● խաղողի այգի՝ 10.8 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 14.4 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 18.7 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 24.8 մլն դրամ,

●հատապտղանոց՝ 23.2 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ,

բ. եթե այգեհիմնումն իրականացնում է շահառուն՝

● խաղողի այգի՝ 8.6 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 11.5 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 14.9 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 19.8 մլն դրամ,

● հատապտղանոց՝ 18.6 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ.

5) յուրաքանչյուր շահառուին տրամադրվող վարկերի առավելագույն գումարը՝

ա. եթե այգեհիմնումն իրականացնում է կապալառու կազմակերպությունը՝

● խաղողի այգի՝ 108 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 144 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 187 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 248 մլն դրամ,

● հատապտղանոց՝ 69.6 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ,

բ. եթե այգեհիմնումն իրականացնում է շահառուն՝

● խաղողի այգի՝ 86 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 115․2 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 149 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 198 մլն դրամ,

● հատապտղանոց՝ 55.8 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ:

24. Այգի հիմնող շահառուների կողմից կատարված հիմնման ծախսերի փոխհատուցում (այս տարբերակով նախատեսված չեն 1 տարվա խնամքի ծախսեր՝ փոխհատուցման տրամադրման մեխանիզմը պարզեցնելու և գումարի վերադարձը մեկ տարով չհետաձգելու նպատակով)՝

1) ծախսերի փոխհատուցումն իրականացվում է հետևյալ սահմանաչափերով՝

ա. շահառուների համար՝ կատարված հիմնման ծախսերի (առանց առաջին տարվա խնամքի ծախսերի) 40 %-ը,

բ. սահմանամերձ համայնքներում այգեհիմնում իրականացնող շահառուների կամ առնվազն 3 հա այգի հիմնող կոոպերատիվների համար` ծախսերի 50 %-ը՝ առանց առաջին տարվա խնամքի ծախսերի.

2) յուրաքանչյուր շահառուի համար սահմանված այգիների տարածքի նվազագույն և առավելագույն սահմանաչափեր՝

ա. խաղողի այգի՝ 0.5-5 հա,

բ. ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 0.5-3 հա,

գ. հատապտղանոց՝ 0.5 – 3 հա.

3) յուրաքանչյուր շահառուի համար սահմանված մեկ հեկտար այգեհիմնման աշխատանքների, առանց 1-ին տարվա խնամքի, առավելագույն սահմանաչափերը կարկտապաշտպան ցանցով (շահառուի հայեցողությամբ) և առանց դրա՝

ա. եթե այգեհիմնումն իրականացնում է կապալառու կազմակերպությունը՝

● խաղողի այգի՝ 8.3 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 11.9 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 15.4 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 21.5 մլն դրամ,

● հատապտղանոց՝ 17.6 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ,

բ. եթե այգեհիմնումն իրականացնում է շահառուն՝

● խաղողի այգի՝ 6.7 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 9.58 մլն դրամ,

● ինտենսիվ պտղատու այգի՝ 11.7 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանցով՝ 16.6 մլն դրամ,

● հատապտղանոց՝ 14 մլն դրամ, կարկտապաշտպան ցանց նախատեսված չէ:

 25. Ծրագրով նախատեսված պետական աջակցության կանխատեսվող ծախսերի ֆինանսական գնահատականի համար հիմք են ընդունվել հետևյալ գործոնները և կողմնորոշիչ հաշվարկները`

1) 2018 թվականին ինտենսիվ պտղատու այգու հիմնման համար երկու տնտեսավարողների տրամադրվել են 540.0 մլն դրամ ընդհանուր գումարով 12 % տոկոսադրույքով վարկեր, որոնց տոկոսադրույքի 7 տոկոսային կետի սուբսիդավորման համար 2019-2025 թվականներին կպահանջվի 160,650.0 հազ. դրամ, այդ թվում` 2019 թվականին` 37,800.0 հազ. դրամ.

2) ծրագրի հաշվարկների համար մեկ հեկտար խաղողանոցի, ինտենսիվ պտղատու այգու և հատապտղանոցի հիմնման և առաջին տարվա խնամքի ծախսերի առավելագույն չափերն ընտրվել են՝ հիմք ընդունելով ֆիլոքսերադիմացկուն խաղողի այգում, խնձորի այգում և հատապտղանոցում (ազնվամորի և մոշ) կատարվող պայմանական ծախսերը, որոնք ներկայացված են NN 4, 5 և 6 աղյուսակներում.

3) շահառուի ցանկությամբ ինտենսիվ պտղատու այգիների և խաղողանոցների հիմնման ծախսերում կարող են ներառվել նաև կարկտապաշտպան ցանցեր։

 26. Ծրագրով նախատեսված տարեկան 100 հա ինտենսիվ այգի հիմնելու նպատակով անհրաժեշտ է տարեկան 1,85 մլրդ դրամի ներդրում, որը 2019-2023 թվականների ընթացքում կկազմի շուրջ 9.25 մլրդ դրամ: Ծրագրի իրականացման համար Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեից 2019-2030 թվականների համար կտրամադրվի շուրջ 6.0 մլրդ դրամ, որից՝ 2019 թվականին՝ 241.14 մլն դրամ։ Ծրագրի իրականացման հետագա 2020-2025 թվականներին ֆինանսավորումը կիրականացվի յուրաքանչյուր տարվա բյուջետային գործընթացի շրջանակներում բյուջետային հայտերի հիման վրա տվյալ տարվա համար անհրաժեշտ չափով գումար հատկացնելու միջոցով: Ըստ տարիների վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման և ծախսերի փոխհատուցման համար պահանջվող ֆինանսական միջոցների չափերը ներկայացված են N 3 աղյուսակում: Ծրագրի բյուջեն գնահատելու նպատակով կատարվել է պայմանական բաշխում, որի համաձայն 10 հա այգեհիմնումը կկատարվի ծախսերի փոխհատուցման տարբերակով, իսկ 90 հա՝ վարկերի տոկոսի սուբսիդավորման։

27. 2018 թվականին ինտենսիվ պտղատու այգու հիմնման համար տրամադրված վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորումը հաշվի առնելով՝ ընդհանուր պետական օժանդակությունը 2019 թվականի համար կկազմի 278.94 մլն դրամ, իսկ 2019-2023 թվականների համար՝ 6.16 մլրդ դրամ։

28. Պետական աջակցությունը կմեղմի 0.5-ից 10 հեկտար այգիներ և 0.5-ից 3 հեկտար հատապտղանոց հիմնող տնտեսավարողների ֆինանսական ծանրաբեռնվածությունը:

29. Շահառուի կողմից ներկայացված հաշվարկներում սույն ծրագրի 22-րդ կետում սահմանված 1 հա-ի հիմնման առավելագույն սահմանաչափերը գերազանցելու դեպքում վարկավորումը կամ փոխհատուցումն իրականացվում է սույն ծրագրի 22-րդ կետով սահմանված առավելագույն սահմանաչափերով։

30. Յուրաքանչյուր շահառու՝

1) կարող է օգտվել պետական օժանդակության միայն մեկ տարբերակից.

2) նույն հողակտորի վրա այգեհիմնման հետ կապված նույն աշխատանքներն իրականացնելու նպատակով չի կարող օգտվել նախարարության կողմից իրականացվող այլ պետական օժանդակության ծրագրերից։

ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄՆԵՐԸ

31. Ծրագրի շրջանակում այգիների և հատապտղանոցների հիմնման աշխատանքները կարող են իրականացվել հետևյալ տարբերակներով՝

1) կապալառու կազմակերպության կողմից՝ պայմանագրային հիմունքներով՝

 ա. կապալառու կազմակերպությունը կիրականացնի հիմնական (կաթիլային ոռոգման համակարգ, տնկանյութ, կարկտապաշտպան ցանց (եթե ներդրվում է) միջոցների մատակարարումը, այգու հիմնման, կաթիլային ոռոգման համակարգի և կարկտապաշտպան ցանցի (եթե ներդրվում է) տեղակայման (մոնտաժման) աշխատանքները,

 բ. կապալառու կազմակերպությունը շահառուին առնվազն մեկ տարի կմատուցի անվճար խորհրդատվություն կաթիլային ոռոգման համակարգի և կարկտապաշտպան ցանցի օգտագործման և սպասարկման ուղղությամբ, կիրականացնի դրա երաշխիքային սպասարկում` առնվազն մեկ տարի ժամկետով.

2) շահառուի կողմից:

 32. Ծրագրով նախատեսված աջակցությունը տրվում է միայն սույն ծրագիրն ուժի մեջ մտնելուց հետո կատարված ձեռքբերումների և աշխատանքների համար:

 33. Այգիների հիմնման համար ծրագրի շրջանակում վարկի տրամադրման գործընթացի իրականացումը՝

1) վարկավորման գործընթացը նախաձեռնում են շահառուները` դիմելով ֆինանսական կառույցին վարկավորում ստանալու համար.

2) ֆինասական կառույցի կողմից շահառուին տրամադրվող վարկով նախատեսված գումարն անկանխիկ եղանակով, փուլ առ փուլ կամ միանվագ փոխանցում է շահառուի համապատասխան հաշվին:

34. Այգիների հիմնման համար տրամադրվող վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գործընթացի իրականացումը՝

1) այգիների հիմնման համար տրամադրվող վարկերի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գործընթացը նախաձեռնում են ֆինանսական կառույցները, որոնք սույն ծրագրի պայմաններին համապատասխան տրամադրում են վարկեր.

2) վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գումարը ԳՖԿ-ի կողմից փոխանցվում է ֆինանսական կառույցի համապատասխան հաշվին՝ տվյալ ֆինանսական կառույցի հայտերի հիման վրա: Հայտի բովանդակությանը ներկայացվող պահանջները սահմանվում են ԳՖԿ-ի և տվյալ ֆինանսական կառույցի միջև կնքվող պայմանագրով։ Պայմանագրի օրինակելի ձևը մշակում է ԳՖԿ-ն՝ համաձայնեցնելով նախարարության հետ.

3) ֆինանսական կառույցը վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման հայտը ԳՖԿ-ին է ներկայացնում յուրաքանչյուր ամիսը մեկ անգամ՝ ոչ ուշ, քան հաջորդ ամսվա հինգերորդ աշխատանքային օրը: ԳՖԿ-ն պարտավոր է հայտն ստանալուց հետո տասն աշխատանքային օրվա ընթացքում բավարարել հայտը և վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գումարը փոխանցել համապատասխան ֆինանսական կառույցի հաշվեհամարին, եթե հայտը բավարարում է ծրագրի պահանջները.

4) ֆինանսական կառույցը ԳՖԿ-ին է տրամադրում սույն ծրագրի 38-րդ կետում նշված փաստաթղթերը, ինչպես նաև այգու 1-ին տարվա խնամքի ծախսերը հիմնավորող համապատասխան փաստաթղթերը։

35. Այգիների հիմնման համար տրամադրված վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորումը կարող է դադարեցվել՝

1) եթե առկա են տվյալ վարկի մասով վարկառուի մեկ տարվա (նախորդ 12 ամիսներ) կտրվածքով հանրագումարային վաթսուն օրվանից ավելի ժամկետանց պարտավորություններ վարկատուի հանդեպ կամ վարկատուի հանդեպ ունեցած ժամկետանց պարտավորությունների հետևանքով, վարկերի դասակարգման գործող կարգի համաձայն, վարկն ստանդարտ դասով դասակարգված չէ.

2) եթե չեն պահպանվում ծրագրով սահմանված պահանջները, կամ չեն պահպանվել վարկի տրամադրման պայմանները, կամ նախարարությունը մոնիթորինգի արդյունքում հայտնաբերում է սույն ծրագրի պայմանների խախտում.

3) վարկառուի կողմից վարկի ոչ նպատակային օգտագործման և կեղծ տեղեկատվություն տրամադրելու դեպքերում մինչ այդ պահը տրամադրված սուբսիդավորման գումարը ենթակա է վերադարձման (սուբսիդավորված գումարի վերադարձը ԳՖԿ-ին իրականացնում է ֆինանսական կառույցը): Նշված մնացած դեպքերում, ինչպես նաև շահառուի և ֆինանսական կառույցի միջև կնքված պայմանագիրը վաղաժամկետ լուծելու դեպքում վարկի սուբսիդավորումը դադարեցվում է տվյալ վարկի մարման ժամանակացույցով սահմանված վարկի նախորդ մարման օրվանից սկսած:

36. Շահառուն, ծրագրի փոխհատուցման բաղադրիչով փոխհատուցում ստանալու ակնկալիքով, մինչև այգու հիմնումն էլեկտրոնային կամ թղթային տարբերակով դիմում է նախարարություն՝ դիմումին կից ներկայացնելով տեղեկատվություն այգու տեղի, չափերի ու տեսակի վերաբերյալ, ինչպես նաև այգեհիմնման ծախսերի համապատասխան հաշվարկներ:

37. Նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումները դիմումն ստանալուց հետո 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում ներկայացված տեղեկատվության համաձայն ուսումնասիրում են այգու տեղանքը, հողի օգտագործման իրավունքը հավստիացնող փաստաթղթի առկայությունը և համապատասխանության կամ անհամապատասխանության մասին տեղեկացնում շահառուին: Նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումը հաշվառում է դրական պատասխան ստացված շահառուների դիմումները:

38. Այգու հիմնման աշխատանքների ավարտից հետո 37-րդ կետում նշված ընթացակարգով հաշվառված շահառուն փոխհատուցում ստանալու նպատակով էլեկտրոնային կամ թղթային տարբերակով դիմում է նախարարություն՝ դիմումին կից ներկայացնելով հետևյալ փաստաթղթերը՝

1) կաթիլային ոռոգման համակարգի ձեռքբերման հաշիվ-ապրանքագիրը և տեղակայման ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերի կամ կապալառու կազմակերպության հետ պայմանագրի պատճենը և վճարման անդորրագիրը, եթե այգեհիմնումն իրականացվել է կապալառու կազմակերպության միջոցով.

2) տնկանյութի ծագումը և որակը հավաստող փաստաթղթի (հավաստագիր), բուսասանիտարական հավաստագրի պատճենները և ձեռքբերման հաշիվ-ապրանքագիրը,

3) այգեհիմնման աշխատանքների ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերը կամ կապալառու կազմակերպության հետ պայմանագրի պատճենը և վճարման անդորրագիրը, եթե այգեհիմնումն իրականացվել է կապալառու կազմակերպության միջոցով.

4) եթե տեղադրվել են կարկտապաշտպան ցանցեր, ապա դրանց ձեռքբերման հաշիվ-ապրանքագիրը և տեղակայման ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերը կամ կապալառու կազմակերպության հետ պայմանագրի պատճենը և վճարման անդորրագիրը, եթե այգեհիմնումն իրականացվել է կապալառու կազմակերպության միջոցով:

39. Նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումները դիմումն ստանալուց հետո 5 աշխատանքային օրվա ընթացքում ուսումնասիրում են ներկայացված փաստաթղթերն ու տեղեկատվությունը (դիտարկումներ այգու տարածքում) և տեղեկացնում են շահառուին փոխհատուցման տրամադրման կամ փոխհատուցման մերժման մասին:

40. Փոխհատուցման մերժման հիմք է հանդիսանում՝

1) շահառուի կողմից կեղծ տեղեկատվություն տրամադրելը.

2) ծրագրով սահմանված պահանջները չպահպանելը կամ նախարարությունը մոնիթորինգի արդյունքում հայտնաբերել է սույն ծրագրի պայմանների խախտում:

41. Փոխհատուցման ենթակա գումարը փոխանցվում է շահառուի հաշվեհամարին համապատասխան պայմանագրի կնքումից հետո՝ 5 աշխատանքային օրվա ընթացքում:

ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՈՒՄԻՑ ԱԿՆԿԱԼՎՈՂ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ԱՐԴՅՈՒՆՔԱՅԻՆ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐԸ

42. Ծրագրի իրականացումից ակնկալվում են ինչպես քանակական, այնպես էլ որակական արդյունքներ։ Մասնավորապես, ծրագրով նախատեսված թիրախային քանակությունն ապահովվելու դեպքում առաջիկա 8 տարում ակնկալվում են հետևյալ արդյունքները`

1) քանակական

ա. կխթանի նոր այգիների հիմնման գործընթացը, տարեկան շուրջ 100 հեկտարով կավելանան այգիների տարածքները (հիմնվող ինտենսիվ պտղատու այգիների, խաղողանոցների և հատապտղանոցների տեսակից կախված՝ հնարավոր է ցուցանիշի մինչև 35-40 % փոփոխություն),

բ. ծրագրի իրականացման ընթացքում յուրաքանչյուր տարի շահառուների այգիներից ստացած տարեկան եկամուտը կկազմի շուրջ 5.5 մլրդ դրամ,

գ. Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի մուտքերի ավելացում` տարեկան ներդրվող գումարի առնվազն 17 %-ի չափով` ավելացված արժեքի (նախատեսվող գումարի շուրջ 60 %-ը ներդրվող սարքավորումներն են ու տնկանյութը) և շրջանառության (առնվազն` 5 %) հարկերի տեսքով, ինչպես նաև, լրացուցիչ աշխատատեղերի ստեղծման շնորհիվ, եկամտահարկի տեսքով.

2) որակական

ա. հին ցածր բերքատու այգիներին կփոխարինեն բարձր բերքատու, թարմ սպառման (արտահանման) և վերամշակող ընկերությունների պահանջներին համապատասխանող սորտերի այգիները,

բ. կբարձրանա այգեգործության ոլորտի ներդրումային գրավչությունը,

գ. համայնքներում կստեղծվեն լրացուցիչ աշխատատեղեր,

դ. էականորեն կնվազեն բանկերի և վարկային կազմակերպությունների ռիսկերը,

ե. ծրագրի մասնակից տնտեսավարողների (ֆերմերի) ֆինանսական և սոցիալական վիճակի բարելավում, վճարունակության բարձրացում:

ԱՐԴՅՈՒՆՔԱՅԻՆ ՑՈՒՑԱՆԻՇՆԵՐ

Ցուցանիշի անվանումը	Խաղողի, ինտենսիվ պտղատու և հատապտղատու այգետարածքների ավելացում
Համառոտ նկարագրությունը	Ծրագրով նախատեսված է 2019-2023 թթ.-ին տարեկան շուրջ 100 հեկտար այգիների հիմնման համար տրամադրվող վարկերի տոկոսադրույքի սուբսիդավորում և այգեհիմնման համար կատարված ծախսերի մասնակի փոխհատուցում։ Ծրագրի շրջանակներում տնտեսավարողներին վարկերը տրամադրվելու են 8 տարի ժամկետով, տարեկան 2 %-ով, իսկ սահմանամերձ համայնքների տնտեսավարողներին կամ առնվազն 3 հա այգի հիմնող կոոպերատիվներին` 0 % տոկոսադրույքով, կամ շահառուին կտրամադրվի ծախսերի մասնակի փոխհատուցում այգու հիմնման փաստացի կատարված ծախսերի 40 տոկոսի չափով, իսկ սահմանամերձ համայնքների տնտեսավարողներին և կոոպերատիվներին՝ 50 %-ի չափով:
Նպատակը/ կարևորությունը	Այգիների տարածքների շուրջ 100 հեկտարով ավելացման արդյունքում ակնկալվում է այդ այգիների բերքատվության աճ՝ ներկայիս ավանդական այգիների համեմատությամբ առնվազն երկու անգամ։ Նոր հիմնված 100 հեկտար այգիներում կաթիլային ոռոգման համակարգի օգտագործման շնորհիվ ջրի խնայողությունը կկազմի շուրջ 50 % : Ոռոգման համակարգով բույսերի սնուցման շնորհիվ կնվազի այգիներում մոլախոտերի դեմ պայքարի անհրաժեշտությունը:
Տեղեկատվության հավաքագրումը/ աղբյուրը	Տեղեկատվությունն ակնկալվում է ստանալ ինչպես ԳՖԿ-ից և ֆինանսական կառույցներից, այնպես էլ նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումների մասնագետների կողմից կատարվելիք հարցումների ու դիտարկումների արդյունքում: Տեղեկատվությունը հավաքագրվելու և վերլուծվելու է ծրագրի իրականացման համար պատասխանտու ստորաբաժանման կողմից:
Հաշվարկման մեթոդը	Ծրագրի շրջանակներում հիմնված այգիների տարածքները հաշվարկվում են տարածքի չափագրման հիման վրա ներկայացված տեղեկատվության համաձայն: Ինտենսիվության ցուցանիշը ճշտելու համար հաշվարկվում է մեկ հեկտար տարածության վրա առկա տնկիների թիվը:
Տեղեկատվության սահմանափակումները	Սահմանափակումը գործնականում բացակայում է:
Ցուցանիշի տեսակը	Ցուցանիշը չափում է ծրագրի իրականացման ուղղակի արդյունքը:
Չափման միավորը	Հեկտար
Ներկայացնելու եղանակը	Կատարողականները ներկայացվում են եռամսյակային կուտակային եղանակով
Հաշվետվողականության ցիկլը	Ամսական
Թույլատրելի շեղումը	Թիրախային մակարդակի համեմատ փաստացի ցուցանիշների՝ մինչև 35-40 տոկոսային կետով շեղումը համարվում է թույլատրելի՝ կախված հիմնված այգիների տեսակային կազմից:
Պատասխանատվությունը	Տեղեկատվության ձեռքբերման և հաշվետվողականության համար պատասխանատու են ԳՖԿ-ն և նախարարությունը (համապատասխան ստորաբաժանումը):

ԾՐԱԳՐԻ ՄՈՆԻԹՈՐԻՆԳԸ ԵՎ ՀԱՇՎԵՏՎՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ 

43. Ծրագրի մոնիթորինգն իրականացնում է նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումը:

44. Ծրագրի շրջանակներում վարկերի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման հայտերի ամփոփման արդյունքում ԳՖԿ-ն ձևավորում է վիճակագրական տվյալների շտեմարան, որը ներառում է ծրագրի իրականացման հետ կապված տեղեկատվությունը, արձանագրված խնդիրները և իրագործման դժվարությունները:

45. Վարկի տրամադրումից 2 ամիս անց ֆինանսական կառույցի կողմից իրականացվում է նպատակային մոնիթորինգ, իսկ տարեկան առնվազն մեկ անգամ՝ ֆինանսական մոնիթորինգ:

46. Ֆինանսական կառույցը ԳՖԿ-ի և ֆինանսական կառույցի միջև կնքվող պայմանագրով սահմանված ձևով հաշվետվություն է ներկայացնում ԳՖԿ-ին:

47. Վարկառուի կողմից վարկի ոչ նպատակային օգտագործման կամ ներկայացված կեղծ տեղեկատվության ի հայտ գալու դեպքում ֆինանսական կառույցը պարտավոր է վարկառուի գործող վարկը հանել վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորման ծրագրից և միակողմանիորեն փոփոխել վարկի տոկոսադրույքը՝ կիրառելով տվյալ ֆինանսական կառույցում գործող գյուղատնտեսական կամ բիզնես վարկերի համար սահմանված ավելի բարձր տոկոսադրույք:

48. ԳՖԿ-ն պարտավոր է առնվազն յուրաքանչյուր 30 օրը մեկ անգամ հաշվետվություն ներկայացնել նախարարություն:

49. Հաշվետվությունը պետք է պարունակի մանրամասն տեղեկատվություն ծրագրի ընթացքի մասին, այդ թվում՝

1) վարկերի մասին՝ ըստ մարզերի համայնքների շահառուների, ըստ շահառուների վարկի տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գումարի, հիմնված այգիների և հատապտղանոցների տարածքի, տեսակի մասին.

2) առաջարկություններ ծրագրի պայմանների բարելավման կամ կատարելագործման վերաբերյալ և այլն:

ԾՐԱԳՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ՌԻՍԿԵՐԸ

50. Ծրագրի իրականացման հնարավոր ռիսկերն են`

1) անբարենպաստ կլիմայական պայմանների (ձմռան երկարատև սառնամանիքներ, գարնանային ցրտահարություն, փոթորիկ) հետևանքով տրամադրված վարկային ռեսուրսների մայր գումարի վերադարձելիության և տոկոսադրույքի վճարման անհնարինությունը.

2) նախատեսված վարկային ռեսուրսների ոչ ամբողջական տեղաբաշխման հետևանքով վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորման նախատեսված գումարներին համարժեք հայտերի բացակայությունը.

3) տարբեր գործոններով պայմանավորված՝ շահառուների (վարկառուների) ակնկալվող եկամուտների ցածր մակարդակը՝ պայմանավորված, օրինակ, բերքի շուկայական գնի հնարավոր անկումով.

4) ֆինանսական կառույցների կողմից ոչ մատչելի պայմանների առաջադրումը.

5) այգիների հիմնման՝ նախատեսվածից ավելի մեծ պահանջարկը:

51. Ռիսկերի մեղմման հնարավորություններն են՝

1) ծրագրի շրջանակներում այգիների հիմնման նպատակով տոկոսադրույքի սուբսիդավորման և հիմնման ծախսերի մասնակի փոխհատուցման պայմանագրում մատչելի մեխանիզմների առաջադրումը.

2) այգիների հիմնման համար անհրաժեշտ տնկանյութի կաթիլային ոռոգման համակարգի և դրանց մոնտաժման դետալների տեղական արտադրության կազմակերպումը:

Աղյուսակ N 1

Հայաստանի Հանրապետությունում պտղաբուծության զարգացման միտումները 1991-2017 թվականներին

Տարեթիվը	Տարածությունը (հազ. հա)		Համախառն բերքը հազ. տոննա		Բերքատվությունը ց/հա
	ընդամենը	այդ թվում՝ բերքատու հասակի	ընդամենը	այդ թվում՝ բերքատու տարածքից
1991 թ.	45.4	35.1	166.7	164.3	46.8
1998 թ.	21.6	20.7	126.7	125.4	60.5
2008 թ.	36.7	31.2	317.8	315.8	101.2
2011 թ.	37.1	32.4	239.4	238.4	73.5
2012 թ.	39.3	34.1	331.7	330.9	97.0
2013 թ.	40.2	35.5	338.1	337.5	95.0
2014 թ.	40.1	36.0	291.0	290.8	80.8
2015 թ.	40.5	36.7	386.5	384.1	104.7
2016 թ.	40.5	36.6	242.6	241.9	66.1
2017 թ.	42.3	38.7	361.6	361.5	93.5

Աղյուսակ N 2

ՄԵԿ հեկտար ինտենսիվ պտղատու այգում բույսերի նվազագույն թիվն ըստ պտղատեսակների  

Պտղատեսակը	Ծառերի նվազագույն թիվը (հատ)
Ծիրանենի	600
Դեղձենի	1000
Սալորենի և շլորենի	1000
Կեռասենի	800
Բալենի	1200
Նշենի	1000
Նեկտարին	1000
Խնձորենի	1200
Տանձենի	1200
Սերկևիլենի	1200
Ընկուզենի	300
Տխլենի	1200
Պիստակենի	500
Արևելյան խուրմա	800
Թզենի	1500
Նռնենի	1500

Աղյուսակ N 3

Տարեկան 100 հա այգեհիմնման 2019-2023 թթ. Ծրագրի պետական աջակցության համար պահանջվող ֆինանսական միջոցները՝ ըստ տարիների

Տարեթիվը	Անհրաժեշտ ներդրումը	Տոկոսադրույքի սուբսիդավորման գումարը	Ծախսերի փոխհատու-ցումը	Ընդամենը՝ պետական օժանդակություն 2019-2023 թթ. ծրագրի	2018 թ.-ին տրամադրված վարկերի տոկոսադր․ սուբսիդավո-րումը	Ընդամենը՝ պետական օժանդակու-թյունը
2019 թ.	1,850,794,200	174,022,200	67,117,680	241,139,880	37,800,000	278,939,880
2020 թ.	1,850,794,200	348,044,400	67,117,680	415,162,080	36,225,000	451,387,080
2021 թ.	1,850,794,200	522,066,600	67,117,680	589,184,280	29,925,000	619,109,280
2022 թ.	1,850,794,200	696,088,800	67,117,680	763,206,480	23,625,000	786,831,480
2023 թ.	1,850,794,200	870,111,000	67,117,680	937,228,680	17,325,000	954,553,680
2024 թ.	-	843,524,275	-	843,524,275	11,025,000	854,549,275
2025 թ.	-	758,930,150	-	758,930,150	4,725,000	763,655,150
2026 թ.	-	591,107,000	-	591,107,000	-	591,107,000
2027 թ.	-	442,306,425	-	442,306,425	-	442,306,425
2028 թ.	-	268,284,225	-	268,284,225	-	268,284,225
2029 թ.	-	120,848,750	-	120,848,750	-	120,848,750
2030 թ.	-	31,420,675	-	31,420,675	-	31,420,675
Ընդամենը	9,253,971,000	5,666,754,500	335,588,400	6,002,342,900	160,650,000	6,162,992,900

Աղյուսակ N 4

Հ ա շ վ ա ր կ

ՄԵԿ հեկտար խնձորենու ինտենսիվ այգու հիմնման (առանց կարկտապաշտպան ցանցի) ԵՎ 1-ին տարվա խնամքի աշխատանքների համար պահանջվող ծախսերի (Տնկման սխեման 3.5 x 0.8 մ)

Աղյուսակ N 5

Հ ա շ վ ա ր կ

ՄԵԿ հեկտար խաղողի այգու հիմնման ԵՎ 1-ին տարվա խնամքի ծախսերի (Տնկման սխեման 2.7 x 1.35 մ)

Աղյուսակ N 6

Հ ա շ վ ա ր կ

1 հա ազնվամորու ԵՎ մոշի այգիների հիմնման ԵՎ առաջին տարվա խնամքի ծախսերի

Աշխատանքի անվանումը	Չափի միավորը	Ֆիզիկական ծավալները	Միավորի արժեքը (դրամ)	Ընդամենը՝ ծախսեր (հազ. դրամ)
Խոր վար	հա	1	40000	40.0
Չիզել	հա	1	25000	25.0
Քարհավաք	հա	1	120000	120.0
Հողամասի տեղաձևում	հա	1	100000	100.0
Տնկանյութի արժեք	հատ	9000	750	6750.0
Մարգերի պատրաստում և տնկում	շարք	44	24000	1056.0
Թարմային համակարգ	հա	1	3840000	3840.0
Ջրում	հազ. մ3	2.25	11000	24.8
Մարգերի մուլչապատում	գծմ	4400	480	2112.0
Պայքար հիվանդությունների և վնասատուների դեմ	հա	1	200000	200.0
Լուծելի համալիր պարարտանյութ` սնուցման համար	կգ	72	5000	360.0
Այլ պարարտանյութեր	կգ	200	320	64.0
Բերքահավաք	կգ	15000	100	1500.0
Խնամքի ծախսեր	մարդ/օր	140	4000	560.0
Չնախատեսված այլ աշխատանքներ և ծախսեր	հա	1		1494.65
Կաթիլային ոռոգման համակարգի տեղադրում (ներառյալ պոմպակայանը)	հա	1	5000000	5000.0
Ընդամենը՝ այգու հիմնման և 1-ին տարվա խնամքի համար				23,246.45

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ

Ն. Փաշինյան