2008 թվականի նոյեմբերի 28-ին

ք. Երևանում

դռնբաց դատական նիստում, քննության առնելով Ա.Ղավալյանի պաշտպան, հավատարմագրված փաստաբան Արա Զոհրաբյանի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի 2008 թվականի հուլիսի 25-ի որոշման դեմ,

ä ² ð ¼ º ò

1. 2007 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáÏï»Ùµ»ñÇ 22-ÇÝ Ð³Û³ëï³ÝÇ  гÝñ³å»ïáõÃÛ³Ý ùñ»³Ï³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 205-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 2-ñ¹ Ù³ëÇ Ñ³ïϳÝÇßÝ»ñáí §äÇóó³ ¸Ç èáÙ³¦ êä ÁÝÏ»ñáõÃÛ³Ý ÑÇÙݳ¹Çñ ïÝûñ»Ý ¶¨áñ· ê³ý³ñÛ³ÝÇ ÏáÕÙÇó ³é³ÝÓݳå»ë Ëáßáñ ã³÷»ñáí ѳñÏ»ñÁ í׳ñ»Éáõó ã³ñ³Ùïáñ»Ý Ëáõë³÷»Éáõ ¹»åùÇ ³éÃÇí  Ñ³ñáõóí»É ¿ ùñ»³Ï³Ý ·áñÍ:

2. 2008 Ãí³Ï³ÝÇ Ù³ñïÇ 24-ÇÝ ²Ýáõß ê³Ý³ë³ñÇ Ô³í³ÉÛ³ÝÇÝ Ù»Õ³¹ñ³Ýù ¿ ³é³ç³¹ñí»É г۳ëï³ÝÇ Ð³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ùñ»³Ï³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 38-205-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 2-ñ¹ Ù³ëáí, ¨ í»ñçÇÝÇë Ýϳïٳٵ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñí»É ¿ ϳɳݳíáñáõÙÁ:

3. 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÝÇëÇ 19-ÇÝ ²Ýáõß Ô³í³ÉÛ³ÝÇ í»ñ³µ»ñÛ³É ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÇ Ý³Ë³ùÝÝáõÃÛáõÝÝ ³í³ñïí»É ¿, ¨ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÝÇëÇ 19-ÇÝ ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ Ù»Õ³¹ñ³Ï³Ý »½ñ³Ï³óáõÃÛ³Ùµ áõÕ³ñÏí»É ¿ ºñ¨³ÝÇ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³Ý:  

4. ºñ¨³ÝÇ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÁ   2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 8-ÇÝ  §ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇݦ áñáßáõÙ ¿ ϳ۳óñ»É, áñáí ³Ý¹ñ³¹³éݳÉáí ݳ¨ ².Ô³í³ÉÛ³ÝÇ Ýϳïٳٵ ÁÝïñí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÇÝ` áñáᯐ ¿ ².Ô³í³ÉÛ³ÝÇ Ýϳïٳٵ ÁÝïñí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÁ ÃáÕÝ»É ³Ý÷á÷áË:

5. àñáßÙ³Ý ¹»Ù Ý»ñϳ۳óí»É ¿ í»ñ³ùÝÝÇã µáÕáù:  ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÁ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 25-Ç áñáßٳٵ í»ñ³ùÝÝÇã µáÕáùÁ ÃáÕ»É ¿ ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý:

6. ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 25-Ç áñáßÙ³Ý ¹»Ù µ»ñí»É ¿ í×é³µ»Ï µáÕáù:

ÐÐ ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ë»åï»Ùµ»ñÇ 26-Ç áñáßٳٵ µáÕáùÝ ÁݹáõÝ»É ¿ í³ñáõÛà ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 414.2-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 1-ÇÝ Ù³ëÇ 1-ÇÝ ¨ 3-ñ¹  Ï»ï»ñÇ ÑÇÙùáí:

¸³ï³í³ñáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏÇóÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó í×é³µ»Ï µáÕáùÇ å³ï³ëË³Ý ãÇ Ý»ñϳ۳óí»É:

ì×é³µ»Ï µáÕáùÇ ùÝÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ¿³Ï³Ý Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ ÷³ëï³Ï³Ý ѳݷ³Ù³ÝùÝ»ñÁ.

7. ºñ¨³Ý ù³Õ³ùÇ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÁ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 8-Ç  §ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇݦ áñáßÙ³Ý Ù»ç ³Ý¹ñ³¹³ñÓ»É ¿ ݳ¨ ².Ô³í³ÉÛ³ÝÇÝ Ï³É³ÝùÇ ï³Ï å³Ñ»Éáõ ËݹñÇÝ ¨ áñáßáõ٠ϳ۳óñ»É ÁÝïñí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ϳɳÝùÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ:

8. Պաշտպանի կողմից ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարան բողոք ներկայացվել է 2008 թվականի հուլիսի 8-ի քրեական գործը դատական քննության նշանակելու մասին» որոշման դեմ մասնակի՝ խափանման միջոցն անփոփոխ թողնելու  մասով:

9. ì»ñ³ùÝÝÇã µáÕáùÝ ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÁ ϳ۳óí»É ¿ª å³ï׳鳵³Ý»Éáí, áñ Ýßí³Í áñáßٳݪ í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏí»Éáõ ÁÝóó³Ï³ñ· ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùáí ë³ÑÙ³Ýí³Í ã¿, ѻ勉µ³ñ ³ÛÝ ãÇ Áݹ·ñÏíáõÙ í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ áñáßáõÙÝ»ñÇ ó³ÝÏáõÙ:

ì×é³µ»Ï µáÕáùÇ å³Ñ³ÝçÁ, ÷³ëï³ñÏÝ»ñÁ ¨ ÑÇÙù»ñÁ.

ì×é³µ»Ï µáÕáùÁ ùÝÝíáõÙ ¿ Ñ»ï¨Û³É ÑÇÙù»ñÇ ë³ÑÙ³ÝÝ»ñáõÙ Ý»ñùáÑÇß۳ɠ  ÑÇÙݳíáñáõÙÝ»ñáí.

10. ´áÕáù µ»ñáÕ ³ÝÓÁ ÝßáõÙ ¿, áñ í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏí»É ¿ ºñ¨³ÝÇ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 8-Ç   Ï³Û³óí³Íª §ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇݦ áñáßáõÙÁ Ù³ëݳÏÇáñ»Ýª ².Ô³í³ÉÛ³ÝÇ Ýϳïٳٵ ÏÇñ³éí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëáí, áñÁ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1 Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ Ñ³Ù³Ó³Ûݪ í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí »Ýóϳ ¿ µáÕáù³ñÏÙ³Ý:

11. Àëï µáÕáù µ»ñáÕ ³ÝÓǪ í»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ   376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ ¹ñáõÛÃÝ»ñÇ Ýϳïٳٵ ÏÇñ³é»É  ¿ ë³Ñٳݳ÷³Ï Ù»Ïݳµ³ÝáõÙ ¨ áñå»ë í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ áñáßáõÙÝ»ñ ¹Çï³ñÏ»É µ³ó³é³å»ë ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý í³ñáõÛÃÇ Ýϳïٳٵ ¹³ï³Ï³Ý í»ñ³ÑëÏáÕáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõ٠ϳ۳óí³Í áñáßáõÙÝ»ñÁ, áñáÝù í»ñ³µ»ñáõÙ »Ý ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÝ»ñǪ ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ áñáßáõÙÝ»ñÇÝ:

´áÕáù³µ»ñÁ ÝßáõÙ ¿, áñ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ å³Ñ³ÝçÝ»ñÇó ãÇ µËáõÙ ³ÛÝ, áñ ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó ϳ۳óí³Íª ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ áñáßáõÙÝ»ñÁ å»ïù ¿ ϳ۳óí³Í ÉÇÝ»Ý µ³ó³é³å»ë ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý í³ñáõÛÃÇ Ýϳïٳٵ ¹³ï³Ï³Ý í»ñ³ÑëÏáÕáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõÙ: Àëï Ýñ³ª ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëáí ݳ˳ï»ëí³Í áñáßáõÙÝ»ñǪ í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ûñ»Ýë¹ÇñÝ ³Ùñ³·ñ»É ¿ ÙdzÛÝ Ñ»ï¨Û³É å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ ³éϳÛáõÃÛáõÝÁª 

1.µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ »Ý ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ    Ï³Ù í»ñ³óÝ»Éáõ áñáßáõÙÝ»ñÁ,

2.µáÕáù³ñÏíáÕ áñáßáõÙÝ»ñÁ å»ïù ¿ ϳ۳óí³Í ÉÇÝ»Ý ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó:

´áÕáù µ»ñ³Í ³ÝÓÁ ÝßáõÙ ¿, áñ ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý í³ñáõÛÃÇ ÁÝóóùáõÙ ¹³ï³Ï³Ý í»ñ³ÑëÏáÕáõÃÛáõÝ Çñ³Ï³Ý³óÝ»ÉÇë ¹³ï³ñ³ÝÝ»ñÝ ³ÛÉ áñáßáõÙ, Ù³ëݳíáñ³å»ë ÁÝïñí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÁ ÷á÷áË»Éáõ Çñ³í³ëáõÃÛ³Ùµ ûÅïí³Í ã»Ý: ²ÛÝÇÝã ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëáí ݳ˳ï»ëí³Í í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ áñáßáõÙÝ»ñ »Ý ѳݹÇë³ÝáõÙ ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝǪ ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÝ»ñÁ: Àëï µáÕáù µ»ñáÕ ³ÝÓǪ ëñ³Ýáí ¨ë ÷³ëïíáõÙ ¿, áñ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëáí ݳ˳ï»ëí³Í áñáßáõÙÝ»ñÇ µáÕáù³ñÏÙ³Ý Çñ³íáõÝùÁ ãÇ Ï³ñ»ÉÇ Ý»Õ Ù»Ïݳµ³ÝÙ³Ý »ÝóñÏ»É ¨ ë³Ñٳݳ÷³Ï»É ÙdzÛÝ ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý í³ñáõÛÃÇ Ýϳïٳٵ ¹³ï³Ï³Ý í»ñ³ÑëÏáÕáõÃÛ³Ý áÉáñïáí:

12. Àëï µáÕáù µ»ñáÕ ³ÝÓǪ ϳٳ۳ϳÝáñ»Ý í»ñ³ùÝÝÇã µáÕáùÝ ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý ÃáÕÝ»ÉÁ ѳݷ»óÝáõÙ ¿ ¹³ï³ñ³ÝÇ Ù³ïã»ÉÇáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇ Ë³ËïÙ³ÝÁ, áñÁ ݳ˳ï»ëí³Í ¿ §Ø³ñ¹áõ Çñ³íáõÝùÝ»ñÇ ¨ ÑÇÙݳñ³ñ ³½³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ »íñáå³Ï³Ý ÏáÝí»ÝódzÛÇ 6-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 1-ÇÝ Ù³ëáí: îíÛ³É ¹»åùáõÙ í»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ Ññ³Å³ñí»É ¿ ³ñ¹³ñ³¹³ïáõÃÛ³Ý Çñ³Ï³Ý³óáõÙÇóª µáÕáùáõÙ Ý»ñϳ۳óí³Í ѳñó»ñÁ ÃáÕÝ»Éáí ³é³Ýó Áëï ¿áõÃÛ³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý: Àݹ áñáõÙ, µáÕáù³µ»ñÇ Ï³ñÍÇùáí, ¹³ï³ñ³ÝÇ ÝÙ³Ý áñáßáõÙÁ ãÇ »Õ»É ûñÇÝ³Ï³Ý ¨ ãÇ ÑÇÙÝí»É ûñ»Ýùáí ݳ˳ï»ëí³Í ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý ÃáÕÝ»Éáõ ÑÇÙù»ñÇ íñ³, ÇÝãÇ ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ²Ýáõß Ô³í³ÉÛ³ÝÁ ½ñÏí»É ¿ ¹³ï³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó Çñ ·áñÍÇ Áëï ¿áõÃÛ³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇó:

13. ´áÕáù³µ»ñÁ ÝßáõÙ ¿ ݳ¨, áñ í»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ Çñ áñáßٳٵ áã ÙdzÛÝ ë³Ñٳݳ÷³Ï»É ¿ ²Ýáõß Ô³í³ÉÛ³ÝǪ  ¹³ï³ñ³ÝÇ Ù³ïã»ÉÇáõÃÛáõÝÁ, áñÇ ³ëå»ÏïÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿ í»ñ³¹³ëáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáùÝ»ñÇ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÁ, ³Ûɨ ˳Ëï»É ¿ ÎáÝí»ÝódzÛÇ 5-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 3-ñ¹ ¨ 4-ñ¹ Ù³ë»ñÇ å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ, ù³ÝÇ áñ ݳ˪ Áëï ¿áõÃÛ³Ý ãùÝÝ»Éáí ϳɳݳíáñÙ³Ý ûñÇݳϳÝáõÃÛ³Ý ¨ ÑÇÙݳíáñí³ÍáõÃÛ³Ý Ñ³ñóÁª ãÇ ³å³Ñáí»É ϳɳݳíáñÙ³Ý ûñÇݳϳÝáõÃÛáõÝÁ íÇ׳ñÏ»Éáõ ³ÝÓÇ Çñ³íáõÝùÇ Çñ³Ï³Ý³óáõÙÁ, ¨ »ñÏñáñ¹ª ³Û¹ ѳñóÁ ãÇ ùÝÝ»É áÕç³ÙÇï ųÙÏ»ïáõÙ ¨ ãÇ Ï³ï³ñ»É ³Ýѳå³Õ áñáßáõ٠ϳ۳óÝ»Éáõ Çñ å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ:

14. Àëï µáÕáù µ»ñ³Í ³ÝÓǪ í»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ ˳Ëï»É ¿ ÎáÝí»ÝódzÛÇ 13-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ å³Ñ³ÝçÝ ³é ³ÛÝ, áñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ áù, áõÙ ÎáÝí»ÝódzÛáí ³Ùñ³·ñí³Í Çñ³íáõÝùÝ»ñÝ áõ ³½³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ˳ËïíáõÙ »Ý, áõÝÇ å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝ»ñÇ ³éç¨ Çñ³í³Ï³Ý å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹Ûáõݳí»ï ÙÇçáóÇ Çñ³íáõÝù, ÝáõÛÝÇëÏ »Ã» ˳ËïáõÙÁ ϳï³ñ»É »Ý Ç å³ßïáÝ» ·áñÍáÕ ³ÝÓÇÝù: êáõÛÝ å³ñ³·³ÛáõÙ ì»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ ˳Ëï»É ¿ ².Ô³í³ÉÛ³ÝǪ ÎáÝí»ÝódzÛáí »ñ³ß˳íáñí³Í Çñ³í³Ï³Ý å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹Ûáõݳí»ï ÙÇçáóÇ Çñ³íáõÝùÁ, ù³ÝÇ áñ Çñ Ýϳïٳٵ ϳ۳óí³Íª ÏÇñ³éí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛáõÝ ÁÝÓ»é»É ¿ ÙdzÛÝ ï»ë³Ï³Ýáñ»Ý: ²Û¹ Çñ³íáõÝùÇ Çñ³Ï³Ý³óáõÙÁ ·áñÍݳϳÝáñ»Ý ãÇ ³å³Ñáíí»É:

15. ì»ñá·ñÛ³ÉÇ ÑÇÙ³Ý íñ³ª µáÕáùÇ Ñ»ÕÇݳÏÁ ËݹñáõÙ ¿ µ»Ï³Ý»É ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ 2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 25-Ç  áñáßáõÙÁ ¨ ·áñÍÝ áõÕ³ñÏ»É Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý ëïáñ³¹³ë ¹³ï³ñ³Ýª Ýáñ ùÝÝáõÃÛ³Ý:

ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÇ å³ï׳鳵³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¨ »½ñ³Ñ³Ý·áõÙÁ.

16. ÐÐ ùñ»³Ï³Ý  ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 292-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ Ñ³Ù³Ó³Ûݪ ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÝ Çñ í³ñáõÛà ÁݹáõÝ³Í ¹³ï³íáñÁ, ÇëÏ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝáõÙ ·áñÍÁ ÏáÉ»·Ç³É ϳ½Ùáí ùÝÝ»ÉÇë ݳ¨ ¹³ï³Ï³Ý ϳ½ÙÇ ÙÛáõë ¹³ï³íáñÝ»ñÁ ѻﳽáïáõÙ »Ý ·áñÍÇ ÝÛáõûñÁ ¨ ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ í³ñáõÛà ÁݹáõÝ»Éáõ å³ÑÇó 15 ûñí³ ÁÝóóùáõ٠ϳ۳óÝáõÙ Ñ»ï¨Û³É áñáßáõÙÝ»ñÇó Ù»ÏÁª

            1.¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇÝ.

            2.ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÇ í³ñáõÛÃÁ ϳñ×»Éáõ ϳ٠ùñ»³Ï³Ý Ñ»ï³åݹáõÙÁ ¹³¹³ñ»óÝ»Éáõ   Ù³ëÇÝ.

            3.ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÇ í³ñáõÛÃÁ ϳë»óÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ.

            4.·áñÍÁ Ù»Õ³¹ñáÕÇÝ í»ñ³¹³ñÓÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ.

            5. ùñ»³Ï³Ý ·áñÍÁ Áëï Áݹ¹³ïáõÃÛ³Ý áõÕ³ñÏ»Éáõ Ù³ëÇÝ.

            6.ÇÝùݳµ³ó³ñÏÇ Ù³ëÇÝ:

17. ¶áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý Ï³Û³óÙ³Ý Ï³ñ·Á ë³ÑÙ³ÝíáõÙ ¿ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 293-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ »ñÏñáñ¹ Ù³ëáí, áñÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ` ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý Ù»ç å»ïù ¿ µáí³Ý¹³Ïí»Ýª Ù»Õ³¹ñÛ³ÉÇ Ù³ëÇÝ ÝßáõÙ, ùñ»³Ï³Ý ûñ»ÝùÁ, áñÇ Ë³ËïáõÙÁ í»ñ³·ñíáõÙ ¿ Ù»Õ³¹ñÛ³ÉÇÝ, áñáßáõÙª ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ»ñÁ ¨ å³ï׳éí³Í íݳëÇ ³å³ÑáíÙ³Ý ÙÇçáóÝ»ñÁ í»ñ³óÝ»Éáõ, ÷áË»Éáõ ϳ٠ÁÝïñ»Éáõ Ù³ëÇÝ, áñáßáõÙÝ»ñª ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏÇóÝ»ñÇ Ñ³ñáõó³Í ÙÇçÝáñ¹áõÃÛáõÝÝ»ñÇ, µ³ó³ñÏÝ»ñÇ ¨ ³ÛÉ Ñ³Ûï³ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³éÃÇí, áñáßáõÙª ¹³ï³ñ³ÝÇ Ï³½ÙÇ Ù³ëÇÝ, áñáßáõÙ` Ù»Õ³¹ñÛ³ÉÇ ÁÝïñ³Í ϳ٠í»ñçÇÝÇë ѳٳñ Ý߳ݳÏí³Í ³ÝÓÇÝ áñå»ë å³ßïå³Ý ÃáõÛɳïñ»Éáõ Ù³ëÇÝ, ¹³ï³Ï³Ý ÝÇëïÇÝ Ï³ÝãÙ³Ý »Ýóϳ ³ÝÓ³Ýó ó³ÝÏÁ, ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ` ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý ï»ÕÇ ¨ ųٳݳÏÇ Ù³ëÇÝ, áñáßáõÙª ëáõÛÝ ûñ»Ýë·ñùáí ݳ˳ï»ëí³Í ¹»åù»ñáõÙ ¹éÝ÷³Ï ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛáõÝ ³ÝóϳóÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ, áñáßáõÙª ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏÇóÝ»ñÇ Ýϳïٳٵ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý ÙÇçáóÝ»ñ ÏÇñ³é»Éáõ Ù³ëÇÝ:

18. ì»ñáÝßÛ³É Ñá¹í³ÍÇ µáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÇó »ñ¨áõÙ ¿, áñ ·áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ ÷áõÉáõÙ ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÁ, Ç ÃÇíë ³ÛÉ áñáßáõÙÝ»ñÇ, áñáßáõÙ ¿ ϳ۳óÝáõ٠ݳ¨ Ù»Õ³¹ñÛ³ÉÇ Ýϳïٳٵ ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝï»Éáõ ϳ٠ãÁÝïñ»Éáõ, ÇëÏ Ë³÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ ÁÝïñí³Í ÉÇÝ»Éáõ ¹»åùáõÙ` ¹ñ³ ï»ë³ÏÇ ÑÇÙݳíáñ ÉÇÝ»Éáõ ϳ٠ãÉÇÝ»Éáõ ѳñóÇ Ï³å³ÏóáõÃÛ³Ùµ: ʳ÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÇ í»ñ³µ»ñÛ³É áñáßáõÙÁ ÷³ëï³ÃÕóÛÇÝ Ó¨³Ï»ñåÙ³Ý ³éáõÙáí Ý»ñ³éíáõÙ ¿ ·áñÍÁ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Ý߳ݳϻÉáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý Ù»ç, ë³Ï³ÛÝ Áëï ¿áõÃÛ³Ý Ñ³Ý¹Çë³ÝáõÙ ¿ ÇÝùÝáõñáõÛÝ ¹³ï³í³ñ³Ï³Ý áñáßáõÙ:

²ÛÉ Ï»ñåª ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 300-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ ÇÙ³ëïáí ³ÛÝ ¹³ï³í³ñ³Ï³Ý  ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõÙ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ ¹³ï³ñ³ÝÇ ¹ÇñùáñáßáõÙÁª ³ÝÓÇ Ýϳïٳٵ ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ ϳ٠ãÁÝïñ»Éáõ, ÇëÏ Ë³÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ ÁÝïñí³Í ÉÇÝ»Éáõ ¹»åùáõÙ` ¹ñ³ ï»ë³ÏÇ ÑÇÙݳíáñ ÉÇÝ»Éáõ ϳ٠ãÉÇÝ»Éáõ ѳñóÇ í»ñ³µ»ñÛ³É:

19. ÐР ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1–ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ` í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ »Ý ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝǪ ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ, ëáõÛÝ ûñ»Ýë·ñùáõ٠ݳ˳ï»ëí³Í ¹»åù»ñáõÙ Ëáõ½³ñÏáõÃÛ³Ý, ³é·ñ³íÙ³Ý, µÅßÏ³Ï³Ý Ñ³ëï³ïáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ ³ÝÓ³Ýó ï»Õ³íáñÙ³Ý, ÇÝãå»ë ݳ¨ ݳٳϳ·ñáõÃÛ³Ý, Ñ»é³Ëáë³ÛÇÝ Ëáë³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ÷áëï³ÛÇÝ, ѻ鳷ñ³Ï³Ý ¨ ³ÛÉ Ñ³Õáñ¹áõÙÝ»ñÇ ·³ÕïÝÇáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇ ë³Ñٳݳ÷³ÏÙ³Ý Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÝ»ñÁ:

20. ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ ·ïÝáõÙ ¿, áñ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ ÇÙ³ëïáí í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ »Ý ÇÝãå»ë ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý, ³ÛÝå»ë ¿É ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý ÷áõÉáõ٠ϳ۳óíáÕ áñáßáõÙÝ»ñÁ: ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ ѳٳӳÛÝ ã¿ ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ áñáßÙ³Ý Ù»ç ³éϳ ³ÛÝ Ó¨³Ï»ñåÙ³Ý Ñ»ï, áñ §(…) ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëáõÙ ËáëùÁ ·ÝáõÙ ¿ ÙÇÝã¹³ï³Ï³Ý í³ñáõÛÃÇ Ýϳïٳٵ ¹³ï³Ï³Ý í»ñ³ÑëÏáÕáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõ٠ϳ۳óí³Í áñáßáõÙÝ»ñÇÝ, áñáÝù í»ñ³µ»ñáõÙ »Ý ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»ÉáõÝ, ÷á÷áË»ÉáõÝ Ï³Ù í»ñ³óÝ»ÉáõÝ (…)¦: ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ ·ïÝáõÙ ¿, áñ ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ í»ñáÝßÛ³É Ùáï»óáõÙÁ ѳϳëáõÙ ¿ ÐÐ ùñ»³¹³ï³í³ñ³Ï³Ý ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³ÝÁ, ù³ÝÇ áñ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÁ áñ¨¿ ÷áõɳÛÇÝ ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙ ãÇ Ý³Ë³ï»ëáõ٠ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ áñáßáõÙÝ»ñÇ µáÕáù³ñÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ: øñ»³¹³ï³í³ñ³Ï³Ý ûñ»ÝùÝ ³Ùñ³·ñáõÙ ¿ ÙdzÛÝ Ýßí³Í áñáßáõÙÝ»ñÇ` ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÇ ÏáÕÙÇó ϳ۳óí³Í ÉÇÝ»Éáõ ÷³ëïÁ, ѻ勉µ³ñ ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÝ ³ÝÃáõÛɳïñ»ÉÇ ¿ ѳٳñáõÙ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý ÁÝóóùáõ٠ϳ۳óí³Íª ϳɳÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÝ»ñÇ` 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ ÑÇÙùáí µáÕáù³ñÏÙ³Ý Çñ³íáõÝùÇ ë³Ñٳݳ÷³ÏáõÙÁ ݳ˳ùÝÝáõÃÛ³Ý ³í³ñïÙ³Ý å³ï׳鳵³ÝáõÃÛ³Ùµ:

21.  Æñ³í³Ï³Ý ³Ïï»ñÇ Ù³ëÇÝ ÐÐ ûñ»ÝùÇ 86-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ` Çñ³í³Ï³Ý ³ÏïÁ Ù»Ïݳµ³ÝíáõÙ ¿ ¹ñ³ÝáõÙ å³ñáõݳÏíáÕ µ³é»ñÇ áõ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ï³é³óÇ Ý߳ݳÏáõÃÛ³Ùµª  ѳßíÇ ³éÝ»Éáí ûñ»ÝùÇ å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ: Æñ³í³Ï³Ý ³ÏïÇ Ù»Ïݳµ³ÝáõÃÛ³Ùµ ãå»ïù ¿ ÷áËíÇ ¹ñ³ ÇÙ³ëïÁ:

ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ ï³é³óÇ Ù»Ïݳµ³ÝÙ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ëï³óíáõÙ ¿, áñ ¹³ï³Ï³Ý ϳñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý »Ýóϳ »Ý ÙdzÛÝ Ï³É³ÝùÁ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñ»Éáõ, ÷á÷áË»Éáõ ϳ٠í»ñ³óÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÝ»ñÁ: øñ»³¹³ï³í³ñ³Ï³Ý ûñ»ÝùÁ áñ¨¿ ÝßáõÙ ãÇ å³ñáõݳÏáõÙ áñå»ë ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáó ÁÝïñí³Í ϳɳÝùÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý` í»ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ·áí µáÕáù³ñÏÙ³Ý Ñݳñ³íáñáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ, ÙÇÝã¹»é ëáõÛÝ ·áñÍáí µáÕáù³ñÏí»É ¿ ³é³çÇÝ ³ïÛ³ÝÇ ¹³ï³ñ³ÝÇ` ²Ýáõß Ô³í³ÉÛ³ÝÇ Ýϳïٳٵ ÁÝïñí³Í ˳÷³ÝÙ³Ý ÙÇçáóÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßáõÙÁ: л勉µ³ñ, ÑÇÙù ÁݹáõÝ»Éáí í»ñá·ñÛ³ÉÁ, ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ ·ïÝáõÙ ¿, áñ ϳ۳óí³Í áñáßáõÙÁ ÐÐ ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³í³ñáõÃÛ³Ý ûñ»Ýë·ñùÇ 376.1-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ áõÅáí ãÇ Ï³ñáÕ µáÕáù³ñÏí»É ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³Ý:

22. ì×é³µ»Ï µáÕáùÇ Ñ»ÕÇݳÏÁ ÝßáõÙ ¿ ݳ¨, áñ í»ñ³ùÝÝÇã ¹³ï³ñ³ÝÁ Çñ áñáßٳٵ ˳Ëï»É ¿ ÎáÝí»ÝódzÛÇ 5-ñ¹  Ñá¹í³ÍÇ 3-ñ¹ ¨ 4-ñ¹ Ù³ë»ñÇ å³Ñ³ÝçÝ»ñÁ, ù³ÝÇ áñ ݳË` Áëï ¿áõÃÛ³Ý ãùÝÝ»Éáí ϳɳݳíáñÙ³Ý ûñÇݳϳÝáõÃÛ³Ý ¨ ÑÇÙݳíáñí³ÍáõÃÛ³Ý Ñ³ñóÁª ãÇ ³å³Ñáí»É ϳɳݳíáñÙ³Ý ûñÇݳϳÝáõÃÛáõÝÁ íÇ׳ñÏ»Éáõ ³ÝÓÇ Çñ³íáõÝùÇ Çñ³Ï³Ý³óáõÙÁ, ¨ »ñÏñáñ¹ª ³Û¹ ѳñóÁ ãÇ ùÝÝ»É áÕç³ÙÇï ųÙÏ»ïáõÙ ¨ ãÇ Ï³ï³ñ»É ³Ýѳå³Õ áñáßáõ٠ϳ۳óÝ»Éáõ Çñ å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ:

§Ø³ñ¹áõ Çñ³íáõÝùÝ»ñÇ ¨ ÑÇÙݳñ³ñ ³½³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ »íñáå³Ï³Ý ÏáÝí»ÝódzÛÇ 5-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ  3-ñ¹ Ù³ëÁ ë³ÑÙ³ÝáõÙ ¿, áñ §Ò»ñµ³Ï³Éí³Í ϳ٠ϳɳݳíáñí³Í Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ áù ³Ýѳå³Õ ï³ñíáõÙ ¿ ¹³ï³íáñÇ Ï³Ù ³ÛÉ å³ßïáݳï³ñ ³ÝÓÇ Ùáï, áñÝ ûñ»Ýùáí Édz½áñí³Í ¿ Çñ³Ï³Ý³óÝ»Éáõ ¹³ï³Ï³Ý Çß˳ÝáõÃÛáõÝ ¨ áõÝÇ áÕç³ÙÇï ųÙÏ»ïáõÙ ¹³ï³ùÝÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝù ϳ٠ÙÇÝ㨠¹³ï³ùÝÝáõÃÛáõÝÁ ³½³ï ³ñÓ³Ïí»Éáõ Çñ³íáõÝù: ²½³ï ³ñÓ³ÏáõÙÁ ϳñáÕ ¿ å³Ûٳݳíáñí»É ¹³ï³ùÝÝáõÃÛ³ÝÁ Ý»ñϳ۳ݳÉáõ »ñ³ßËÇùÝ»ñáí¦, ÇëÏ 5-ñ¹ Ñá¹í³ÍÇ 4-ñ¹ Ù³ëÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ` §Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ áù, áí Ó»ñµ³Ï³ÉÙ³Ý Ï³Ù Ï³É³Ý³íáñÙ³Ý å³ï׳éáí ½ñÏí³Í ¿ ³½³ïáõÃÛáõÝÇó, Çñ³íáõÝù áõÝÇ íÇ׳ñÏ»Éáõ Çñ ϳɳݳíáñÙ³Ý ûñÇݳϳÝáõÃÛáõÝÁ, áñÇ Ï³å³ÏóáõÃÛ³Ùµ ¹³ï³ñ³ÝÝ ³Ýѳå³Õ áñáßáõÙ ¿ ϳ۳óÝáõÙ ¨ ϳñ·³¹ñáõÙ ¿ Ýñ³Ý ³½³ï ³ñӳϻÉ, »Ã» ϳɳݳíáñáõÙÝ ³ÝûñÇÝ³Ï³Ý ¿¦:      

Ինչպես նշվեց վերևում, ՀՀ ներպետական քրեադատավարական օրենսդրությունը որևէ կերպ չի սահմանափակում կալանքը որպես խափանման միջոց ընտրելու, փոփոխելու կամ վերացնելու մասին առաջին ատյանի դատարանի որոշման բողոքարկման հնարավորությունը` անկախ այն հանգամանքից՝ մինչդատական վարույթի նկատմամբ դատական վերահսկողության, թե գործը դատական քննության նախապատրաստելու փուլում է այն կայացվել: Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ նշված երաշխիքը հիմք է Կոնվենցիայի 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասի պահանջը բավարարված համարելու համար:

23. Վճռաբեկ բողոքի հեղինակը նշում է նաև, որ վերաքննիչ դատարանը վերաքննիչ բողոքն առանց քննության թողնելու մասին որոշմամբ խախտել է Կոնվենցիայի 13-րդ հոդվածի պահանջը, ըստ որի` յուրաքանչյուր ոք, ում՝ սույն Կոնվենցիայով ամրագրված իրավունքներն ու ազատությունները խախտվում են, ունի պետական մարմինների առջև իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցների իրավունք, նույնիսկ, եթե նման խախտումը կատարել են ի պաշտոնե գործող անձինք:  Եվրոպական դատարանը իր մի շարք որոշումներում (29 նոյեմբեր 1988թ, Brogan and Others v. The United Kingdom, գանգատ թիվ 11209/84, 11234/84, 11266/84, 11386/85, կետ 68, 25 մայիսի 1993թ Brannigan and McBridge v. The United Kingdom, գանգատ թիվ 14553/89, 14554/89, կետ 76)    արտահայտել է այն մոտեցումը, որ 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասի  պահանջներն ավելի խիստ են, քան 13-րդ հոդվածի պահանջները: 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասում նշված պահանջները հանդիսանում են որպես 13-րդ հոդվածի lex specialis նորմ, որը կիրառվում է 5-րդ հոդվածի կապակցությամբ: «Եվ քանի որ չկա ավելի խիստ պահանջի ՝ 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասի խախտում, Դատարանը անհրաժեշտ չի համարում քննել կոնվենցիայի 13-րդ հոդվածի պահանջները բավարարվել են, թե` ոչ (...): Նման գործերով միայն պետք է պարզել, թե արդյոք կա 5-րդ հոդվածի 4-րդ մասի խախտում¦: Հետևաբար Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ չի խախտվել նաև Կոնվենցիայի 13-րդ հոդվածի պահանջները: 

24. ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ ·ïÝáõÙ ¿, áñ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÁ, ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý ÃáÕÝ»Éáí ³ÝÓÇ Ýϳïٳٵ ϳɳÝùÝ ³Ý÷á÷áË ÃáÕÝ»Éáõ Ù³ëÇÝ áñáßÙ³Ý ¹»Ù í»ñ³ùÝÝÇã µáÕáùÁ, ϳ۳óñ»É ¿ Áëï ¿áõÃÛ³Ý ×Çßï áñáßáõÙ: ê³Ï³ÛÝ ¹³ï³ñ³ÝÁ ×Çßï ãÇ å³ï׳鳵³Ý»É ³Û¹ áñáßáõÙÁ: ´áÕáùÁ å»ïù ¿ ³é³Ýó ùÝÝáõÃÛ³Ý ÃáÕÝí»ñ áã û ³ÛÝ  å³ï׳鳵³ÝáõÃÛ³Ùµ, áñ ÐÐ ùñ»³¹³ï³í³ñ³Ï³Ý ûñ»ÝùÁ ãÇ Ý³Ë³ï»ëáõÙ Ýßí³Í áñáßÙ³Ý µáÕáù³ñÏÙ³Ý ÁÝóó³Ï³ñ·, ³ÛÉ ³ÛÝ å³ï׳鳵³ÝáõÃÛ³Ùµ, áñ µáÕáù³ñÏí»É ¿ ³ÛÝåÇëÇ ¹³ï³í³ñ³Ï³Ý ³Ïï, áñÝ ÁݹѳÝñ³å»ë »Ýóϳ ã¿ µáÕáù³ñÏÙ³Ý:

ºÉÝ»Éáí  í»ñá·ñÛ³ÉÇó  ¨  ջϳí³ñí»Éáí  Ð³Û³ëï³ÝÇ  гÝñ³å»ïáõÃ۳ݠ ê³Ñٳݳ¹ñáõÃÛ³Ý 92-ñ¹  Ñá¹í³Íáí,  г۳ëï³ÝÇ  гÝñ³å»ïáõí۳ݠ ùñ»³Ï³Ý  ¹³ï³í³ñáõÃ۳ݠ ûñ»Ýë·ñùÇ  403-406-ñ¹, 419-ñ¹, 422-424-ñ¹ Ñá¹í³ÍÝ»ñáíª ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÁ

à ð à Þ º ò

1. ì×é³µ»Ï µáÕáùÁ Ù»ñÅ»É: ÐÐ í»ñ³ùÝÝÇã ùñ»³Ï³Ý ¹³ï³ñ³ÝÇ  2008 Ãí³Ï³ÝÇ ÑáõÉÇëÇ 25-Ç áñáßáõÙÁ ÃáÕÝ»É ûñÇÝ³Ï³Ý áõÅÇ Ù»çª ÑÇÙù ÁݹáõÝ»Éáí ì×é³µ»Ï ¹³ï³ñ³ÝÇ  å³ï׳鳵³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

2. àñáßáõÙÝ ûñÇÝ³Ï³Ý áõÅÇ Ù»ç ¿ ÙïÝáõÙ Ññ³å³ñ³ÏÙ³Ý å³ÑÇó, í»ñçÝ³Ï³Ý ¿ ¨ »Ýóϳ ã¿ µáÕáù³ñÏÙ³Ý: 

	Նախագահող`	Ա. Մկրտումյան
	Դատավորներ`	Դ. Ավետիսյան
		Հ. Ղուկասյան
		Ս. Օհանյան
		Ս. Սարգսյան
		Վ. Աբելյան
		Ե. Խունդկարյան