ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ

Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի որոշում Քաղաքացիական գործ թիվ 06-721/2006	Քաղաքացիական գործ թիվ 3-611(ՎԴ) 2008 թ.
Նախագահող դատավոր՝ Ն. Հովսեփյան

Դատավորներ՝	Է. Մուրադյան
	Վ. Թորոսյան

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանը (այսուհետ՝ Վճռաբեկ դատարան)

	նախագահությամբ	Ա. Մկրտումյանի
	մասնակցությամբ դատավորներ	Ս. Սարգսյանի
		Վ. Աբելյանի
		Ե. Խունդկարյանի
		Դ. Ավետիսյանի
		Հ. Ղուկասյանի
		Ս. Օհանյանի

2008 թվականի նոյեմբերի 28-ին

դռնբաց դատական նիստում, քննելով Վահան Տեր-Հովակիմյանի վճռաբեկ բողոքը Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 24.06.2008 թվականի որոշման դեմ՝ ըստ ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿԱ ծառայության Երևանի քաղաքային բաժնի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ բաժանմունքի (այսուհետ՝ Ծառայություն) հարկադիր կատարող Գարիկ Հարությունյանի դիմումի՝ ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի կողմից 25.10.2006 թվականին տրված թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանելու մասին,

ՊԱՐԶԵՑ

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը

ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի՝ օրինական ուժի մեջ մտած 07.07.2006 թվականի վճռով Արմեն Տեր-Հովակիմյանի հայցը բավարարվել է՝ վճռվել է «պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդել Երևանի Ջրաշատ 54/1 հասցեում իրականացված ինքնակամ կառույցները և տարածքը բերել նախկին տեսքին»: Նշված վճռի հիման վրա 25.10.2006 թվականին տրվել է թիվ 06-721 կատարողական թերթը:

Դիմելով դատարան` Ծառայության հարկադիր կատարողը խնդրել է պարզաբանել թիվ 06-721 կատարողական թերթը, մասնավորապես՝ հստակեցնել թե Երևանի Ջրառատ 54/1 հասցեում գտնվող ո՞ր ինքնակամ կառույցները քանդելուն պետք է պարտավորեցվի Վահան Տեր-Հովակիմյանը:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 15.05.2007 թվականի որոշմամբ դիմումը բավարարվել է, և թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանվել է հետևյալ կերպ. «պարտավորեցնելով Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդել Երևանի, Ջրառատ 54/1 հասցեում գտնվող ինքնակամ կառույցները և տարածքը բերել նախկին տեսքին` դատարանը նկատի է ունեցել տան վրա ավելացվող հարկը (ձեղնահարկը)»:

Ծառայության հարկադիր կատարողը մեկ այլ դիմումով խնդրել է պարզաբանել թիվ 06-721 կատարողական թերթը, մասնավորապես՝ «Ծառայությունը իրավունք ունի՞ պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդելու Ջրաշատ 54/1 տան վրա ավելացված, բացի ձեղնահարկից, որը արդեն քանդվել է, այլ կառույցներ»:

Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 24.06.2008 թվականի որոշմամբ դիմումը բավարարվել է և 25.10.2006 թվականին տրված թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանվել է հետևյալ կերպ. «պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդել Երևանի Ջրառատ 54/1 հասցեում իրականացված ինքնակամ կառույցները` ավելացված հարկը, ներառյալ ձեղնահարկը և տարածքը բերել նախկին տեսքի»:

Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Վահան Տեր-Հովակիմյանը:

Վճռաբեկ բողոքի պատասխան չի ներկայացվել:

2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

Վերաքննիչ դատարանը խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 14-րդ հոդվածը, «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածը:

Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով.

Սույն գործով ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 15.05.2007 թվականի որոշմամբ արդեն պարզաբանվել էր ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի՝ օրինական ուժի մեջ մտած 07.07.2006 թվականի վճիռը` նշելով, որ վճռով սահմանված Վահան Տեր-Հովակիմյանի պարտականությունը սահմանափակված է Երևանի Ջրառատ փողոցի թիվ 54/1 տան ձեղնահարկի քանդմամբ: Մինչդեռ Վերաքննիչ դատարանը, 24.06.2008 թվականի որոշմամբ կրկին պարզաբանելով արդեն իսկ պարզաբանված վճիռը, խախտել է մինչ այդ կայացրած և օրինական ուժի մեջ մտած վճռի պարզաբանման որոշումը, դրանով իսկ խախտելով «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայով նախատեսված իրավական որոշակիության սկզբունքը:

Վերոգրյալի հիման վրա բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 24.06.2008 թվականի որոշումը և Ծառայության հարկադիր կատարողի դիմումը թողնել առանց քննության կամ դիմումը մերժել:

3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը

Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը.

1) Ծառայության ավագ հարկադիր կատարողը խնդրել է պարզաբանել 25.10.2006 թվականին տրված թիվ 06-721 կատարողական թերթը, մասնավորապես հստակեցնել, թե Երևանի Ջրառատ 54/1 հասցեում գտնվող որ ինքնակամ կառույցները քանդելուն պետք է պարտավորեցվի Վահան Տեր-Հովակիմյանը:

2) Վերաքննիչ դատարանի 15.05.2007 թվականի որոշմամբ դիմումը բավարարվել է և թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանվել է հետևյալ կերպ. «Վահան Տեր-Հովակիմյանին Երևանի Ջրառատ 54/1 հասցեում գտնվող ինքնակամ կառույցները քանդելուն և տարածքը նախկին տեսքին բերելուն պարտավորեցնելով` դատարանը նկատի է ունեցել տան վրա ավելացվող հարկը (ձեղնահարկը)»:

3) Ծառայության ավագ հարկադիր կատարող Գ. Հարությունյանը մեկ այլ դիմումով խնդրել է պարզաբանել, թե Ծառայությունն իրավունք ունի պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին, բացի ձեղնահարկից (որն արդեն քանդվել է) քանդելու Երևանի Ջրառատի 54/1 հասցեում գտնվող տան վրա ավելացված այլ կառույցները, քանի որ կատարողական գործողությունների իրականացման ընթացքում կառուցված ձեղնահարկն արդեն քանդվել է, սակայն պահանջատերը դիմել է Ծառայություն` խնդրելով պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդել տան վրա ավելացված մնացած հարկերը:

4) Վերաքննիչ դատարանի 24.06.2008 թվականի որոշմամբ դիմումը բավարարվել է, և թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանվել է հետևյալ կերպ. «պարտավորեցնել Վահան Տեր-Հովակիմյանին քանդել Երևանի Ջրառատ 54/1 հասցեում իրականացված ինքնակամ կառույցները` ավելացված հարկը, ներառյալ ձեղնահարկը և տարածքը բերել նախկին տեսքի»:

4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը

Քննելով վճռաբեկ բողոքը նշված հիմքի սահմաններում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ այն հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.

ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 14-րդ հոդվածի համաձայն` օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը պարտադիր է բոլոր պետական մարմինների, տեղական ինքնակառավարման մարմինների, դրանց պաշտոնատար անձանց, իրավաբանական անձանց և քաղաքացիների համար ու ենթակա է կատարման Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքում:

«Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի համաձայն` յուրաքանչյուր ոք, երբ որոշվում են նրա քաղաքացիական իրավունքներն ու պարտականությունները, ունի օրենքի հիման վրա ստեղծված անկախ և անաչառ դատարանի կողմից ողջամիտ ժամկետում արդարացի և հրապարակային դատաքննության իրավունք:

Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ 25.10.2006 թվականին տրված թիվ 06-721 կատարողական թերթի պարզաբանման մասին ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 15.05.2007 թվականի որոշման մեջ հստակ նշված է, որ ինքնակամ կառույցները քանդելու Վահան Տեր-Հովակիմյանի պարտավորությունը սահմանափակվում է միայն ձեղնահարկով: Դա հիմնված է նաև այն հանգամանքի վրա, որ թիվ 06-721 գործով ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանը հիմնավորված է համարել Ջրառատի փողոցի 54/1 հասցեի ձեղնահարկի կառուցման աշխատանքների քաղաքաշինական նորմերի խախտումներով իրականացումը:

Մինչդեռ Վերաքննիչ դատարանը 24.06.2008 թվականի որոշմամբ հաշվի չի առել այն հանգամանքը, որ թիվ 06-721 կատարողական թերթը նախկինում՝ ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 15.05.2007 թվականի որոշմամբ, արդեն իսկ պարզաբանվել էր, և այդ դատական ակտը ենթակա է պարտադիր կատարման:

Բացի այդ, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 143-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն` վճիռը պարզաբանելու կամ վրիպակները, գրասխալները և թվաբանական սխալներն ուղղելու մասին պահանջը կարող է ներկայացվել մինչև վճռի կատարումը:

Հիմք ընդունելով վերոգրյալը և հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ 25.10.2006 թվականին տրված թիվ 06-721 կատարողական թերթը պարզաբանելու մասին 15.05.2007 թվականի որոշումից հետո վճիռը կատարվել է. քանդվել է ձեղնահարկը, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ վճռի կատարումից հետո դրա պարզաբանման պահանջ չէր կարող ներկայացվել:

Այսպիսով, վճռաբեկ բողոքի հիմքի առկայությունը բավարար է, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 228-րդ հոդվածի համաձայն, Վերաքննիչ դատարանի որոշումը բեկանելու համար:

Միաժամանակ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ տվյալ դեպքում անհրաժեշտ է կիրառել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-րդ հոդվածի առաջին մասի 4-րդ կետով սահմանված՝ ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելու Վճռաբեկ դատարանի լիազորությունը հետևյալ հիմնավորմամբ.

ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածի և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի համաձայն՝ յուրաքանչյուր ոք ունի ողջամիտ ժամկետում իր գործի քննության իրավունք: Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը հանդիսանում է ՀՀ Սահմանադրության և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի վերը նշված հոդվածներով ամրագրված անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր: Հետևաբար գործի անհարկի ձգձգումները վտանգ են պարունակում նշված իրավունքի խախտման տեսանկյունից: Տվյալ դեպքում Վճռաբեկ դատարանի կողմից ստորադաս դատարանի դատական ակտը փոփոխելը բխում է արդարադատության արդյունավետության շահերից:

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 240-241²-րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը

ՈՐՈՇԵՑ

1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի 24.06.2008 թվականի որոշումը և այն փոփոխել. ՀՀ ԱՆ ԴԱՀԿԱ ծառայության ավագ հարկադիր կատարող Գարիկ Հարությունյանի դիմումը մերժել:

2. Սույն որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:

Նախագահող`	Ա. Մկրտումյան
Դատավորներ`	Ս. Սարգսյան
	Վ. Աբելյան
	Ե. Խունդկարյան
	Դ. Ավետիսյան
	Հ. Ղուկասյան
	Ս. Օհանյան