Կ Ո Ն Վ Ե Ն Ց Ի Ա

 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՀՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋԵՎ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԵՎ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԵՐԻ ԱՌՆՉՈՒԹՅԱՄԲ ԿՐԿՆԱԿԻ ՀԱՐԿՈՒՄԸ ԲԱՑԱՌԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՐԿՈՒՄԻՑ ԽՈՒՍԱՓԵԼԸ ԿԱՆԽԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հայաստանի Հանրապետությունը և Հունաստանի Հանրապետությունը,

ցանկանալով կնքել եկամուտների և գույքի հարկերի առնչությամբ կրկնակի հարկումը բացառելու և հարկումից խուսափելը կանխելու մասին Կոնվենցիա և հաստատելով Պայմանավորվող Պետությունների միջև տնտեսական, գիտական, տեխնիկական ու մշակութային համագործակցությունը խրախուսելու և ամրապնդելու մտադրությունը,

համաձայնեցին հետևյալի մասին.

Գ լ ու խ  I

Կոնվենցիայի կիրառման ոլորտը

Սույն Կոնվենցիան կկիրառվի Պայմանավորվող Պետություններից մեկի կամ երկուսի ռեզիդենտներ հանդիսացող անձանց նկատմամբ:

Հոդված 2.

Ընդգրկված հարկերը

1. Սույն Կոնվենցիան կկիրառվի Պայմանավորվող Պետության կամ տեղական իշխանության մարմինների կողմից սահմանված եկամուտների և գույքի հարկերի նկատմամբ, անկախ դրանց գանձման եղանակից:

2. Եկամուտների և գույքի հարկեր են համարվում ամբողջ եկամտի, ամբողջ գույքի կամ եկամտի, կամ գույքի առանձին տարրերի նկատմամբ սահմանված բոլոր հարկերը, ներառյալ շարժական կամ անշարժ գույքի օտարումից առաջացած հավելաճի, ինչպես նաև գույքի արժեքի բարձրացման նկատմամբ հարկերը:

3. Կոնվենցիան կկիրառվի, մասնավորապես, գոյություն ունեցող հետևյալ հարկերի նկատմամբ.

ա) Հայաստանի Հանրապետության դեպքում.

 i) շահութահարկ,

 ii) եկամտահարկ,

 iii) գույքահարկ,

 iv) հողի հարկ,

 (այսուհետ՝ «հայկական հարկ»):

բ) Հունաստանի Հանրապետության դեպքում.

 i) ֆիզիկական անձանց եկամուտների և գույքի հարկ,

 ii) իրավաբանական անձանց եկամուտների և գույքի հարկ,

 (այսուհետ՝ «հունական հարկ»),

4. Սույն Կոնվենցիան կկիրառվի նաև նույնական կամ ըստ էության համանման ցանկացած հարկերի նկատմամբ, որոնք կսահմանվեն սույն Կոնվենցիայի ստորագրումից հետո ի լրումն գոյություն ունեցող հարկերի կամ դրանց փոխարեն: Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները կծանուցեն միմյանց իրենց համապատասխան հարկային օրենքներում կատարված որևէ էական փոփոխությունների մասին:

Գ լ ու խ II

Հոդված 3.

Ընդհանուր սահմանումներ

1. Սույն Կոնվենցիայի նպատակներով, եթե ենթատեքստը այլ բան չի պահանջում.

ա) «Պայմանավորվող Պետություն» և «մյուս Պայմանավորվող Պետություն» տերմինները ենթատեքստից կախված նշանակում են Հունաստանի Հանրապետություն կամ Հայաստանի Հանրապետություն,

բ) «Հայաստանի Հանրապետություն» տերմինը իր մեջ ներառում է Հայաստանի Հանրապետության տարածքը, ներառյալ ներքին ջրերը, որի նկատմամբ միջազգային իրավունքի և իր ներքին օրենսդրության համաձայն Հայաստանի Հանրապետությունն իրականացնում է ինքնիշխան իրավունքներ և իրավասություն,

գ) «Հունաստանի Հանրապետություն» տերմինը իր մեջ ներառում է Հունաստանի Հանրապետության տարածքը և Միջերկրական ծովի մի մասը, նրա ստորին շերտը և ծովային հատակը, որոնց նկատմամբ միջազգային իրավունքի համաձայն Հունաստանի Հանրապետությունը իրականացնում է այդպիսի գոտիների բնական պաշարների հետախուզման, արդյունահանման կամ շահագործման ինքնիշխան իրավունքներ,

դ) «անձ» տերմինը ներառում է ֆիզիկական անձը, ընկերությունը և անձանց ցանկացած այլ միավորումը,

ե) «ընկերություն» տերմինը նշանակում է ցանկացած իրավաբանական անձ կամ ցանկացած այլ միավոր, որը հարկման նպատակներով դիտարկվում է որպես իրավաբանական անձ,

զ) «Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկություն» և «մյուս Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկություն» տերմինները նշանակում են համապատասխանաբար Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից ղեկավարվող ձեռնարկություն և մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից ղեկավարվող ձեռնարկություն,

է) «ազգային անձ» տերմինը նշանակում է.

 (i) Պայմանավորվող Պետության քաղաքացիությունն ունեցող ցանկացած ֆիզիկական անձ,

 (ii) ցանկացած իրավաբանական անձ, որը Պայմանավորվող Պետության գործող օրենսդրության հիման վրա ստացել է այդ կարգավիճակը:

ը) «միջազգային փոխադրում» տերմինը նշանակում է ծովային նավով կամ օդանավով իրականացվող ցանկացած փոխադրում, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ ծովային նավը կամ օդանավը շահագործվում է բացառապես մյուս Պայմանավորվող Պետությունում գտնվող վայրերի միջև,

թ) «իրավասու մարմին» տերմինը նշանակում է.

 (i) Հայաստանի Հանրապետությունում՝ ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարը կամ նրա լիազորված ներկայացուցիչը,

 (ii) Հունաստանի Հանրապետությունում՝ ֆինանսների նախարարը կամ նրա լիազորված ներկայացուցիչը:

2. Պայմանավորվող Պետության կողմից Կոնվենցիան ցանկացած պահին կիրառելիս դրանում չսահմանված ցանկացած տերմին, եթե ենթատեքստը այլ բան չի պահանջում, ունի այն նշանակությունը, որը նրան այդ պահին այդ Պետության օրենսդրությամբ տրված է այն հարկերի առնչությամբ, որոնց նկատմամբ կիրառվում է Կոնվենցիան: Այդ Պետության գործող համապատասխան հարկային օրենքներով սահմանված ցանկացած տերմինի նշանակությունը գերակայում է այդ Պետության այլ օրենքներով այդ տերմինի համար սահմանված նշանակության նկատմամբ:

Հոդված 4.

Ռեզիդենտ

1. Սույն Կոնվենցիայի նպատակներով «Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ» տերմինը նշանակում է ցանկացած անձ, որն այդ Պետության օրենսդրության համաձայն այնտեղ ենթակա է հարկման իր մշտական բնակության, գրանցման վայրի, ռեզիդենտության, ղեկավարման վայրի կամ որևէ այլ համանման չափանիշի հիման վրա, և ներառում է նաև այդ Պետությունը և նրա որևէ տեղական իշխանության մարմին: Այդ տերմինը չի ներառում որևէ անձին, որն ենթակա է հարկման այդ Պետությունում միայն այդ Պետության աղբյուրներից ստացված եկամտի կամ այնտեղ գտնվող գույքի նկատմամբ:

2. Երբ 1-ին կետի դրույթներին համապատասխան ֆիզիկական անձը հանդիսանում է երկու Պայմանավորվող Պետությունների ռեզիդենտ, նրա կարգավիճակը որոշվում է հետևյալ կերպ.

ա) նա կհամարվի միայն այն Պետության ռեզիդենտը, որտեղ նա ունի իր մշտական կացարանը: Եթե նա ունի իր մշտական կացարանը երկու Պետություններում, նա կհամարվի միայն այն Պետության ռեզիդենտը, որի հետ նրա անձնական և տնտեսական կապերն առավել սերտ են (կենսական շահերի կենտրոն),

բ) եթե հնարավոր չէ որոշել այն Պետությունը, որտեղ նա ունի իր կենսական շահերի կենտրոնը, կամ եթե նա Պետություններից և ոչ մեկում չունի իր մշտական կացարանը, նա կհամարվի միայն այն Պետության ռեզիդենտը, որտեղ նա սովորաբար բնակվում է,

գ) եթե նա սովորաբար բնակվում է երկու Պետություններում, կամ նրանցից և ոչ մեկում, նա կհամարվի միայն այն Պետության ռեզիդենտը, որի ազգային անձն է հանդիսանում,

դ) եթե նա հանդիսանում է երկու Պետությունների ազգային անձ, կամ և ոչ մեկինը չէ, Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները հարցը կլուծեն փոխադարձ համաձայնությամբ:

3. Երբ 1-ին կետի դրույթներին համապատասխան ֆիզիկական անձից տարբերվող անձը հանդիսանում է երկու Պայմանավորվող Պետությունների ռեզիդենտ, նա կհամարվի միայն այն Պետության ռեզիդենտը, որտեղ գտնվում է իր գրանցման վայրը: Այն դեպքում, երբ այդպիսի անձի գրանցման վայրը գտնվում է երկու Պայմանավորվող Պետություններում, Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները հարցը կլուծեն փոխադարձ համաձայնությամբ:

Հոդված 5.

Մշտական հաստատություն

1. Սույն Կոնվենցիայի նպատակներով «մշտական հաստատություն» տերմինը նշանակում է գործունեության կայուն վայր, որի միջոցով ամբողջությամբ կամ մասամբ իրականացվում է ձեռնարկության ձեռնարկատիրական գործունեությունը:

2. «Մշտական հաստատություն» տերմինը, հատկապես, ներառում է.

ա) ղեկավարման վայր,

բ) մասնաճյուղ,

գ) գրասենյակ,

դ) գործարան,

ե) արտադրամաս,

զ) հանքահոր, նավթի կամ գազի հորատանցք, քարհանք կամ բնական պաշարների հետախուզման, շահագործման կամ արդյունահանման ցանկացած այլ վայր:

3. Շինարարական հրապարակը, կամ կառուցման կամ տեղակայման ծրագիրը, կամ դրանց հետ կապված վերահսկողական գործունեությունը համարվում են մշտական հաստատություն միայն այն դեպքում, երբ դրանց տևողությունը գերազանցում է 9 ամիսը:

4. Չնայած սույն հոդվածի նախորդ կետերի դրույթներին, «մշտական հաստատություն» տերմինը չի ներառում.

ա) հարմարությունների օգտագործումը՝ ձեռնարկությանը պատկանող ապրանքների կամ արտադրանքի բացառապես պահպանման, առաքման կամ ցուցադրման նպատակով,

բ) ձեռնարկությանը պատկանող ապրանքների կամ արտադրանքի պաշարների օգտագործումը՝ բացառապես պահպանման, առաքման կամ ցուցադրման նպատակով,

գ) ձեռնարկությանը պատկանող ապրանքների կամ արտադրանքի պաշարների օգտագործումը՝ բացառապես այլ ձեռնարկության կողմից մշակման նպատակով,

դ) գործունեության կայուն վայրի օգտագործումը ձեռնարկության համար ապրանքների կամ արտադրանքի՝ բացառապես գնման կամ տեղեկությունների հավաքման նպատակով,

ե) գործունեության կայուն վայրի օգտագործումը ձեռնարկության համար՝ բացառապես նախապատրաստական կամ օժանդակ բնույթի որևէ այլ գործունեություն իրականացնելու նպատակով,

զ) գործունեության կայուն վայրի օգտագործումը բացառապես ա) –ից ե) ենթակետերում նշված գործունեության տեսակների ցանկացած համակցության համար, պայմանով, որ այդ համակցության արդյունքում գործունեության կայուն վայրի համընդհանուր գործունեությունը նախապատրաստական կամ օժանդակ բնույթի է:

5. Չնայած 1-ին և 2-րդ կետերի դրույթներին, երբ անկախ կարգավիճակով գործակալ համարվող անձից (որին վերաբերում է 7-րդ կետը) տարբերվող անձը գործում է ձեռնարկության անունից և ունի և սովորաբար օգտագործում է Պայմանավորվող Պետությունում այդ ձեռնարկության անունից պայմանագրեր կնքելու իրավասությունը, ապա այդ ձեռնարկությունը համարվում է այդ Պետությունում մշտական հաստատություն ունեցող՝ ցանկացած գործունեության նկատմամբ, որն այդ անձն իրականացնում է այդ ձեռնարկության համար, եթե միայն այդ անձի գործունեությունը չի սահմանափակվում 4-րդ կետում նշվածով, որը եթե անգամ և իրականացվում է գործունեության կայուն վայրի միջոցով, այդ կետի դրույթների համաձայն այդ գործունեության կայուն վայրը չի վերածում մշտական հաստատության:

6. Չնայած սույն հոդվածի նախորդ դրույթներին, Պայմանավորվող Պետության ապահովագրական ձեռնարկությունը, բացառությամբ վերաապահովագրման դեպքերի, կհամարվի մյուս Պայմանավորվող Պետությունում մշտական հաստատություն ունեցող, եթե այդ մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այն անկախ գործակալի կարգավիճակ ունեցող անձից տարբերվող անձի միջոցով ընդունում է ապահովագրական վճարներ:

7. Ձեռնարկությունը չի համարվում Պայմանավորվող Պետությունում մշտական հաստատություն ունեցող, միայն այն պատճառով, որ այդ Պետությունում ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում բրոքերի, սովորական կոմիսիոն գործակալի կամ անկախ կարգավիճակ ունեցող ցանկացած այլ գործակալի միջոցով, պայմանով, որ այդպիսի անձինք գործում են իրենց սովորական ձեռնարկատիրական գործունեության շրջանակներում:

8. Այն փաստը, որ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերությունը վերահսկում է մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերությանը կամ վերահսկվում է նրա կողմից, կամ ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում այդ մյուս Պետությունում (մշտական հաստատության միջոցով կամ այլ կերպ), ինքնին որևէ ընկերությանը չի վերածում մյուսի մշտական հաստատության:

Գ լ ու խ III

Եկամուտների հարկում

Հոդված 6.

Եկամուտ անշարժ գույքից

1. Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից մյուս Պայմանավորվող Պետությունում գտնվող անշարժ գույքից ստացված եկամուտը (ներառյալ գյուղատնտեսությունից կամ անտառային տնտեսությունից ստացված եկամուտը) կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. «Անշարժ գույք» տերմինը կունենա այն նշանակությունը, որը նրան տրված է այն Պայմանավորվող Պետության օրենսդրությամբ, որտեղ գտնվում է դիտարկվող գույքը: Այդ տերմինը ամեն դեպքում ներառում է անշարժ գույքին օժանդակ գույքը, գյուղատնտեսությունում և անտառային տնտեսությունում օգտագործվող անասունն ու սարքավորումները, իրավունքները, որոնց նկատմամբ կիրառվում են հողային սեփականությանը վերաբերող ընդհանուր օրենսդրության դրույթները, այլ անձանց անշարժ գույքի ցմահ օգտագործման իրավունքը և օգտակար հանածոների հանքատեղերի, հանքավայրերի և այլ բնական պաշարների մշակման կամ մշակման իրավունքի համար փոխհատուցման կարգով փոփոխական կամ հաստատուն վճարումների իրավունքները: Ծովային, գետային նավերը և օդանավերը որպես անշարժ գույք չեն դիտարկվում:

3. 1-ին կետի դրույթները կկիրառվեն անշարժ գույքի ուղղակի օգտագործումից, վարձակալության տալուց կամ ցանկացած այլ ձևով օգտագործումից ստացված եկամուտների նկատմամբ:

4. 1-ին և 3-րդ կետերի դրույթները կկիրառվեն նաև ձեռնարկության անշարժ գույքից ստացված եկամուտների նկատմամբ և անկախ անձնական ծառայություններ մատուցելու համար օգտագործված անշարժ գույքից ստացված եկամուտների նկատմամբ:

Հոդված 7.

Շահույթ ձեռնարկատիրական գործունեությունից

1. Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության շահույթը ենթակա է հարկման միայն այդ Պետությունում, եթե այդ ձեռնարկությունը չի իրականացնում ձեռնարկատիրական գործունեություն մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով: Եթե ձեռնարկությունը վերը նշված ձևով իրականացնում է ձեռնարկատիրական գործունեություն, ապա ձեռնարկության շահույթը կարող է հարկվել մյուս Պետությունում, բայց միայն այն չափով, որը վերագրելի է այդ մշտական հաստատությանը:

2. Հաշվի առնելով 3-րդ կետի դրույթները, երբ Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկությունը ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով, յուրաքանչյուր Պայմանավորվող Պետությունում այդ մշտական հաստատությանը վերագրվում է այն շահույթը, որն այն կարող էր ստանալ՝  նույն կամ համանման պայմաններում իրականացնելով նույն կամ համանման գործունեությունը և լինելով ինքնուրույն ու առանձին ձեռնարկություն և գործելով միանգամայն անկախ այն ձեռնարկությունից, որի մշտական հաստատությունն է հանդիսանում:

3. Մշտական հաստատության շահույթը որոշելիս թույլատրվում է նվազեցում համարել մշտական հաստատության նպատակների համար կրած փաստացի ծախսերը, ներառյալ կառավարչական և ընդհանուր վարչական ծախսերը ինչպես այն Պետությունում, որտեղ գտնվում է այդ մշտական հաստատությունը, այնպես էլ այլ վայրերում: Սակայն, չի թույլատրվի նվազեցնել այն գումարները, եթե այդպիսիք կան, որոնք մշտական հաստատության կողմից վճարված են (այլ կերպ, քան որպես փաստացի կատարված ծախսերի փոխհատուցում) ձեռնարկության գլխավոր գրասենյակին՝ պատենտներից կամ այլ իրավունքներից օգտվելու համար ռոյալթիների, հոնորարների կամ այլ համանման վճարումների տեսքով, մատուցված հատուկ ծառայությունների կամ ղեկավարման համար միջնորդավճարի տեսքով, կամ, բացառությամբ բանկային ձեռնարկության դեպքի՝ մշտական հաստատությանը տրամադրված փոխառության դիմաց տոկոսների տեսքով: Նմանապես մշտական հաստատության շահույթը որոշելիս հաշվի չեն առնվի մշտական հաստատությանը վճարված գումարներ (այլ կերպ, քան որպես փաստացի կատարված ծախսերի փոխհատուցում) ձեռնարկության գլխավոր գրասենյակի կողմից՝ պատենտներից կամ այլ իրավունքներից օգտվելու համար ռոյալթիի, հոնորարների կամ այլ համանման վճարումների տեսքով, մատուցված հատուկ ծառայությունների կամ ղեկավարման համար միջնորդավճարի տեսքով, կամ, բացառությամբ բանկային ձեռնարկության դեպքի՝ մշտական հաստատությանը տրամադրած փոխառության համար տոկոսների տեսքով:

4. Եթե Պայմանավորվող Պետությունում ընդունված է մշտական հաստատությանը վերագրվող շահույթը որոշել ձեռնարկության ամբողջ շահույթն իր տարբեր ստորաբաժանումների միջև բաշխելու հիման վրա, ապա 2-րդ կետի ոչ մի դրույթ չի խոչընդոտի այդ Պայմանավորվող Պետությանը ընդունված բաշխման եղանակի հիման վրա հարկման ենթակա շահույթը որոշելիս: Այնուամենայնիվ, ընդունված բաշխման եղանակը պետք է լինի այնպիսին, որ արդյունքը համապատասխանի սույն հոդվածում ընդգրկված սկզբունքներին:

5. Ոչ մի շահույթ չի վերագրվի մշտական հաստատությանը այդ մշտական հաստատության կողմից ձեռնարկության համար բացառապես ապրանքներ կամ արտադրանք գնելու պատճառով:

6. Նախորդ կետերի նպատակներով մշտական հաստատությանը վերագրվող շահույթը ամեն տարի կորոշվի միևնույն եղանակով, եթե չլինի այն փոփոխելու համար հիմնավոր և բավարար պատճառ:

7. Երբ շահույթը ներառում է եկամտի այնպիսի տարրեր, որոնց մասին առանձին նշվում է սույն Կոնվենցիայի այլ հոդվածներում, ապա սույն հոդվածի դրույթները չեն ազդի այդ հոդվածների դրույթների վրա:

Հոդված 8.

Ծովային և օդային փոխադրում

1. Միջազգային փոխադրումներում ծովային նավերի շահագործումից ստացված եկամուտը ենթակա է հարկման միայն այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ ծովային նավերը գրանցված են կամ որի կողմից դրանք փաստացի ձևակերպված են:

2. Միջազգային փոխադրումներում օդանավերի շահագործումից Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ստացված շահույթը ենթակա է հարկման միայն այդ Պետությունում:

3. Միջազգային փոխադրումներում ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործումից ստացված շահույթը կամ եկամուտը ներառում է միջազգային փոխադրումներում ապրանքների կամ արտադրանքի փոխադրման հետ կապված կոնտեյներների (ներառյալ տրեյլերներ և կոնտեյներների փոխադրման հետ կապված սարքավորումներ) օգտագործումից, սպասարկումից կամ վարձակալության տրամադրումից ստացված եկամուտը:

4. 1-ին և 2-րդ կետերի դրույթները կկիրառվեն նաև միավորումում, համատեղ ձեռնարկությունում կամ միջազգային շահագործող գործակալությունում մասնակցությունից առաջացած շահույթի նկատմամբ:

Հոդված 9.

Զուգորդված (ասոցիացված) ձեռնարկություններ

1. Երբ.

ա) Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկությունը ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն մասնակցում է մյուս Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ղեկավարմանը, վերահսկմանը կամ կապիտալում, կամ

բ) միևնույն անձինք ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն մասնակցում են Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության և մյուս Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ղեկավարմանը, վերահսկմանը կամ կապիտալում, և յուրաքանչյուր դեպքում երկու ձեռնարկությունների միջև նրանց առևտրային կամ ֆինանսական փոխհարաբերություններում ստեղծված կամ սահմանված են պայմաններ, որոնք տարբերվում են նրանցից, որոնք կստեղծվեին երկու անկախ ձեռնարկությունների միջև, ապա ցանկացած շահույթ, որը կհաշվեգրվեր նրանցից մեկին, բայց այդ պայմանների պատճառով չի հաշվեգրվել, կարող է ներառվել այդ ձեռնարկության շահույթի մեջ և համապատասխանաբար հարկվել:

2. Երբ Պայմանավորվող Պետությունը այդ Պետության ձեռնարկության շահույթի մեջ ներառում և համապատասխանաբար հարկում է այն շահույթը, որի առնչությամբ մյուս Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկությունը այդ մյուս Պետությունում ենթարկվել է հարկման և այդ ձևով ներառված շահույթն այն շահույթն է, որը հաշվեգրված կլիներ առաջին հիշատակված Պետության ձեռնարկությանը, եթե երկու ձեռնարկությունների միջև լինեին անկախ ձեռնարկությունները բնորոշող փոխհարաբերություններ, ապա այդ մյուս Պետությունը կկատարի այդ շահույթի առնչությամբ այնտեղ գանձված հարկի գումարի համապատասխան ճշգրտում: Այդպիսի ճշգրտումը որոշելիս հաշվի կառնվեն սույն Կոնվենցիայի այլ դրույթները, իսկ Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները անհրաժեշտության դեպքում կխորհրդակցեն միմյանց հետ:

Հոդված 10.

Շահաբաժիններ

1. Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերության կողմից մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին վճարված շահաբաժինները կարող են հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Սակայն, այդպիսի շահաբաժինները կարող են հարկվել նաև այն Պայմանավորվող Պետությունում, որի ռեզիդենտն է հանդիսանում շահաբաժինները վճարող ընկերությունը՝ այդ Պետության օրենքների համաձայն, բայց այդ ձևով գանձված հարկը չպետք է գերազանցի շահաբաժինների համախառն գումարի 10 տոկոսը, եթե շահաբաժինների փաստացի սեփականատերը հանդիսանում է մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ: Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կորոշեն տվյալ սահմանափակման կիրառման եղանակը: Այս կետը չի ազդի ընկերության այն շահույթի հարկման վրա, որից վճարվում են շահաբաժինները:

3. «Շահաբաժիններ» տերմինը սույն հոդվածում օգտագործելիս նշանակում է եկամուտ բաժնետոմսերից, «օգտագործման» բաժնետոմսերից կամ «օգտագործման» իրավունքներից, հանքարդյունաբերության բաժնետոմսերից, հիմնադիրների բաժնետոմսերից կամ այլ, պարտապահանջ չհանդիսացող՝ շահույթին մասնակցելու իրավունք տվող այլ իրավունքներից, ինչպես նաև այլ բաժնետիրական իրավունքներից եկամուտ, որը ենթակա է նույնպիսի հարկային կարգավորման, ինչպիսին բաժնետոմսերից ստացված եկամուտը՝ համաձայն այն Պետության օրենդրության, որի ռեզիդենտն է հանդիսանում բաշխումն իրականացնող ընկերությունը:

 4. 1-ին և 2-րդ կետերի դրույթները չեն կիրառվի, եթե շահաբաժինների փաստացի սեփականատերը, հանդիսանալով Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ, ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, որի ռեզիդենտն է հանդիսանում շահաբաժիններ վճարող ընկերությունը՝ այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով, կամ անկախ անձնական ծառայություններ է մատուցում այդ մյուս Պետությունում՝ այնտեղ գտնվող հաստատուն բազայի միջոցով, և մասնակցությունը, որի առնչությամբ վճարվում են շահաբաժինները, իրականում կապված է այդպիսի մշտական հաստատության կամ կայուն բազայի հետ: Այդ դեպքում, հանգամանքներից կախված, կկիրառվեն 7 հոդվածի կամ 14 հոդվածի դրույթները:

5. Երբ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերությունը շահույթ կամ եկամուտ է ստանում մյուս Պայմանավորվող Պետությունից, այդ մյուս Պետությունը չի կարող գանձել որևէ հարկ ընկերության կողմից վճարված շահաբաժինների նկատմամբ, բացառությամբ երբ այդպիսի շահաբաժինները վճարվում են այդ մյուս Պետության ռեզիդենտին, կամ երբ մասնակցությունը, որի հետ կապված վճարվում են շահաբաժինները, իրականում կապված է այդ մյուս Պետությունում գտնվող մշտական հաստատության կամ կայուն բազայի հետ, և չի կարող հարկման ենթարկել ընկերության չբաշխված շահույթը համապատասխան հարկատեսակով, եթե անգամ վճարված շահաբաժինները կամ չբաշխված շահույթը ամբողջությամբ կամ մասամբ կազմված են այդ մյուս Պետությունում առաջացող շահույթից կամ եկամուտից:

Հոդված 11.

Տոկոսներ

1. Պայմանավորվող Պետությունում առաջացող և մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին վճարված տոկոսները կարող են հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Սակայն այդպիսի տոկոսները կարող են հարկվել նաև այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ դրանք առաջանում են՝ այդ Պետության օրենքների համաձայն, բայց այդ ձևով գանձվող հարկը չպետք է գերազանցի տոկոսների համախառն գումարի 10 տոկոսը, եթե տոկոսների փաստացի սեփականատերը հանդիսանում է մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ: Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կորոշեն տվյալ սահմանափակման կիրառման եղանակը:

3. «Տոկոսներ» տերմինը սույն հոդվածում օգտագործելիս նշանակում է եկամուտ ցանկացած տեսակի պարտապահանջներից՝ անկախ իպոտեկային ապահովումից և անկախ պարտապանի շահույթին մասնակցության իրավունքի առկայությունից, մասնավորապես, եկամուտ կառավարական արժեթղթերից և պարտատոմսերից կամ եկամուտ փոխառության տոմսերից, ներառյալ այդպիսի արժեթղթերի, պարտատոմսերի և փոխառության տոմսերի հետ կապված պարգևավճարներն ու մրցանակները, ինչպես նաև ցանկացած եկամուտ, որը դիտարկվում է որպես տոկոսներ այն Պայմանավորվող Պետության օրենքով կամ այլ նորմատիվ ակտերով, որտեղ առաջանում են այդպիսի տոկոսները: Սույն հոդվածի նպատակով ժամկետանց վճարման համար պատժիչ գանձումները որպես տոկոսներ չեն դիտարկվի:

4. 1-ին և 2-րդ կետերի դրույթները չեն կիրառվի, եթե տոկոսների փաստացի սեփականատերը լինելով Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ, մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ առաջանում են տոկոսները, ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով, կամ անկախ անձնական ծառայություններ է մատուցում այդ մյուս Պետությունում՝ այնտեղ գտնվող կայուն բազայի միջոցով և պարտապահանջը, որի առնչությամբ վճարվում են տոկոսները իրականում կապված է այդպիսի մշտական հաստատության կամ կայուն բազայի հետ: Այդ դեպքում, հանգամանքներից կախված, կկիրառվեն 7 հոդվածի կամ 14 հոդվածի դրույթները:

5. Տոկոսները համարվում են առաջացած Պայմանավորվող Պետությունում, եթե վճարողն ինքն այդ Պետությունն է, այդ Պետության տեղական իշխանության մարմինը կամ ռեզիդենտը: Սակայն, երբ տոկոսներ վճարող անձը, անկախ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ լինելու կամ չլինելու հանգամանքից, Պայմանավորվող Պետությունում ունի մշտական հաստատություն կամ կայուն բազա, որոնց առնչությամբ առաջացել է պարտքը, որի տոկոսները վճարվում են, և այդպիսի տոկոսների վճարման ծախսերը կրում է այդպիսի մշտական հաստատությունը կամ կայուն բազան, ապա այդպիսի տոկոսները համարվում են առաջացած այն Պետությունում, որտեղ գտնվում է մշտական հաստատությունը կամ կայուն բազան:

6. Երբ վճարողի և փաստացի սեփականատիրոջ, կամ նրանց երկուսի և որևէ այլ անձի միջև հատուկ հարաբերությունների պատճառով, պարտապահանջին վերաբերող վճարված տոկոսների գումարը գերազանցում է այն գումարին, որը կհամաձայնեցվեր վճարողի և փաստացի սեփականատիրոջ միջև նման հարաբերությունների բացակայության դեպքում, ապա սույն հոդվածի դրույթները կկիրառվեն միայն վերջին հիշատակված գումարի նկատմամբ: Այդ դեպքում վճարումների ավելցուկային մասը կմնա հարկման ենթակա Պայմանավորվող Պետություններից յուրաքանչյուրի օրենքների համաձայն` հաշվի առնելով սույն Կոնվենցիայի այլ դրույթները:

Հոդված 12.

Ռոյալթի

1. Պայմանավորվող Պետությունում առաջացող և մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին վճարված ռոյալթին կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Այդպիսի ռոյալթին կարող է հարկվել նաև այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ այն առաջանում է՝ այդ Պետության օրենքների համաձայն, սակայն այդ ձևով գանձվող հարկը չպետք է գերազանցի ռոյալթիի համախառն գումարի 5 տոկոսը, եթե ստացողը ռոյալթիի փաստացի սեփականատերն է: Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կորոշեն տվյալ սահմանափակման կիրառման եղանակը:

3. «Ռոյալթի» տերմինը սույն հոդվածում օգտագործելիս նշանակում է ցանկացած տեսակի վճարում, որը ստացվում է որպես փոխհատուցում՝ գրական, արվեստի կամ գիտական աշխատանքների, ներառյալ կինոնկարների և ռադիոյով կամ հեռուստացույցով հեռարձակման համար օգտագործվող ֆիլմերի կամ ձայներիզների, ցանկացած պատենտի, ապրանքային նշանի, նախագծի կամ մոդելի, գծագրի, գաղտնի բանաձևի կամ գործընթացի ցանկացած հեղինակային իրավունքի օգտագործման կամ օգտագործման իրավունքի համար, կամ արդյունաբերական, առևտրային կամ գիտական սարքավորումների օգտագործման կամ օգտագործման իրավունքի համար, կամ արդյունաբերական, առևտրային կամ գիտական փորձին վերաբերող տեղեկատվության համար:

4. 1-ի և 2-րդ կետերի դրույթները չեն կիրառվի, եթե ռոյալթիի փաստացի սեփականատերը, լինելով Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ, ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ առաջանում է ռոյալթին, այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով, կամ անկախ անձնական ծառայություններ է մատուցում այդ մյուս Պետությունում այնտեղ գտնվող կայուն բազայի միջոցով, և իրավունքը կամ գույքը, որոնց առնչությամբ վճարվում է ռոյալթին իրականում կապված է այդպիսի մշտական հաստատության կամ կայուն բազայի հետ: Այդ դեպքում, հանգամանքներից կախված, կկիրառվեն 7 հոդվածի կամ 14 հոդվածի դրույթները:

5. Ռոյալթին համարվում է առաջացած Պայմանավորվող Պետությունում, եթե վճարողն ինքն այդ Պետությունն է, այդ Պետության տեղական իշխանության մարմինը կամ ռեզիդենտը: Սակայն, երբ ռոյալթի վճարող անձը, անկախ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ լինելու կամ չլինելու հանգամանքից, Պայմանավորվող Պետությունում ունի մշտական հաստատություն կամ կայուն բազա, որոնց առնչությամբ առաջացել է ռոյալթի վճարելու պարտավորությունը, և այդպիսի ռոյալթիի վճարման ծախսերը կրում է այդպիսի մշտական հաստատությունը կամ կայուն բազան, ապա այդպիսի ռոյալթին կհամարվի առաջացած այն Պետությունում, որտեղ գտնվում է մշտական հաստատությունը կամ կայուն բազան:

6. Երբ վճարողի և փաստացի սեփականատիրոջ, կամ նրանց երկուսի և որևէ այլ անձի միջև հատուկ հարաբերությունների պատճառով, օգտագործման, իրավունքի կամ տեղեկատվության համար վճարվող ռոյալթիի գումարը գերազանցում է այն գումարին, որը կհամաձայնեցվեր վճարողի և փաստացի սեփականատիրոջ միջև նման հարաբերությունների բացակայության դեպքում, ապա սույն հոդվածի դրույթները կկիրառվեն միայն վերջին հիշատակված գումարի նկատմամբ: Այդ դեպքում վճարումների ավելցուկային մասը կմնա հարկման ենթակա, Պայմանավորվող Պետություններից յուրաքանչյուրի օրենքների համաձայն՝ հաշվի առնելով սույն Կոնվենցիայի այլ դրույթները:

Հոդված 13.

Գույքի արժեքի հավելաճ

1. 6 հոդվածով նախատեսված և մյուս Պայմանավորվող Պետությունում գտնվող անշարժ գույքի օտարումից Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից ստացված արժեքի հավելաճը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության մյուս Պայմանավորվող Պետությունում ունեցած մշտական հաստատության ձեռնարկատիրական գույքի մաս կազմող շարժական գույքի, կամ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի մյուս Պայմանավորվող Պետությունում անկախ անձնական ծառայությունների մատուցման նպատակով ունեցած կայուն բազային վերաբերող շարժական գույքի օտարումից առաջացած արժեքի հավելաճը, ներառյալ այդպիսի մշտական հաստատության (առանձին կամ ամբողջ ձեռնարկության հետ մեկտեղ) կամ այդպիսի կայուն բազայի օտարումից առաջացած արժեքի հավելաճը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

3. Միջազգային փոխադրումներում ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործումից, կամ այդպիսի ծովային նավերին կամ օդանավերին վերաբերող շարժական գույքի օտարումից առաջացած արժեքի հավելաճը ենթակա է հարկման միայն այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ 8 հոդվածի դրույթների համաձայն ենթակա է հարկման այդպիսի ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործումից ստացված շահույթը:

4. 1-ին, 2-րդ և 3-րդ կետերում նշված գույքից տարբերվող ցանկացած այլ գույքի օտարումից առաջացած արժեքի հավելաճը ենթակա է հարկման միայն այն Պայմանավորվող Պետությունում, որի ռեզիդենտն է հանդիսանում օտարողը:

Հոդված 14.

Անկախ անձնական ծառայություններ

1.Մասնագիտական ծառայություններից կամ անկախ բնույթի այլ գործունեությունից Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի ստացած եկամուտը ենթակա է հարկման միայն այդ Պետությունում, եթե նա մյուս Պայմանավորվող Պետությունում իր գործունեությունն իրականացնելու համար պարբերաբար իր տրամադրության տակ չունի կայուն բազա: Եթե նա ունի այդպիսի կայուն բազա, այդ եկամուտը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում, սակայն միայն այն չափով, որը վերագրելի է այդ կայուն բազային:

2. «Մասնագիտական ծառայություններ» տերմինը ներառում է, հատկապես, անկախ գիտական, գրական, արվեստաբանական, կրթական կամ մանկավարժական գործունեությունը, ինչպես նաև բժիշկների, իրավաբանների, ճարտարագետների, ճարտարապետների, ատամնաբույժների, հաշվապահների և աուդիտորների անկախ գործունեությունը:

Հոդված 15.

Կախյալ անձնական ծառայություններ

1. Հաշվի առնելով 16, 18 և 19 հոդվածների դրույթները, Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից վարձու աշխատանքի դիմաց ստացված աշխատավարձը, ռոճիկը և այլ համանման վարձատրությունները ենթակա են հարկման միայն այդ Պետությունում, եթե այդպիսի վարձու աշխատանքը չի իրականացվում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում: Եթե վարձու աշխատանքը իրականացվում է այդ կերպ, ապա դրա հետ կապված վարձատրությունը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Չնայած 1-ին կետի դրույթներին, Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից մյուս Պայմանավորվող Պետությունում իրականացվող վարձու աշխատանքի դիմաց ստացված վարձատրությունը ենթակա է հարկման միայն առաջին հիշատակված Պետությունում, եթե.

ա) ստացողը գտնվում է մյուս Պետությունում դիտարկվող ֆինանսական տարում սկսվող կամ ավարտվող տասներկուամսյա ժամկետում ընդհանուր առմամբ 183 օրը չգերազանցող ժամկետում կամ ժամկետներում, և

բ) վարձատրությունը վճարվում է մյուս Պետության ռեզիդենտ չհանդիսացող գործատուի կողմից կամ նրա անունից, և

գ) վարձատրությանը փաստորեն կապված չէ գործատուի մյուս Պետությունում ունեցած մշտական հաստատության գործունեության կամ կայուն բազայի հետ:

3. Անկախ սույն հոդվածի նախորդ դրույթներից, միջազգային փոխադրումներում շահագործվող ծովային նավի կամ օդանավի վրա իրականացվող վարձու աշխատանքի դիմաց ստացված վարձատրությունը կարող է հարկվել այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ 8 հոդվածի դրույթների համաձայն ենթակա է հարկման ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործումից ստացված շահույթը:

Հոդված 16.

Տնօրենների հոնորարները

Որպես մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերության տնօրենների խորհրդի կամ որևէ համանման մարմնի անդամ՝ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կողմից ստացված տնօրենների հոնորարները և այլ համանման վճարումները կարող են հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

Հոդված 17.

Արտիստներ և մարզիկներ

1. Չնայած 14 և 15 հոդվածների դրույթներին՝ այն եկամուտը, որը Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտը ստացել է որպես արվեստի գործիչ՝ թատրոնի, կինոյի, ռադիոյի կամ հեռուստատեսության արտիստ կամ երաժիշտ, կամ որպես մարզիկ մյուս Պայմանավորվող Պետությունում իրականացված, որպես այդպիսին, իր անձնական գործունեությունից, կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Երբ արվեստի գործչի կամ մարզիկի, որպես այդպիսին իրականացրած անձնական գործունեության հետ կապված եկամուտը հաշվեգրվում է ոչ թե անձամբ արվեստի գործչին կամ մարզիկին, այլ մեկ ուրիշ անձի, ապա այդ եկամուտը, չնայած 7, 14 և 15 հոդվածների դրույթների, կարող է հարկվել այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ իրականացվում է արվեստի գործչի կամ մարզիկի գործունեությունը:

3. Չնայած 1-ին և 2-րդ կետի դրույթներին, 1-ին կետում հիշատակված գործունեության արդյունքում արվեստի գործչի կամ մարզիկի կողմից ստացված եկամուտը ազատվում է հարկից այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ այդ գործունեությունն իրականացվում է, եթե այդպիսի գործունեությունն իրականավցվում է Պայմանավորվող Պետությունների կառավարությունների միջև համաձայնեցված մշակութային կամ սպորտային փոխանակման շրջանակներում և չի իրականացվում շահույթ ստանալու նպատակով:

Հոդված 18.

Կենսաթոշակներ

Հաշվի առնելով 19 հոդվածի 2-րդ կետի դրույթները, Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին վճարված կենսաթոշակները և այլ համանման վարձատրությունները կապված նախկին վարձու աշխատանքի հետ ենթակա են հարկման միայն այդ Պետությունում:

Հոդված 19.

Պետական ծառայություններ

1. ա) Պայմանավորվող Պետության կամ նրա տեղական իշխանության մարմինների կողմից ֆիզիկական անձին այդ Պետությանը կամ իշխանության մարմիններին մատուցած ծառայությունների դիմաց վճարված՝ կենսաթոշակից տարբերվող ռոճիկը, աշխատավարձը և այլ համանման վարձատրությունները ենթակա են հարկման միայն այդ Պետությունում:

բ) Սակայն, այդպիսի ռոճիկը, աշխատավարձը և այլ համանման վարձատրությունները ենթակա են հարկման միայն մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, եթե ծառայությունները մատուցվում են այդ մյուս Պետությունում և այդ Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ֆիզիկական անձը.

i) հանդիսանում է այդ Պետության ազգային անձը, կամ

ii) չի դարձել այդ Պետության ռեզիդենտը բացառապես ծառայություններ մատուցելու նպատակով:

2. ա) Պայմանավորվող Պետության կամ նրա տեղական իշխանության կողմից, կամ նրանց կողմից ստեղծված հիմնադրամներից ֆիզիկական անձին այդ Պետությանը կամ իշխանությանը մատուցած ծառայությունների համար վճարված որևէ կենսաթոշակ ենթակա է հարկման միայն այդ Պետությունում:

բ) Սակայն, այդպիսի կենսաթոշակը ենթակա է հարկման միայն մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, եթե ֆիզիկական անձը հանդիսանում է այդ Պետության ռեզիդենտն ու ազգային անձը:

3. 15, 16, 17 և 18 հոդվածների դրույթները կկիրառվեն Պայմանավորվող Պետության, կամ նրա տեղական իշխանության մարմինների կողմից իրականացվող ձեռնարկատիրական գործունեության հետ կապված ծառայությունների դիմաց ստացված աշխատավարձի, ռոճիկի և այլ համանման վարձատրությունների և կենսաթոշակի նկատմամբ:

Հոդված 20.

Պրոֆեսորներ և հետազոտողներ

1.Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի երկու տարին չգերազանցող ժամանակահատվածում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այդ Պետության կողմից հավատարմագրված համալսարանում, գիտահետազոտական հիմնարկությունում կամ այլ համանման բարձրագույն կրթական կամ հետազոտական հաստատությունում բարձրագույն ուսուցման կամ հետազոտության, կամ ուսուցման իրականացման համար ստացած վարձատրությունները ենթակա չեն հարկման այդ մյուս Պետությունում:

2. Սույն հոդվածի 1-ին կետի դրույթները չեն վերաբերում հետազոտություններից ստացվող եկամուտներին, եթե այդպիսի հետազոտությունները իրականացվում են ոչ թե հասարակական, այլ առանձին անձի կամ անձանց մասնավոր շահերի համար:

Հոդված 21.

Ուսանողներ

Ուսանողը կամ ստաժորը, որը հանդիսանում է, կամ մինչև Պայմանավորվող Պետություն անմիջապես ժամանելը հանդիսացել է մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտը և որը գտնվում է առաջինը հիշատակված Պետությունում բացառապես իր ուսման կամ մասնագիտացման նպատակով, մյուս Պետությունում չի հարկվում իր ապրելու, ուսանելու կամ մասնագիտանալու համար ստացված վճարումների համար, եթե այդպիսի վճարումները առաջանում են այդ Պետությունից դուրս գտնվող աղբյուրներից:

Հոդված 22.

Այլ եկամուտներ

1. Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի՝ սույն Կոնվենցիայի նախորդ հոդվածներում չքննարկված եկամտի տարրերը, անկախ առաջացման վայրից, ենթակա են հարկման միայն այդ Պետությունում:

2. 1-ին կետի դրույթները չեն կիրառվում 6 հոդվածի 2-րդ կետում սահմանված անշարժ գույքի եկամտից տարբերվող եկամտի նկատմամբ, եթե այդպիսի եկամուտ ստացողը, լինելով Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտը, ձեռնարկատիրական գործունեություն է իրականացնում մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այնտեղ գտնվող մշտական հաստատության միջոցով կամ այդ մյուս Պետությունում անկախ անձնական ծառայություններ է մատուցում այնտեղ գտնվող կայուն բազայի միջոցով, և գույքը կամ իրավունքը, որի առնչությամբ վճարվել է եկամուտը, իրականում կապված են այդպիսի մշտական հաստատության կամ կայուն բազայի հետ: Այդ դեպքում, հանգամանքներից կախված, կկիրառվեն 7 հոդվածի կամ 14 հոդվածի դրույթները:

Գ լ ու խ IV

Գույքի հարկումը

1. 6 հոդվածում նշված անշարժ գույքի տեսքով ներկայացված՝ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին պատկանող և մյուս Պայմանավորվող Պետությունում գտնվող գույքը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Մյուս Պայմանավորվող Պետությունում Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ունեցած մշտական հաստատության ձեռնարկատիրական գույքի մաս կազմող շարժական գույքի, կամ մյուս Պայմանավորվող Պետությունում անկախ անձնական ծառայությունների մատուցման նպատակով Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի կայուն բազային վերաբերող շարժական գույքի տեսքով ներկայացված գույքը կարող է հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

3. Միջազգային փոխադրումներում շահագործվող ծովային նավերով կամ օդանավերով ներկայացված գույքը և այդպիսի ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործմանը վերաբերող շարժական գույքը ենթակա են հարկման միայն այն Պայմանավորվող Պետությունում, որտեղ 8 հոդվածի դրույթների համաձայն ենթակա է հարկման ծովային նավերի կամ օդանավերի շահագործումից ստացված շահույթը:

4. Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտի գույքի բոլոր այլ տարրերը ենթակա են հարկման միայն այդ Պետությունում:

Գ լ ու խ V

Կրկնակի հարկման բացառման մեթոդներ

Հոդված 24.

Կրկնակի հարկման բացառումը

1. Երբ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտը ստանում է եկամուտներ կամ տնօրինում է գույք, որոնք սույն Կոնվենցիայի դրույթներին համապատասխան կարող են հարկվել մյուս Պայմանավորվող Պետությունում, առաջին հիշատակված Պետությունը թույլատրում է.

ա) այդ ռեզիդենտի եկամտի հարկի նվազեցում՝ այդ մյուս Պետությունում վճարված եկամտի հարկին հավասար գումարի չափով.

բ) այդ ռեզիդենտի գույքի հարկի նվազեցում՝ այդ մյուս Պետությունում վճարված գույքի հարկին հավասար գումարի չափով:

Սակայն, երկու դեպքում էլ այդպիսի նվազեցումը չպետք է գերազանցի մինչև նվազեցման իրականացումը հաշվարկված եկամտահարկի կամ գույքի հարկի այն մասը, որը, հանգամանքներից կախված, վերագրվում է եկամտին կամ գույքին, որոնք կարող են հարկվել այդ մյուս Պետությունում:

2. Երբ Պայմանավորվող Պետության օրենքի համաձայն այդ Պետության կողմից տրամադրվում է սույն Կոնվենցիայում ընդգրկված հարկից ազատում կամ հարկի նվազեցում, ապա Կոնվենցիայի դրույթներին համապատասխան վճարման ենթակա, սակայն այդ ազատման կամ նվազեցման պատճառով չվճարված հարկը համարվում է վճարված 1-ին կետի նպատակներով:

3. Երբ Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող ընկերությունը շահաբաժիններ է վճարում մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին, հաշվանցումը հաշվի կառնի (1-ին կետի դրույթներով հաշվանցման ենթակա հարկին ի հավելում) ընկերության կողմից վճարման ենթակա հարկը այն շահույթի նկատմամբ, որից վճարվում են շահաբաժինները:

Գ լ ու խ VI

Հատուկ դրույթներ

Հոդված 25.

Անխտրականություն

1. Պայմանավորվող Պետության ազգային անձինք չեն ենթարկվի մյուս Պայմանավորվող Պետությունում այլ կամ ավելի ծանր հարկման կամ դրա հետ կապված որևէ պարտավորությանը, քան այն հարկումն ու դրա հետ կապված պարտավորությունները, որին ենթարկվում կամ կարող են ենթարկվել այդ մյուս Պետության ազգային անձինք նույն հանգամանքների դեպքում, մասնավորապես ռեզիդենտության նկատմամբ: Այս դրույթը, չնայած 1 հոդվածի դրույթներին, կկիրառվի նաև Պայմանավորվող Պետություններից մեկի կամ երկուսի ռեզիդենտ չհանդիսացող անձանց նկատմամբ:

2. Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտ հանդիսացող, քաղաքացիություն չունեցող անձինք Պայմանավորվող Պետություններից և ոչ մեկում չեն ենթարկվի այլ կամ ավելի ծանր հարկման կամ դրա հետ կապված որևէ պարտավորությանը, քան այն հարկումը կամ դրա հետ կապված պարտավորությունները, որին ենթարկվում են կամ կարող են ենթարկվել տվյալ Պետության ազգային անձինք նույն հանգամանքների դեպքում:

3. Մյուս Պայմանավորվող Պետությունում Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ունեցած մշտական հաստատության հարկումը այդ մյուս Պետությունում չպետք է նվազ բարենպաստ լինի, քան այդ մյուս Պետության համանման գործունեություն իրականացնող ձեռնարկության հարկումը: Այս դրույթը չպետք է մեկնաբանվի որպես Պայմանավորվող Պետությանը պարտավորեցնող մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտներին տրամադրել, հարկման նպատակներով, այնպիսի անձնական զեղչեր, նվազեցումներ և պակասեցումներ, որոնք Պայմանավորվող Պետությունը տրամադրում է իր ռեզիդենտներին նրանց քաղաքացիական կարգավիճակի կամ ընտանեկան հանգամանքների հիման վրա:

4. Բացառությամբ այն դեպքերի, երբ կիրառվում են 9 հոդվածի 1-ին կետի, 11 հոդվածի 6-րդ կետի կամ 12 հոդվածի 6-րդ կետի դրույթները, մի Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության կողմից մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին վճարված տոկոսները, ռոյալթին և այլ վարձատրությունները, այդպիսի ձեռնարկության հարկվող շահույթի որոշման նպատակով ենթակա են նվազեցման նույն պայմաններով, ինչպես առաջին հիշատակված Պետության ռեզիդենտին վճարելիս: Նմանապես մի Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկության ցանկացած պարտքը մյուս Պայմանավորվող Պետության ռեզիդենտին, այդ ձեռնարկության հարկվող կապիտալի որոշման նպատակով ենթակա կլինի նվազեցման նույն պայմաններով, ինչպես որ առաջին հիշատակված Պետության ռեզիդենտին պարտք լինելիս:

5. Պայմանավորվող Պետության ձեռնարկությունները, որոնց կապիտալն ամբողջությամբ կամ մասամբ, ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն պատկանում կամ կառավարվում է մյուս Պայմանավորվող Պետության մեկ կամ քանի ռեզիդենտների կողմից, չեն ենթարկվի առաջին հիշատակված Պետությունում այլ կամ ավելի ծանր որևէ հարկման կամ դրա հետ կապված որևէ պարտավորության, քան այն հարկումը կամ դրա հետ կապված պարտավորությունները, որին ենթարկվում են կամ կարող են ենթակվել առաջին հիշատակված Պետության այլ համանման ձեռնարկությունները:

6. Չնայած 2 հոդվածի դրույթներին, սույն հոդվածի դրույթները կկիրառվեն բոլոր տեսակի և բնույթի հարկերի նկատմամբ:

Հոդված 26.

Փոխհամաձայնեցման ընթացակարգ

1. Այն դեպքում, երբ անձը գտնում է, որ Պայմանավորվող Պետություններից մեկի կամ երկուսի գործողությունները հանգեցնում են կամ կհանգեցնեն նրա` սույն Կոնվենցիային չհամապատասխանող հարկմանը, ապա նա կարող է, այդ Պետությունների ներքին օրենսդրությամբ նախատեսված պաշտպանության միջոցներից անկախ, ներկայացնել իր գործն այն Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմնին, որի ռեզիդենտն է հանդիսանում, կամ, եթե իր գործը վերաբերում է 25 հոդվածի 1-ին կետին, այն Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմնին, որի ազգային անձն է հանդիսանում: Այդպիսի գործը պետք է ներկայացվի երեք տարվա ընթացքում՝ սույն Կոնվենցիայի դրույթներին չհամապատասխանող հարկման հանգեցնող գործողության մասին առաջին ծանուցման պահից:

2. Եթե դիմում-բողոքը համարվում է արդարացի և եթե իրավասու մարմինը ի վիճակի չէ հանգելու գոհացուցիչ լուծման, ապա այն կձգտի գործը վճռել մյուս Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմնի հետ փոխհամաձայնությամբ՝ սույն Կոնվենցիային չհամապատասխանող հարկումը բացառելու նպատակով: Ցանկացած ձեռքբերված համաձայնություն իրականացվում է անկախ Պայմանավորվող Պետությունների ներքին օրենսդրությունում առկա որևէ ժամանակային սահմանափակման:

3. Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները Կոնվենցիայի մեկնաբանման կամ կիրառման ընթացքում առաջացող ցանկացած դժվարություն կամ կասկած ձգտում են լուծել փոխհամաձայնությամբ: Նրանք կարող են նաև խորհրդակցել միմյանց հետ Կոնվենցիայով չնախատեսված դեպքերում կրկնակի հարկումը բացառելու նպատակով:

4. Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները կարող են ուղղակի կապ հաստատել միմյանց հետ՝ նախորդ կետերի առնչությամբ համաձայնության հասնելու նպատակով, այդ թվում իրենցից կամ իրենց ներկայացուցիչներից կազմված համատեղ հանձնաժողովի միջոցով: Երբ համաձայնության գալու համար նպատակահարմար կգտնվի կարծիքների բանավոր փոխանակում, այդպիսի փոխանակումը կարող է տեղի ունենալ Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինների ներկայացուցիչներից կազմված համատեղ հանձնաժողովի միջոցով:

Հոդված 27.

Տեղեկությունների փոխանակում

1. Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները կփոխանակեն այնպիսի տեղեկություններ, որոնք անհրաժեշտ կլինեն սույն Կոնվենցիայի կամ Կոնվենցիայում ընգրկված հարկերի վերաբերյալ Պայմանավորվող Պետությունների ներքին օրենսդրության դրույթների կիրառման համար այնքանով, որքանով դրանցից առաջացող հարկումը չի հակասում սույն Կոնվենցիային: Տեղեկատվությունների փոխանակումը 1 հոդվածով չի սահմանափակվում: Մի Պայմանավորվող Պետության կողմից ստացված ցանկացած տեղեկություն համարվում է գաղտնի այնպես, ինչպես այդ Պետության ներքին օրենսդրության սահմաններում ստացված տեղեկատվությունը, և հայտնվում է միայն այն անձանց կամ մարմիններին (ներառյալ դատարանները և վարչական մարմինները), որոնք զբաղվում են Կոնվենցիայով ընդգրկված հարկերի գնահատմամբ կամ գանձմամբ, հարկերի առնչությամբ հարկադիր բռնագանձմամբ կամ դատական հետապնդմամբ, կամ հարկերի վերաբերյալ բողոքարկումների քննարկմամբ: Այդպիսի անձինք կամ մարմինները տեղեկություններն օգտագործում են միմիայն այդպիսի նպատակների համար: Նրանք կարող են հրապարակել տեղեկությունները դռնբաց դատական նիստի ընթացքում կամ դատական որոշումների ժամանակ:

2. Առաջին կետի դրույթները ոչ մի դեպքում չեն կարող մեկնաբանվել որպես մի Պայմանավորվող Պետությանը պարտավորեցնող.

ա) իրականացնել այդ կամ մյուս Պայմանավորվող Պետության օրենսդրությանը և վարչական գործավարությանը հակասող վարչական գործավարության միջոցառումներ,

բ) ներկայացնել տեղեկատվություն, որը հասանելի չէ այդ կամ մյուս Պայմանավորվող Պետության օրենսդրությամբ կամ սովորական վարչական գործավարության ընթացքում,

գ) ներկայացնել տեղեկատվություն, որը բացահայտում է որևէ առևտրական, ձեռնարկատիրական, արդյունաբերական, առևտրային կամ մասնագիտական գաղտնիք կամ առևտրական գործընթաց, կամ տեղեկատվություն, որի բացահայտումը հակասում է պետական քաղաքականությանը (հասարակական կարգին):

Հոդված 28.

Աջակցություն գանձման գործում

1. Պայմանավորվող Պետությունները պարտավորվում են միմյանց աջակցություն և օգնություն ցուցաբերել հարկերի, նրանց վրա եկած տոկոսների, նրանց հետ կապված տույժերի, այդպիսի գանձմանը բնորոշ ծախսերի գանձման գործում, ներառյալ սույն հոդվածում որպես «եկամտային հայց» հիշատակված և պատժիչ բնույթ չունեցող տույժերը:

2. Սույն հոդվածի դրույթները կկիրառվեն Պայմանավորվող Պետության կառավարության կողմից կամ անունից գանձվող բոլոր հարկերի նկատմամբ:

3. Սույն հոդվածի նպատակներով.

ա) «հայցվոր Պետություն» տերմինը նշանակում է Պայմանավորվող Պետություն, որը կատարում է հարկերի գանձման աջակցությանը վերաբերող հայցը,

բ) «հայցվող Պետություն» տերմինը նշանակում է Պայմանավորվող Պետություն, որին ուղղված է հարկերի գանձման աջակցությանը վերաբերող հայցը:

4. Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմինների եկամտային հայցի գանձման աջակցության պահանջը պետք է ներառի այդ մարմինների հավաստիացումը, որ համաձայն այդ Պետության օրենքների եկամտային հայցը վերջնականապես որոշված է: Սույն հոդվածի նպատակներով եկամտային հայցը վերջնականապես որոշված է, երբ Պայմանավորվող Պետությունը իրավունք ունի իր ներքին օրենքների համաձայն գանձելու հարկը և հարկատուն չունի այդ գանձումը կասեցնելու հետագա իրավունք: Ցանկացած վիճաբանության առկայությունը կամ եկամտային հայցի գումարի և/կամ գանձման փաստաթղթերի օրինականությունը ներկայացվում են միայն հայցվոր Պետության իրավասու մարմնին: Այն դեպքում, երբ վերը նշվածի դեմ կկիրառվեն իրավական միջոցներ, հայցվոր Պետության կամ անձի կողմից տեղեկացվելուն պես, հայցվող Պետությունը կասեցնում է ստիպողական գանձման արարողակարգը մինչև դատարանի որոշման կայացումը:

5. Հայցվոր Պետության կողմից ուղարկվող, գանձումը թույլատրող փաստաթուղթը ընդունվում, ճանաչվում, լրացվում կամ փոխարինվում է հայցվող Պետության տարածքում գանձումը թույլատրող փաստաթղթով, հայցվող Պետության օրենքին համապատասխան, և դիտարկվում է որպես այդ Պետության հայց:

6. Պայմանավորվող Պետության եկամտային հայցը, որն ընդունված է գանձման համար մյուս Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմնի կողմից, գանձվելու է այդ մյուս Պետության կողմից նշված հարկերի գանձման համար այդ մյուս Պետությունում կիրառվող օրենսդրությանը համապատասխան: Վերը նշված «եկամտային հայցը» չի ունենա հացվող Պետությունում նախապատվություն և վերջինից չի կարող պահանջվել, որպեսզի նա կիրառի այն հարկադիր միջոցները, որոնք նախատեսված են հացվոր Պետության օրենսդրությամբ:

7. Սույն հոդվածից հետևում է, որ Պայմանավորվող Պետության իրավասու մարմնի կողմից գանձված գումարները կփոխանցվեն հայցվոր Պետությանը: Սակայն, հարկերի գանձման հետ կապված ծախսերը կրում է հայցվող Պետությունը: Ցանկացած արտասովոր, ժամկետանց վճարների հետ կապված ծախսերը, որոնք նախատեսվում են հայցվող Պետության օրենսդրությամբ, վերագրվում են հայցվոր Պետությանը:

8. Պայմանավորվող Պետությունների իրավասու մարմինները փոխադարձ համաձայնությամբ կմշակեն սույն հոդվածի դրույթների կիրառման համար անհրաժեշտ արարողակարգ:

Հոդված 29.

Դիվանագիտական առաքելությունների և հյուպատոսական հիմնարկների անդամներ

Սույն Կոնվենցիայի ոչ մի դրույթ չի ազդում դիվանագիտական առաքելությունների և հյուպատոսական հիմնարկների անդամների միջազգային իրավունքի ընդհանուր կանոնների կամ հատուկ համաձայնագրերի դրույթների շրջանակներում տրամադրված ֆիսկալ արտոնություններին:

Գ լ ու խ VII

Եզրափակիչ դրույթներ

Հոդված 30.

Ուժի մեջ մտնելը

1. Պայմանավորվող Պետությունները կծանուցեն միմյանց սույն Կոնվենցիայի ուժի մեջ մտնելու համար անհրաժեշտ իրավական արարողակարգի կատարման մասին:

2. Սույն Կոնվենցիան ուժի մեջ կմտնի 1-ին կետում նշված ծանուցումներից վերջինի ստանալու օրվան հաջորդող 30-րդ օրը և Կոնվենցիայի դրույթները կկիրառվեն.

 ա) աղբյուրի մոտ գանձվող եկամուտների հարկերի նկատմամբ՝ Կոնվենցիան ուժի մեջ մտնելու օրացուցային տարվան հաջորդող տարվա հունվարի առաջին օրը կամ այդ օրվանից հետո, և

 բ) այլ հարկերի նկատմամբ՝ Կոնվենցիան ուժի մեջ մտնելու օրացուցային տարվան հաջորդող տարվա հունվարի առաջին օրը կամ այդ օրվանից հետո հարկման ենթակա տարիների նկատմամբ:

Հոդված 31.

Գործողության դադարեցումը

1. Սույն Կոնվենցիան ուժի մեջ կմնա մինչև չդադարեցվի Պայմանավորվող Պետության կողմից:

2. Պայմանավորվող Պետություններից յուրաքանչյուրը Կոնվենցիան ուժի մեջ մտնելուց 5 տարի հետո ցանկացած ժամանակ կարող է դադարեցնել այն՝ մյուս Պայմանավորվող Պետությանը դիվանագիտական ուղիներով դադարեցման մասին գրավոր ծանուցում ուղարկելով՝ մինչև տվյալ օրացուցային տարվա հունիսի 30-ը: Այդ դեպքում Կոնվենցիան կդադարեցնի իր գործողությունը.

ա) աղբյուրի մոտ գանձվող եկամուտների հարկերի նկատմամբ` դադարեցման մասին ծանուցագիրը փոխանցելու տարվան հաջորդող օրացուցային տարվա հունվարի առաջին օրը կամ այդ օրվանից հետո, և

բ) այլ հարկերի նկատմամբ՝ դադարեցման մասին ծանուցագիրը փոխանցելու տարվան հաջորդող օրացուցային տարվա հունվարի առաջին օրը կամ այդ օրվանից հետո հարկման ենթակա տարիների նկատմամբ:

Ի վկայություն որի համապատասխան ձևով լիազորված ներքոստորագրյալները ստորագրեցին սույն Կոնվենցիան:

Կատարվել է Երևան քաղաքում, 1999 թվականի մայիսի 12-ին, երկու բնօրինակով՝ հայերեն, հունարեն և անգլերեն լեզուներով, ընդ որում բոլոր տեքստերը հավասարազոր են:

Մեկնաբանման ժամանակ տարաձայնության դեպքում գերակայում է անգլերեն տեքստը:

Կոնվենցիան ուժի մեջ է մտել 2002 թ. հունիսի 19-ից: