստանի Պետական Հետաքրքրությունների ֆոնդ» ՓԲԸ-ի (ԱՆԻՖ) (15% բաժնեմասնակցություն) համատեղ բաժնեմասնակցությամբ ընկերություն: Ծրագրի իրականացման ընկերության համար կառավարության որևէ մարմնի կողմից ներդրում չի իրականացվի։ Ի լրումն Ծրագրի ընկերության գործընկերների ֆինանսավորմանը՝ Հիմնադրամն ակնկալում է, որ Ծրագիրը կֆինանսավորվի կամ սեփական միջոցների կամ առևտրային վարկի ֆինանսավորման միջոցով՝ առանց հետադարձ պահանջի իրավունքի։

3.2.2. Ակնկալվում է, որ Ծրագրի Կոմերցիոն Շահագործման ամսաթվին հնարավոր կլինի հասնել 2023թ-ի չորրորդ եռամսյակում։ ՀԾԿՀ կողմից էլեկտրական էներգիայի սակագնի սահմանման վերաբերյալ առաջին որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո Ծրագրի ընկերությունը արտադրված ողջ էներգիան 20 տարի ժամկետով էլեկտրաէներգիայի գնման համաձայնագրի (ԷԳՀ) շրջանակներում կմատակարարի էլեկտրաէներգիայի բաշխման մասնավոր ընկերությանը՝ «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ՓԲԸ-ին։ Ծրագրի համաձայնագրերը կարող են նաև ներառել Կառավարության աջակցության համաձայնագիրը և այլ համաձայնագրերը, որոնց շրջանակը և դրույթները կսահմանվեն սահմանված կարգով։ Ծրագրի համաձայնագրերի վերջնական տարբերակները կներկայացվեն նախաորակավորված հայտատուներին՝ ՀՆՀ-ի շրջանակներում։

3.3. Հողի իրավունքի համաձայնագիր

3.3.1. Ծրագրի իրականացման համար անհրաժեշտ 520 հա հողատարածքը սեփականության իրավունքով անհատույց կտրամադրվի ԱՆԻՖ-ին՝ վերջինիս և համապատասխան պետական մարմնի / համայնքի միջև կնքված հողահատկացման պայմանագրերի հիման վրա: Նշված հողատարածքը ԱՆԻՖ-ին տրամադրելուց առաջ իրականացվելու է հողի նպատակային նշանակության փոփոխություն և տարածքի չափագրում WGS-84 (ArmREF02) ազգային գեոդեզիական կոորդինատային համակարգում: ԱՆԻՖ-ը հողատարածքի օգտագործման իրավունքն անվճար հիմունքներով տրամադրելու է Ծրագրի ընկերությանը:

3.4. Ծրագրի Ընկերության ստեղծման մասին պայմանագիր

3.4.1. Հաղթող ճանաչված հայտատուն Ծրագրի ընկերության ստեղծման մասին պայմանագիր (ՍՊ) կկնքի ԱՆԻՖ-ի հետ՝ համաձայն սույն ՆՈՀ-ի Հավելված 7-ով սահմանված դրույթների:

4. Հավանական հայտատուի կազմը, մասնակցության սահմանափակումը և արժեքը

4.1. Հաշվի առնելով ծրագրի ներուժը՝ չափազանց կարևոր է, որ հավանական հայտատուն ցուցադրի հաջող միջազգային փորձը, որը ձեռք է բերել երկրից դուրս էլեկտրակայանների կառուցման ընթացքում։

4.2. Հավանական հայտատուն կարող է լինել ընկերություն, ֆիրմա, կորպորատիվ մարմին (corporate body) կամ իրավաբանական այլ անձ կամ կոնսորցիում («Կոնսորցիում»), որը կազմված կլինի երկու կամ ավելի անդամներից (յուրաքանչյուրը՝ «Կոնսորցիումի անդամ»), որոնք միշտ պետք է հետևեն սույն փաստաթղթի պահանջներին: Հավանական հայտատուն, կամ եթե հավանական հայտատուն կոնսորցիում է, ապա կոնսորցիումի յուրաքանչյուր անդամ պետք է լինի պատշաճ կերպով հիմնադրված առևտրային կազմակերպություն, որը գոյություն ունի և գրանցված է իր գրանցման երկրի օրենսդրությանը համապատասխան:

4.3. Հավանական հայտատուները պետք է ի նկատի ունենան, որ Կոնսորցիումի համար չկա որպես Կոնսորցիումի անդամ Օրիգինալ սարքավորման արտադրողին (ՕՍԱ) ներգրավելու պահանջ: Փոխարենը, յուրաքանչյուր նախաորակավորված հայտատուի թույլ կտան (որպես Առաջարկի մի մաս) թվել մի շարք Օրիգինալ սարքավորման արտադրողների (ՕՍԱ), որպես խոշոր բաղկացուցիչ մասերի մատակարարների, որոնք ի վերջո կիրականացնեն Ծրագիրը այն դեպքում, եթե Նախաորակավորված հայտատուն հաղթող ճանաչվի։

4.4. Կազմակերպությունը, որը համարվում է Շ&Պ հավանական կապալառու կամ ԷԳՊ կապալառու, կարող է պայմանագրային գործունեություն ծավալել միայն մի քանի հավանական հայտատուների հետ, և այդ դեպքում այն չի դիտվի որպես հավանական հայտատուի մաս: Այնուամենայնիվ, եթե Շ&Պ կապալառուն և/կամ ԷԳՊ կապալառուն նույնպես անմիջականորեն մասնակցում են որպես հավանական հայտատու, ապա այն կարող է մասնակցել միայն Շ&Պ կամ ԷԳՊ-ի պայմանագրում մեկից ավելի հավանական հայտատուների հետ՝ Հիմնադրամից գրավոր հավանություն ստանալուց հետո` նախքան նախաորակավորման ձևի ներկայացնելը:

4.5. Նպատակն այն է, որ Հավանական հայտատուները կարողանան ապահովել մրցակցությունը մի շարք ՕՍԱ-ների շրջանում, միևնույն ժամանակ թույլ տալով ՕՍԱ-ներին՝ ճկունություն ցուցաբերել և իրենց արտադրանքն առաջարկել մի շարք Նախաորակավորված հայտատուների։ Խորհուրդ է տրվում, որպեսզի հավանական ցանկացած հայտատու, ով նախատեսում է Կոնսորցիում ձևավորել, որը չի ներառում ՕՍԱ, ապահովի համապատասխանությունը Հավելված 2-ում ներկայացվող տեխնիկական պահանջներին։

4.6. Յուրաքանչյուր կոնսորցիում պետք է նշանակի և լիազորի կոնսորցիումի գլխավոր անդամ (Կոնսորցիումի գլխավոր անդամ), որը կհամապատասխանի հետևյալ պահանջներին, որոնք ի վերջո Ծրագրի համաձայնագրերի միջոցով կկիրառվեն Ծրագրի նկատմամբ.

A. Ծրագրային համաձայնագրերի ստորագրման օրը և ԿՇԱ-ին հաջորդիվ երկու տարիների համար՝

i. Կոնսորցիումի գլխավոր անդամը պետք է (դրանց միջև) ունենա Ծրագրի ընկերությունում կառավարող բաժնեմասնակցություն, իսկ այս նկատառումներից ելնելով՝ կառավարող բաժնեմասնակցությունը կազմված կլինի հետևյալից՝

a. Ծրագրի ընկերության կանոնադրական կապիտալի 50%-ից ավելիի՝ ուղղակի կամ անուղղակի տիրապետում,

b. Տնօրենների խորհրդի (և համանման այլ խորհրդի) մեծամասնությանն ընտրելու իրավասություն կամ Վաճառողի կառավարումը և քաղաքականություններն ուղղակի կամ անուղղակի կերպով մեկ այլ կերպ ուղղորդելու իրավասություն, և

c. Պայմանագրային կամ այնպիսի այլ հարաբերությունների բացակայություն, որոնց նպատակն է երրորդ կողմին փոխանցել, հանձնարարել կամ պատվիրակել վերոնշյալ (ա) և (b) կետերում նկարագրվող բենեֆիցիարի իրավունքը:

B. Կոնսորցիումի գլխավոր անդամը լիազորված կլինի ներկայացնել և անչեղարկելիորեն միավորել կոնսորցիումի բոլոր անդամներին նախաորակավորման և հայտատուների ընտրության և Ծրագրի շնորհման գործընթացի («Գործընթաց») հետ կապված բոլոր դեպքերում՝ ներառյալ, սակայն չսահմանափակվելով Կոնսորցիումի անունից Նախաորակավորման հայտի ներկայացմամբ:

4.7. Որևէ իրավաբանական անձ կամ այլ անձ չեն կարող մասնակցել կամ ուղղակի կամ անուղղակի կերպով ներգրավվել (այդ թվում նաև փոխկապակցված կողմի միջոցով) մեկից ավելի Նախաորակավորման հայտի շրջանակներում, պայմանով, որ այս պահանջն ինքնին չի արգելում ցանկացած ՕՍԱ-ի կամ կապալառուի՝ մի քանի Նախաորակավորված հայտատուների սարքավորումներ կամ ծառայություններ առաջարկելուց:

4.8. Հավանական հայտատուների կազմը (այդ թվում նաև ցանկացած Կոնսորցիումի կառուցվածքը) պետք է ֆիքսվի, որը կգործի Նախաորակավորման հայտերը ներկայացնելու վերջնաժամկետից: Առանց Հիմնադրամի գրավոր համաձայնության չի թույլատրվի փոփոխել կազմը (կամ նման կառուցվածքը), այդ թվում նաև գործընկերային հարաբերությունները, քանի դեռ չի ստորագրվել և հետո հատուկ չի նախատեսվում Ծրագրային համաձայնագրում:

4.9. Յուրաքանչյուր Հավանական հայտատու պետք է հոգա Նախաորակավորման հայտերի պատրաստման և ներկայացման հետ կապված բոլոր ծախսերը՝ ներառյալ, սակայն չսահմանափակվելով Հավանական հայտատուի կողմից այն հարցերի պատասխանների կամ բացատրությունների տրամադրման Հիմնադրամի խնդրագրերին ի պատասխան Հավանական հայտատուի պատասխանների պատրաստման հետ կապված ծախսերով։

5. Նախաորակավորման հայտ

5.1. Ներածություն

5.1.1. Նախաորակավորման յուրաքանչյուր հայտ և վերջինիս առնչվող ողջ հաղորդակցությունը և փաստաթղթերը պետք է ներկայացվեն Հավելված 3-ում սահմանված լեզվով: Նման լեզվով չներկայացվող ցանկացած նյութ բոլոր դեպքերում հաշվի չի առնվի:

5.1.2. Նախաորակավորման յուրաքանչյուր հայտ կազմված կլինի հետևյալ փաստաթղթերից.

a. Մաս I - ապացույց առ այն, որ համապատասխան Հավանական հայտատուն բավարարում է Տեխնիկական չափորոշիչներից առնվազն մեկին (տե՛ս Բաժին 5.2-ը):

b. Մաս II - ապացույց առ այն, որ համապատասխան Հավանական հայտատուն բավարարում է համապատասխան ֆինանսական չափորոշչին (տե՛ս Բաժին 5.3-ը):

c. Մաս III - ապացույցներ առ այն, որ Հավանական հայտատուն բավարարում է բոլոր իրավական չափորոշիչներին (տե՛ս Բաժին 5.4-ը) և

d. Մաս IV - նախաորակավորման ձևը և այլ փաստաթղթերը կամ տեղեկատվությունը (տե՛ս Բաժին 5.5-ը):

5.1.3. Նախաորակավորման ոչ մի հայտ չպետք է ներառի գներ և գնասանդղակ կամ ցանկացած այլ հղում Ծրագրին առնչվող դրույքաչափերին և գներին: Նախաորակավորման ցանկացած հայտ, որը պարունակում է գնի մասին նման տեղեկատվություն, կչեղարկվի և համապատասխան Հավանական հայտատուները կորակազրկվեն:

5.1.4. Բաժին 5.1.3-ի համաձայն, Հավանական հայտատուն ազատ է լրացուցիչ նյութեր ներառել (այդ թվում նաև ընկերության բրոշյուրները և այլ նախապես տպված գրականություն) իր Նախաորակավորման հայտում, այն դեպքում, եթե դրանք առանձին են կարվում վերոնշյալ Բաժին I-ից և IV-ից: Այնուամենայնիվ, Հիմնադրամը որևէ պարտավորություն չի կրում նման նյութերը քննության առնելու և Հավանական հայտատուի նախաորակավորման հայտի գնահատման շրջանակներում դիտարկելու համար: Հավանական յուրաքանչյուր հայտատու պետք է ապահովի, որպեսզի իր որակավորման հետ կապված ողջ տեղեկատվությունը ներկայացվի Մաս I - IV-ում:

5.2. Տեխնիկական որակավորում

5.2.1. Հավանական հայտատուներից կպահանջվի ներկայացնել առնվազն նախագծման, կառուցման և շահագործման հետևյալ փորձ (Տեխնիկական չափորոշիչ) և հավաստում ներկայացնել Բաժին 5.2.3-ի համաձայն:

5.2.2. Վերոնշյալ տեխնիկական չափորոշչին համապատասխանող ճանաչվելու համար անհրաժեշտ կլինի, որպեսզի էլեկտրակայանը բավարարի ստորև բերված պահանջները.

A. Հավանական հայտատուն կամ Կոնսորցիումի դեպքում՝ Կոնսորցիումի գլխավոր անդամը պետք է ներկայացնի համապատասխան փորձ.

i. ցանցին միացված մեկ կամ մի քանի արևային ֆոտովոլտային էլեկտրակայաններ, որոնք աշխատում են աշխարհի ցանկացած կետում ՝ նվազագույնը 200 ՄՎտ գումարային հզորությամբ, կամ

ii. ցանցին միացված մեկ կամ վերականգնվող տեխնոլոգիաների վրա աշխատող մի քանի էլեկտրակայաններ, որոնք հիմնված են աշխարհի ցանկացած կետում նվազագույնը 400 ՄՎտ կուտակային հզորությամբ:

B. Բոլոր դեպքերում, համապատասխան փորձը պետք է ներկայացվի կորպորատիվ մակարդակում, այլ ոչ թե Կոնսորցիումի գլխավոր անդամի կողմից ներգրավված մեկ կամ մեկից ավելի անհատների մակարդակում:

C. Հավանական հայտատուին կամ Կոնսորցիումի գլխավոր անդամին պետք է ուղղակի կամ անուղղակի կերպով պատկանի համապատասխան էլեկտրակայանի/-ների բաժնեմասերի 25%-ը կամ ավելի մեծ տոկոսը ֆինանսական փակման, շինարարության կամ կոմերցիոն շահագործման առնվազն երկու տարվա համար:

D. Հիմնադրամի կողմից գրավոր պահանջ ներկայացնելուց հետո 10 օրվա ընթացքում պետք է ներկայացնել ապացույց առ այն, որ նշված էլեկտրակայաններից յուրաքանչյուրի տարեկան միջին բեռնվածությունը կազմում է 95%: Տարեկան միջին բեռնվածությունը կհաշվարկվի՝ հիմնվելով այն ժամանակաշրջանի վրա, երբ տվյալ էլեկտրակայանը կարողացել է էլեկտրաէներգիա արտադրել կարգաբերման դեպքում, սակայն կբացառի պարապուրդի/դադարի բոլոր շրջանները, անկախ այն բանից, թե պլանավորվա՞ծ է, թե՞ ո՛չ: Էլեկտրակայանների տարեկան միջին բեռնվածությունը պետք է չափել կոմերցիոն շահագործման օրվանից սկսած վեց ամիս հետո սկսելով:

5.2.3. Յուրաքանչյուր էլեկտրակայանի համար որպես Տեխնիկական չափորոշչին համապատասխանության հավաստիք Հավանական հայտատուն պետք է տրամադրի.

A. Հստակ հայտարարություն այն մասին, թե փորձը որ Տեխնիկական չափորոշչին է վերաբերում՝ հետևյալ տեղեկատվությամբ. (i) անուն, (ii) վայր, (iii) նկարագրություն, այդ թվում նաև արտադրելու կարողությունը, (iv) կոմերցիոն վաճառքի օրը, (v) Հավանական հայտատուի/ կոնսորցիումի գլխավոր անդամի(-ների) դերը, (vi) միջին հասանելիությունը, ինչպես սահմանվում է 5.2.2 D կետում և (vii) համապատասխան կայանում բաժնեմասերի ուղղակի կամ անուղղակի սեփականությունը, և

B. Ճշգրտելի ապացույց4, որով հաստատվում է վերոնշյալ (Ա) կետի շրջանակներում պահանջվող տեղեկատվությունը:

5.3. Ֆինանսական որակավորում

5.3.1. Հավանական հայտատուից կպահանջվի բավարարել նախաորակավորման հետևյալ երկու ֆինանսական չափորոշիչներից մեկը (յուրաքանչյուրը՝ Ֆինանսական չափորոշիչ) և ներկայացնել Բաժին 5.3.3-ում նկարագրվող փաստաթղթերը։

A. Եթե Հավանական հայտատուն կազմված է մեկ ընկերությունից, ապա նման ընկերության.

(i) զուտ ակտիվների պետք է կազմի առնվազն 100 մլն ԱՄՆ դոլար կամ համարժեք գումար, և

(ii) զուտ ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների հարաբերակցությունը պետք է լինի առնվազն 20%։

B. Եթե Հավանական հայտատուն Կոնսորցիում է հանդիսանում, ապա

Կոնսորցիումի գլխավոր անդամի զուտ ակտիվները պետք է կազմի առնվազն 100 մլն ԱՄՆ դոլար կամ համարժեք գումար, կամ զուտ ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների հարաբերակցությունը պետք է կազմի առնվազն 20%,

Վերոնշյալ դեպքերից յուրաքանչյուրի համար վերջին երկու ամբողջական ֆինանսական տարիների վերջի դրությամբ, որի համար առկա են աուդիտի ենթարկված ֆինանսական հաշվետվությունները, հարկ է ցույց տալ համապատասխանությունը պահանջներին, նախքան սույն ՆՈՀ-ին պատասխանելու վերջնաժամկետը։

C. Ցանկացած Հավանական հայտատու, ով ի վիճակի չէ բավարարել համապատասխան ֆինանսական չափորոշիչները՝ Կոնսորցիումի գլխավոր անդամի հետ կապված հանգամանքներից ելնելով, ապա պետք է այնուամենայնիվ համարվի Ֆինանսական չափորոշիչները բավարարած հետևյալ դեպքերում.

(i) Եթե կոնսորցիումի գլխավոր անդամը չի բավարարում ակտիվների զուտ արժեքի և ընդհանուր ակտիվների հարաբերակցության ապահովման պահանջը, ապա կոնսորցիումի գլխավոր անդամը պետք է այնուամենայնիվ, համարվի նման քննությունը բավարարած.

a. Եթե վերջինիս ակտիվների զուտ արժեքը կազմում է առնվազն 500 մլն ԱՄՆ դոլար և ակտիվների զուտ արժեքի և ընդհանուր ակտիվների հարաբերակցությունը կազմում է առնվազն 10%, կամ

b. Վերջինիս Նախաորակավորման հայտը ներառում է մի նամակ վերջինիս գլխավոր ֆինանսիստից կամ համարժեք պաշտոնատար անձից՝ նման Ծրագրի համար կոնսորցիումի ղեկավարի ֆինանսական պարտավորություններին աջակցելու նպատակով, ում (i) ուղղակի կամ անուղղակի կերպով պատկանում է Հիմնական հովանավորի բաժնեմասերի առնվազն 75%-ը, (ii) որն ունի S&P/Moody’s/Fitch-ի կողմից տրված ներդրումային կարգի վարկային վարկանիշ արտարժույթով, և (iii) որը վերջին ամբողջական ֆինանսական տարիների ընթացքում ինքն ապահովել է համապատասխանությունը ֆինանսական չափորոշիչներին, որի համար առկա են աուդիտի ենթարկված ֆինանսական հաշվետվությունները Նախաորակավորման հայտի ներկայացման վերջնաժամկետի դրությամբ։

(ii) Այն դեպքերում, երբ համապատասխան Կոնսորցիումի գլխավոր անդամի ֆինանսական հանգամանքները պայմանավորված են նրանով, որ կոնսորցիումի գլխավոր անդամի սեփականատերը հանդիսանում է ներդրումային ֆոնդ և արդյունքում, չի կարողանում բավարարել մեկ կամ մեկից ավելի Ֆինանսական չափորոշիչներին (ակտիվների զուտ արժեքի և ակտիվների զուտ արժեքի և ընդհանուր ակտիվների հարաբերակցության), այն այնուամենայնիվ, պետք է համարվի որպես համապատասխան չափորոշիչները բավարարած, եթե Նախաորակավորման համապատասխան հայտը ներառում է.

a. Մեկ կամ մեկից ավելի, սահմանափակ թվով գործընկերներից կամ այլ ներդրողներից ստացված, Հիմնադրամի համար բավարար կերպով անչեղարկելի պարտավորությունների՝ պատշաճ կերպով հավաստված պատճենները առնվազն 300 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով Նախաորակավորման հայտի ներկայացման վերջնաժամկետին նախորդող երկու շաբաթների ընթացքում։

b. Նամակ գլխավոր ֆինանսիստից, Ներդրումների գծով գլխավոր մասնագետից կամ նման հիմնադրամի/միջոցների համարժեք ղեկավարից՝

(1) հավաստելով, առնվազն 75 մլն ԱՄՆ դոլարի (կամ համարժեք գումարի) առկայություն նշված ամսաթվի դրությամբ,

(2) պարտավորվելով Հիմնադրամին տեղեկացնել այդ միջոցներն այլ նպատակով տեղաբաշխվելու դեպքում։

(3) Ընդունելով, որ Հավանական հայտատուին կներկայացվեն հետևյալ լրացուցիչ պահանջները՝

● որպես նախաորակավորման հայտատու, ներկայացնել լրացուցիչ պահանջ ՀՆՀ-ի շրջանակներում որպես ցանկացած վերջնական առաջարկի մաս Standard & Poor 's, Moody' s Investors Service կամ Fitch Ratings Limited վարկանշային ծառայություններում Արտարժութային միջազգային երկարաժամկետ վարկային ունեցող անձի կողմից առնվազն A-, A3 կամ A - ի չափով երաշխիքի կամ ակրեդիտիվի տրամադրում համապատասխանաբար 75 մլն ԱՄՆ դոլարից ոչ պակաս գումարի չափով,

● եթե ի վերջո, շնորհվել է Ծրագիրը, ապա Ծրագրի համաձայնագրերով նախատեսված է լրացուցիչ պայման, որ այդպիսի միջոցների կառավարիչը պետք է պահպանի համապատասխան կոնսորցիումի գլխավոր անդամի բաժնետոմսերի վերահսկիչ փաթեթը մինչև Կոմերցիոն շահագործման ամսաթվի երկրորդ տարին, ինչպես սահմանված է ԷԳՀ-ում:

(4) Հավաստելով, որ նախօրոք յուրաքանչյուր մեգավատտի համար մի կողմ կդրվի առնվազն 1.2 մլն ԱՄՆ դոլար կազմող գումար, և

(5) Պարտավորվելով Հիմնադրամին տեղեկացնել այդ միջոցներն այլ նպատակով տեղաբաշխվելու դեպքում:

5.3.2. Սույն Բաժին 5-ի համար

a. Ակտիվների զուտ արժեքը կհաշվարկվի հետևյալ կերպ. Բաժանորդագրված և վճարված կապիտալ՝ գումարած պահուստները՝ հանած վերագնահատման պահուստները՝ հանած դուրս չգրված այլ ծախսերը։

b. Ընդհանուր ակտիվները պետք է ստացվեն համապատասխան ֆինանսական տարիների համար աուդիտի ենթարկված ֆինանսական հաշվետվություններից:

5.3.3. Հավանական հայտատուն պետք է իր կամ եթե Հավանական Հայտատուն Կոնսորցիում է, կոնսորցիումի գլխավոր անդամի համար տրամադրի՝

a. Աուդիտի ենթարկված ֆինանսական հաշվետվությունները, որոնք պետք է հավուր պատշաճի հավաստված լինեն հավաստագրված հաշվապահի կողմից, վերջին երեք ամբողջական ֆինանսական տարիների համար, որոնց համար առկա են նման հաշվետվությունները՝ յուրաքանչյուր դեպքում ներառելով համախմբված հաշվեկշիռը, Ֆինանսական արդյունքի, դրամական միջոցների հոսքի մասին հաշվետվությունները և հաշվետվություններին կից ծանոթագրությունները, և

b. զուտ ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների քայլ առ քայլ հաշվարկը (այդ թվում նաև, երբ կետ (a) -ի համաձայն ներկայացվող, աուդիտ անցած ֆինանսական հաշվետվությունները հստակ կերպով չեն վերաբերում հաշվապահական հաշվառման հասկացություններին, որոնք տրվում են զուտ ակտիվների և ընդհանուր ակտիվների սահմանումներում, համապատասխան լրացուցիչ փաստաթղթերը, բացատրագիրը և/կամ նման աուդիտի ենթարկված ֆինանսական հաշվետվություններին խաչաձև հղումներ, որը կարող է տեղին համարել):

5.4. Իրավական որակավորում

5.4.1. ՆՈՀ-ի նպատակներից ելնելով՝ Համապատասխան անձ նշանակում է.

a. ցանկացած ընկերություն, որը ֆինանսավորում է, ներդնում, զարգացնում, շահագործում կամ աջակցում է անկախ էներգետիկ ծրագրերը, որը ղեկավարում, ղեկավարվում է նման անձի կողմից ընդհանուր վերահսկման շրջանակներում,

b. Կետ (ա)-ում հղվող նման անձի կամ ցանկացած ընկերության ցանկացած տնօրեն, թոփ մենեջեր կամ մենեջեր,

c. Ցանկացած խորհրդատու, գործակալ կամ ներկայացուցիչ, ով աջակցում է նման անձին Ծրագրի հետ կապված գործընթացի կապակցությամբ, և

d. Բաժնեմասային կապիտալի առնվազն 5%-ի նկատմամբ սեփականության իրավունք ունեցող կամ նման անձի սեփականության իրավունք ունեցող ցանկացած անձ (ինչ կերպով որ եղել է)։

5.4.2. Չբացառելով Բաժին 5.2 և 5.3-ը, որպես Նախաորակավորված հայտատու հայտարարելու նպատակով Հավանական հայտատուն, կամ երբ Հավանական հայտատուն հանդիսանում է Կոնսորցիում, Կոնսորցիումի յուրաքանչյուր անդամից կպահանջվի բավարարել իրավական նախաորակավորման հետևյալ չափորոշիչները (յուրաքանչյուրը Իրավական չափորոշիչ) և ներկայացնել Բաժին 5.4.3-ում նկարագրվող փաստաթղթերը։

a. Վերջինս և բոլոր Համապատասխան անձինք սնանկ կամ կամավոր կամ հարկադրաբար լուծարման գործընթացում չեն գտնվում կամ վերջիններիս գործերը դատարանում կամ դատական մարմնի աշխատակցի կողմից չեն կարգավորվում, վերջիններիս բիզնես գործընթացները չեն կասեցվել, վերջիններիս բիզնես գործունեությունները չեն կասեցվել կամ դատական գործ չի հարուցվել և խելամիտ կերպով ակնկալում են կատարել ֆինանսական բոլոր պարտավորությունները այդպիսիք առաջանալու դեպքում։

b. Ո՛չ այն և ո՛չ էլ ցանկացած Համապատասխան անձ չի մեղադրվել խարդախության, կոռուպցիայի, գաղտնի համաձայնության կամ փողերի լվացման կամ քրեորեն պատժելի արարքի համար, որը ներառում է անազնվությունը, ֆիզիկական բռնությունը կամ մարդու կյանքին հասցված վնասը կամ ցանկացած քրեորեն պատժելի արարք, որը վերաբերում է մասնագիտական գործունեությանը՝ գնումների գործընթացը սկսելուց անց հինգ տարի ժամկետում, և ոչ էլ հանդիսանում է վստահության կամ մշտական մեղադրանքների առարկա, քննության է առնվում ուսումնասիրվող քրեորեն պատժելի գործողությունների մասով։

c. Այն տեղյակ չէ շահերի որևէ բախման և շահերի պոտենցիալ բախման մասին, որոնք առաջանում են առկա պայմանագրերի կամ հարաբերությունների առնչությամբ, որոնք կարող են ազդել Գնորդի (կիրառելի լինելու դեպքում) Ծրագրում հավանական ներգրավման վրա (այլ, քան մատակարարման կամ ծառայությունների մատուցման համաձայնագրերը Կոնսորցիումի անդամների կորպորատիվ խմբի անդամների շրջանում սովորական գործունեության ընթացքում)։

d. Ո՛չ այն, ո՛չ էլ Համապատասխան անձը չունեն որևէ հարկային պարտավորություն, չմարված սոցիալական ապահովության վճարներ կամ պարտավորություններ՝ ցանկացած դատարանի որոշման կամ դատական գործի համաձայն՝ սույն հրավերին նախորդող երեք տարիների ընթացքում, այնքանով, որքանով վերջինս հարմար հաշվապահական ձևակերպում է նախատեսել՝ հաշվապահական հաշվառման կիրառելի կանոնակարգերի համաձայն նման պարտավորությունները ձևակերպելու նպատակով։

e. Ո՛չ այն, ո՛չ էլ որևէ Համապատասխան անձ նախկինում չի հեռացվել մրցույթից կամ Հայաստանի Հանրապետությունում պետական գնումների գործընթացից։

f. Ո՛չ այն , ո՛չ էլ որևէ համապատասխան անձ չի ունեցել կոնցեսիա/ զիջումներ կամ ԷԳՀ-ի դադարեցում, որը կարելի է վերագրել կոնցեսիոների իր պարտավորությունների չկատարման հետ կոնցեսիայի դեպքում կամ էլեկրաէներգիայի վաճառքի հետ ԷԳՀ-ի դեպքում:

g. Ո՛չ այն և ո՛չ էլ Համապատասխան անձը

(i) ներառված չէ բազմակողմ զարգացման ցանկացած բանկի պատժամիջոցների կիրառման համար ցուցակում, որը կողմ է հանդիսանում 2010թ-ի ապրիլի 9-ով թվագրված Գործունեության դադարեցման մասին որոշման համատեղ իրականացման համաձայնագրի (www.crossdebarment.org):

(ii) վերջինս ներառված է ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի կամ վերջինիս որևէ կոմիտեի՝ պատժամիջոցների կիրառման ցանկացած ցանկում կամ պատժամիջոցների կիրառման ճանաչված միջազգային այլ ցանկում, և

h. Ո՛չ այն և ո՛չ էլ ցանկացած Համապատասխան անձ գործառնություններ և տրանզակցիաներ չի իրականացնում (ուղղակիորեն կամ ցանկացած դուստր ձեռնարկության միջոցով) կամ այնպիսի տրանզակցիաներ չի իրականացնում, որոնք չեն համապատասխանում ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի կամ վերջինիս կոմիտեների կողմից հաստատված պատժամիջոցներին կամ Հայաստանի Հանրապետության կողմից հայտարարված ազգային պատժամիջոցներին։

i. Ո՛չ այն և ո՛չ էլ ցանկացած Համապատասխան անձ զրկվել կամ կասեցվել է մասնակցելու հանրային գնումների մրցույթների իրենց երկրներում:

5.4.3. Հավանական հայտատուն կամ եթե հավանական հայտատուն հանդիսանում է Կոնսորցիում, Կոնսորցիումի յուրաքանչյուր անդամ պետք է ի լրումն այլոց, տրամադրի հետևյալը.

a. Հավելված 4-ում ներկայացվող ձևով հավաստող նամակ,

b. կազմակերպչական համապարփակ կառուցվածքը, որտեղ կներկայացվի շարադրանք, որը կնկարագրի վերջինիս սեփականատիրության ձևը, մինչև սեփականության վերջին օղակը՝ սեփականությունը անհատների կողմից, գրելով բոլոր իրավաբանական և ֆիզիկական անձանց անունները (կազմակերպչական կառուցվածքի ցանկացած մակարդակում), որոնց համախառն բենեֆիցիարի վերջնական իրավունքը կկազմի առնվազն 5%։

c. արդի համարվող հիմնադիր փաստաթղթերի հավաստագրված պատճենները (օրինակ՝ գրանցման վկայական, իրավաբանական անձանց պետական գրանցում, կանոնադրություն և այլն), և

d. լիազորագիր՝ հիմնականում Հավելված 5-ում ներկայացվող ձևով, որով անձը (-ինք) կլիազորվեն ստորագրել և ներկայացնել Նախաորակավորման հայտը Հավանական հայտատուի անունից։

e. պաշտոնական հաստատող նամակ, որ հավանական հայտատուն կամ որևէ Կոնսորցիումի անդամներ (եթե հավանական հայտատուն հանդիսանում է Կոնսորցիում) չեն զրկվել կամ կասեցվել մասնակցելու պետական գնումների մրցույթներից համապատասխանաբար իրենց երկրներում:

5.5. Նախաորակավորման ձև և հայտի ներկայացման վճար

5.5.1. Յուրաքանչյուր Հավանական հայտատու պետք է նախաորակավորման ձևը ներկայացնի կից բերվող Հավելված 6-ում (Նախաորակավորման ձև) ներկայացվող ձևով։

5.5.2. Յուրաքանչյուր Հավանական հայտատու պետք է տրամադրի հավաստում առ այն, որ Հիմնադրամին վճարվել է մասնակցության վճարը (ՆՈՀ մասնակցության վճար), որը սահմանվում է Հավելված 3-ում, այդ հավելվածում ներկայացվող բանկային հաշվին՝ հետևյալ տվյալներով. (ա) Հավանական հայտատուի անունը, (բ) ՆՈՀ մասնակցության վճարի վճարման օրը և (գ) անունը, էլ. փոստի հասցեն և կոնտակտային անձի հեռախոսի համարները ՆՈՀ-ի մասնակցության վճարի վճարման մասին հարցում կատարելու համար։

6. Գործընթաց և ժամանակացույց

6.1. Պարզաբանումներ

Հավանական ցանկացած հայտատու կարող է պահանջել ցանկացած պարզաբանում Նախաորակավորման սույն հրավերի ցանկացած մասի առնչությամբ, կամ այստեղ ներկայացվող ցանկացած պահանջի առնչությամբ, կարող են գրավոր կերպով ծանուցել Հիմնադրամին Հավելված 3-ում մատնանշվող էլեկտրոնային փոստի հասցեով՝ Գնահատված ժամանակացույցում նման հայտերը ներկայացնելու համար սահմանված վերջնաժամկետից առաջ (ինչպես սահմանվում է ստորև) ։ Այնքանով, որքանով Հիմնադրամը պատասխանում է նման ցանկացած հայտի (և վերջինս այդպես վարվելու պարտավորություն չունի), վերջինս նման պատասխանը/-ները կուղարկի Հավանական բոլոր հայտատուներին մեկ կամ մեկից ավելի խմբերով և սկզբնական պարզաբանման հայտի/-երի աղբյուրն առանց բացահայտելու։

6.2. Գնահատված ժամանակացույց

6.2.1. Ստորև ներկայացվում է գնահատված ժամանակացույցը

6.2.2. Գնահատված ժամանակացույցը ներկայացվում է միմիայն կողմնորոշելու նպատակով, իսկ Հիմնադրամը որևէ պատասխանատվություն չի կրի վերջինիս համար։ Հիմնադրամը, ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության համաձայնությամբ, կարող է իր հայեցողությամբ ցանկացած ժամանակ վերանայել Գնահատված ժամանակացույցը (և Բաժին 6.2.1-ի ցանկացած այլ տեղեկատվություն) պայմանով, որ որևէ դեպքում նման փոփոխությունը չի հանգեցնի Նախաորակավորման համար հայտի ներկայացման վերջնաժամկետի կրճատման։ Նման փոփոխություն կատարելուց հետո գործնականում հնարավորության դեպքում Հիմնադրամը Հավանական հայտատուներին կծանուցի նման փոփոխությունների մասին (հենց որ սույն ՆՈՀ-ում ժամանակի և վերջնաժամկետների համար կատարվող բոլոր հղումները համարվեն համապատասխանաբար փոփոխված)։

6.3. Նախաորակավորման հայտերի ներկայացման ձևաչափ, ստորագրում և ներկայացում

6.3.1. Նախաորակավորման հայտը, PDF ձևաչափով (բաժանված առանձին ֆայլերի՝ I - IV բաժիններից յուրաքանչյուրի համար, ինչպես նկարագրվում է Բաժին 5.1.2-ում) անհրաժեշտ է ներկայացնել էլեկտրոնային ձևով zaruhi.gharagyozyan@r2e2.am, Res/mailto:r2e2fund@gmail.com հասցեով մինչև 2020 թ. հուլիսի 1-ը, ժամը 17:00-ը հետևյալ բովանդակությամբ՝ 200 ՄՎտ Այգ-1 Արևային ՖՎ Ծրագիր- Նախաորակավորման հրավեր: Նախաորակավորման հայտի էլեկտրոնային տարբերակը ներկայացնելուց հետո յուրաքանչյուր հավանական հայտատու պետք է պատրաստի և ներկայացնի Նախաորակավորման հայտի մեկ բնօրինակը և համապատասխան քանակով պատճենները՝ Հավելված 3-ում սահմանվածի համաձայն՝ USB կրիչի հետ միասին (ամեն դեպքում գաղտնաբառով պաշտպանված, որով կխուսափեն փաստաթղթի փոփոխումից), որը կպարունակի Նախաորակավորման հայտի բնօրինակի սկանավորված, PDF ձևաչափով ամբողջական պատճենը (բաժանված առանձին ֆայլերի՝ I - IV բաժիններից յուրաքանչյուրի համար)։

6.3.2. Անձը (-ինք), ովքեր պատշաճ կերպով լիազորված են Բաժին 5.4.3(d)-ում նշված լիազորագրով (-երով), Հավանական հայտատուները կստորագրեն Նախաորակավորման հայտը.

a. Ստորագրելով համապատասխան Նախաորակավորման հայտի բնօրինակը, և

b. Նախաորակավորման հայտի բնօրինակի բոլոր էջերը նախաստորագրելով։

6.3.3. Նախաորակավորման հայտը պետք է տպվի, չպետք է պարունակի որևէ փոփոխություն, բացթողում կամ հավելում։ Ցանկացած ձեռագիր տեքստ, այլ քան ստորագրությունը և անվան և ազգանվան սկզբնատառերով նախաստորագրումը, որոնք հղվում են Բաժին 6.3.2-ում, կանտեսվեն։

6.3.4. Նախաորակավորման հայտի բնօրինակը պետք է ուղարկվի նաև Հիմնադրամի հասցեին՝ Սայաթ-Նովա 29/1, Երևան, Հայաստան, մինչև 2020 թ. հուլիսի 24-ը: Հավանական հայտատուն պետք է Նախաորակավորման հայտի բնօրինակը և յուրաքանչյուր պատճենն առանձին ծրարում փակի, որոնցից յուրաքանչյուրը պետք է համապատասխանի Բաժին 5-ի պահանջներին և ծրարների վրա պետք է նշի՝ «Նախաորակավորման հայտ - բնօրինակ», «Նախաորակավորման հայտ»։ Նման յուրաքանչյուր ծրարի վրա պետք է նշված լինի Հավանական հայտատուի անունը (կամ կանսորցիումի դեպքում, Կոնսորցիումի անդամների անունները և Գլխավոր անդամի հասցեն, որով հնարավոր կլինի Նախաորակավորման համապատասխան հայտը առանց բացելու հետ վերադարձնել այն դեպքում, եթե նման հայտը ժամկետից ուշ ներկայացվի): Ծրարները պետք է փակված լինեն ավելի մեծ ծրարների մեջ, որի վրա պետք է լինի (առանց լրացուցիչ այլ տեքստի նշման) 200 ՄՎտ Այգ-1 Արևային ՖՎ Ծրագիր- Նախաորակավորման հրավեր: Նախաորակավորման հայտի բնօրինակը կարող է ներկայացվել Նախաորակավորման հայտի ներկայացման վերջնաժամկետից հետո:

6.3.5. Ուշ ներկայացված հայտերը չեն ընդունվի։

6.3.6. Արտաքին ծրարը չպետք է բացահայտի Հավանական հայտատուի կամ Կոնսորցիումի որևէ անդամի ինքնությունը և հասցեն։

6.4 Նախաորակավորված հայտերի գնահատում

6.4.1 Հիմնադրամը պետք է նախ քննության առնի Նախաորակավորման հայտերից յուրաքանչյուրը՝ որոշելու համար, թե արդյոք այն ամբողջական է իր ձևի և բովանդակության առումով։

6.4.2 Երբ Հիմնադրամը համարում է հարմար կամ բացատրությունների համար անհրաժեշտ, վերջինս կարող է, սակայն նման պարտավորություն չունի, լրացուցիչ տեղեկատվություն կամ փաստաթղթեր խնդրել Հավանական հայտատուից (լինի դա նման Հավանական հայտատուին, կոնսորցիումի ցանկացած անդամին, համապատասխան Նախաորակավորման հայտին կամ ցանկացած այլ փաստաթղթին վերաբերող) որոշելու համար նախաորակավորման համար վերջինիս հավակնությունը։ Երբ նման խնդրանք է ներկայացվում, Հավանական հայտատուն յոթ օրվա ընթացքում Հիմնադրամին կտրամադրի պահանջվող տեղեկատվությունը կամ փաստաթղթերը (կամ ավելի երկար ժամկետում, որը սահմանվում է Հիմնադրամի կողմից)։

6.4.3 Այն բանից հետո, երբ Հիմնադրամն ավարտի բացատրական գործընթացը (այդպիսին լինելու դեպքում), այն կանցնի Նախաորակավորման հայտերի պաշտոնական գնահատման։ Նման գնահատումը պետք է իրականացվի «անցավ/չանցավ» հիմունքներով՝ հետևյալ կերպ.

a. Ցանկացած Հավանական հայտատու, ում Նախաորակավորման հայտը համապատասխանում է Բաժին 5-ի պահանջներին, կորակվի որպես Նախաորակավորված հայտատու։ Հիմնադրամը Նախաորակավորված բոլոր հայտատուներին զուգահեռաբար կծանուցի, թե արդյոք վերջիններիս Նախաորակավորման հայտերն ընդունվել են և կշարունակեն, երբ պատրաստ լինեն բացել տեղեկատվական սենյակը նման բոլոր Նախաորակավորված հայտատուների համար։

b. Ցանկացած Հավանական հայտատու, ում Նախաորակավորման հայտը չի համապատասխանում Բաժին 5-ի պահանջներին, կորակվի որպես չորակավորված հայտատու։ Հիմնադրամը նման չորակավորված հայտատուներին միաժամանակ կծանուցի այն մասին, որ իրենց Նախաորակավորման հայտերը մերժվել են։

6.4.4 Բաժին 6.4.3-ում ներկայացվող պաշտոնական գնահատման համար Հիմնադրամն իրավասու է (սակայն պարտավոր չէ) հաշվի չառնել շեղումները Բաժին 5-ում ներկայացվող, պաշտոնապես սահմանված պահանջներից, այն դեպքում, եթե համապատասխան Հավանական հայտատուի Նախաորակավորման հայտից (Բաժին 6.1-ի համաձայն համապատասխան բացատրություններից) պարզ է, որ Հավանական հայտատուն բավարարում է Տեխնիկական չափորոշիչներից առնվազն մեկը, համապատասխան Ֆինանսական չափորոշիչը և բոլոր իրավական չափորոշիչները:

6.4.5 Հիմնադրամը իրավունք ունի որակազրկել ցանկացած Հավանական հայտատուի Գործընթացին մասնակցությունից` Բաժին 6.4.3-ում ներկայացվող պաշտոնական գնահատման ընթացքում կամ դրանից հետո, եթե պարզի, որ նման Հավանական հայտատուի կողմից ներկայացված փաստաթղթում Նախաորակավորման հայտի հետ կապված որևէ հայտարարություն սխալ է/էր կամ էապես խեղաթյուրում է/էր։

6.5 Գործընթացի դադարեցում կամ փոփոխում

6.5.1 Չնայած սույն ՆՈՀ-ի, ցանկացած այլ դրույթի կամ Գործընթացի առնչությամբ արդեն իսկ թողարկված կամ ապագայում թողարկման ենթակա ցանկացած այլ փաստաթղթի, Հիմնադրամը ցանկացած ժամանակ, ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության թույլտվությամբ, իրավասու է՝

a. մերժել այն երկրների հավանական հայտատուների Նախաորակավորման հայտերը, որոնց հետ Հայաստանի Հանրապետությունը չունի դիվանագիտական հարաբերություններ,

b. Փոփոխել Գործընթացի շրջանակներում գտնվող Ծրագրի մասշտաբները,

c. Փոփոխել Գործընթացը կամ փոփոխել կամ պարզաբանել վերջինիս առնչվող ընթացակարգերը և կանոնները։

d. Ժամանակ առ ժամանակ երկարացնել կամ փոփոխել Գնահատված ժամանակացույցը,

e. Դադարեցնել Գործընթացը, և

f. Լրացուցիչ տեղեկատվություն խնդրել Հավանական հայտատուից, որն օբյեկտիվորեն պահանջվում են Նախաորակավորման սույն հայտը գնահատելու նպատակով։

Յուրաքանչյուր դեպքում, ցանկացած ժամանակ և ցանկացած նպատակով և առանց լրացուցիչ պարտավորություն առաջացնելու Հավանական ցանկացած հայտատուի կամ Նախաորակավորված հայտատուի համար։

6.6 Ղեկավարող իրավունք

Գործընթացը կղեկավարվի Հայաստանի Հանրապետության իրավունքով։

Հավելված 1: Ընդհանուր տեղեկատվություն

1. Էներգետիկ ոլորտը Հայաստանում

1.1. Էներգետիկ համակարգը բաժանված է և բաղկացած է էներգիայի արտադրության, հաղորդման և բաշխման անկախ ընկերություններից, ինչպես նաև էլեկտրաէներգետիկական համակարգի օպերատորից և հաշվարկային կենտրոնից։ Էներգետիկ համակարգը կանոնակարգում է կարգավորող անկախ մարմին հանդիսացող «Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի» (ՀԾԿՀ) կողմից։ Ընդհանուր առմամբ կանոնակարգային շրջանակը համապատասխան է, իսկ սակագների սահմանման մեթոդաբանությունը թույլ է տալիս ծախսածածկություն ապահովել։ Ստորև ներկայացվում է էներգետիկ համակարգի հիմնական ընկերությունների ամփոփ նկարագիրը, ինչպես նաև վերջիններիս փոխհարաբերությունները։

Գծապատկեր 1: Էներգետիկ համակարգի կառուցվածք

Աղբյուր՝ Հավելված․ Հայաստանի Հանրապետության հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի 2018թ․ հուլիսի 18-ի N 289-Լ որոշում

Մեծածախ շուկայի մասնակիցներն են՝

1) էլեկտրական էներգիա արտադրողները, որոնք առաջիկա առնվազն յոթ տարիների ընթացքում կդասակարգվեն հետևյալ խմբերում․

ա. էլեկտրական էներգիա արտադրողներ, որոնք ենթակա են սակագնային կարգավորման և միևնույն ժամանակ կարող են գործել նաև մրցակցային գներով (այսուհետև՝ ԿԷԱ), մասնավորապես՝ հայկական ատոմային էլեկտրակայանը (այսուհետ՝ ՀԱԷԿ), Երևանի համակցված շոգեգազային ցիկլով 1-ին էներգաբլոկը (այսուհետ՝ Երևանի ՀՇԳՑԷ-1), «Հրազդանի էներգետիկ կազմակերպություն (ՀրազՋԷԿ)» բաց բաժնետիրական ընկերության Հրազդանի ջերմային էլեկտրակայանը (այսուհետ՝ ՀրազՋԷԿ), Սևան-Հրազդանյան հիդրոէլեկտրակայանների համալիրը.

բ. էլեկտրական էներգիա արտադրողներ, որոնք գործում են ՊՄԳ պայմանագրերի շրջանակում և ենթակա են բացառապես սակագնային կարգավորման (այսուհետև՝ ՊԷԱ), մասնավորապես՝ Որոտանի հիդրոէլեկտրակայանների համալիրը, Երևանի համակցված շոգեգազային ցիկլով 2-րդ էներգաբլոկը (այսուհետ՝ Երևանի ՀՇԳՑԷ-2), «Մասրիկ-1» արևային էլեկտրակայանը, «Շնող» հիդրոէլեկտրակայանը.

գ. փոքր հիդրոէլեկտրակայաններ (մինչև 30 ՄՎտ հզորությամբ) և էներգիայի վերականգնվող այլ աղբյուրների կիրառմամբ էլեկտրական էներգիա արտադրողներ (այսուհետև՝ ՎԷԱ), որոնք ունեն «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված էլեկտրական էներգիայի գնման երաշխիք (ներկայիս տվյալներով սպասվում է, որ 2020թ․ կլինեն նման 191 կայաններ՝ 360 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ և 1035 ԳՎտժ միջին տարեկան արտադրությամբ).

դ. շուկայում լիարժեք մրցակցային գներով էլեկտրական էներգիա արտադրողներ (այսուհետև՝ ՄԷԱ), որոնք են «ԳԱԶՊՐՈՄ ԱՐՄԵՆԻԱ» փակ բաժնետիրական ընկերության շոգեգազային ցիկլով էլեկտրական էներգիա արտադրող «Հրազդան-5» կայանը (այսուհետ՝ «Հրազդան-5» կայան), որի սակագինը թեև այս պահին կարգավորվում է, սակայն նման կարգավորումը հենվում է ՀրազՋԷԿ-ի սակագինը որպես սահմանային մեծություն ընդունելու սկզբունքի վրա, և արդյունքում «Հրազդան-5» կայանը դե ֆակտո գործում է շուկայական գնագոյացման մեխանիզմով՝ դե յուրե լինելով սակագնային կարգավորման ներքո։ «Հրազդան-5» կայանը սակագնային կարգավորման դաշտից լիարժեք հանելը էապես կնպաստի շուկայի զարգացմանը։ Այս խմբում են նաև ՎԷԱ կայանները, որոնց «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված էլեկտրական էներգիայի գնման երաշխիքի ժամկետը սպառվել է (ներկայիս տվյալներով սպասվում է, որ 2020թ․ կլինեն նման 27 կայաններ՝ 56 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ և 156 ԳՎտԺ միջին տարեկան արտադրությամբ) և չկարգավորվող (ազատ) գներով այլ արտադրողները (այս պահին, ըստ էության, երկու փոքր կոգեներացիոն կայաններն են, որոնք նաև ջերմային էներգիա են արտադրում)։

Ըստ էության ՄԷԱ կայանները կլինեն առաջինները, որոնք շուկայում կգործեն լիարժեք մրցակցության պայմաններում։ Շուկայի նոր կառուցվածքը և առևտրի մեխանիզմը նպատակ ունեն ապահովել շուկա լիարժեք մրցակցային պայմաններով նոր ՄԷԱ կայանների մուտքը՝ մասնավոր ներդրումներ ներգրավելու նպատակով։ Սակայն, սա չի նշանակում, որ միայն ՄԷԱ կայանները կկարողանան մրցակցային պայմաններով էլեկտրական էներգիա վաճառել։ ԿԷԱ կայանները ևս, մեծածախ շուկայի կարգավորվող հատվածում իրենց պայմանագրային պարտավորությունները կատարելուց հետո ազատություն կունենան չկարգավորվող (ազատ) գներով էլեկտրական էներգիա վաճառելու հարցում։ Չի բացառվում նաև, որ ՀԱԷԿ-ը և Երևանի ՀՇԳՑԷ-1 կայանը որոշակի իրավիճակներում ունենան շուկայի կարգավորվող հատվածում չպահանջված էլեկտրական էներգիայի ավելցուկ և կարողանան այդ էլեկտրական էներգիան վաճառել չկարգավորվող (ազատ) գներով։ Այս ամենը կախված կլինի պահանջարկի աճից, կառուցվածքից և կայանի աշխատանքի ռեժիմային փոփոխությունից, ինչպես նաև շուկայի կանոններով ԿԷԱ կայաններին տրված ազատություններից.

2) Երաշխավորված մատակարարը, որի դերն առաջին յոթ տարիների համար կստանձնի Բաշխողը՝ ՀԷՑ-ը, և որը կշարունակի ամբողջովին մնալ կարգավորման դաշտում նաև որպես Երաշխավորված մատակարար: Երաշխավորված մատակարարին կթույլատրվի էլեկտրական էներգիա գնել մեծածախ շուկայում, ներկրել այն, ինչպես նաև ավելցուկը վաճառել շուկայի այլ մասնակիցներին՝ շուկայի կանոններով սահմանված ընթացակարգերով: Երաշխավորված մատակարարը կշարունակի ապահովել մեծածախ շուկայում իր կողմից գնված էլեկտրական էներգիայի (հզորության) համար վճարումները՝ Հանձնաժողովի 2017 թ․ օգոստոսի 9-ի N 344-Ն որոշմամբ հաստատված էլեկտրաէներգետիկական մեծածախ շուկայի ժամանակավոր առևտրային կանոններով սահմանված հատուկ հաշվի մեխանիզմով.

3) Մատակարարները, որոնք Հայաստանի Հանրապետության էլեկտրաէներգետիկական շուկայում ներկայումս չեն գործում և ակնկալվում է, որ մուտք կգործեն աստիճանաբար՝ «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2018 թ․ փետրվարի 7-ի ՀՕ-100-Ն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց ու շուկայի ազատական կառուցվածքին անցնելուց հետո: Մատակարարներին կթույլատրվի էլեկտրական էներգիա գնել մեծածախ շուկայից և ինքնավար էներգաարտադրողներից, ներկրել այն, ինչպես նաև ավելցուկը վաճառել շուկայի այլ մասնակիցների՝ շուկայի կանոններով սահմանված ընթացակարգերով: Վերջիններս պարտավոր կլինեն Հանձնաժողովի կողմից սահմանված պայմանագրերի օրինակելի ձևերին համապատասխան ապահովել իրենց հետ մատակարարման պայմանագրեր կնքած սպառողների էլեկտրամատակարարումը.

4) Թրեյդերները, որին բնորոշ գործառույթներով ներկայումս գործում է միայն մեկ պետական ընկերություն («ԷՆԵՐԳԱԻՄՊԵՔՍ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերություն)՝ ունենալով էլեկտրական էներգիայի ներկրման լիցենզիա: Ակնկալվում է, որ շուկայի զարգացմանը զուգահեռ ի հայտ կգան նաև նոր մասնավոր Թրեյդերներ: Թրեյդերերին իրավունք կտրվի չկարգավորվող (ազատ) գներով էլեկտրական էներգիա գնել արտադրողներից և մեծածախ շուկայի այլ մասնակիցներից, այն արտահանել, ինչպես նաև ներկրել ու վաճառել մեծածախ շուկայում՝ շուկայի կանոններով սահմանված ընթացակարգերով: Այս համատեքստում հարկ է նշել, որ էլեկտրական էներգիան արտահանելու իրավունք կտրվի միայն էլեկտրական էներգիայի սպառման ներքին պահանջարկի բավարարման դեպքում, ինչի որոշման չափորոշիչները պետք է նկարագրվեն շուկայի կանոններում.

5) Որակավորված սպառողները, որոնց, «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2018թ․ փետրվարի 7-ի ՀՕ-100-Ն օրենքի համաձայն՝ կթույլատրվի էլեկտրական էներգիա գնել մեծածախ շուկայում, ներկրել այն կամ ավելցուկը վաճառել շուկայի մյուս մասնակիցներին՝ շուկայի կանոններով սահմանված ընթացակարգերով: Ցանկացած սպառող կկարողանա ստանալ Որակավորված սպառողի կարգավիճակ՝ սեփական դիմումի հիման վրա, շուկայի կանոններով սահմանված չափանիշներին համապատասխանելու դեպքում: Ներկայումս, էլեկտրաէներգետիկական մեծածախ շուկայի ժամանակավոր առևտրային կանոնների համաձայն՝ միայն 6(10) կՎ և բարձր լարմամբ բաշխման ցանցին միացած սպառողները կարող են ստանալ Որակավորված սպառողի կարգավիճակ, եթե վերջինիս առևտրային հաշվառման համակարգը բավարարում է Հանձնաժողովի 2017 թ․ մայիսի 17-ի N 161-Ն որոշմամբ հաստատված էլեկտրաէներգետիկական համակարգի ցանցային կանոններով սահմանված չափանիշներին և գրանցված է Շուկայի օպերատորի կողմից: Թեև այս շրջանակն արդեն իսկ բավական ընդարձակ է, այն աստիճանաբար էլ ավելի կարող է ընդարձակվել՝ ներառելով բոլոր արևտրային սպառողներին, լարման բոլոր մակարդակներում.

6) ինքնավար էներգաարտադրող սպառողները (այսուհետ՝ ԻԷԱ սպառողներ), որոնք սեփական կարիքների բավարարման համար էլեկտրական էներգիա արտադրող իրավաբանական կամ ֆիզիկական անձինք են և, ըստ էության, սպառողներ են։ Միևնույն ժամանակ, ԻԷԱ սպառողի տեղակայանքների դրվածքային հզորությունը չպետք է գերազանցի էլեկտրական էներգիայի իր սպառիչների տեղակայված ընդհանուր հզորությունը, բայց ոչ ավելի, քան 150 կՎտ-ը, ինչպես նաև 150 կՎտ դրվածքային հզորությամբ ԻԷԱ սպառողների կողմից էլեկտրական էներգիայի արտադրության գործունեությունը չի կարգավորվում արտադրության ժամանակահատվածում, իսկ արևային կայանների դեպքում՝ նաև կառուցման ժամանակահատվածում։ Ընդ որում, մինչև 2022թ․ հունվարի 1-ը նշված 150 կՎտ-ի փոխարեն թույլատրվում է մինչև 500 կՎտ հզորությամբ արևային կայանների կառուցումը ԻԷԱ սպառողների կողմից։ «Էներգախնայողության և վերականգնվող էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի համաձայն՝ ԻԷԱ սպառողների կողմից ՀԷՑ-ին և հակառակ ուղղությամբ մատակարարած էլեկտրական էներգիայի դիմաց վճարման ենթակա գումարների հաշվարկը կատարվում է ամսական, իսկ վերջնահաշվարկը՝ տարեկան կտրվածքով: Ըստ էության, ԻԷԱ սպառողները հնարավորություն ունեն իրենց կողմից արտադրած էլեկտրական էներգիայի ավելցուկը «պահեստավորելու» ՀԷՑ-ում և սպառելու այն ժամանակահատվածում, երբ սեփական պահանջարկն ավելի բարձր է տվյալ կայանի արտադրությունից։ Սպառված և բաշխման ցանց լրացուցիչ առաքած էլեկտրական էներգիայի վերջնական հաշվեկշռումն իրականացվում է տարեկան արդյունքներով։ Երբ սպառումը գերազանցում է արտադրությունը, ապա ԻԷԱ սպառողը վճարում է դրա համար Հանձնաժողովի կողմից սահմանված սակագների համաձայն, իսկ հակառակ դեպքում ՀԷՑ-ն է վճարում տվյալ ԻԷԱ սպառողին՝ տվյալ տիպի կայանի համար օրենքով սահմանված փոխհատուցման չափով։ Այս մեխանիզմները հիմնականում կատարելագործվել և ամբողջականացվել են վերջին երկու տարիների ընթացքում։ Վերը շարադրված ամբողջ գործիքակազմը բավական լուրջ խթաններ է պարունակում ԻԷԱ սպառողների զարգացման համար և Հայաստանի Հանրապետությունում դեռևս 2018թ․ ապրիլի 1-ի դրությամբ արդեն իսկ գործում են 306 ԻԷԱ սպառողներ, գումարային 3,4 ՄՎտ հզորությամբ։ «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2018թ․ փետրվարի 7-ի ՀՕ-100-Ն օրենքի համաձայն՝ ԻԷԱ սպառողները կպահպանեն իրենց իրավունքը էլեկտրական էներգիան նույն պայմաններով «պուհուստավորելու» արդեն իսկ Երաշխավորված մատակարարի մոտ, ինչպես նաև վաճառելու Մատակարարներին կամ Թրեյդերներին՝ անուղղակիրորեն մասնակցելով ինչպես մեծածախ, այնպես էլ մանրածախ շուկաներում։

Մեծածախ շուկայի ծառայություններ մատուցողներն են՝

1) Համակարգի օպերատորը, որին կտրվի բացառիկ իրավունք և կպարտավորեցվի շուկայի մասնակիցներին մատուցելու էլեկտրաէներգետիկական համակարգում կարճաժամկետ պլանավորման ու կարգավարման, էլեկտրաէներգետիկական համակարգի օպերատիվ կառավարման, էլեկտրական էներգիայի հաղորդման ցանցի զարգացման պլանավորման և տարածաշրջանային էլեկտրաէներգետիկական համակարգերի հետ Հայաստանի Հանրապետության էլեկտրաէներգետիկական համակարգի զուգահեռ աշխատանքի ապահովման ծառայությունները։ Բացի այդ, Համակարգի օպերատորը կունենա լիցենզիայի պայմաններով և շուկայի կանոններով նախատեսված այլ ոչ բացառիկ գործառույթների իրականացման իրավունքներ: Համակարգի օպերատորը արտադրողներին կարգավարելիս պարտավոր կլինի ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները էլեկտրական էներգիայի արտադրությունը և հաղորդումը նվազագույն ծախսերով ապահովելու համար՝ հաշվի առնելով «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով տրված էլեկտրական էներգիայի գնման երաշխիքները կամ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից ՊՄԳ պայմանագրերով ստանձնած պարտավորությունները.

2) Շուկայի օպերատորը, որին կտրվի բացառիկ իրավունք և կպարտավորեցվի շուկայի մասնակիցներին մատուցել հետևյալ ծառայությունները․

ա. էլեկտրաէներգետիկական շուկայի գործունեության կազմակերպում,

բ. էլեկտրաէներգետիկական շուկայի մասնակիցների հաշվառում,

գ. մեծածախ շուկայի մասնակիցների միջև պայմանագրերի և էլեկտրական էներգիայի (հզորության) արտահանման և ներկրման պայմանագրերի հաշվառման վարում,

դ. էլեկտրաէներգետիկական շուկայում կնքված պայմանագրերի, ինչպես նաև արտահանման և ներկրման պայմանագրերի համաձայն գնված և վաճառված էլեկտրական էներգիայի (հզորության) հաշվառում, փաստաթղթերի կազմում և մեծածախ շուկայի առևտրի մասնակիցներին և ծառայություններ մատուցողներին դրանց ներկայացում,

ե. լիցենզիայի պայմաններով և շուկայի կանոններով նախատեսված այլ ոչ բացառիկ գործառույթների իրականացման իրավունք։

Շուկայի օպերատորը այլ լիցենզավորված անձանց հետ համատեղ պետք է մշակի էլեկտրաէներգետիկական մեծածախ և մանրածախ շուկայի առևտրային կանոնները՝ դրանք Հանձնաժողովի հաստատմանը ներկայացնելու նպատակով: Էլեկտրական էներգիայի, հզորության և համակարգային օժանդակ ծառայությունների ցանկացած մրցունակ գնման կազմակերպում պետք է կատարվի Շուկայի օպերատորի միջոցով.

3) Հաղորդողը, որը ներկայումս «Բարձրավոլտ էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունն է (այսուհետ՝ ԲԷՑ) և գործում է Համակարգի օպերատորի լիակատար վերահսկողության ներքո: Համաձայն «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի՝ Հաղորդողին տրվում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում էլեկտրական էներգիայի (հզորության) հաղորդման ծառայություն մատուցելու, հաղորդման ցանց կառուցելու (վերակառուցելու) իրավունք։ Հաղորդողը պարտավոր է կատարել իր գործառույթները շուկայի կանոնների և կնքված պայմանագրերի համաձայն: Հաղորդողի, Համակարգի օպերատորի, Շուկայի օպերատորի և մեծածախ շուկայի մասնակիցների հարաբերությունները կկարգավորվեն շուկայի կանոններով և պայմանագրերով:

4) Բաշխողը՝ ներկայումս ՀԷՑ-ը, որը ծառայություններ է մատուցում մեծածախ շուկայի այն մասնակիցներին, որոնք միացված են բաշխման ցանցին։ Բաշխողը կշարունակի իր ծառայությունների մատուցումը շուկայի կանոնների և կնքված պայմանագրերի համաձայն:

Մանրածախ շուկայի մասնակիցներն են՝

1) Երաշխավորված մատակարարը, որը ամբողջովին կլինի Հանձնաժողովի կարգավորման դաշտում և էլեկտրական էներգիա կմատակարարի բոլոր սպառողներին, որոնք չեն օգտվում Մատակարարների ծառայություններից, կամ որոնց Մատակարարն էլեկտրական էներգիա չի մատակարարում՝ տվյալ սպառողից անկախ պատճառներով: Այդ սպառողների կազմում կլինեն նաև խոցելի սպառողները, որոնք այլ մատակարար ընտրելու հնարավորություն չեն ունենա։ Երաշխավորված մատակարարը և վերջինիս սպառողները մատակարարման պայմանագրեր կկնքեն Հանձնաժողովի կողմից սահմանված պայմանագրի օրինակելի ձևին համապատասխան.

2) Մատակարարները, որոնք մուտք կգործեն մանրածախ շուկա աստիճանաբար՝ «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2018թ․ փետրվարի 7-ի ՀՕ-100-Ն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց և շուկայի ազատական կառուցվածքին անցնելուց հետո՝ հնարավոր դարձնելով մանրածախ մրցակցությունը:

Մանրածախ շուկայի ծառայություն մատուցողն է Բաշխողը՝ ՀԷՑ-ը, որը կշարունակի իր գործունեությունը որպես միակ բաշխման ծառայություն մատուցող անձ՝ Հայաստանի Հանրապետության ողջ տարածքում իր ծառայությունները մատուցելով մանրածախ շուկայի մասնակիցներին և ամբողջությամբ մնալով Հանձնաժողովի կարգավորման դաշտում՝ «Էներգետիկայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի, էլեկտրական էներգիայի բաշխման լիցենզավորված գործունեություն իրականացնելու լիցենզիայի պայմանների, ինչպես նաև շուկայի կանոնների ու կնքված պայմանագրերի շրջանակներում։

1.2. ՀԾԿՀ-ն պատասխանատու է էներգետիկ ողջ ոլորտի կարգավորման, այդ թվում նաև էլեկտրաէներգիայի արտադրության, հաղորդման և բաշխման ընկերությունների և վերջնական օգտագործողների համար սակագները սահմանելու համար։ Բացառությամբ վերականգնվող էներգիայի փոքր կայանների (որոնց տեղակայված հզորությունը չի գերազանցում 30 ՄՎտ), որոնք ունեն feed-in (արտոնյալ) սակագներ և ՊՄԳ գործարքների շրջանակում ձևավորված սակագների, մյուս բոլոր արտադրող ընկերությունների համար սակագները սահմանվում են «վերադարձելիության» մեթոդաբանության հիման վրա։ Այս ռեժիմով, այն եկամուտը, որը թույլ է տրվում որպեսզի ստանան արտադրող, հաղորդող և բաշխող ընկերությունները, ներառում է (ա) լիցենզավորված միջոցառումների հետ կապված թույլատրելի ծախսերը, ինչպես օրինակ՝ վառելիքի, շահագործման և պահպանման և վերականգնման ծախսերը, (բ) ակտիվների արժեզրկումը, (գ) հարկերը և այլ վճարները և (դ) ներդրված կապիտալի դիմաց թույլատրելի վերադարձելիությունը։ Ներդրված կապիտալի դիմաց վերադարձելիությունը հիմնվում է գնահատված WACC-ի վրա։ Սակագները հաշվարկվում են տեղական արժույթով։

1.3. Էներգետիկ ոլորտում բացահայտ կամ ոչ բացահայտ սուբսիդավորում չկա, սպառված էլեկտրականության դիմաց վճարման բարձր կարգապահություն է Սպառված էլեկտրաէներգիայի դիմաց վճարների հավաքագրումը 2003թ-ից ի վեր կազմում էր վաճառքի 100%-ը։

1.4. Էլեկտրաէներգիայի մատակարարման արժեշղթայի յուրաքանչյուր սեգմենտի արժեքը ամբողջությամբ ներառված է վերջնական օգտագործողի սակագներում, եթե ստորև բերված հիմնական մեխանիզմներն առկա են։

2. Էներգետիկ ոլորտի պահանջարկի և առաջարկի հաշվեկշիռ

2.1. Ներկայումս երկրում առկա է էներգիայի արտադրության բավարար կարողություն (այդ թվում հզորության ռեզերվ) առավելագույն բեռնվածության պահանջարկ բավարարելու համար։ Հեռանկարում անհրաժեշտ կլինի արտադրական նոր հզորություններ ձևավորել՝ կանխատեսվող առավելագույն բեռնվածությունը բավարարելու համար։ Նոր հզորությունների ձևավորումը պայմանավորված է տեղական պահանջարկի, արտահանման կանխատեսմամբ և Հրազդանի ՋԷԿ-ի՝ ոչ արդյունավետ աշխատող 1-4 էներգաբլոկների ապամոնտաժման անհրաժեշտությամբ։ Ստորև ներկայացվում է առավելագույն բեռնվածքի և հզորության պակասի կանխատեսումը, որը կանխատեսումների համաձայն կավելանան։ Գնահատումը հիմնված է արտադրական առկա հզորությունների, նոր հզորությունների նախատեսվող ավելացման (ինչպես օրինակ՝ փոքր ՀԷԿ-երի և վերականգնումից հետո Հայկական ատոմակայանից էլեկտրաէներգիայի մատակարարման ծավալների ավելացմամբ) և Հրազդանի ՋԷԿ-ի հին կայանների առկա ակտիվները շահագործումից հանելով (նախատեսվում է)։ Ենթադրվում է, որ առավելագույն բեռնվածությունը կավելանա էներգիայի ընդհանուր պահանջարկի կանխատեսվող տարեկան միջին աճի չափով (տարեկան 2.2%՝ ելնելով ՀՆԱ-ի աճի և սակագնի տարեկան ավելացման կանխատեսումից)։ Հզորության պահուստը որոշվում է N-1 հուսալիության չափորոշիչներով և ենթադրվում է, որ հավասար է էներգետիկ համակարգի ամենամեծ միավորին, որը հանդիսանում է Հրազդանի ՋԷԿ-ի հինգերորդ էներգաբլոկը։ Էներգիայի արտադրության «պատմական» միջին ցուցանիշների հիման վրա է որոշվել հիդրոէլեկտրակայանների համար ընկերության մատակարարման հզորությունը։ Ջերմային էլեկտրակայանների և ատոմային կայանի մասով ընկերության հզորությունը գնահատվել է որպես առավելագույն բեռնման պայմաններում պահանջարկը բավարարելու համար էներգիայի արտադրության առկա հզորությունը։

Գծապատկեր 2: Առավելագույն բեռնվածություն և ընկերության կարողության կանխատեսում

 Աղբյուր՝ Հիմնադրամի խորհրդատուի գնահատական

Հավելված 2: Նվազագույն տեխնիկական պահանջներ

Հայտատուները պետք է հաշվի առնեն հետևյալ տեխնիկական պահանջները ՖՎ մոդուլների, ինվերտորների և մոնտաժման կոնստրուկցիաների մասով։

ՖՎ մոդուլներ

ՖՎ մոդուլները պետք է ունենան վավեր փորձարկման հաշվետվություններ՝ տրված հեղինակավոր որակյալ փորձարկման հաստատությունների կողմից (ISO 17021 / ISO 17025 և ISO 17065 հավաստագրված) IEC / UL-ի վերջին հրատարակություններով՝ ՖՎ մոդուլների որակավորման ստուգման կամ համարժեք ստանդարտների համար։

Չբացառելով որակավորման նվազագույն չափորոշիչների ապահովումը՝ հայտատուները խրախուսվում են ներկայացնել երրորդ կողմի չափումներով ընդլայնված արագացված մոդուլի թեստի արդյունքները որակյալ փորձարկման հաստատությունների կողմից, ինչպիսիք են` TÜV, UL, KIWA, Intertek, NREL կամ DNV-GL: Սրանք ընդգրկում են (սակայն չսահմանափակվելով) հետևյալը. ամբողջականության փորձարկում, հուսալիության ապահովում, երկարաժամկետ հետևողականության (LTS), ՖՎ-ի նախնական երկարակեցության փորձարկում (PVDI) կամ ՖՎ մոդուլի որակավորման փորձարկում:

IEC 61215. Բյուրեղային ֆոտովոլտային (ՖՎ) մոդուլներ՝ Դիզայնի որակավորում և տեսակի հաստատում:

IEC 62108. Խտացված (ՖՎ) մոդուլներ՝ Դիզայնի որակավորում և տեսակի հաստատում:

IEC 61853 - Մաս 1. ՖՎ մոդուլի աշխատանքային փորձարկում և էներգիայի վարկանիշ:

IEC 61730. ՖՎ մոդուլի անվտանգության որակավորում:

IEC 60364-4-41. Պաշտպանություն հոսանքահարումից:

IEC 61701. Աղակալման և կոռոզիայի դիմակայում:

IEC 60904. Ֆոտովոլտային սարքեր:

IEC 62804. Պոտենցիալ Հարկադրված Դեգրադացիա (ՊՀԴ):

IEC 61345. Ուլտրամանուշակագույն փորձարկում Ֆոտովոլտային (ՖՎ) մոդուլների համար:

EN 50380. Տվյալների թերթիկ և գործարանապիտակային տեղեկատվություն ֆոտովոլտային մոդուլների համար:

Conformitй Europйenne (EC). Հավաստագրված արտադրանքը համապատասխանում է ԵՄ առողջապահական, անվտանգության և բնապահպանական պահանջներին: