Հ Ա Մ Ա Ձ Ա Յ Ն Ա Գ Ի Ր

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՇՎԵՅՑԱՐԻԱՅԻ ՀԱՄԱԴԱՇՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ, ՖԻՆԱՆՍԱԿԱՆ ԵՎ ՀՈՒՄԱՆԻՏԱՐ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Հայաստանի Հանրապետության Կառավարությունը և Շվեյցարիայի Համադաշնության Կառավարությունը (այսուհետ` Կողմեր),
      մտադրություն ունենալով ամրապնդելու երկու երկրների միջև բարեկամական կապերը,

ցանկանալով ամրապնդել այդ հարաբերությունները և զարգացնել արդյունավետ տեխնիկական, ֆինանսական և հումանիտար համագործակցություն երկու երկրների միջև,

ընդունելով, որ նման տեխնիկական և ֆինանսական համագործակցությունը կաջակցի Հայաստանում ընթացող բարեփոխումների գործընթացին՝ հասնելու համար կայուն տնտեսական, սոցիալական և շրջակա միջավայրի զարգացմանը և բարեփոխումների հետ կապված տնտեսական, սոցիալական և շրջակա միջավայրի ծախսերի կրճատմանը, ինչպես նաև ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների պաշտպանության խթանմանը,

գիտակցելով, որ Հայաստանի Հանրապետության Կառավարությունը պարտավորվում է շարունակել բարեփոխումները` ժողովրդավարության պայմաններում շուկայական տնտեսություն ստեղծելու նպատակով,

համաձայնեցին ներքոհիշյալի մասին.

Հոդված 1.

Համագործակցության հիմքերը

Հարգանքը ժողովրդավարության սկզբունքների և մարդու հիմնարար իրավունքների նկատմամբ, ինչպես նշված է, մասնավորապես, Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրում, ուղղորդում է երկու Կողմերի ներքին և արտաքին քաղաքականությունը և կազմում սույն Համաձայնագրի նպատակների կարևոր տարր:

Հոդված 2.

Համաձայնագրի շրջանակները

Սույն Համաձայնագրում սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության և Շվեյցարիայի Համադաշնության Կառավարության միջև տեխնիկական, ֆինանսական և հումանիտար համագործակցության բոլոր տեսակների ընդհանուր պայմանները:
       Այդ պայմանները պետք է կիրառվեն զարգացմանն ուղղված համագործակցության նախագծերի/ծրագրերի նկատմամբ, որոնք համաձայնեցված են Կողմերի միջև` համաձայն 5-րդ հոդվածի:

Կողմերը իրենց համապատասխան ազգային օրենսդրության շրջանակներում կխրախուսեն Հայաստանի Հանրապետությունում համագործակցության նախագծերի/ծրագրերի իրականացումը: Այդ նախագծերը/ծրագրերը պետք է համալրեն զարգացմանն ուղղված Հայաստանի Հանրապետության ջանքերը:

Հայաստանի Հանրապետությունը նշված պայմանները պետք է կիրառի նաև Շվեյցարիայի Համադաշնության կողմից համաֆինանսավորվող` տարածաշրջանային զարգացմանն ուղղված համագործակցության նախագծերից/ծրագրերից կամ միջազգային կազմակերպությունների միջոցով Շվեյցարիայի Համադաշնության կողմից համաֆինանսավորվող նախագծերից/ծրագրերից բխող` ազգային միջոցառումների նկատմամբ` սույն Համաձայնագրին հստակ հղում անելու պայմանով:

Սույն Համաձայնագիրը հետագայում կդյուրացնի Շվեյցարիայի Համադաշնության կողմից տրամադրվող հումանիտար և արտակարգ օգնությունը Հայաստանի Հանրապետությանը, եթե Հայաստանի Հանրապետությունը խնդրանք ներկայացնի:
Սույն Համաձայնագրի նպատակն է ստեղծել վերոհիշյալ նախագծերի/ծրագրերի իրականացման համար կանոնների և ընթացակարգերի համապատասխան դաշտ:

 Այլ դոնորների կողմից ֆինանսավորվող նախագծերի/ծրագրերի կրկնօրինակումից և համընկնումից խուսափելու և համոզվելու համար, որ նախագծերը/ծրագրերը առավելագույնս արդյունավետ են,Կողմերը պետք է տրամադրեն և ընդունեն ցանկացած տեղեկատվություն, որը անհրաժեշտ է արդյունավետ համակարգում ապահովելու համար:

Հոդված 3.

Սահմանումներ

Սույն Համաձայնագրի ներքո իրականացվող առանձին նախագծերը/ծրագրերը և համատեղ այլ միջոցառումները այսուհետ կանվանվեն Ծրագրեր:

Սույն Համաձայնագրի նպատակներով «իրականացնող մարմիններ» տերմինը նշանակում է` ցանկացած պետական մարմին և պետական կամ մասնավոր միավորում, ինչպես նաև ցանկացած կազմակերպություն՝ պետական կամ մասնավոր, որն ընդունելի է համարվել երկու Կողմերի կողմից և Շվեյցարիայի Համադաշնության կողմից լիազորված է` իրականացնելու 8-րդ հոդվածի 8.1-րդ կետում նշված առանձին Ծրագրերը:

Շվեյցարիայի Համադաշնության` Ծրագրեր իրականացնելու համար լիազորված իրականացնող մարմինների կողմից կարճ ժամկետով և երկար ժամկետով նշանակված փորձագետները և խորհրդատուները այսուհետ կանվանվեն անձնակազմ:

Սույն Համաձայնագրի նպատակներով ապրանքներ տերմինը նշանակում է` ապրանքներ, նյութեր, փոխադրամիջոցներ, մեքենաներ, սարքավորումներ և այլ ապրանքներ, որոնք Համաձայնագրով նախատեսված Ծրագրերի համար տրամադրվում են Շվեյցարիայի Համադաշնության կամ իրականացնող մարմինների կողմից, կամ ցանկացած այլ ապրանք, որը առաքվել է Հայաստանի Հանրապետություն 5-րդ հոդվածի 5.1-րդ կետում նշված Ծրագրերին վերաբերող առանձին համաձայնությունների համաձայն:

Հոդված 4.

Համագործակցության ձևերը

Մ ա ս  1

ՁԵՎերը

4.1 Համագործակցությունը կիրականացվի տեխնիկական, ֆինանսական և տնտեսական օգնության, ինչպես նաև հումանիտար և արտակարգ օգնության ձևով, որոնց դեպքում կարող են միաժամանակ կիրառվել մեկ կամ ավելի ձևեր:

4.2 Համագործակցությունը կիրականացվի դրամաշնորհների (բնեղեն, ծառայություններ կամ ֆինանսական միջոցներ) կամ արտոնյալ վարկերի տրամադրման կամ հավասար մասնակցության ձևով:

4.3 Համագործակցությունը կարող է իրականացվել երկկողմ հիմքի վրա կամ այլ դոնորների կամ միջազգային կազմակերպությունների հետ համագործակցելով:

4.4 Օգնությունը կարող է փոխանցվել մասնավոր կամ պետական կազմակերպությունների և հաստատությունների միջոցով՝ անկախ նրանից` դրանք ազգային են, թե միջազգային կամ բազմակողմ:

Մ ա ս  2

Տեխնիկական օգնություն

4.5 Տեխնիկական օգնությունը կտրամադրվի «նոու-հաու» փոխանցումների ձևով՝ վերապատրաստման և խորհրդատվության միջոցով կամ Ծրագրերի իրականացման համար անհրաժեշտ ծառայություններ տրամադրելու կամ նյութեր և սարքավորումներ մատակարարելու ձևով:

4.6 Տեխնիկական օգնությունը կարող է ունենալ հետևյալ ձևերը.

ա) հատկացումներ դրամաշնորհների տեսքով,

բ) ապրանքների և ծառայությունների տրամադրում,

գ) տեղական կամ օտարերկրյա անձնակազմի տրամադրում,

դ) Հայաստանի Հանրապետությունում, Շվեյցարիայի Համադաշնությունում կամ երրորդ երկրում ուսման կամ վերապատրաստման համար կրթաթոշակների տրամադրում,

ե) երկու Կողմերի կողմից փոխադարձաբար համաձայնեցված ցանկացած այլ ձև:

4.7 Տեխնիկական օգնության Ծրագրերը ընդհանուր առմամբ կիրականացվեն անհատույց` բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դրանք կապված են տնտեսական գործունեություն իրականացնելու հետ:

Մ ա ս  3

Ֆինանսական ԵՎ տնտեսական օգնություն

4.8 Ֆինանսական և տնտեսական օգնությունը կիրականացվի շվեյցարական ծագում ունեցող ապրանքների և ծառայությունների ֆինանսավորման ձևով, որոնք նախատեսված են զարգացման առաջնահերթ ծրագրերի իրականացման կամ ֆինանսական միջնորդների կապիտալին հատկացումներ կատարելու ձևով: Այլընտրանքային ձևերը կհանդիսանան առանձին քննարկումների առարկա:

4.9 Կախված առանձին դեպքից` ֆինանսական և տնտեսական օգնությունը կտրամադրվի դրամաշնորհների, վարկերի ձևով կամ այս երկու ձևերի համադրությամբ՝ երկու Կողմերի փոխադարձ համաձայնությամբ:

4.10 Հատուկ շեշտ կդրվի այն ծրագրերի վրա, որոնք կնպաստեն տնտեսությունում առաջացող մասնավոր հատվածի զարգացմանը:

Մ ա ս  4

Հումանիտար օգնություն

4.11 Հայաստանի Հանրապետությանը տրամադրվող հումանիտար օգնությունը կիրականացվի շվեյցարական կողմից ապրանքների, ծառայությունների տրամադրման, փորձագիտական և ֆինանսական աջակցության ձևերով:

4.12 Հումանիտար օգնության ծրագրերը ուղղված կլինեն Հայաստանի հասարակության ամենախոցելի խմբերին և միաժամանակ կնպաստեն տեղական և հանրապետական հումանիտար կազմակերպությունների հնարավորությունների զարգացմանը:

5.1 Սույն Համաձայնագրի դրույթները պետք է կիրառվեն.

ա) երկու Կողմերի կողմից համաձայնեցված Ծրագրերի նկատմամբ,

բ) այն Ծրագրերի նկատմամբ, որոնք իրականացվում են յուրաքանչյուր երկրի հանրային կամ մասնավոր միավորումների կամ հաստատությունների հետ, որոնց նկատմամբ երկու Կողմերը կամ նրանց լիազոր ներկայացուցիչները փոխադարձաբար համաձայնել են mutatis mutandis կիրառել 6-րդ հոդվածի դրույթները,

գ) մինչև սույն Համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելը ընթացքի մեջ գտնվող կամ նախապատրաստվող Ծրագրերի նկատմամբ:

5.2 Շվեյցարական կողմը կարող է իր պարտականությունների կատարումը հանձնարարել իրականացնող մարմնին:

5.3 Սույն Համաձայնագրի դրույթները հավասարապես կիրառվում են Հայաստանի Հանրապետությունում շվեյցարական հումանիտար օգնության, արտակարգ իրավիճակների դեպքում օգնության նկատմամբ, որոնք կտրամադրվեն մարդկանց առջև ծառացած դժվարությունների դեպքում:

Հոդված 6.

Պարտավորություններ

6.1 Համագործակցության ցանկացած ծրագրի իրականացմանը աջակցելու նպատակով Հայաստանի Հանրապետությունը շվեյցարական կողմից դրամաշնորհի հիման վրա ֆինանսավորված բոլոր սարքավորումները, ծառայությունները, փոխադրամիջոցներն ու նյութերը և սույն Համաձայնագրի շրջանակներում ծրագրի իրականացման կարիքների համար ժամանակավորապես ներմուծված սարքավորումները պետք է ազատի հարկերից, մաքսատուրքերից, գանձումներից, այլ պարտադիր վճարներից և նույն պայմաններով թույլ տա դրանց վերարտահանումը:

6.2 Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է թույլ տա ժամանակավորապես ներմուծել սույն Համաձայնագրի շրջանակներում ծրագրերի իրականացման համար անհրաժեշտ սարքավորումները:

6.3 Հայաստանի Հանրապետությունը Ծրագիրը իրականացնող մարմիններին պետք է ազատի եկամտահարկից, շահութահարկից և գույքահարկից և/կամ այն հարկերից, որոնք գանձվում են Ծրագրի վերաբերյալ կնքված համաձայնագրից բխող վարձատրությունից և ձեռքբերումներից:

6.4 Հայաստանի Հանրապետությունը համաձայն է, որ ֆինանսական օգնության ծրագրերին առնչվող վճարումների ընթացակարգերի համար կարող են նշանակվել ֆինանսական գործակալներ, որոնք հանդես կգան համապատասխան ծրագրերի հայկական գործընկերների անունից` յուրաքանչյուր ծրագրի գործընկերների միջև ձեռք բերված համաձայնությամբ: Ազգային արժույթով և/կամ փոխօգնության ֆոնդերի գծով վճարումների կատարման համար ֆինանսական գործակալների հետ կարող են բացվել հատուկ հաշիվներ` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը համապատասխան: Այդ հաշիվներում գտնվող միջոցների օգտագործումը կորոշվի ծրագրի գործընկերների միջև:

6.5 Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է դյուրացնի ծրագրերից բխող և օտարերկրյա անձնակազմի կողմից իրականացվող` արտարժույթի միջազգային փոխանցումների հետ կապված ընթացակարգի կատարումը:

6.6 Անձնակազմը, որին վստահված է ծրագրերի իրականացումը սույն Համաձայնագրի շրջանակներում, և նրա անդամների ընտանիքները պետք է ազատվեն որևէ եկամտահարկից և գույքահարկից, ինչպես նաև ցանկացած այլ հարկումից, մաքսատուրքից, գանձումից, որևէ անձնական իրի համար գանձվող պարտադիր վճարից: Նրանց կթույլատրվի ներմուծել և վերարտահանել իրենց անձնական իրերը (կենցաղային ապրանքներ, մեքենա և սարքավորումներ` ներառյալ մասնագիտական և անձնական օգտագործման սարքավորումները) իրենց նշանակման ժամկետը լրանալուց հետո: Անձնակազմին և նրա անդամների ընտանիքներին Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է տրամադրի օրենքով պահանջվող` կացության հետ կապված փաստաթղթեր և աշխատելու թույլտվություններ:

Սույն դրույթը չի կիրառվի Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների նկատմամբ:

6.7 Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է ապահովի անձնակազմի, ինչպես նաև նրա անդամների ընտանիքների անվտանգությունը և դյուրացնի նրանց վերադարձը:

6.8 Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է ազգային օրենսդրության շրջանակներում անձնակազմին, ինչպես նաև նրա անդամների ընտանիքներին անվճար և առանց ուշացումների տրամադրի մուտքի վիզաներ:

6.9 Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է աջակցի անձնակազմին` իրականացնելու իր առաջադրանքները և տրամադրի նրան բոլոր անհրաժեշտ փաստաթղթերը և տեղեկատվությունը:

Հոդված 7.

Հակակոռուպցիոն դրույթ

Կողմերը շահագրգռված են կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործում, որը վտանգում է լավ կառավարումը և զարգացման համար անհրաժեշտ միջոցների նպատակային օգտագործումը, արդար և բաց մրցակցությունը, որի հիմքում ընկած են գնի և որակի գործոնները: Հետևաբար, նրանք հայտարարում են իրենց մտադրության մասին` միավորելու իրենց ջանքերը կոռուպցիայի դեմ պայքարի գործում, մասնավորապես, հայտարարելով, որ ցանկացած առաջարկ, նվիրատվություն, վճարում, վարձատրություն կամ ցանկացած տեսակի շահույթ, որը կարող է համարվել անօրինական գործողություն կամ կոռուպցիայի դրսևորում, չի տրամադրվել կամ չի տրամադրվի ուղղակիորեն կամ անուղղակի ձևով որևէ անձի սույն Համաձայնագրի իրականացման ընթացքում: Նմանատիպ ցանկացած գործողություն բավարար հիմքեր է ստեղծում սույն Համաձայնագրի, մատակարարումների կամ դրանց արդյունքում առաջացող վարձատրությունների արդարացված չեղյալ հայտարարման կամ գործող օրենսդրությամբ նախատեսված որևէ այլ ուղղիչ միջոց ձեռնարկելու համար:

Հոդված 8.

Համակարգումը և ընթացակարգը

8.1 Սույն Համաձայնագրի յուրաքանչյուր Ծրագիր պետք է այդ Ծրագրի կողմերի միջև լինի առանձին համաձայնագրի առարկա, որում մանրամասն կսահմանվեն Ծրագրի յուրաքանչյուր կողմի իրավունքները և պարտավորությունները: Ծրագրերի կողմերը պետք է կանոնավոր կերպով տեխնիկական մակարդակի վրա տեսակետներ փոխանակեն սույն Համաձայնագրի ներքո ֆինանսավորվող Ծրագրերի իրականացման առաջընթացի մասին:

8.2 Կողմերը պետք է միմյանց լիարժեք տեղեկացնեն սույն Համաձայնագրի շրջանակներում նախաձեռնվող Ծրագրերի վերաբերյալ:

8.3 Հայկական կողմից ընդհանուր համակարգումը կապահովվի ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարության կողմից, որը գործում է Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության կողմից:

8.4 Սույն Համաձայնագրի իրականացման նպատակով շվեյցարական կողմը ներկայացնում են՝

ա) Շվեյցարիայի արտաքին գործերի դաշնային դեպարտամենտի զարգացման և համագործակցության Շվեյցարիայի գործակալությունը (ԶՀՇԳ),

բ) հանրային տնտեսության դաշնային դեպարտամենտի Շվեյցարիայի տնտեսական հարցերի պետական քարտուղարությունը:

8.5 Զարգացման և համագործակցության գործակալության համագործակցության գրասենյակը Թբիլիսիում (Վրաստան) կամ լիազորված ցանկացած ենթագրասենյակը Երևանում կապի մեջ կլինեն Հայաստանի մարմինների հետ` Ծրագրերի համակարգման, իրականացման և մոնիտորինգի համար:

Հոդված 9.

Եզրափակիչ դրույթներ

9.1 Սույն Համաձայնագիրը ուժի մեջ կմտնի դրա համար անհրաժեշտ` երկու Կառավարությունների կողմից ներքին ընթացակարգերի ավարտի մասին ծանուցումների փոխանակման օրվանից: Համաձայնագիրը ուժի մեջ կմնա հինգ տարի: Այս ժամանակահատվածից հետո Համաձայնագիրը ամեն տարի ինքնաբերաբար կերկարաձգվի: Սույն Համաձայնագիրը կարող է դադարեցվել ցանկացած ժամանակ` Կառավարություններից որևէ մեկի կողմից դրա մասին վեց ամիս առաջ գրավոր ծանուցվելու միջոցով:

Սույն Համաձայնագրի դադարեցման դեպքում դրա դրույթները պետք է շարունակեն կիրառվել բոլոր այն Ծրագրերի նկատմամբ, որոնք համաձայնեցվել են մինչև նրա դադարեցումը:

9.2 Եթե այն կարևոր տարրերը, որոնց մասին հիշատակվում է 1-ին հոդվածում, չեն հարգվում, ապա Կողմերից մեկը կամ երկուսը կարող են համապատասխան միջոցներ ձեռնարկել: Մինչև նման միջոցներ ձեռնարկելը, բացառությամբ հույժ հրատապ դեպքերի, միջոցներ ձեռնարկող Կողմը պետք է մյուս Կողմին տրամադրի ողջ տեղեկատվությունը, որը անհրաժեշտ է իրավիճակը խորը ուսումնասիրելու համար՝ լուծում գտնելու նպատակով:

Միջոցների ընտրության հարցում նախապատվությունը պետք է տալ նրանց, որոնք նվազագույն չափով են խաթարում սույն Համաձայնագրի գործողությունը: Նման միջոցների մասին պետք է անհապաղ ծանուցվի մյուս Կողմը:

Սույն Համաձայնագիրը ճիշտ մեկնաբանելու և գործնականորեն կիրառելու նպատակներով Կողմերը համաձայնում են, որ 9-րդ հոդվածի 9.2-րդ կետի 1-ին պարբերության մեջ հիշատակված «հույժ հրատապ» հասկացությունը կգործի, եթե Կողմերից մեկը կոպիտ կերպով խախտի 1-ին հոդվածում նշված որևէ կարևոր տարր կամ սույն Համաձայնագրի որևէ նպատակ:

9.3 Կողմերը համաձայնում են դիվանագիտական միջոցներով կարգավորել որևէ վեճ, որը կարող է ծագել սույն Համաձայնագրի կիրառումից:

9.4 Սույն Համաձայնագրի ցանկացած փոփոխություն կամ ուղղում պետք է կատարվի գրավոր` երկու Կառավարությունների համաձայնությամբ: Փոփոխությունը կամ ուղղումը պետք է ձևակերպվի առանձին արձանագրությամբ, որն ուժի մեջ կմտնի սույն հոդվածի 9.1-րդ կետում նախատեսված ընթացակարգին համապատասխան:

Կատարված է Երևան քաղաքում 2004 թվականի ապրիլի 3-ին, երեք բնօրինակով, յուրաքանչյուրը` հայերեն, ֆրանսերեն և անգլերեն, բոլոր տեքստերը հավասարազոր են: Տարաձայնության դեպքում նախապատվությունը կտրվի անգլերեն տարբերակին:

Համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտել 25.11.2004թ.