ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՀՀ վարչական դատարանի վճիռ  ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԳՈՐԾ ԹԻՎ ՎԴ/1043/05/09	Վարչական գործ թիվ ՎԴ/1043/05/09 2010 թ.
Նախագահող դատավոր՝ Ա. Առաքելյան
Դատավորներ` Ա. Սարգսյան
Ք. Մկոյան

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատը (այսուհետ՝ Վճռաբեկ դատարան)

	նախագահությամբ	Ե. Խունդկարյանի
	մասնակցությամբ դատավորներ	Ե. Սողոմոնյանի
		Վ. Աբելյանի
		Ս. Անտոնյանի
		Վ. ԱՎԱՆԵՍՅԱՆԻ
		Ա. Բարսեղյանի
		Մ. Դրմեյանի
		Գ. Հակոբյանի
		Է. Հայրիյանի
		Տ. Պետրոսյանի

.

2010 թվականի դեկտեմբերի 27-ին

դռնբաց դատական նիստում, քննելով ՀՀ ֆինանսների նախարարության (այսուհետ` Նախարարություն) և ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքարի գյուղապետարանի (այսուհետ` Գյուղապետարան) վճռաբեկ բողոքները ՀՀ վարչական դատարանի 03.06.2010 թվականի վճռի դեմ` ըստ «Արմենմոտոր» ՓԲԸ-ի (այսուհետ` Ընկերություն) հայցի ընդդեմ Գյուղապետարանի, երրորդ անձ Նախարարության` Ընկերության` Փարաքար-Թաիրով համայնքում գտնվող 2,430հա մակերեսով հողատարածքի` ՀՀ կառավարության 30.12.2004 թվականի թիվ 879-Ն և 13.10.2005 թվականի թիվ 1809-Ն որոշումներով սեփականաշնորհման համար սահմանված գներով վճարման իրավունքը (վճարումը նշված որոշումներով սահմանված գներով իրականացնելու պայմանով) ճանաչելու պահանջի մասին,

ՊԱՐԶԵՑ

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը

Դիմելով դատարան` Ընկերությունը պահանջել է ճանաչել Փարաքար-Թաիրով համայնքում գտնվող 2,430հա մակերեսով հողատարածքի` ՀՀ կառավարության 30.12.2004 թվականի թիվ 879-Ն և 13.10.2005 թվականի թիվ 1809-Ն որոշումներով սեփականաշնորհման համար սահմանված գներով վճարման իրավունքը` վճարումը նշված որոշումներով սահմանված գներով իրականացնելու պայմանով:

ՀՀ վարչական դատարանի 29.07.2009 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է:

ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական պալատի 04.12.2009 թվականի որոշմամբ Նախարարության վճռաբեկ բողոքը բավարարվել է մասնակիորեն` բեկանվել է ՀՀ վարչական դատարանի 29.07.2009 թվականի վճիռը, և գործն ուղարկվել է նույն դատարան` նոր քննության:

ՀՀ վարչական դատարանի (այսուհետ` Դատարան) 03.06.2010 թվականի վճռով հայցը բավարարվել է:

Սույն գործով վճռաբեկ բողոքներ են ներկայացրել Նախարարությունը և Գյուղապետարանը:

Վճռաբեկ բողոքի պատասխան է ներկայացրել Ընկերությունը:

2.1. Նախարարության վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Դատարանը չի կիրառել «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 14-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 24-րդ հոդվածի 1-ին, 2-րդ մասերը, 61.1-րդ հոդվածի 1-ին մասը, «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասը, որոնք պետք է կիրառեր, կիրառել է ՀՀ կառավարության 30.12.2004 թվականի «Գյուղատնտեսական և բնակավայրերի նշանակության հողերի կադաստրային զուտ եկամտի ու կադաստրային արժեքների (գների) 2005 թվականի չափերը սահմանելու մասին» թիվ 879-Ն որոշման (այսուհետ նաև` Որոշում) 4-րդ կետը (ուժը կորցրել է ՀՀ կառավարության 16.02.2006 թվականի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 879-Ն որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» թիվ 168-Ն որոշմամբ), որը չպետք է կիրառեր, խախտել է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 6-րդ հոդվածը, 22-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 24-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 68-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 113-րդ հոդվածի 1-ին մասը, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 132-րդ հոդվածի 4-րդ կետը:

Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանել է հետևյալ փաստարկներով.

Որոշումն իրավունքների ծագման օրենքով նախատեսված ընդհանուր իրավական դաշտից զատ նախատեսում է դրանց ծագման հատուկ իրավական ռեժիմ, որի էությունը կայանում է նրանում, որ գործադիր մարմինը Որոշմամբ թվարկված սուբյեկտներին հնարավորություն է ընձեռում որոշակի կոնկրետ պայմանների պահպանման պայմաններում ազատ կամքի արտահայտությամբ դրա ուժի մեջ մտնելու պահից 6-ամսյա ժամկետում կնքել իրենց կողմից վարձակալած հողամասերի ուղղակի վաճառքի պայմանագրեր:

Միաժամանակ, օրենսդիրն այդ հատուկ իրավական ռեժիմի գործողության ժամանակահատվածում ընդունած «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասով ըստ էության վաղաժամկետ` մինչև 6-ամսյա ժամկետի լրանալը, դադարեցրել է այդ հատուկ իրավական ռեժիմի գործողությունը, քանի որ այդ օրենքով նշված սուբյեկտների սեփականության իրավունքներն իրենց կողմից զբաղեցրած հողամասերի նկատմամբ ճանաչվել են առանց որևէ նախապայմանների, բոլորի համար պարտադիր կերպով և առանց կամաարտահայտության հնարավորության:

«Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 14-րդ հոդվածի 2-րդ մասի, 24-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի վերլուծությունից ակնհայտ է դառնում, որ «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի և Որոշման 4-րդ կետի միջև առկա է հակասություն, և առավել բարձր իրավաբանական ուժ ունեցող ակտերի գերակայության սկզբունքի համաձայն` գործում է նշված օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասը: Փաստորեն, 26.11.2005 թվականից սկսած` Որոշման 4-րդ կետը հակասել է «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասին, և «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 24-րդ հոդվածի ուժով, 26.11.2005 թվականից սկսած, այդ կետը չի գործել` չի ունեցել իրավաբանական ուժ, և դրանով իսկ վաղաժամկետ` մինչև Որոշմամբ նախատեսված 6-ամսյա ժամկետը լրանալը, դադարեցվել է Որոշմամբ նախատեսված սուբյեկտների` իրենց կողմից զբաղեցրած հողամասերի նկատմամբ սեփականության իրավունքի ձեռքբերման հատուկ իրավական ռեժիմի գործողությունը:

Միաժամանակ, եթե նույնիսկ 26.11.2005 թվականից հետո Ընկերության և Գյուղապետարանի կողմից կնքվեր Որոշմամբ նախատեսված հողամասի ուղղակի վաճառքի պայմանագիր, ապա այն կնքման պահից արդեն իսկ լինելու էր առարկայազուրկ, քանի որ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 470-րդ հոդվածի 1-ին կետից և 561-րդ հոդվածից հետևում է, որ անշարժ գույքի առուվաճառքի պայմանագրի առարկան տվյալ դեպքում կլիներ Գյուղապետարանի պարտավորությունն Ընկերությանը հանձնել հողամաս, իսկ Ընկերության պարտավորությունը` ընդունել այդ հողամասը և դրա համար վճարել որոշակի գումար: Մինչդեռ, «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի ուժով նշված կնքվելիք պայմանագրով հանձնման ենթակա հողամասն արդեն իսկ հանձնված կլիներ Ընկերությանը սեփականության իրավունքով, հետևաբար նշված պայմանագիրը կլիներ առարկայազուրկ և կնքման պահից վիճահարույց:

Բացի այդ, Որոշման 4-րդ կետի բովանդակությունից ակնհայտ է, որ դրանում նշված կադաստրային գները կիրառվում էին երկու պայմանների միաժամանակյա առկայության պարագայում` 6-ամսյա ժամկետում հողերի ուղղակի վաճառքի դեպքերում: Մինչդեռ, սույն գործով Ընկերությունը 6-ամսյա ժամկետում միայն դիմել է Գյուղապետարան և ոչ թե կնքել է հողի ուղղակի վաճառքի պայմանագիր: Ավելին, Ընկերության դիմելու պահին` 12.01.2006 թվականին, Որոշման 4-րդ կետն արդեն իսկ հակասում էր «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի պահանջներին և չէր գործում:

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է Դատարանի 03.06.2010 թվականի վճիռը բեկանել և փոփոխել` հայցը մերժել:

2.2. Գյուղապետարանի վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Դատարանը չի կիրառել «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասը, որը պետք է կիրառեր, կիրառել է Որոշման 4-րդ կետը, որը չպետք է կիրառեր:

Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանել է հետևյալ փաստարկներով.

Որոշմամբ և ՀՀ կառավարության 13.10.2005 թվականի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 879-Ն որոշման մեջ լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» թիվ 1809-Ն որոշմամբ իրավունքների իրացման համար ամրագրված ժամանակահատվածը սահմանափակում էր դատական կարգով բաց թողնված ժամկետի վերականգնումը, քանի որ դրանք հղում չեն պարունակում այն մասին, որ ամրագրված ժամկետի բացթողումը հնարավոր է ճանաչել հարգելի: Նշվածի իրավական հիմք է «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 71-րդ հոդվածի 4-րդ մասի 2-րդ պարբերությունը:

Դատարանը սխալ է կիրառել Որոշման պահանջները, քանի որ Ընկերության հայցադիմումի ներկայացման պահին հասարակական-արտադրական օբյեկտների կառուցման և սպասարկման համար տրամադրված հողամասերի և դրանց վրա կառուցված շենքերի ու շինությունների իրավական կարգավիճակի հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում էին «Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասով: Նշված նորմի տառացի մեկնաբանությունից ակնհայտ է, որ այն սուբյեկտները, որոնց օրենսդիրը սեփականության իրավունքով օբյեկտի ձեռքբերման հնարավորություն է ընձեռել, և որոնք Որոշմամբ սահմանված սեփականության իրավունքով օբյեկտի ձեռք բերման 6-ամսյա ժամկետը բաց են թողել, հնարավորություն ունեն իրենց իրավունքները գրանցել օրենքի ուժով` պահպանելով օրենսդրի կողմից առաջադրվող պայմանը, այն է` այդ հողամասերի օտարումից հետո ձեռքբերողը համապատասխանաբար պետական կամ համայնքային բյուջե պետք է վճարի հողամասի տվյալ պահին գործող կադաստրային արժեքը:

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է Դատարանի 03.06.2010 թվականի վճիռը բեկանել և փոփոխել` հայցը մերժել:

2.3. Վճռաբեկ բողոքի պատասխանի փաստարկները

Ընկերության կողմից հողատարածքների օտարման համար Գյուղապետարան դիմելու պահին` 12.01.2006 թվականին, Որոշման 4-րդ կետը դեռևս ուժի մեջ է եղել։ Ընդ որում, Ընկերության կողմից թիվ 24 և 25 վճարման հանձնարարագրերով կատարվել էին ՀՀ կառավարության որոշմամբ սահմանված հողատարածքների կադաստրային արժեքների վճարումները:

Հաշվի առնելով, որ ՀՀ կառավարության որոշումներով 6-ամսյա ժամկետը սահմանելիս չի նշվել` այդ ժամկետը դիմումների ընդունման, թե սեփականաշնորհման համար անհրաժեշտ գումարների վճարման համար է, Ընկերության կողմից Գյուղապետարան դիմում ներկայացնելը, ինչպես նաև Որոշմամբ սահմանված գների վճարման գործողությունները լիովին օրինական են և տեղավորվում են ՀՀ կառավարության որոշումների գործողության ժամկետների մեջ:

3. Վճռաբեկ բողոքների քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը

Վճռաբեկ բողոքների քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը.

1) Ընկերությունը 12.01.2006 թվականի թիվ ԿՊ-01/004 և ԿՊ-01/006 գրություններով դիմել է Գյուղապետարան` Որոշման հիման վրա Ընկերության կողմից անհատույց օգտագործման իրավունքով Փարաքար-Թաիրով գյուղում զբաղեցրած Հատուկ տեխնոլոգիական սարքերի գործարանի համապատասխանաբար 2,525հա և 5,525հա մակերեսներով հողատարածքների օտարման պայմանագրեր կնքելու համար (հատոր 1-ին, գ.թ. 4-5):

2) Ընկերության կողմից 27.01.2006 թվականի թիվ 24 և թիվ 25 վճարման հանձնարարագրերով Որոշմամբ հողի սեփականաշնորհման համար կատարվել են համապատասխանաբար 1.381.250 ՀՀ դրամի և 631.250 ՀՀ դրամի վճարումներ (հատոր 1-ին, գ.թ. 9):

3) ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքարի գյուղապետի 30.01.2006 թվականի թիվ 50/1 գրությամբ Ընկերությունը տեղեկացվել է, որ Որոշման և ՀՀ կառավարության 13.10.2005 թվականի թիվ 1809-Ն որոշման հավելվածներում Ընկերությունը նշված է միայն Երևանի Խորենացու թիվ 28 հասցեում գտնվող 3,9333հա մակերեսով հողամասի մասով: Իսկ Փարաքար համայնքում գտնվող Ընկերության մասնաճյուղի վերաբերյալ որևէ տվյալ բացակայում է: Հետևաբար, ՀՀ առևտրի և տնտեսական զարգացման փոխնախարարի` Ընկերությանը հասցեագրված նամակը չի կարող հողի օտարման հիմք հանդիսանալ (հատոր 1-ին, գ.թ. 6):

4) ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի Վաղարշապատի տարածքային ստորաբաժանման 08.02.2006 թվականի թիվ 112 գրությամբ` ի պատասխան Ընկերության 06.02.2006 թվականին մուտք եղած թիվ 337 և թիվ 338 դիմումների, հայտնվել է, որ Փարաքար-Թաիրով համայնքում գտնվող Հատուկ տեխնոլոգիական սարքերի գործարանի զբաղեցրած 2,525հա և 5,525հա մակերեսներով հողատարածքների նկատմամբ սեփականության իրավունքի գրանցումը մերժվում է` Որոշմամբ սահմանված 6-ամսյա ժամկետի բացթողնման պատճառով (հատոր 1-ին, գ.թ. 7):

5) Գյուղապետարանի 03.07.2006 թվականի թիվ 1025 տեղեկանքի համաձայն` Փարաքար համայնքի Թաիրով գյուղում գտնվող Ընկերության կողմից վարձակալած 25.250քմ մակերեսով հողատարածքից 24.300քմ մակերեսով հողատարածքն ընդգրկված չէ ՀՀ հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված հողամասերի կազմում (հատոր 1-ին, գ.թ. 8):

4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները

Քննելով Նախարարության և Գյուղապետարանի վճռաբեկ բողոքները նշված հիմքերի սահմաններում` Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ վճռաբեկ բողոքները հիմնավոր են մասնակիորեն հետևյալ պատճառաբանությամբ.

ՀՀ կառավարության 30.12.2004 թվականի «Գյուղատնտեսական և բնակավայրերի նշանակության հողերի կադաստրային զուտ եկամտի ու կադաստրային արժեքների (գների) 2005 թվականի չափերը սահմանելու մասին» թիվ 879-Ն որոշման (ուժի մեջ է մտել 30.07.2005 թվականին) մինչև 03.12.2005 թվականը գործող խմբագրությամբ 4-րդ կետով (ուժը կորցրել է ՀՀ կառավարության 16.02.2006 թվականի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 879-Ն որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» թիվ 168-Ն որոշմամբ) սահմանված էր` նույն որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից` 6-ամսյա ժամկետում նույն որոշման N 4 հավելվածով սահմանված ցանկում ներառված արտադրական նշանակության օբյեկտների կառուցման և սպասարկման համար հատկացված հողերի ուղղակի վաճառքի դեպքերում դրանց կադաստրային գների 2005 թվականի չափերը հաշվարկվում են նույն որոշման NN 1, 2 և 3 հավելվածներով` ըստ տարածագնահատման գոտիների (Երևան քաղաքում) և համայնքների (քաղաքային և գյուղական), սահմանված կադաստրային գների չափերով:

Որոշման 4-րդ հավելվածի «Արտադրական նշանակության օբյեկտների կառուցման և սպասարկման համար հատկացված հողամասերի» ցանկի 54-րդ կետով սահմանված էր` «ֆիզ. անձի ազգանունը, անունը, կազմակերպության անվանումը` «Արմենմոտոր» ՓԲԸ, անշարժ գույքի գտնվելու վայրը (հասցեն)` ք. Երևան, փ. Խորենացու թիվ 28, հողի մակերեսը (հա)` 3,9333»:

ՀՀ կառավարության 13.10.2005 թվականի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 879-Ն որոշման մեջ լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» թիվ 1809-Ն որոշման (ուժի մեջ է մտել 03.12.2005 թվականին) 1-ին կետով սահմանված էր` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի «Գյուղատնտեսական և բնակավայրերի նշանակության հողերի կադաստրային զուտ եկամտի ու կադաստրային արժեքների (գների) 2005 թվականի չափերը սահմանելու մասին» N 879-Ն որոշման մեջ կատարել հետևյալ լրացումները և փոփոխությունները` 1) որոշման 4-րդ կետը «օբյեկտների» բառից հետո լրացնել «, N 4 հավելվածով սահմանված ցանկում ընդգրկված կազմակերպությունների` նույն ցանկում չներառված դուստր ընկերությունների, մասնաճյուղերի, արտադրական նշանակության այլ օբյեկտների, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության գյուղական համայնքներում գտնվող գյուղատնտեսական արտադրական օբյեկտների` անասնաշենքերի, թռչնանոցների, դեզանոցների, չորանոցների, սիլոսի հորերի, պահեստների, կերախոհանոցների, գյուղատնտեսական մեքենատրակտորային պարկերի», իսկ «հատկացված» բառից հետո «, բացառությամբ չկառուցապատված (առանձին միավոր հանդիսացող)» բառերով:

Այսպիսով, ՀՀ կառավարության 13.10.2005 թվականի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 30-ի N 879-Ն որոշման մեջ լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» թիվ 1809-Ն որոշմամբ կատարված լրացումների արդյունքում Որոշման 4-րդ կետը 03.12.2005 թվականից ստացել էր հետևյալ խմբագրությունը` նույն որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից` 6-ամսյա ժամկետում նույն որոշման N 4 հավելվածով սահմանված ցանկում ներառված արտադրական նշանակության օբյեկտների, N 4 հավելվածով սահմանված ցանկում ընդգրկված կազմակերպությունների` նույն ցանկում չներառված դուստր ընկերությունների, մասնաճյուղերի, արտադրական նշանակության այլ օբյեկտների, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության գյուղական համայնքներում գտնվող գյուղատնտեսական արտադրական օբյեկտների` անասնաշենքերի, թռչնանոցների, դեզանոցների, չորանոցների, սիլոսի հորերի, պահեստների, կերախոհանոցների, գյուղատնտեսական մեքենատրակտորային պարկերի կառուցման և սպասարկման համար հատկացված, բացառությամբ չկառուցապատված (առանձին միավոր հանդիսացող) հողերի ուղղակի վաճառքի դեպքերում դրանց կադաստրային գների 2005 թվականի չափերը հաշվարկվում են նույն որոշման NN 1, 2 և 3 հավելվածներով` ըստ տարածագնահատման գոտիների (Երևան քաղաքում) և համայնքների (քաղաքային և գյուղական), սահմանված կադաստրային գների չափերով:

Նշվածից հետևում է, որ Որոշման 4-րդ կետում նշված հողերի կադաստրային գների 2005 թվականի չափերը Որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից` 6-ամսյա ժամկետում Որոշման 1-ին, 2-րդ և 3-րդ հավելվածներով` ըստ տարածագնահատման գոտիների և համայնքների, սահմանված կադաստրային գների չափերով հաշվարկելու համար սահմանված էր նաև որոշակի պայման, այն է` հողերի ուղղակի վաճառքը:

Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ սույն գործում առկա ապացույցներից հետևում է, որ Ընկերությունը 12.01.2006 թվականին դիմել է Գյուղապետարան` Որոշման հիման վրա Ընկերության կողմից անհատույց օգտագործման իրավունքով Փարաքար-Թաիրով գյուղում զբաղեցրած Հատուկ տեխնոլոգիական սարքերի գործարանի 2,525հա և 5,525հա մակերեսներով հողատարածքների օտարման պայմանագրեր կնքելու համար, մինչդեռ Որոշումն ուժի մեջ մտնելու պահից` 6-ամսյա ժամկետում այդ հողերի ուղղակի վաճառքի մասին որևէ թույլատրելի ապացույց սույն գործում առկա չէ:

Սույն գործով Դատարանն Ընկերության հայցը բավարարելիս եզրահանգել է, որ ՀՀ կառավարության որոշմամբ Ընկերությունն ունեցել է իրավունք` իրեն Փարաքար համայնքում հատկացված 2,430հա մակերեսով հողամասի ուղղակի վաճառքի դեպքում դրա կադաստրային գների չափերը հաշվարկել Որոշման 1-ին, 2-րդ և 3-րդ հավելվածներով` Որոշմամբ սահմանված ըստ տարածագնահատման գոտիների` Փարաքար համայնքի համար սահմանված կադաստրային գնի չափով:

Մինչդեռ, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ հողերի ուղղակի վաճառքի մասին ապացույցի բացակայության պայմաններում Որոշմամբ սահմանված կադաստրային գների չափերն Ընկերության նկատմամբ կիրառելի չեն:

Նշված պատճառաբանություններով հերքվում են վճռաբեկ բողոքի պատասխանում բերված փաստարկները:

Այսպիսով, սույն վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը Վճռաբեկ դատարանը համարում է բավարար` «ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ 28.10.2010 թվականի թիվ ՀՕ-135-Ն օրենքի 21-րդ հոդվածի 4-րդ մասի, ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ և 118.3-րդ հոդվածների, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 227-րդ և 228-րդ հոդվածների ուժով Դատարանի վճիռը բեկանելու համար:

Միաժամանակ, Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ սույն գործով անհրաժեշտ է կիրառել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-րդ հոդվածի 1-ին կետի 4-րդ ենթակետով սահմանված` ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելու Վճռաբեկ դատարանի լիազորությունը հետևյալ հիմնավորմամբ.

ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածի և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի համաձայն` յուրաքանչյուր ոք ունի ողջամիտ ժամկետում իր գործի քննության իրավունք: Սույն գործով վեճի լուծումն էական նշանակություն ունի գործին մասնակցող անձանց համար: Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը հանդիսանում է ՀՀ Սահմանադրության և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի նշված հոդվածներով ամրագրված` անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր: Հետևաբար, գործի անհարկի ձգձգումները վտանգ են պարունակում նշված իրավունքի խախտման տեսանկյունից: Տվյալ դեպքում Վճռաբեկ դատարանի կողմից ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելը բխում է արդարադատության արդյունավետության շահերից, քանի որ սույն գործով վերջնական դատական ակտ կայացնելու համար նոր հանգամանք հաստատելու անհրաժեշտությունը բացակայում է:

Դատական ակտը փոփոխելիս Վճռաբեկ դատարանը հիմք է ընդունում սույն որոշման պատճառաբանությունները, ինչպես նաև գործի նոր քննության անհրաժեշտության բացակայությունը:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածով, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-2412-րդ հոդվածներով ` Վճռաբեկ դատարանը

ՈՐՈՇԵՑ

1. ՀՀ ֆինանսների նախարարության և ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքարի գյուղապետարանի վճռաբեկ բողոքները բավարարել: Բեկանել ՀՀ վարչական դատարանի 03.06.2010 թվականի վճիռը և այն փոփոխել` «Արմենմոտոր» ՓԲԸ-ի հայցը մերժել:

2. «Արմենմոտոր» ՓԲԸ-ից հօգուտ ՀՀ ֆինանսների նախարարության բռնագանձել 20.000 ՀՀ դրամ` որպես վճռաբեկ բողոքի համար վճարված պետական տուրք:

3. «Արմենմոտոր» ՓԲԸ-ից հօգուտ ՀՀ Արմավիրի մարզի Փարաքարի գյուղապետարանի բռնագանձել 20.000 ՀՀ դրամ` որպես վճռաբեկ բողոքի համար վճարված պետական տուրք:

4. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման: