ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
|
Հայաստանի Հանրապետության |
Քաղաքացիական գործ թիվ 3-1140 (ՎԴ) |
| Քաղաքացիական գործ թիվ 06-675, 06-3093/2006 թ. | |
| Նախագահող դատավոր՝ | Տ. Սահակյան |
|
դատավորներ՝ |
Ն. Հովսեփյան |
| Ա. Թումանյան | |
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական պալատը (այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան),
|
նախագահությամբ |
Հ. Մանուկյանի | |
|
մասնակցությամբ դատավորներ |
Ա. Մկրտումյանի | |
|
Ս. Սարգսյանի | ||
|
Վ. Աբելյանի | ||
|
Ս. Անտոնյանի | ||
|
Ս. Գյուրջյանի | ||
|
Է. Հայրիյանի |
2007 թվականի հուլիսի 6-ին
դռնբաց դատական նիստում, քննելով ՀՀ վճռաբեկ դատարանում հավատարմագրված փաստաբան Գեղամ Մարգարյանի միջոցով Էլմիրա Եգանյանի կողմից բերված վճռաբեկ բողոքը ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի 2006 թվականի նոյեմբերի 1-ի թիվ 06-675, 06-3093 քաղաքացիական գործով կայացված վճռի դեմ` ըստ հայցի Գառնիկ Հարությունյանի ընդդեմ Արամայիս Մխիթարյանի և Էլմիրա Եգանյանի` բնակարանից վտարելու և Արամայիս Մխիթարյանի հայցի ընդդեմ Գառնիկ Հարությունյանի` առուվաճառքի պայմանագիր կնքելուն հարկադրելու պահանջների մասին,
Պ Ա Ր Զ Ե Ց
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.
Դիմելով դատարան՝ Գառնիկ Հարությունյանը պահանջել է Արամայիս Մխիթարյանին և Էլմիրա Եգանյանին վտարել սեփականության իրավունքով իրեն պատկանող Վանաձոր քաղաքի Նարեկացի 3-րդ փակուղի թիվ 3 տնից:
Դիմելով դատարան` Արամայիս Մխիթարյանը պահանջել է պարտավորեցնել Գառնիկ Հարությունյանին իր հետ կնքելու Վանաձոր քաղաքի Նարեկացի 3-րդ փակուղի թիվ 3 տան առուվաճառքի պայմանագիր:
ՀՀ Լոռու մարզի առաջին ատյանի դատարանի 2005 թվականի հոկտեմբերի 21-ի վճռով Գառնիկ Հարությունյանի հայցը բավարարվել է:
ՀՀ Լոռու մարզի առաջին ատյանի դատարանի 2006 թվականի հուլիսի 11-ի վճռով Արամայիս Մխիթարյանի հայցը մերժվել է:
ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի 2006 թվականի սեպտեմբերի 15-ի որոշմամբ երկու քաղաքացիական գործերը միացվել են մեկ վարույթում:
ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան) 2006 թվականի նոյեմբերի 1-ի վճռով Գառնիկ Հարությունյանի հայցը բավարարվել է, իսկ Արամայիս Մխիթարյանի հայցը` մերժվել:
Սույն գործով վճռաբեկ բողոք է ներկայացրել Էլմիրա Եգանյանը` ՀՀ վճռաբեկ դատարանում հավատարմագրված փաստաբան Գ. Մարգարյանի միջոցով:
Վճռաբեկ բողոքին պատասխան չի ներկայացվել:
2. Վճռաբեկ բողոքի հիմքերը, փաստարկները և պահանջը.
Սույն վճռաբեկ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
1) Վերաքննիչ դատարանը խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածը, 118-րդ հոդվածի 2-րդ մասը և 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ կետով սահմանված անձի՝ դատաքննությանը մասնակից դարձվելու իրավունքը:
Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով.
«Հայփոստ» փակ բաժնետիրական ընկերության 2007 թվականի ապրիլի 30-ի թիվ 1/ա254 գրության համաձայն` 2006 թվականի սեպտեմբեր և հոկտեմբեր ամիսներին Վանաձոր քաղաքի Նարեկացի 3-րդ փակուղի թիվ 3 տան հասցեով Էլմիրա Եգանյանի անվամբ Վանաձորի թիվ 14 փոստային բաժանմունքը պատվիրված նամակ չի ստացել և նրան չի առաքել:
Վերաքննիչ դատարանը դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին պատշաճ ձևով Էլմիրա Եգանյանին չտեղեկացնելու պայմաններում գործը քննել է նրա բացակայությամբ, անտեսելով, որ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 2-րդ մասով պատասխանողի բացակայությամբ գործի քննության արգելք չի համարվում դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին պատշաճ ծանուցելու դեպքում պատասխանողի չներկայանալու հանգամանքը:
2) Վերաքննիչ դատարանը խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 47-րդ, 48-րդ, 51-րդ, 53-րդ և 218-րդ հոդվածների պահանջները:
Բողոք բերած անձը նշված պնդումը պատճառաբանում է հետևյալ փաստարկներով.
Վերաքննիչ դատարանը, չունենալով որևէ թույլատրելի ապացույց, բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ գնահատման չարժանացնելով գործով ձեռք բերված ապացույցները, հանգել է վեճի սխալ լուծման, ինչպես նաև վճռում չի նշել պարզված գործի հանգամանքները և ապացույցները, որոնց վրա հիմնված են Վերաքննիչ դատարանի հետևություններն այդ հանգամանքների մասին և փաստարկները, որոնցով մերժել է այս կամ այն ապացույցը:
Վերոգրյալի հիման վրա վճռաբեկ բողոք բերած անձը պահանջել է բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 2006 թվականի նոյեմբերի 1-ի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան` այլ կազմով նոր քննության:
3. Վճռաբեկ բողոքի քննության համար նշանակություն ունեցող փաստերը.
Վճռաբեկ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունի հետևյալ փաստը՝
1) 2006 թվականի նոյեմբերի 1-ի դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին Վերաքննիչ դատարանի կողմից Էլմիրա Եգանյանին պատշաճ ձևով տեղեկացնելու վերաբերյալ գործում որևէ ապացույց առկա չէ:
2) Վերաքննիչ դատարանը գործը քննել է Էլմիրա Եգանյանի բացակայությամբ:
4. Վճռաբեկ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.
Քննելով վճռաբեկ բողոքը նշված հիմքերի սահմաններում՝ Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ՝
1) բողոքն առաջին հիմքով հիմնավոր է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
Սույն գործով Վերաքննիչ դատարանը, բավարարելով Գառնիկ Հարությունյանի հայցը, վճռել է Արամայիս Մխիթարյանին և Էլմիրա Եգանյանին վտարել Վանաձոր քաղաքի Նարեկացի 3-րդ փակուղի թիվ 3 տնից:
Մինչդեռ Վերաքննիչ դատարանը, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 78-րդ հոդվածի պահանջներին համապատասխան, Էլմիրա Եգանյանին պատշաճ ձևով չի տեղեկացրել դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին, գործը քննել է նրա բացակայությամբ ու վճիռ կայացրել:
Վճռաբեկ դատարանը նախկինում կայացրած իր որոշումներում անդրադարձել և գնահատման առարկա է դարձրել այն դեպքերը, երբ դատարանը գործը քննել է գործին մասնակցող անձանցից որևէ մեկի բացակայությամբ: Մասնավորապես, Վճռաբեկ դատարանը, հիմք ընդունելով ՀՀ Սահմանադրության 19-րդ հոդվածը և «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածը, արձանագրել է կողմերի իրավահավասարության և մրցակցության դատավարական սկզբունքների խախտում և, ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ կետով, բեկանել է դատական ակտը (իրավական հիմնավորումները տես Շենգավիթի թաղապետարան ընդդեմ Ալվինա և Լիանա Կազկոներ, Արամ, Ֆրունզ և Նարեկ Մարկոսյաններ, 21.12.2006թ., քաղաքացիական գործ թիվ 3-2236/Ա (բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը փոխհատուցմամբ դադարեցնելու պահանջով) Վճռաբեկ դատարանի որոշումների ընտրանի, հատոր առաջին, էջ 473-476):
Վերը նշվածի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը նպատակահարմար չի համարում կրկին անդրադառնալ նշված իրավական հարցի գնահատականին:
Բացի այդ, այն հանգամանքը, որ սույն գործով Էլմիրա Եգանյանն Արամայիս Մխիթարյանի կինն է, բնակվում են միասին և Էլմիրա Եգանյանը կարող էր փաստացի տեղյակ լինել դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին, Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ անգամ նշված պայմանները հիմք չեն Էլմիրա Եգանյանին դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին պատշաճ ծանուցված համարելու համար:
Հետևաբար, Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ դատավարության մասնակցի՝ գործի քննության ժամանակի և վայրի մասին նույնիսկ փաստացի իրազեկվածությունը չի կարող համարվել պատշաճ ծանուցում (Կոլոցցան ընդդեմ Իտալիայի 12.02.1985, Ա89, Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարան):
2) Բողոքի երկրորդ հիմքին Վճռաբեկ դատարանը չի անդրադառնում, քանի որ Վերաքննիչ դատարանը գործը քննել և վճիռ է կայացրել բողոք բերած անձի իրավունքների խախտմամբ, որի հետևանքով բողոք բերած անձի իրավական հիմնավորումները ստորադաս դատարանի քննության առարկա չեն հանդիսացել, հետևաբար, դրանք չեն կարող քննարկվել Վճռաբեկ դատարանի կողմից:
Այսպիսով, վճռաբեկ բողոքի առաջին հիմքի առկայությունը բավարար է, ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ կետի համաձայն, Վերաքննիչ դատարանի վճիռը բեկանելու համար:
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 236-239-րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը
Ո Ր Ո Շ Ե Ց
1. Վճռաբեկ բողոքը բավարարել: Բեկանել ՀՀ քաղաքացիական գործերով վերաքննիչ դատարանի 2006 թվականի նոյեմբերի 1-ի վճիռը և գործն ուղարկել նույն դատարան՝ այլ կազմով նոր քննության:
2. Սույն որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և ենթակա չէ բողոքարկման:
|
Նախագահող՝ |
Հ. Մանուկյան |
|
Դատավորներ՝ |
Ա. Մկրտումյան |
| Ս. Սարգսյան | |
| Վ. Աբելյան | |
| Ս. Անտոնյան | |
| Ս. Գյուրջյան | |
| Է. Հայրիյան |