«Վավերացնում եմ»
Հայաստանի Հանրապետության
Նախագահ Ռ. Քոչարյան
27 դեկտեմբերի 2006 թ.

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

30 նոյեմբերի 2006 թվականի N 1826-Ն

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱՆԱՅՎԱԾ ՏԱՐԲԵՐԱԿԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշում է.

1. Հաստատել՝

ա) Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության կայուն զարգացման ռազմավարության վերանայված տարբերակը՝ համաձայն N 1 հավելվածի.

բ) Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության կայուն զարգացման ռազմավարության վերանայված տարբերակի կատարումն ապահովող միջոցառումների ցանկը՝ համաձայն N 2 հավելվածի։

2. Ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2004 թվականի ապրիլի 14-ի «Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության կայուն զարգացման ռազմավարությունը հաստատելու մասին» N 682-Ն որոշումը:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ	Ա. Մարգարյան
2006 թ. դեկտեմբերի 22 Երևան

Հավելված N 1 ՀՀ կառավարության 2006 թվականի նոյեմբերի 30-ի N 1826-Ն որոշման

ՀՀ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԿԱՅՈՒՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ
(Վերանայված տարբերակ)

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության աշխատակազմի ղեկավար-նախարար

Մ. Թոփուզյան

Հավելված N 2 ՀՀ կառավարության 2006 թվականի նոյեմբերի 30-ի N 1826-Ն որոշման

      Ց Ա Ն Կ

Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության կայուն զարգացման ռազմավարության կատարումն ապահովող միջոցառումների

NN ը/կ	Միջոցառում	Նպատակ/Խնդիր	Արդյունք	Արդյունքի գնահատման ցուցանիշները	Իրականացնողներ	Ժամկետը	Ծանոթություն
1.	Գյուղական բնակավայրերում ոչ գյուղատնտեսական գործունեության ծավալման փոքր և միջին ձեռնարկատիրությանն աջակցության ծրագրի իրականացում	Գյուղական բնակավայրերի աշխատուժի, հումքային ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործումը, բնակչության եկամուտների ավելացումը, աղքատության մակարդակի կրճատումը. հողի շուկայի կայացման համար պայմանների ստեղծումը	Գյուղական բնակչության կենսամակարդակի բարելավումը, համայնքների ռեսուրսային ներուժի օգտագործման մակարդակի բարձրացումը	Ծրագիրը ներառող համայնքներում աշխատունակ բնակչության զբաղվածության, տեղական հումքի, բնակչության 1 շնչին ընկնող եկամուտի մակարդակի փոփոխությունները	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2010 թթ.
2.	Գյուղատնտեսությունում ապահովագրական փորձնական ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսությունում ապահովագրական համակարգի ներդրման համար ելակետային հիմքի ձևավորում	Գյուղատնտեսությունում ապահովագրության ներդրման մեխանիզմների մշակում և դրանց գնահատում Պետական ներդրումների չափի գնահատում	Գյուղատնտեսության ոլորտում ապահովագրական համակարգի ներդրման գործում մեխանիզմների ապահովում	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ (համաձայնությամբ)	2006-2008 թթ.
3.	Գյուղատնտեսության ոլորտում ապահովագրական համակարգի ներդրման ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսությունում գործող տնտեսվարողների գործունեության կայունության ապահովում և վերարտադրության համար հնարավորությունների ապահովում	Ճյուղի արդյունավետության բարձրացումը Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծավալների ավելացումը	Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծավալների աճը	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ (համաձայնությամբ)	2007 թ. և հետագա տարիներ (2015 թ.)
4.	Գյուղատնտեսական մեծածախ շուկաների ձևավորման ծրագրերին աջակցություն	Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրող- սպառող շղթայում արտադրանքի ազատ շարժին նպաստող պայմանների ապահովում	Կներդրվեն գյուղատնտեսական մթերքների իրացման արդյունավետ մեխանիզմներ Կբարձրանա գյուղատնտեսական մթերքների ապրանքայնության մակարդակը և գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտները Կբարձրանա սպառողին հասցվող գյուղատնտեսական մթերքների որակը: Կավելանա գյուղատնտեսության համախառն ապրանքը և կբարձրանա ճյուղի արդյունավետությունը, կլուծվեն պարենային անվտանգության հարցերը:	Գյուղատնտեսական մթերքների ապահովագրության աստիճանը Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության արդյունավետությունը: Գյուղատնտեսական մթերքների ներմուծման- արտահանման հաշվեկշիռը:	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2010 թթ.
5.	Հանրապետությունում փոքրածավալ սպանդանոցների ստեղծման միջոցառումների ծրագրի շարունակում	Գյուղատնտեսական կենդանիների սպանդի պայմանների բարելավում: Իրացվող նսամթերքի որակի ապահովում և հիվանդությունների բացառում:	Կխթանվի մսի ապրանքային շղթայի զարգացումը, կբարելավի մորթից մինչև սպառողներին միսն իրացնելու ապրանքային շղթայի անվտանգության պայմանները: Աջակցություն կցուցաբերվի նոր սպանդանոցների ստեղծման աշխատանքներին:	Սպանդանոցների միջոցով իրացվող մսի ծավալը: Իրացվող մսի որոկը: Հիվանդությունների առկայությունը	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2010 թթ.
6.	«Գյուղատնտեսական կազմակերպությունների և կոոպերատիվների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի մշակում	Գյուղատնտեսությունում տնտեսավարող սուբյեկտների դասակարգման չափորոշիչների սահմանում, կոոպերատիվների ձևավորման համար իրավապահ հիմքերի ստեղծում	Իրական հստակեցում կստանան գյուղատնտեսական կազմակերպությունները և գյուղատնտեսական կոոպերատիվները:	Գրանցված գյուղատնտեսական կազմակերպությունների և գյուղատնտեսական կոոպերատիվների թիվը:	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2007 թթ.
7.	Ագրոպարենային ոլորտում կոոպերացիայի ձևավորման քաղաքանության ծրագրի մշակում և իրականացում	Գյուղատնտեսական կոոպերատիվների իրավական հստակեցումը, կոոպերատիվների առանձին տեսակների գործունեության կարգավորումը, հարկային օրենսդրության հսաակեցումը։ Գյուղատնտեսական մթերքների իրացման, մատակարարումների, սպասարկումների արդյունավետ իրականացումը։ Արտադրության մասնագիտացումը, աշխատանքային և այլ ռեսուրսների օգտագործման մակարդակի բարձրացումը։	Կհստակեցվեն պետության ու գյուղատնտեսական կոոպերատիվների փոխհարաբերությունները։ Կոոպերացիայի զարգացումը կնպաստի գյուղատնտեսության առջև ծառացած խնդիրների լուծմանը, մասնավորապես` գյուղատնտեսական մթերքների իրացման, մատակարարումների և սպասարկումների, մասնագիտացման, աշխատանքային ռեսուրսների օգտագործման և այլ հարցեր։	Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծավալներ, բերքատվության և մթերատվության ցուցանիշներ, մթերքների արտադրության վրա կատարված ծախսերի մակարդակ, գյուղական բնակավայրերում զբաղվածության մակարդակ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2010 թթ.
8.	Սննդի անվտանգության օրենսդրության և կանոնակարգումների միասնականացման զարգացմանն ուղղված միջոցառումների ծրագրի իրականացում, «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և դրա կիրարկումն ապահովող ենթաօրենսդրական ակտերի մշակում	Սննդի հետ կապված հարաբերությունները կարգավորող օրենսդրությունը միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցման անհրաժեշտությունը։	Բոլոր մակարդակներում (համայնքային և ազգային) սննդի վերաբերյալ օրենսդրության և կանոնակարգումները կհամապատասխանեցվեն միջազգային չափանիշներին, ուղեցույցներին և առաջարկություններին, կապահովվի բավարար իրավասություններ և հզորություններ սպառողների առողջության պաշտպանության և առևտրի ոլորտի բարելավման ուղղությամբ	Սննդի հետ կապված հարաբերությունների կարգավորման իրավաօրենսդրական դաշտի միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցման աստիճանը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2008 թթ.
9.	Հայաստանում սննդի անվտանգության ուսուցման օժանդակության միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Սննդի անվտանգության բնագավառում իրազեկության ապահովման անհրաժեշտությունը։	Կկատարելագործվի սննդի անվտանգության և հիգիենայի ուսուցումը, որն իր հերթին կնպաստի, տնային տնտեսություն- խանութ-մատակարարող- արտաղրող շղթայի բոլոր օղակներում։ Կբարձրանա իրազեկությունը սննդի անվտանգության և հիգիենայի հետ կապված միջոցառումների վերաբերյալ և կապահովվի վերջիններիս իրականացումը:	Սննդի անվտանգության հարցերով իրազեկության մակարդակը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2010 թթ.
10	Հայաստանում Կոդեքս Ալիմենտարիասի ազգային հանձնաժողովի կայացմանն օժանդակության միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Սննդի ագգային չափանիշներն անվտանգության և որակի վերահսկման համակարգերի միջազգայնորեն ընդունված չափանիշներին համապատասխանեցման անհրաժեշտությունը։	Գործուն և արդյունավետ օժանդակություն կտրամադրվի սննդի ազգային չափանիշներն անվտանգության և որակի վերահսկման համակարգերի միջազգայնորեն ընդունված չափանիշներին համապատասխանեցնելու գործում` Կոդեքսի Համակարգող Մարմնի հզորացման և Կոդեքսի Ազգային Հանձնաժողովի ստեղծման միջոցով։ Սննդի ու գյուղատնտեսության վերաբերյալ ավելի լայն տեղեկատվություն կապահովվի Հայաստանում Գյուղատնտեսության և Պարենի Կազմակերպությունը նյութերի գրադարանի ստեղծման միջոցով:	Որակի վերահսկման համակարգը միջազգայնորեն ընունված չափանիշներին համապատասխանության աստիճանը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության Հայաստանի Հանրապետության աոևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2010 թթ.
11.	Սննդի վերահսկման լաբորատորիաների համակարգի հզորացմանն ուղղված միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Հայաստանում սննդի վերահսկման լաբորատորիաների տեխնիկական հագեցվածության ցածր մակարդակը և դրանց վերազինման անհրաժեշտությունը։	Կզարգանա սննդի վերահսկողության ոլորտը, որը կապահովի սպառողների բավարար պաշտպանվածությունը և միջազգայնորեն ընդունված չափանիշների և ընթացակարգերի կիրառման միջոցով կօժանդակվի գյուղատնտեսական արտադրանքների արտահանումը։ Օժանդակություն կցուցաբերվի գոյություն  ունեցող լաբորատորիաների հզորությունների զարգացմանը` պահանջվող սարքավորումների, նյութերին և անհրաժեշտ ուսուցման, ինչպես նաև կիրառվող մեթոդների բարելավման միջոցով:	Սննդի վերահսկման լաբորատորիաների տեխնիկական հագեցվածության և սպառողների շահերի պաշտպանության մակարդակները։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման ախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2008 թթ.
12.	Հայաստանի Հանրապետության պարենային ապահովության քաղաքականության միջոցառումների իրականացում	Մակրոտնտեսական իրավիճակի կայունացում, բնակչության կենսամակարդակի բարձրացում, բնակչության աղքատության մակարդակի նվազեցում։	Մակրոտնտեսական իրավիճակի կայունացում։ Ագրարային հատվածի արդյունավետության բարձրացում։ Ներքին և արտաքին ներդրումների ծավալների մեծացում։ Պարենամթերքի ներմուծման և արտահանման հաշվեկշռի բարելավում, սննդամթերքի անվտանգության մակարդակի բարձրացում։	Բնակչության աղքատության մակարդակը։ Պարենամթերքներով ապահովվածության փաստացի մակարդակը։ Սեփական արտադրության տեսակարար կշիռը սպառման կառուցվածքում։ Սննդամթերքի ներմուծման-արտահանման հաշվեկշիռը։ Բնակչության եկամուտների մակարդակը։ Գործազրկության մակարդակը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարարություն Պետական կառավարման այլ շահագրգիռ մարմիններ	2006-2015 թթ.
13.	«Սերմերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկումն ապահովող իրավական փաստաթղթերի մշակում	«Սերմերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկման ապահովում։	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի սերմերի արտադրության, վերարտադրության, հավաստագրման, փոխադրումների, պահպանության, իրացման և օգտագործման հարաբերությունների կարգավորում։	Օգտագործման սերմերի մեջ հավաստագրված սերմերի տեսակարար կշիռը։ Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2008 թթ.
14.	Սերմնաբուծության զարգացման ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության բարձրացումը, անհայտ ծագման սերմերի օգտագործման բացառումը, երաշտի և ցրտահարությունների նկատմամբ կայունության ապահովումը, բուսաբուծական ճյուղի ինտենսիվացումը և ռիսկերի նվազեցում։	Պայմաններ կստեղծվի բուսաբուծության ճյուղի ինտենսիվացման համար, կբացառվի անհայտ ծագման սերմերի օգտագործումը, կբարձրանա մշակաբույսերի բերքատվությունը, կավելանա բուսաբուծական մթերքների արտադրությունը։ Բերքատվության բարձրացման շնորհիվ բուսաբուծության ճյուղի արդյունավետ բարձրացումը, սերմնանյութի և բուսաբուծական մթերքների որակի բարելավում, բուսաբուծական արտադրանքի մրցունակության բարձրացում։	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի միջին բերքատվությունը, մշակաբույսերի կայունությունը բնական աղետների նկատմամբ, սելեկցիոն հատկանիշների պահպանումը, նոր բարձր հատկանիշներ ունեցող սորտերի տեղծում, բարձր վերարտադրության սերմանյութի օգտագործման    տեսակարար կշռի ավելացում։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2015 թթ.
15.	«Տոհմային անասնաբուծության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկումն ապահովող իրավական փաստաթղթերի մշակում	«Տոհմային անասնաբուծության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկման ապահովում։	Անասնաբուծության ինտենսիվացման, տոհմանյութի ստացման, գյուղատնտեսական կենդանիների նոր ցեղերի ստեղծման, վերարտադրության, օգտագործման, ցեղերի պահպանման հարաբերությունների կարգավորում։	Գյուղատնտեսական կենդանիների տոհմային հատկանիշների պահպանում, նոր մթերատու ցեղերի բուծում։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2007 թթ.
16.	Տոհմաբուծության զարգացման ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսական կենդանիների տոհմային հատկանիշների պահպանում, նոր բարձր մթերատու ցեղերի բուծում։	Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվության բարձրացում, անասնապահությամբ զբաղվող գյուղացիական տնտեսությունների աջակցության ընդլայնում, ճյուղի արդյունավետության և ինտենսիվացման մակարդակի բարձրացում։	Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվություն, մթերքների որակի բարելավում։ Գյուղատնտեսական կենդանիների տոհմային հատկանիշների պահպանում և նոր մթերատու ցեղերի բուծում և ներդրում։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2015 թթ.
17.	Սերմերի որակի ստուգման և պետական սորտափորձարկման ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի ցանքային ցածր որակ ունեցող սերմերի և տնկանյութի օգտագործման կանխում։ Կոնդիցիոն սերմերի վերարտադրության ապահովում։	Կավելանան կոնդիցիոն սերմերի վերարտադրության ծավալները։ Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության բարձրացում։	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության մակարդակը։ Օգտագործվող սերմերի մեջ կոնդիցիոն սերմերի տեսակարար կշիռը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
18.	Տնկարանային տնտեսությունների զարգացմանն ուղղված միջոցառումների իրականացում	Բարձր որակի և բարձրարժեք սորտերի խաղողի և պտղատու տնկիների արտադրություն։ Նոր հիմնվող այգիները մաքրասորտ, լիարժեք, բարձր բերքատու դարձնելը։	Պտղի և խաղողի արտադրության ծավալների ավելացում:	Պտղի և խաղողի բերքատու կայուն սորտերի ներդրում։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006֊2008 թթ.
19.	Հողերի ագրոքիմիական հետազոտության և բերրիության բարձրացման ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսական հողերի գիտականորեն հիմնավորված պարարտացման համակարգերի մշակում և ներդրում։	Հողերի բերրիության և մշակաբույսերի բերքատվության բարձրացում։	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության մակարդակը, հողերի բերրիության մակարդակը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
20	Գյուղատնտեսական հողատեսքերի կադաստրային գնահատում	Գյուղատնտեսական հողատեսքերի որակական փոփոխությունների բացահայտում, հարկման նպատակով դրանց կադաստրային արժեքի որոշում։	Գյուղատնտեսական հռղատեսքերի գնահատման խմբերի և կադաստրային արժեքի որոշում։	Կադաստրային արժեքների ճշգրտում։	Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե	2007-2009 թթ. և հետագա տարիներ
21.	Բարձր ավելացված արժեք ապահովող յուղատու մշակաբույսերի (կտավատ և այլն) մշակման խրախուսման միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Տեխնիկական մշակաբույսերը ցանքաշրջանառության մեջ ներառելու միջոցով գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտների ավելացում։ Բուսական յուղի տեղական արտադրության կազմակերպում։ Անասնակերերով ապահովվածության մակարդակի բարձրացում։ Բուսական յուղի ներկրումների փոխարինում։	Տեխնիկական մշակաբույսերը կներառվեն ցանքաշրջանառության մեջ։ Կապահովվի տեղական արտադրության անասնակերի սպիտակուցային հավելումները, որը կբերի կաթի և մսի արտադրության աճի։ Կապահովվի բուսական յուղերի արտադրություն` տեղական սպառման համար։ Գյուղացիական տնտեսությունները հավելյալ դրամական եկամուտներ կստանան, թե արտադրված յուղի վաճառքի և թե անասնակերի որակի բարձրացման հաշվին։ Կբարելավվի նաև կենդանիների առողջությունը։ Կբարձրանա զբաղվածության մակարդակը։	Տեխնիկական մշակաբույսերի բերքատվության և արտադրության շահութաբերության մակարդակը։ Ցանքատարածությունների աճի դինամիկան։ Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվության մակարդակը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007– 2010 թթ.
22.	Դեղաբույսերի պլանտացիոն աճեցման, հատապտուղների արտադրության և վերամշակման խթանման ծրագրի իրականացում	Հանրապետության բնատնտեսական ներուժի ռացիոնալ օգտագործում, գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտների ավելացում։	Բուսաաբուծության համախառն արտադրանքի ավելացում, արտահանման հնարավորությունների ընդլայնում։	Դեղաբույսերի և հատապտուղների արտադրության (օգտագործման) ծավալները։ Արտադրության արդյունավետությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2010 թթ.
23	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բուսասանիտարակն մոնիթորինգի միջոցով ծրագրի իրականացում	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բուսասանիտարական վիճակի մոնիթորինգի, բույսերի վնասատուների և հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումների մշակում, բույսերի պաշտպանության միջոցառումների փորձարարական անցկացում։	Վնասատուների և հիվանդությունների դեմ պայքարի արդյունավետ ձևերի և մեթոդների կիրառում։	Գյուղական մշակաբույսերի բերքատվությունը, բուսասանիտարական կայուն վիճակի ապահովումը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
24.	Բույսերի պաշտպանության միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Առավել տարածված և վտանգավոր օրգանիզմների դեմ բույսերի պաշտպանության կենտրոնացված միջոցառումների իրականացումը։	Կկանխվի վնասատու օրգանիզմների գործունեությունը, նվազագույնի կհասցվի դրանց տարածման արեալը։ Կապահովվի որակյալ և բարձր բերք։	Բույսերի պաշտպանության միջոցառումներում ընդգրկված տարածքները և վնասատուները։ Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006–2008թթ. ե հետագա տարիներ (2015թ.)
25.	Բույսերի կարանտինի ծրագրի իրականացում	Հանրապետության տարածքում բուսասանիտարական անվտանգության ապահովումը։	Բույսերի կարանտին հիվանդությունների և վարակի օջախների կանխարգելում	Հանրապետության տարածքում կայուն բուսասանիտարական վիճակը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
26.	Գյուղատնտեսական կենդանիների արհեստական սերմնավորման միջոցառումների իրականացում	Կովերի արհեստական սերմնավորման համար սերմնահեղուկի պահպանում։	Սերմնավորման համար կենսաբանական ու գենետիկական կայուն հատկանիշներ ունեցող սերմնահեղուկի ապահովում։	Սերնդատվության մակարդակը։ Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008թթ. և հետասգա տարիներ (2015թ.)
27.	Գյուղատնտեսական կենդանիների համարակալման և հաշվառման միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Հանրապետությունում տոհմային գործի բարելավում, անասնաբուժական միջոցառումների արդյունավետության բարձրացում, անասունների գրավադրման համար նախապայմանների ստեղծում։	Կստեղծվի հաշվառման համակարգ և տվյալների բանկ, առավել արդյունավետ կկազմակերպվեն տոհմային և անասնաբուժական միջոցառումները։	Տավարի գլխաքանակի վերաբերյալ հավաստի տվյալների առկայություն։ Ծրագրային աշխատանքների համար հավաստի տվյալների առկայություն:	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
28.	Հակահամաճարակային միջոցառումների գնահատման (սերոմոնիտորինգի) ծրագրի իրականացռւմ	Կենդանիների վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելում, կենդանիների և մարդու համար ընդհանուր հիվանդություններից ազգաբնակչության պաշտպանություն, հանրապետությունում հակահամաճարակային կայուն իրավիճակի ստեղծում, հակահամաճարակային կանխարգելհչ միջոցառումների արդյունքների մոնիթորինգ և համապատասխան աոաջարկությունների մշակում։	Վարակիչ հիվանդությունների դհմ պայքարի արդյունավետ մեթոդների և միջոցների ընտրություն։	Հակահամաճարակային միջոցառումների իրականացումից հետո հիվանդությունների առկայություն։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
29.	Պատվաստուկների և այլ հակահամաճարակային միջոցառումների համար անհրաժեշտ պարագաների ձեռքբերման ծրագրի իրականացում	Պատվաստումների և այլ հակահամաճարակային միջոցառումների համար անհրաժեշտ պարագաների առկայության ապահովում։	Կենդանիների և մարդկանց համար առավել վտանգավոր 7 հիվանդությունների դեմ պատվաստումների և հակահամաճարակային միջոցառումների իրականացման համար անհրաժեշտ նյութերի ապահովում։	Պատվաստումներից և հակահամաճարակային միջոցառումներից հետո հիվանդությունների առկայությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
30.	Հակահամաճարակային պատվաստումների ծրագրի իրականացում համայնքային անասնաբույժների մասնակցությամբ	Հակահամաճարակային պատվաստումների և ախտորոշիչ հետազոտումների միջոցով հանրապետության տարածքում կենդանիների վարակիչ հիվանդությունների նկատմամբ կայուն հակահամաճարակային վիճակի ստեղծում։	վարակիչ հիվանդությունների կրճատում։ Հակահամաճարակային իրավիճակի կայունացում։ Գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվության մակարդակի բարձրացում։	Վարակիչ հիվանդությունների բացակայությունը, գյուղատնտեսական կենդանիների մթերատվությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
31.	Հանրապետությունում մեղվաբուծության աջակցության ծրագրի իրականացում	Մեղվաբուծության զարգացման համար հանրապետության հնարավորությունների առավել արդյունավետ օգտագործում։	Պարենային ապահովության մակարդակի բարձրացում, արտահանման ծավալների ավելացում։	Մեղվաբուծական արտադրանքի ծավալների ավելացում, արտադրության արդյունավետության բարձրացում, արտահանման ծավալների աճ։–	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2008 թթ.
32.	ԱՄՆ կառավարության կողմից հատկացված դրամաշնորհի հաշվին «Հազարամյակի մարտահրավերներ» հայաստանյան ծրագրի իրականացում	Ոռոգման համակարգերի, գյուղական ճանապարհների վերականգնման ու բարելավման, ինչպես նաև գյուղատնտեսության կայունության միջոցով գյուղական աղքատության կրճատում։	Կբարձրանա ոռոգման ներքին ցանցերի արդյունավետությունը, կբարելավվի հողերի մելիորատիվ վիճակը, կզարգանա ոռոգման համակարգը։ Կապահովվի ոռոգման 21 սխեմաներում ոռոգման համակարգերի անխափան աշխատանքը, կլուծվի համակարգում առկա խնդիրների 1/3 մասը, 30%-ով կկրճատվի էլեկտրաէներգիայի ծախսը, 30 հազ. հա-ի վրա կվերականգնվի ոռոգման համակարգը։ Կվերականգնվեն ճանապարհային 88 ուղիներ` 943 կմ ընդհանուր երկարությամբ։ Պայմաններ կստեղծվեն գյուղացիական տնտեսություններում ոռոգման նոր տեխնոլոգիաների ներդրման, բարձր ավելացված արժեքով գաւղաանտեսության անցման և հետբերքահավաքային տեխնոլոգիաների և վերամշակող ոլորտի զարգացման ու մարքեթինգի համար։	Ծրագրի տարբեր բաղադրիչներով շահառու հանդիսացող տնտեսությունների թիվը։ Ոռոգման տակ գտնվող հողատարածքի ավելացումը, մատակարարվող ջրի ինքնահոս եղանակի տեսակարար կշիռը։ Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության, գյուղատնտեսական մշակաբույսերի կառուցվածքի բարելավում։ Վերականգնված ճանապարհների երկարություն։	Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության կապի և տրանսպորտի նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2011 թթ.
33.	Կոլեկտորադրենաժային ցանցի մաքրման և նորոգման ծրագրի իրականացում	Գերխոնավ հողերի մելիորատիվ վիճակի բարելավումը` գրունտային մակարդակի նվազեցումը, երկրորդային աղակալման կանխումը, շրջակա միջավայրի էկոլոգիական հավասարակշռման պահպանումը։	Գրունտային ջրերի մակարդակի իջեցումը, երկրորդական աղակալման երևույթի կանխարգելումը, շրջակա միջավայրի էկոլոգիական հավասարակշռության պահպանումը, ոռոգելի արդյունավետ երկրագործության վարումը։	Գրունտային ջրերի մակարդակը։	Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարության ջրային տնտեսության պետական կոմիտե, Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
34.	Գրունտային ջրերի մակարդակների և որակի որոշման ծրագրի իրականացում	«Հայաստանի Հանրապետության ոռոգելի և չորացած հողերի մելիորատիվ վիճակի» կադաստրի կազմումը։	Մելիորատիվ միջոցառումների իրականացման համար ելակետային հիմքի ձևավորում	Ոռոգելի և չորացված հողերի մելիորատիվ վիճակը բնորոշող ցուցանիշների համակարգի առկայությունը և դրանց ճշտության աստիճանը։	Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարության ջրային տնտեսության պետական կոմիտե. Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն	2008-2010 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
35.	Արարատյան հարթավայրի ոռոգելի հողերի աղային հանույթի կատարման ծրագրի իրականացում	Հողերի աղազերծման մեթոդիկայի և մելիորանտի ընտրման, աշխատանքների նախագծման և իրականացման համար հիմքերի ստեղծում։	Աղազերծման արդյունավետ մեթոդիկայի և մելիորանտի ընտրություն	Աղային հանույթի հիման վրա կատարված աղազերծման արդյունավետ բնորոշող ցուցանիշներ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն . Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն	2008թ.
36.	Արարատյան հարթավայրի ոռոգելի երկրորդային աղակալված հողերի, արմատական բարելավման ծրագրի իրականացում–	Գրունտային ջրերի մակարդակների կարգավորում, երկրորդական աղակալման կանխարգելումը։	Գրունտային ջրերի թույլատրելի մակարդակի պահպանումը, կայուն բերքատվության պահպանումը։	Գրունտային ջրերի մակարդակը, տվյալ գոտում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվության մակարդակ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
37.	Բնական կերհանդակների (արոտների) մոնիթորինգի բարելավման և ջրարբիացման միջոցառումների ծրագրի իրականացում	Բնական կերհանդակների օգտագործման համակարգում, դրանց ջրարբիացման համակարգերի վերականգնում։	Տավարի, ոչխարի մսի և կաթի, մասամբ խոզի մսի արտադրության վրա կատարվող ծախսերի կրճատում։	Արոտներից ստացվող կերերի ելքը, անասնապահական մթերքների արտադրության վրա կատարված ծախսումների մակարդակ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ. և հետագա տարիներ (2015թ.)
38.	Գյուղացիական տնտեսություններում գյուղատնտեսական թափոններից (անասնապահական) կենսագազի օգտահանման և օրգանական պարարտանյութերի արտադրման կազմակերպում	Գյուղատնտեսությունում առկա ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործում և անհրաժեշտ ռեսուրսների ապահովվածության մակարդակի բարձրացումը։	Թափոնների խնայողական օգտագործում, պարարտանյութերի ապահովվածության մակարդակի բարձրացում։	Կենսագազ օգտագործող տնտեսությունների թիվը, տվյալ տեխնոլոգիայի արդյունքում արտադրված օրգանական պարարտանյութի ծավալը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն	2007-2010 թթ.
39.	Կլիմայի փոփոխության հետևանքով գյուղատնտեսության խոցելիության նվազեցման միջոցառումների իրականացում	Կլիմայի փոփոխության նկատմամբ գյուղատնտեսության ճյուղի կայունության մեծացում։	Գյուղատնտեսության կայունության և տնտեսական աճի ապահովում։	Գյուղատնտեսության հիմնական արտադրատնտեեսական ցուցանիշները։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2015 թթ.
40.	Գյուղատնտեսական հողերի և հատկապես արոտավայրերի դեգրադացիայի (վատթարացման) և անապատացման դեմ պայքարի միջոցառումների իրականացում	Գյուղատնտեսական հողերի վիճակի վատթարացման կանխում և բարելավում։	Գյուղատնտեսական հողատեսքերի վիճակի բարելավում։	Դեգրադացիայի ենթարկված գյուղատնտեսական հողատեսքերի և ընդհանուր հողատեսքերի հարաբերությունը:	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2015 թթ.
41.	Սևանա լճի ավազանում անասնապահական թափոններից ջրերի աղտոտման բացասման միջոցառումների իրականացում	Սևանա լճի էկոլոգիական վիճակի բարելավում։	Բնական ռեսուրսների պահպանության ապահովում։	Ջրի աղտոտման ցուցանիշների մակարդակը տարբեր տարիներին։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2015 թթ.
42.	Ջրախնայողական նորարարական տեխնոլոգիաների ներմուծման և զարգացման ծրագրերի իրականացում .	Ոռոգման ջրի խնայողական օգտագործումը։	Ջրապահովվածության մակարդակի բարձրացումը և սնուցման ռեժիմի բարելավումը։	Ոռոգելի մշակաբույսերի բերքատվության աճի ցուցանիշները։	Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2007-2015 թթ.
43.	Գեղարքունիքի մարզում արդյունաբերական ձկնաբուծության և արդյունագործական ձկնորսության ձևավորման ու զարգացման ծրագրերի իրականացում	Երկրի պարենային ապահովության մակարդակի բարձրացում և բնական ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործում։	Ձկնաբուծական արտադրանքի ծավալների ավելացում և որակի բարելավում։	Ձկնաբուծական արտադրանքի ծավալների փոփոխությունը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզպետարան	2007-2015 թթ.	.
44.	Ճապոնիայի կառավարության կողմից «Սակավ ապահով ֆերմերներին դրամաշնորհային աջակցության» ծրագիր	Գյուղատնտեսության ոլորտին նյութատեխնիկական միջոցների ապահովվածության մակարդակի բարձրացում։	Արդյունքում կբարձրանա տեխնիկական հագեցվածության մակարդակը և մշակաբույսերի բերքատվությունը, հետևաբար նաև կավելանա գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծավալները։	Տեխնիկական և նյութատեխնիկական ռեսուրսներով ապահովվածության մակարդակ։ Արտադրական գործունեության մեքենայացման աստիճան, միջին բերքատվության ավելացում։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և Էկոնոմիկայի նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006–2008 թթ.
45.	Հանքային պարարտանյութերի ներկրման և իրացման միջոցառումների իրականացում	Գյուղացիական տնտեսություններին պարարտանյութերի մատակարարում։	Ագրոտեխնիկայի պահանջների կատարման բարձրացում։	Գյուղատնտեսական մշակաբույսերի բերքատվություն։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ.
46.	Գյուղատնտեսական տեխնիկայի հավաքակազմի աստիճանաբար նորացման միջոցառումների իրականացում	Տեխնիկական հագեցվածության մակարդակի բարձրացում։	Մեքենայացման մակարդակի բարձրացում, գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծախսերի կրճատում	Գյուղատնտեսական արտադրական գործընթացների մեքենայացման աստիճանը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2008 թթ.
47.	Հակակարկտային ծառայության վերականգնման միջոցառումների իրականացում	Բնական աղետների հետևանքների մեղմացում։	Բերքի կորուստի նվազում, բնակչության եկամուտների ավելացում	Գյուղատնտեսական ռիսկերի նվազեցում։	Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն	2006-2010 թթ.
48.	Գյուղական ձեռնարկությունների և փոքրածավալ առևտրային գյուղատնտեսության զարգացման ծրագիր	Աջակցել Հայաստանի փոքր ու միջին գյուղական ձեռնարկությունների զարգացմանը` ֆերմերների ու գյուղական ձեռնարկությունների համար շուկաներն առավել մատչելի դարձնելու և գյուղական շրջաններում շուկայամետ մասնավոր և պետական ներդրումների խթանման միջոցով։	Որոշակիորեն կբավարարվի գյուղատնտեսությամբ զբաղվող տնտեսվարող սուբյեկտների պահանջը վարկային ռեսուրսների նկատմամբ։ Կզարգանա տեղեկատվական, խորհրդատվական, մաքետինգային համակարգը։ Արդյունքում կբարձոանա գյուղատնտեսության արդյունավետությունը, գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտները, կկրճատվի աղքատության մակարդակը։	Վարկավորման նկատմամբ գյուղացիական տնտեսությունների ապահովվածության մակարդակը։ Խորհրդատվական, տեղեկատվական, կառույցների գործունեության մեխանիզմների կատարելության աստիճանը, գյուղացիական տնտեսությունների կողմից վերջիններիս գործունեության գնահատականը։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն. Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2005-2008 թթ.
49.	Հայաստանի Հանրապետության գյուղական տարածքների տնտեսական զարգացման ծրագիր	Գյուղատնտեսության ոլորտի վարկավորում, ներտնտեսային ոռոգման ցանցի գործունեության, գյուղատնտեսության և համայնքների զարգացման ապահովում, գյուղական բնակչության եկամուտների կայուն աճ։	Բարձրլեռնային, հեռավոր և առավել աղքատ գյուղերի տնտեսական վիճակի կայունացում, այդպիսի բնակավայրերի պահպանումը և միգրացիոն գործընթացների նվազեցում, գյուղական փոքր կազմակերպություններին աջակցություն, տնտեսական կառույցների ձևավորման աջակցություն հետևյալ բաղադրիչների իրականացման միջոցով. գյուղական ձեռնարկությունների ֆինանսավորում, տնտեսապես հիմնավորված ենթակաոուցվածքներ, գյուղական միջնորդային բիզնես ծառայություններ։	Գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքի ծավալ։ Գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության արդյունավետության ցուցանիշներ։ Գյուղական բնակավայրերում բնակչության զբաղվածության մակարդակ։ Գյուղական համայքների զարգացման ընդհանուր իրավիճակ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2005-2008 թթ.
50.	Գյուղատնտեսության սուբսիդավորման ուղղությռւնների և մեխանիզմների հստակեցում	Առևտրի Համաշխարհային Կազմակերպությանն անդամակցության շրջանակներում ստանձնած պարտավորությունների կատարման և գյուղատնտեսությունում տնտեսավարող սուբյեկտների համար բարենպաստ պայմանների ձևավորման նախադրյալների ստեղծում։	Հանրապետության գյուղատնտեսության տարածաշրջանային զարգացման համար նախադրյալների ստեղծում։	Գյուղատնտեսության սուբսիդավորման հիմնավորված մեխանիզմների առկայություն։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն	2006-2008 թթ.
51.	«Օրգանական գյուղատնտեսության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և օրենքի կիրարկումն ապահովող ենթաօրենսդրական ակտերի մշակում	Օրգանական գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության, պահպանման, վերամշակման, փոխադրման և իրացման հետ կապված հարաբերությունների կարգավորում։	Օրգանական գյուղատնտեսության ձևավորման համար իրավական հիմքերի և նախադրյալների ստեղծում։	Օրգանական գյուղատնտեսությամբ զբաղվող տնտեսությունների թիվը։ Օրգանական գյուղատնտեսական մթերքների արտադրության ծավալ։	Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսության նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության բնապահպանության նախարարություն, Հայաստանի Հանրապետության առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն Հայաստանի Հանրապետության մարզպետարաններ	2006-2008 թթ.

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության աշխատակազմի ղեկավար-նախարար

Մ. Թոփուզյան