Գլխավոր տեղեկություն
Տիպ
Որոշում
Ակտի տիպ
Base act (01.08.2007-till now)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
ՀՀՊՏ 2007.10.03/49(573)
Ընդունող մարմին
Վճռաբեկ դատարան
Ընդունման ամսաթիվ
01.08.2007
Ստորագրող մարմին
Նախագահող
Ստորագրման ամսաթիվ
01.08.2007
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
01.08.2007

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ

 

Հայաստանի Հանրապետության
քաղաքացիական վերաքննիչ

Քաղաքացիական գործ թիվ 3-1179 (ՎԴ)
2007 թ.

դատարանի վճիռ

Քաղաքացիական գործ թիվ 07-583/2007 

Նախագահող դատավոր՝ Լ. Գրիգորյան 

  դատավորներ՝ Կ. Հակոբյան

  Ն. Հովսեփյան

 

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

 

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական պալատը (այսուհետ՝ Վճռաբեկ դատարան)

 

 

նախագահությամբ՝

Հ. Մանուկյանի

 

մասնակցությամբ դատավորներ՝

Ա. Մկրտումյանի
Վ. Աբելյանի
Ս. Անտոնյանի
Ս. Գյուրջյանի
Է. Հայրիյանի
Ս. Սարգսյանի

2007 թվականի օգոստոսի 1-ին

 

դռնբաց դատական նիստում, քննելով Արմեն Հայրապետյանի վճռաբեկ բողոքը ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 17.01.2007 թվականի թիվ 07-583/2007 գործով կայացված վճռի դեմ՝ ըստ Արմեն Հայրապետյանի հայցի ընդդեմ Ռուբեն Հայրապետյանի, Արմեն Ճուղուրյանի և թիվ 1 նոտարական գրասենյակի՝ ժառանգության իրավունքի վկայագիրը, սեփականության իրավունքի վկայականը, բնակարանի առուվաճառքի պայմանագիրն ու դրա հիման վրա տրված սեփականության իրավունքի վկայականն անվավեր ճանաչելու և բնակարանի սեփականատեր ճանաչելու պահանջի մասին և ըստ Արմեն Ճուղուրյանի հակընդդեմ հայցի ընդդեմ Արմեն Հայրապետյանի՝ բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը փոխհատուցմամբ դադարեցնելու և բնակարանից վտարելու պահանջի մասին,

 

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

 

1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.

 

Դիմելով դատարան՝ Արմեն Հայրապետյանը պահանջել է անվավեր ճանաչել Ռ.Հայրապետյանին 24.10.2001 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագիրը և դրա հիման վրա 29.10.2001 թվականին տրված թիվ 493702 սեփականության իրավունքի վկայականը, Ռ.Հայրապետյանի և Ա.Ճուղուրյանի միջև 30.04.2002 թվականի Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանի 30.04.2002 թվականի առուծախի պայմանագիրը և այդ պայմանագրի հիման վրա Ա.Ճուղուրյանին 03.12.2002 թվականին տրված թիվ 445693 սեփականության իրավունքի վկայականը:

Մեկ այլ քաղաքացիական գործով Արմեն Հայրապետյանը հայց է ներկայացրել ընդդեմ Ա.Ճուղուրյանի՝ իրեն վեճի առարկա հանդիսացող բնակարանի նկատմամբ սեփականատեր ճանաչելու պահանջով:

Առաջին հայցի դեմ ներկայացված հակընդդեմ հայցով Ա.Ճուղուրյանը պահանջել է հատուցմամբ դադարեցնել Ա.Հայրապետյանի՝ Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանի նկատմամբ ունեցած անհատույց օգտագործման իրավունքը, վտարել Ա.Հայրապետյանին նշված բնակարանից և հատուցել բնակարանի գույքի փչացմամբ իրեն պատճառված վնասը:

Երևանի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքների առաջին ատյանի դատարանի 11.08.2004 թվականի վճռով Ա.Հայրապետյանի առաջին հայցը բավարարվել է, իսկ Ա.Ճուղուրյանի հակընդդեմ հայցը՝ մերժվել:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 14.10.2004 թվականի վճռով Ա.Հայրապետյանի առաջին հայցը մերժվել է, իսկ Ա.Ճուղուրյանի հակընդդեմ հայցը բավարարվել է մասնակի՝ բնակարանի նկատմամբ Ա.Հայրապետյանի անհատույց օգտագործման իրավունքը հատուցմամբ դադարեցնելու և բնակարանից վտարելու մասով:

ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 24.12.2004 թվականի որոշմամբ ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 14.10.2004 թվականի վճիռը մասնակի բեկանվել է. ուժի մեջ է թողնվել հակընդդեմ հայցի՝ Ա.Ճուղուրյանին պատճառված վնասի հատուցման մասը: Մնացած մասով գործն ուղարկվել է նույն դատարան՝ այլ կազմով նոր քննության:

Երևանի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքների առաջին ատյանի դատարանի 20.01.2006 թվականի վճռով Ա.Հայրապետյանի կողմից ներկայացված երկրորդ հայցը բավարարվել է. վճռվել է վիճելի բնակարանը վերադարձնել Ա.Հայրապետյանին՝ որպես միակ սեփականատիրոջ:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 14.12.2006 թվականի որոշմամբ թիվ 06-3979 և 06-3596 քաղաքացիական գործերով վարույթները միացվել են մեկ վարույթում:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 17.01.2007 թվականի վճռով Ա.Հայրապետյանի հայցը մասնակի բավարարվել է: Վճռվել է 1/2-րդ մասով անվավեր ճանաչել Ռ.Հայրապետյանին 24.10.2001 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագիրը, մասնակի անվավեր ճանաչել Ռ.Հայրապետյանի և Ա.Ճուղուրյանի միջև 30.04.2002 թվականին կնքված Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանի առուվաճառքի պայմանագիրը և որպես անվավերության հետևանք՝ Ռ.Հայրապետյանից հօգուտ Ա.Ճուղուրյանի բռնագանձել 2 միլիոն ՀՀ դրամ, բնակարանի 1/2-րդ մասը հանձնել Ա.Հայրապետյանի տնօրինությանը, սեփականության իրավունքի գրանցման վկայականներն անվավեր ճանաչելու պահանջի մասով գործի վարույթը կարճել:

Նույն վճռով Ա.Ճուղուրյանի հակընդդեմ հայցը մերժվել է:

 

Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Ա.Հայրապետյանը:

 

Վճռաբեկ բողոքին պատասխան չի ներկայացվել:

 

2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, փաստարկները և պահանջը.

 

Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.

1) Դատարանը սխալ է մեկնաբանել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 275-րդ հոդվածը:

Բողոք բերած անձն իր պնդումը հիմնավորել է հետևյալ փաստարկներով.

Մեկ տարվա ընթացքում Ա.Ճուղուրյանը, զբաղվելով Ռ.Հայրապետյանի բազմաբնույթ գործերով, չէր կարող չիմանալ Ռ.Հայրապետյանի՝ կեղծ ճանապարհով Ա.Հայրապետյանին փաստացի պատկանող բնակարանի յուրացման և իրացման մասին:

Բացի այդ, ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 275-րդ հոդվածի ուժով սեփականատերն իրավունք ունի բարեխիղճ ձեռք բերողից գույքը հետ պահանջել այն դեպքում, երբ գույքը նրա տիրապետումից դուրս է եկել անկախ նրա կամքից: Սույն գործում առկա ՀՀ քրեական և զինվորական գործերով վերաքննիչ դատարանի՝ 20.10.2005 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով հաստատվել է, որ վիճելի բնակարանը Ա.Հայրապետյանի տնօրինությունից դուրս է եկել նրա կամքից անկախ:

2) Դատարանը կիրառել է ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1225-րդ հոդվածի 5-րդ մասը, որը չպետք է կիրառեր և չի կիրառել ՀՀ նախկին քաղաքացիական օրենսգրքի 549-րդ հոդվածը, որը պետք է կիրառեր:

Բողոք բերած անձն իր պնդումը հիմնավորել է այն փաստարկով, որ Ա.Հայրապետյանը ժառանգությունն ընդունած է համարվում անկախ բնակարանի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման փաստից:

Սույն իրավահարաբերությունները ծագել են նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի գործողության ժամանակաշրջանում:

 

3) Դատարանը չի կիրառել «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 1-ին արձանագրության 1-ին հոդվածը:

Բողոք բերած անձն իր պնդումը հիմնավորել է այն փաստարկով, որ վիճելի բնակարանը 1998 թվականից պատկանել է Ա.Հայրապետյանին, և նա չի կարող զրկվել այդ սեփականությունից հանցավոր գործողությունների հետևանքով:

 

4) Դատարանը չի կիրառել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 52-րդ հոդվածը և 53-րդ հոդվածի 1-ին մասը:

Բողոք բերած անձն իր պնդումը հիմնավորել է հետևյալ փաստարկներով.

Դատարանը հաշվի չի առել քաղաքացիական գործում առկա՝ օրինական ուժի մեջ մտած դատավճիռը և Ա.Ճուղուրյանին ճանաչել է բարեխիղճ ձեռք բերող:

ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանն անտեսել է այն հանգամանքը, որ քրեական գործով քննության ընթացքում Ռ.Հայրապետյանը ցուցմունքներ է տվել այն մասին, որ նա հրաժարվել է ժառանգությունն ընդունելուց:

 

5) Դատարանը չի կիրառել ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1228-րդ հոդվածը, որը պետք է կիրառեր:

Բողոք բերած անձն իր պնդումը հիմնավորել է հետևյալ փաստարկով.

Ժառանգությունն ընդունելու համար սահմանված ժամկետի ավարտից հետո առանց դատարան դիմելու ժառանգությունը կարող է ընդունվել միայն ժառանգությունն ընդունած մնացած ժառանգների գրավոր համաձայնությամբ, որպիսի համաձայնություն դեռևս 07.11.1997 թվականին ժառանգությունն ընդունած Արմեն Հայրապետյանը չէր տվել դրանից 4 տարի անց՝ 24.10.2001 թվականին ապօրինի ճանապարհով ժառանգության իրավունքի վկայագիր ստացած Ռուբեն Հայրապետյանին:

 

Բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 17.01.2007 թվականի վճիռը և օրինական ուժ տալ Երևանի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքների առաջին ատյանի դատարանի 20.06.2006 թվականի վճռին:

 

3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը.

 

Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը՝

1) Արմեն Հայրապետյանի հայրը՝ Արսեն Հայրապետյանը, մահացել է 13.05.1997 թվականին: Արսեն Հայրապետյանի գույքը ժառանգել է Արմեն Հայրապետյանը, որին էլ 28.09.1998 թվականին տրվել է ժառանգության իրավունքի վկայագիր: Նշված վկայագրով որպես ժառանգական գույք է նշվել Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանը: Արմեն Հայրապետյանի՝ 28.09.1998 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագրից ծագած իր իրավունքները պետական գրանցման չեն ենթարկվել:

2) Ռուբեն Հայրապետյանը՝ Արմեն Հայրապետյանի հարազատ եղբայրը, 24.10.2001 թվականին ժառանգության իրավունքի վկայագիր է ստացել նույն գույքի նկատմամբ (ամբողջ գույքի նկատմամբ): Ռ.Հայրապետյանը 24.10.2001 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագրից բխող իր իրավունքները գրանցել է ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի Արաբկիրի տարածքային ստորաբաժանումում (այսուհետ նաև՝ Կադաստր) և 29.10.2001 թվականին ստացել է Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանի նկատմամբ սեփականության իրավունքի գրանցման վկայական:

3) Ռ.Հայրապետյանը 30.04.2002 թվականին վիճելի բնակարանը վաճառել է Ա.Ճուղուրյանին: Ա.Ճուղուրյանը 30.04.2002 թվականի առուծախի պայմանագրից բխող իրավունքները գրանցել է Կադաստրում և 03.12.2002 թվականին ստացել է անշարժ գույքի սեփականության իրավունքի գրանցման վկայական:

4) Ռուբեն Հայրապետյանը ՀՀ քրեական վերաքննիչ դատարանի 20.10.2005 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով մեղավոր է ճանաչվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով, 2-րդ մասի 2-րդ կետով և 3-րդ կետով, 1-ին մասով, 177-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով, 192-րդ հոդվածի 1-ին մասով, 325-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերով նախատեսված արարքներ կատարելու համար: Նշված դատավճռի համաձայն՝ Ռ.Հայրապետյանը խարդախությամբ տիրացել է Արմեն Հայրապետյանին փաստացի պատկանող Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանին:

Բացի այդ, նշված քրեական գործի քննության ընթացքում պարզվել է, որ Արմեն Ճուղուրյանը Ռուբեն Հայրապետյանին ճանաչել է՝ սկսած 2001 թվականից, նրան ցույց է տվել իրավաբանական օգնություն, տեղյակ է եղել, որ վիճելի բնակարանում հաշվառված անձանց վերաբերյալ տեղեկանքը կազմել է Ռուբեն Հայրապետյանը, իսկ ինքը Ռ.Հայրապետյանի կողմից ռուսերենով կազմած տեղեկանքը թարգմանել է հայերեն:

 

4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները.

 

Քննելով վճռաբեկ բողոքները նշված հիմքերի սահմաններում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ՝

1) բողոքն առաջին հիմքով հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 275-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ եթե գույքը հատուցմամբ ձեռք է բերվել այդ գույքն օտարելու իրավունք չունեցող անձից, որի մասին ձեռք բերողը չգիտեր և չէր կարող իմանալ, ապա սեփականատերն իրավունք ունի ձեռք բերողից տվյալ գույքը պահանջել միայն այն դեպքում, երբ գույքը կորցրել է սեփականատերը կամ այն անձը, ում այդ գույքի սեփականատերը հանձնել է տիրապետման, կամ այն հափշտակվել է մեկից կամ մյուսից, կամ նրանց տիրապետումից դուրս է եկել այլ ճանապարհով՝ անկախ նրանց կամքից:

Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ Արմեն Հայրապետյանը հոր՝ Արսեն Հայրապետյանի մահվանից հետո, նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 549-րդ հոդվածին համապատասխան ընդունել է ժառանգությունը: Ինչ վերաբերում է Ռուբեն Հայրապետյանին, ապա վերջինս նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 549-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված ժամկետում չի ընդունել ժառանգությունը: Ասվածը հիմնավորվում է նրանով, որ Արմեն Հայրապետյանին 28.09.1998 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագրում Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանի միակ ժառանգ է ճանաչվել Արմեն Հայրապետյանը:

Միևնույն ժամանակ սույն գործում առկա՝ ՀՀ քրեական վերաքննիչ դատարանի 20.10.2005 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով հաստատվել է այն հանգամանքը, որ Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանը Արմեն Հայրապետյանից հափշտակել է Ռուբեն Հայրապետյանը: Նույն դատավճռով հաստատված է համարվել այն, որ Արմեն Ճուղուրյանը ծանոթ է եղել Ռուբեն Հայրապետյանի հետ մինչև վիճելի բնակարանի առուվաճառքի պայմանագրի կնքումը, նրան մատուցել է իրավաբանական ծառայություններ, աջակցել է կեղծ փաստաթուղթ կազմելու գործում:

Վճռաբեկ դատարանը, հաշվի առնելով գործով հաստատված նշված փաստերը, գտնում է, որ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 275-րդ հոդվածի ուժով Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի 22-րդ բնակարանի նկատմամբ պետք է ճանաչվի Արմեն Հայրապետյանի սեփականության իրավունքը, քանի որ այդ բնակարանը նրանից հափշտակել են, և բացի այդ, Արմեն Ճուղուրյանը չի կարող բարեխիղճ ձեռք բերող համարվել, քանի որ պատշաճ հոգածություն չի ցուցաբերել Ռուբեն Հայրապետյանի՝ նշված բնակարանն օտարելու լիազորությունները պարզելու համար:

Նշված պատճառաբանությունների հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը սույն վճռաբեկ բողոքի՝ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 275-րդ հոդվածի սխալ մեկնաբանության վերաբերյալ հիմքը հիմնավոր է համարում:

 

2) Արմեն Հայրապետյանի բողոքն երկրորդ հիմքով հիմնավոր է մասնակի հետևյալ պատճառաբանությամբ.

Սույն քաղաքացիական գործի փաստերի համաձայն՝ Արսեն Հայրապետյանը մահացել է 13.05.1997 թվականին: Հետևաբար նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 531-րդ հոդվածի համաձայն՝ ժառանգության բացման օր պետք է համարել 13.05.1997 թվականը:

Համաձայն ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ քաղաքացիական օրենսդրության ակտերը և այլ իրավական ակտերը հետադարձ ուժ չունեն ու կիրառվում են ուժի մեջ մտնելուց հետո ծագած հարաբերությունների նկատմամբ:

Գործող ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրքն ուժի մեջ է մտել 01.01.1999 թվականին, հետևաբար դրանով կարող են կարգավորվել միայն այն հարաբերությունները, որոնք ծագել են՝ սկսած 01.01.1999 թվականից:

Հաշվի առնելով վերը նշվածը՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1225-րդ հոդվածի 5-րդ մասը սույն գործով կիրառելի չէ:

Համաձայն նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 549-րդ հոդվածի 2-րդ մասի՝ ժառանգությունը ժառանգի կողմից ընդունված է համարվում, երբ նա փաստորեն սկսում է տիրապետել կամ կառավարել ժառանգական գույքը, կամ երբ նա ժառանգության բացման վայրի նոտարական մարմնին հայտարարել է ժառանգությունն ընդունելու մասին: Նույն հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն՝ ընդունված ժառանգությունը ժառանգի սեփականությունն է համարվում ժառանգության բացման պահից:

Հաշվի առնելով նշված հոդվածը և նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 4-րդ հոդվածը՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանի նկատմամբ Արմեն Հայրապետյանի սեփականության իրավունքը ծագել է 28.09.1998 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագրի հիման վրա:

 

3) Բողոքն երրորդ հիմքով հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.

Համաձայն «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի առաջին արձանագրության 1-ին հոդվածի առաջին մասի՝ յուրաքանչյուր ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձ իր գույքից անարգել օգտվելու իրավունք ունի: Ոչ ոքի չի կարելի զրկել սեփական գույքից՝ բացառությամբ հանրային շահերի պաշտպանության համար և օրենքով ու միջազգային իրավունքի ընդհանուր սկզբունքներով նախատեսված պայմաններով:

Սույն գործի փաստերի ուսումնասիրումից պարզ է դառնում, որ Արմեն Հայրապետյանը հանդիսացել է Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանի սեփականատեր: ՀՀ քրեական վերաքննիչ դատարանի 20.10.2005 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով հաստատվել է, որ Ռուբեն Հայրապետյանը վիճելի բնակարանին տիրացել է ՀՀ քրեական օրենսգրքով նախատեսված հակաօրինական արարքով:

Նման պայմաններում խախտվում է «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի առաջին արձանագրության 1-ին հոդվածը, քանի որ նշված հոդվածը սեփականության իրավունքից զրկելու համար պահանջում է բացարձակապես միայն օրենքով նախատեսված որոշակի գործողությունների կատարում և պայմանների պահպանում, որոնց խստագույն իրականացման դեպքում միայն անձը կարող է զրկվել իր գույքից: Քննարկվող գործով անձը զրկվել է իր գույքից առանց որևէ իրավական հիմքի:

 

4) Բողոքը չորրորդ հիմքով հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.

Համաձայն ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 52-րդ հոդվածի 3-րդ մասի՝ քրեական գործով օրինական ուժի մեջ մտած դատավճիռը պարտադիր է դատարանի համար միայն այն փաստերով, ըստ որոնց՝ հաստատված են որոշակի գործողություններ և դրանք կատարած անձինք:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանը անտեսել է ՀՀ քրեական վերաքննիչ դատարանի՝ 20.10.2005 թվականի օրինական ուժի մեջ մտած դատավճռով հաստատված այն հանգամանքները, որ Ռ.Հայրապետյանը քննարկվող բնակարանը հափշտակել է, Ա.Ճուղուրյանը աջակցել է Ռ.Հայրապետյանին տեղեկանք կեղծելու հարցում: Այս փաստերն էական նշանակություն ունեն սույն գործի քննության համար և ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի կողմից հաշվի առնվելու դեպքում կհանգեցնեին սույն քաղաքացիական գործի այլ լուծման:

Համաձայն ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 53-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ դատարանը յուրաքանչյուր ապացույց գնահատում է գործում եղած բոլոր ապացույցների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտության վրա հիմնված ներքին համոզմամբ:

ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանը վերը նշված կանոնը չի պահպանել մասնավորապես Արմեն Հայրապետյանին 28.09.1998 թվականին տրված ժառանգության իրավունքի վկայագրի առումով: Այսպես՝ նշված վկայագրով հաստատվում է այն հանգամանքը, որ Երևանի Լեփսիուսի փողոցի 14 շենքի թիվ 22 բնակարանի միակ սեփականատեր է հանդիսանում Արմեն Հայրապետյանը: Հետևաբար այդ վկայագրի առկայության պայմաններում այլ անձը այլևս չէր կարող ժառանգության իրավունքի վկայագիր ստանալ նույն գույքի նկատմամբ:

 

5) Բողոքը հինգերորդ հիմքով հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.

Համաձայն նախկին ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 549-րդ հոդվածի՝ ժառանգության ընդունման հետ կապված գործողությունները պետք է կատարվեն ժառանգության բացման օրվանից սկսած վեց ամսվա ընթացքում:

Սույն գործով հաստատված է այն հանգամանքը, որ Ռուբեն Հայրապետյանը Արսեն Հայրապետյանի մահից հետո՝ ժառանգության բացման պահից սկսած վեց ամսվա ընթացքում՝ չի ընդունել ժառանգությունը:

Համաձայն ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1228-րդ հոդվածի՝ ժառանգը կարող է առանց դատարան դիմելու ժառանգությունն ընդունել այն ընդունելու համար սահմանված ժամկետի ավարտից հետո, եթե առկա է ժառանգությունն ընդունած մնացած բոլոր ժառանգների համաձայնությունը: Նման համաձայնություն պարունակող փաստաթղթերի վրա ժառանգների դրած ստորագրությունները պետք է վավերացվեն սույն օրենսգրքի 1226-րդ հոդվածի 2-րդ կետում սահմանված կարգով:

Ռուբեն Հայրապետյանը կարող էր Արսեն Հայրապետյանի ժառանգությունն ընդունել միայն Արմեն Հայրապետյանի կողմից վկայակոչված համաձայնությունը տալու պարագայում, քանի որ Ռ.Հայրապետյանը բաց է թողել ժառանգությունն ընդունելու համար օրենքով սահմանված ժամկետը: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ սույն քաղաքացիական գործի նյութերում նման համաձայնությունը բացակայում է՝ Վճռաբեկ դատարանը ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 1228-րդ հոդվածի 1-ին մասը չկիրառելու մասին բողոքի հիմքը հիմնավոր է համարում:

 

Այսպիսով, սույն բողոքի հիմքերի առկայությունը, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 226-րդ և 227-րդ հոդվածների համաձայն, ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 17.01.2007 թվականի վճիռը բեկանելու բավարար հիմք են հանդիսանում:

 

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 236-239-րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը

 

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

 

1. Արմեն Հայրապետյանի վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ քաղաքացիական վերաքննիչ դատարանի 17.01.2007 թվականի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան՝ այլ կազմով նոր քննության:

2. Սույն որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և ենթակա չէ բողոքարկման:

 

Նախագահող՝

Հ. Մանուկյան

Դատավորներ՝

Ա. Մկրտումյան
Վ. Աբելյան
Ս. Անտոնյան
Ս. Գյուրջյան
Է. Հայրիյան
Ս. Սարգսյան