Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 248-Ն
Տիպ
Որոշում
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (10.04.2008-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
ՀՀՊՏ 2008.04.09/22(612) Հոդ.313
Ընդունող մարմին
ՀՀ կառավարություն
Ընդունման ամսաթիվ
13.03.2008
Ստորագրող մարմին
ՀՀ վարչապետ
Ստորագրման ամսաթիվ
31.03.2008
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
10.04.2008

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

13 մարտի 2008 թվականի N 248-Ն

 

ԵՐԱՇՏԻ ԵՎ ԱՅԼ ՏԱՐԵՐԱՅԻՆ ԱՂԵՏՆԵՐԻ ԵՎ ՏԵԽՆԱԾԻՆ ՎԹԱՐՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆԸ ՀՐԱՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵԼՈՒ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի դեկտեմբերի 2-ի «Մի շարք բնապահպանական միջազգային կոնվենցիաներից բխող Հայաստանի Հանրապետության պարտավորությունների կատարման միջոցառումների ցանկը հաստատելու մասին» N 1840-Ն որոշմամբ հաստատված ցանկի IV բաժնի 4-րդ կետի` Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել երաշտի և այլ տարերային աղետների և տեխնածին վթարների ժամանակ բնակչությանը հրատապ օգնություն կազմակերպելու կարգը` համաձայն հավելվածի:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակմանը հաջորդող օրվանից:

 

Հայաստանի Հանրապետության

վարչապետ

Ս. Սարգսյան

 

2008 թ. մարտի 31

Երևան

 

 

 

Հավելված

ՀՀ կառավարության 2008 թվականի

մարտի 13-ի N 248-Ն որոշման

 

Կ Ա Ր Գ

 

ԵՐԱՇՏԻ ԵՎ ԱՅԼ ՏԱՐԵՐԱՅԻՆ ԱՂԵՏՆԵՐԻ ԵՎ ՏԵԽՆԱԾԻՆ ՎԹԱՐՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆԸ ՀՐԱՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԵԼՈՒ

 

I. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

1. Սույն կարգով կարգավորվում են Հայաստանի Հանրապետության տարածքում տեղի ունեցած երաշտի և այլ տարերային աղետների և տեխնածին վթարների (այսուհետ` աղետներ և վթարներ) ժամանակ բնակչությանը հրատապ օգնություն կազմակերպելու հետ կապված հարաբերությունները:

2. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում տեղի ունեցած աղետներից ու վթարներից տուժած բնակչությանը հրատապ օգնություն է կազմակերպում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը, իսկ այդ աշխատանքներին կարող են օժանդակել այլ պետությունների կառավարությունները և միջազգային մարդասիրական կազմակերպությունները:

3. Բնակչության հրատապ օգնության կազմակերպման սկզբունքներն են`

1) մարդկանց կյանքի և առողջության ապահովման գերակայությունը.

2) աղետներից ու վթարներից բնակչության պաշտպանության հարցերի հրապարակայնությունը.

3) աղետների ու վթարների հետևանքների նվազեցմանը, ինչպես նաև այդ հետևանքներից բնակչության պաշտպանության համակարգի բոլոր մակարդակների բնականոն գործունեությանը համալիր մոտեցումը:

 

II. ԱՂԵՏՆԵՐԻ ԵՎ ՎԹԱՐՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆԸ ՀՐԱՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ, ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐԸ

 

4. Աղետների ու վթարների ժամանակ իրականացվում են բնակչության պաշտպանության հետևյալ հիմնական միջոցառումները`

1) աղետների ու վթարների առաջացման մասին պետական մարմիններին և բնակչությանն ազդարարումը.

2) աղետների ու վթարների վայրերում բնակչության պատսպարման, տարահանման և անհատական պաշտպանության միջոցներով ապահովման կազմակերպումն ու իրականացումը.

3) շրջակա միջավայրի, ջրի, օդի, հողի, սննդամթերքի վիճակի աղտոտվածության և վարակվածության դիտարկումը, զննումն ու հսկողությունը.

4) ճառագայթաակտիվ, քիմիական, վարակիչ հիվանդությունների հարուցիչներից բնակչության պաշտպանությունը.

5) աղետների ու վթարների վայրերում փրկարարական և այլ անհետաձգելի վթարային վերականգնողական աշխատանքների կատարումը.

6) աղետների ու վթարների վայրերում հասարակական կարգի, ինչպես նաև պաշտպանական նշանակության, բնակչության կենսագործունեությունն ապահովող և այլ կարևոր օբյեկտների պաշտպանության ուժեղացումը.

7) աղետների ու վթարների վայրերում բնակչության կենսաապահովման միջոցառումների իրականացումը.

8) աղետի գոտում քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժման, բեռների ներմուծման և արտահանման կանոնակարգումը.

9) պետական մարմինների գույքի, նյութատեխնիկական պաշարների, տրանսպորտային և այլ միջոցների նպատակային հավաքումն ու օգտագործումը.

10) աղետների ու վթարների վայրերում բնակչության տեղեկատվության ապահովումը.

11) փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման և իրականացման համար կապի հանրապետական, գերատեսչական և տեղական ցանցերի առաջնահերթ օգտագործումը.

12) աղետների ու վթարների վայրերում կարանտինային և այլ սանիտարահակահամաճարակային միջոցառումների իրականացումը.

13) գյուղատնտեսական մշակաբույսերի, անտառների և կենդանիների պաշտպանությունը.

14) բնակչության բժշկական սպասարկման իրականացումը.

15) մասնագիտական հանձնաժողովի կողմից աղետների ու վթարների հետևանքով պատճառված վնասի գնահատումը.

16) աշխատունակ քաղաքացիների կամավորության սկզբունքով ներգրավումն աղետների ու վթարների հետևանքների վերացման գործընթացին:

5. Աղետներից ու վթարներից բնակչության պաշտպանությունն իրականացվում է հետևյալ ձևերով`

1) բնակչության տարահանումը վտանգավոր տարածքից կարող է իրականացվել կազմակերպված շարասյուներով` հետիոտն կամ տրանսպորտային միջոցներով.

2) բնակչության պատսպարումն իրականացվում է վերգետնյա, ստորգետնյա հատուկ շինություններում (ապաստարաններ, թաքստոցներ, մետրոպոլիտեն) և բնակելի ֆոնդի տարածքներում.

3) բնակչության անհատական պաշտպանությունը կատարվում է մարդկանց շնչառական օրգանները և մաշկը թունավոր գազերից, գոլորշիներից, աերոզոլների ներգործությունից, ճառագայթաակտիվ փոշիներից, վարակիչ հիվանդությունների հարուցիչներից պաշտպանող անհատական պաշտպանիչ միջոցներով: Անհրաժեշտության դեպքում բնակչությունն ապահովվում է նաև հակաթունային (անտիդոտ) և հակաճառագայթային դեղորայքով, դաշտային պայմաններում` ջրի վարակազերծման նյութերով և այլն:

6. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության ջրամատակարարման և սանիտարահիգիենիկ պայմանների ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) բնակչությանը մատակարարել խմելու մաքուր ջուր` վարակիչ, այդ թվում` մակաբուծային հիվանդությունների կանխարգելման նպատակով.

2) տուժած բնակչության բոլոր ներկայացուցիչները պետք է հնարավորություն ունենան անվտանգ մոտենալ ջրի աղբյուրին, վերցնել խմելու, սննդի պատրաստման, անձնական և տնային հիգիենայի համար անհրաժեշտ քանակի ջուր: Մեկ մարդու համար օրական ջրի քանակը պետք է լինի 30 լիտրից ոչ պակաս, 250 մարդուն պետք է ապահովի ջրամատակարարման մեկ կետ, բնակելի շինությունների և ջրամատակարարման կետի առավելագույն հեռավորությունը չպետք է գերազանցի 500 մետրը:

7. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության կենցաղային կեղտաջրերի մաքրման ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) աղետների ու վթարների ժամանակ կենցաղային կեղտաջրերի մաքրումը դիտարկվում է որպես առաջնային կարևորության խնդիր.

2) բնակչությունը պետք է ունենա բնակատեղին մոտ տեղակայված բավարար թվով զուգարաններ, որպեսզի ապահովվի մարդկանց հարմար, արագ, անվտանգ մոտեցումը դրանց` օրվա և գիշերվա ցանկացած ժամերին: 20 մարդու համար պետք է նախատեսել առնվազն մեկ զուգարան, իսկ դրանց օգտագործումը կազմակերպել ըստ ընտանիքների և (կամ) սեռային սկզբունքով: Դրանք պետք է տեղակայվեն բնակատեղից 50 մետրից ոչ հեռու.

3) հասարակական վայրերում (շուկաներում, օգնության բաժանման կետերում, բժշկական կենտրոններում և այլն) պետք է նախատեսվեն առանձին զուգարաններ` կանանց և տղամարդկանց համար:

8. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման և դրանց դեմ պայքարի ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) միջատներով փոխանցվող ինֆեկցիոն հիվանդություններով վարակման վտանգի ենթարկված ամբողջ բնակչությունը պետք է հնարավորություն ունենա օգտվել այն շինություններից, որոնք հագեցված են տարափոխիկ միջատների դեմ պայքարի միջոցներով.

2) վարակներ փոխանցողների դեմ պայքարի համար թունաքիմիկատների օգտագործումն իրականացվում է միջազգային ստանդարտների համաձայն` երաշխավորելով անձնակազմի, աղետի ենթարկված մարդկանց և շրջակա միջավայրի անվտանգությունը.

3) թունաքիմիկատների հետ գործ ունենալիս մարդիկ պետք է օգտագործեն անհատական պաշտպանության միջոցներ:

9. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության կոշտ թափոնների հեռացման ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) բնակավայրի տարածքից կոշտ թափոնները տեղափոխվում կամ թաղվում են.

2) շուկաներում և հասարակական այլ վայրերում պետք է լինեն աղբահորեր, բեռնարկղեր կամ հատուկ առանձնացված վայրեր, որտեղ պետք է գործի աղբահանման ամենօրյա ծառայություն.

3) կոշտ թափոնների վերջնական վերացումը պետք է իրականացնել այնպես, որպեսզի մարդկանց առողջության և շրջակա միջավայրի համար վտանգ չստեղծվի:

10. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության սննդի ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) տրվող պարենը պետք է համապատասխանի սահմանված պահանջներին և ընդունելի լինի ամբողջ բնակչության համար.

2) պարենը պահպանվում, նախապատրաստվում, օգտագործվում է սահմանված կարգով և անվտանգ ձևով, ինչպես առանձին ընտանիքների, այնպես էլ ամբողջ համայնքի համար.

3) պետք է բացառել սննդային ծագման վարակների առաջացումը, որոնք կապված են պարենի տեղական բաշխման և պարենամթերքի ոչ ճիշտ պատրաստման հետ.

4) սննդի ծրագրի միջոցառումներն իրականացնում է այնպիսի անձնակազմ, որն ունի անհրաժեշտ որակավորում և աշխատանքային փորձ:

11. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչությանը ժամանակավոր կացարանների կազմակերպման և տեղաբաշխման ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) աղետների ու վթարների նախնական փուլում տուժածներին ժամանակավոր կացարաններով ապահովումը կարևորագույն գործոն է համարվում.

2) մարդիկ պետք է ստանան կյանքի համար բավարար բնակելի տարածք, որը նրանց պաշտպանի եղանակի անբարենպաստ ազդեցությունից: Նրանք պետք է ստանան բավարար ջերմություն, թարմ օդ, ինչպես նաև անվտանգության պայմաններ.

3) տաք, չոր, ցուրտ կլիմայի պայմաններում ժամանակավոր կացարանները պետք է ապահովեն բավարար ջերմամեկուսացում.

4) շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր քիչ ազդեցություն ունենալու համար անհրաժեշտ է ժամանակավոր կացարանների կառուցումը հասցնել նվազագույնի:

12. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչությանը հագուստով ապահովելու նվազագույն անհրաժեշտ պահանջներն են` տուժած մարդկանց անհրաժեշտ քանակությամբ ծածկոցներով և հագուստով ապահովել` նրանց անվտանգությունն ու առողջությունը պահպանելու նպատակով:

13. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչությանը կենցաղային առարկաներով ապահովելու նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) տուժած մարդիկ ապահովվում են կենցաղային պարագաներով` կերակուր եփելու կաթսաներով, ափսեներով, խոհանոցային դանակներով, գդալներով, բաժակներով, ջրի տարողություններով և այլն.

2) տրամադրել փայտի, գազի կամ նավթի վառարաններ:

14. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության տեղակայման պլանավորման և տեղի ընտրության նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) տուժած բնակչության համար ժամանակավոր բնակավայրի ընտրությունը և լավ պլանավորումը պետք է ապահովի առողջ միջավայր, որտեղ մարդիկ կարողանան արժանավայել և խաղաղ գոյատևել.

2) տեղանքը պետք է համապատասխանի հետևյալ պահանջներին`

ա. վտանգավոր վայրից պետք է գտնվի անվտանգ հեռավորության վրա,

բ. ճանապարհներով կարողանան անցնել ծանր բեռնատար ավտոմեքենաներ,

գ. մոտ լինի գոյություն ունեցող սոցիալական և տնտեսական ինֆրակառուցվածքներին,

դ. ունենա բավարար քանակությամբ ջուր ապահովելու հնարավորություն (խմելու, ճաշ պատրաստելու, սանիտարական և հիգիենայի կարիքների համար),

ե. տեղանքը բարձր պետք է լինի անձրևային սեզոնների ժամանակ ջրի սպասվող մակարդակներից 3 մետրից ոչ պակաս:

15. Աղետների և վթարների դեպքում տուժած բնակչության սպասարկման

ապահովման նվազագույն, անհրաժեշտ պահանջներն են`

1) մշտապես պետք է վերլուծվեն տուժած բնակչության վիճակի բոլոր փոփոխությունները, որպեսզի մշակվեն անհրաժեշտ որոշումներ և իրականացվեն հակազդման միջոցներ.

2) բժշկական հիմնախնդիրների մասին հաղորդագրություններ ստանալիս, դրանք անհապաղ պետք է ուսումնասիրվեն, լրացուցիչ ճշտվեն, որից հետո անմիջապես որոշվեն կատարվելիք անհրաժեշտ միջոցառումները.

3) արձանագրված վարակիչ, այդ թվում` մակաբուծային հիվանդությունների դեպքերն ուսումնասիրվում են առավելագույն սեղմ ժամկետներում: Անհրաժեշտության դեպքում հիվանդներին ցուցաբերվում է բժշկական օգնություն, այդ թվում` հոսպիտալացում:

 

III. ԱՂԵՏՆԵՐԻ ԵՎ ՎԹԱՐՆԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԲՆԱԿՉՈՒԹՅԱՆԸ ՀՐԱՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒՄԸ

 

16. Աղետների ու վթարների ժամանակ բնակչության հրատապ օգնությունը կազմակերպվում է`

1) պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, իրավաբանական անձանց ու կազմակերպությունների (լիազորված մարմինների) ուժերով` իրենց իրավասությունների սահմաններում.

2) արտակարգ իրավիճակներում գործող լիազորված մարմինները`

ա. ելնելով աղետների ու վթարների բարդությունից` ստեղծում են դրա կառավարման օպերատիվ շտաբ և աղետներից ու վթարներից տուժած քաղաքացիների հոգեբանական օգնության ստորաբաժանում,

բ. ղեկավարում են բնակչության պաշտպանության համակարգը,

գ. հաստատում են բնակչության պաշտպանության ծրագրերը և վերահսկում դրանց կատարումը,

դ. ապահովում են բնակչության ազդարարումը և տեղեկատվությունը,

ե. հայտարարում են աղետի գոտի և սահմանում դրա տարածքը, ինչպես նաև կազմակերպում են այդ տարածքին առավելագույն օգնություն և նյութական պաշարներ տրամադրելու աշխատանքները,

զ. ստեղծում և կուտակում են, տուժածներին օգնություն ցուցաբերելու նպատակով, ֆինանսական, պարենային, բժշկական և նյութական այլ պաշարներ, ֆոնդեր և ապահովում դրանց նպատակային օգտագործումը,

է. համակարգում են բնակչության պաշտպանության բնագավառում հանրապետական գործադիր, պետական կառավարման, տարածքային և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, իրավաբանական անձանց գործունեությունը,

ը. բնակչության պաշտպանության նպատակով ստեղծում են անհրաժեշտ մասնագիտացված կազմավորումներ,

թ. տեղական ինքնակառավարման մարմիններին և բնակչությանը ներգրավում են աղետների ու վթարների կանխման, դրանց հետևանքների նվազեցման և վերացման աշխատանքներին,

ժ. իրականացնում են վթարային և վերականգնողական միջոցառումներ,

ժա. աջակցում են փրկարարական և անհետաձգելի աշխատանքների իրականացմանը և ստեղծում անհրաժեշտ ուժեր` համապատասխան աշխատանքներ կատարելու համար:

 

Հայաստանի Հանրապետության
կառավարության աշխատակազմի
ղեկավար-նախարար
Մ. Թոփուզյան

Փոփոխման պատմություն
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան
Փոփոխված ակտ
Փոփոխող ակտ Համապատասխան ինկորպորացիան