Գլխավոր տեղեկություն
Համար
թիվ 157-Ն
Տիպ
Համատեղ որոշում
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (01.07.2020-մինչ օրս)
Կարգավիճակ
Գործում է
Սկզբնաղբյուր
ՀՀԳՏ 2019.12.02/29(665).1 Հոդ.275.8
Ընդունող մարմին
Կենտրոնական բանկի խորհուրդ
Ընդունման ամսաթիվ
11.10.2019
Ստորագրող մարմին
Կենտրոնական բանկի նախագահ
Ստորագրման ամսաթիվ
16.10.2019
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
01.07.2020

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

 

11 հոկտեմբերի 2019 թվականի թիվ 157-Ն

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

31 հոկտեմբերի 2019 թվականի թիվ 591-Ն

 

Հ Ա Մ Ա Տ Ե Ղ  Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԱԿԱՆ ԲԱՆԿԻ ԽՈՐՀՐԴԻ 2011 ԹՎԱԿԱՆԻ ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ 30-Ի ԹԻՎ 328-Ն ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՖԻՆԱՆՍՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐԻ 2011 ԹՎԱԿԱՆԻ ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 16-Ի ԹԻՎ 1030-Ն ՀՐԱՄԱՆԻ ՄԵՋ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Նպատակ ունենալով Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառումը համապատասխանեցնել ֆինանսական հաշվետվությունների միջազգային ստանդարտներին,

հիմք ընդունելով «Ապահովագրության և ապահովագրական գործունեության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 86-րդ հոդվածը, «Հաշվապահական հաշվառման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 4-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերը, և

ղեկավարվելով «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին և 3-րդ մասերով և 34-րդ հոդվածով, «Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 20-րդ հոդվածի «ե» ենթակետով և Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 2018 թվականի հունիս 11-ի թիվ 743-Լ որոշմամբ հաստատված Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարության կանոնադրության 18-րդ կետի 20-րդ ենթակետով` Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհուրդը և Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարը որոշում են.

1. Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2011 թվականի նոյեմբերի 30-ի ««Ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը» և «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման հրահանգը» հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի խորհրդի 2007 թվականի հոկտեմբերի 2-ի թիվ 314-Ն որոշումն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» թիվ 328-Ն որոշմամբ և Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարի 2011 թվականի դեկտեմբերի 16-ի ««Ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանը» և «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլանի կիրառման հրահանգը» հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարի 2007 թվականի նոյեմբերի 6-ի թիվ 793-Ն հրամանն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» թիվ 1030-Ն հրամանով հաստատված Հավելված 1-ում (այսուհետ` Հավելված 1) և Հավելված 2-ում (այսուհետ` Հավելված 2) կատարել հետևյալ փոփոխություններն ու լրացումները.

1) Հավելված 1-ում՝ «Ապահովագրական ընկերությունների հաշվապահական հաշվառման հաշվային պլան» աղյուսակի.

ա. 200-րդ կետի 2006-րդ ենթակետում «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցներ» բառերը փոխարինել «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» բառերով,

բ. 201-րդ կետի 2015-րդ ենթակետում «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների» բառերը փոխարինել «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» բառերով,

գ. 202-րդ կետը լրացնել «2024 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ)»» ենթակետով,

դ. 203-րդ կետը լրացնել «2034 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) ամորտիզացիա»» ենթակետով,

ե. 205-րդ կետի 2052 ենթակետում «վարձակալված հիմնական միջոցներում» բառը փոխարինել «օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» բառերով,

զ. 205-րդ կետը լրացնել «2053 «Կապիտալ ներդրումներ օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ)»» ենթակետով,

է. 206-րդ կետը լրացնել «2062 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) արժեզրկում»» ենթակետով,

ը. 206-րդ կետը լրացնել «2063 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) արժեզրկում»» ենթակետով,

թ. 20-րդ բաժինը 2071 ենթակետից հետո լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 208-րդ կետով.

 

«
       

208

Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ և ոչ նյութական ակտիվներ) կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիա

 

2080

Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիա

 

2081

Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիա

»,

 

ժ. 377-րդ կետի 3770 ենթակետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«
        

3770

Կարճաժամկետ վարձակալության կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալության գծով վճարվելիք գումարներ

»,

 

ժա. 430-րդ կետում, 4301-րդ և 7390-րդ ենթակետերում «Ֆինանսական վարձակալության» բառերը փոխարինել «Վարձակալության» բառով,

ժբ. 43-րդ բաժնի 431-րդ կետը և 4310-րդ ենթակետն ուժը կորցրած ճանաչել,

ժգ. 540-րդ կետը լրացնել «5406 «Այլ համապարփակ եկամուտ»» ենթակետով,

ժդ. 680-րդ կետը լրացնել «6804 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) արժեզրկման կորուստի հակադարձումից եկամուտներ»», «6805 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) արժեզրկման կորուստի հակադարձումից եկամուտներ»» ենթակետերով,

ժե. 739-րդ կետը լրացնել «7391 «Կարճաժամկետ վարձակալության կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալության գծով ծախսեր»» ենթակետով,

ժզ. 7435-րդ ենթակետում «Ֆինանսական վարձակալությամբ ստացված հիմնական միջոցների» բառերը փոխարինել «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» բառերով,

ժէ. 7436-րդ ենթակետում «Վարձակալած հիմնական միջոցների» բառերը փոխարինել «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» բառերով,

ժը. 744-րդ կետը լրացնել «7444 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) ամորտիզացիոն ծախսեր»», «7445 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիոն ծախսեր»» ենթակետերով,

ժթ. 760-րդ կետը լրացնել «7604 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) արժեզրկումից կորուստներ»», «7605 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) արժեզրկումից կորուստներ»» ենթակետով,

ժժ. 802-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«
       

802

Կարճաժամկետ վարձակալություն կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալություն

 

8020

Կարճաժամկետ վարձակալությամբ ստացված ակտիվներ

 

8021

Վարձակալությամբ ստացված փոքրարժեք ակտիվներ

»,

 

2) Հավելված 2-ի՝

ա. 20-րդ բաժնի նկարագրությունը «ՀՀՄՍ 36» բառերից հետո լրացնել «, ՖՀՄՍ 16» բառերով,

բ. 200-րդ ենթաբաժնում՝ 2006-րդ հաշվի մեկնաբանությունները շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«2006 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ)» - հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) հաշվառման համար: Հաշվի հաշվառումն իրականացվում է համաձայն ՖՀՄՍ 16-ի:

Հաշիվը դեբետագրվում է հիմնական միջոցների վարձակալության վերցման դեպքում՝ վարձակալության գծով, ՖՀՄՍ 16-ի համաձայն վճարման ենթակա գումարների ներկա արժեքի և ստանդարտով սահմանված այլ օգտագործման իրավունքի արժեքի մաս կազմող այլ բաղադրիչների (ուղղակի վճարած գումարներ, ապատեղակայանման և զբաղեցրած տեղանքի վերականգնման ծախսեր, այլ) հանրագումարի չափով՝

Դտ - 2006

Կտ - 4301

Կտ - դրամական միջոցներ և/կամ պարտավորության համապատասխան հաշիվ:

Հաշիվը կարող է դեբետագրվել նաև վարձակալության գծով պարտավորության վերաչափման դեպքում, ինչպես նաև ձևափոխման արդյունքում այն ավելացումների դեպքերում, որոնք չեն դիտվել առանձին վարձակալություն.

Դտ - 2006

Կտ - 4301:

Հաշիվը կրեդիտագրվում է վարձակալության վերցված հիմնական միջոցների վարձակալին սեփականության իրավունքով անցնելու դեպքում՝

Դտ - Հիմնական միջոցներ

Կտ - 2006:

Վարձակալության գծով պարտավորության վերաչափման դեպքում.

Դտ - 4301

Կտ - 2006:»,

գ. 202-րդ ենթաբաժինը լրացնել 2024 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ)» հաշվի նկարագրությամբ հետևյալ բովանդակությամբ.

«2024 «Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ)» - հաշիվը նախատեսված է ապահովագրական ընկերության կողմից Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ ոչ նյութական ակտիվներ) հաշվառման համար: Այս հաշվի հաշվառումը կատարվում է նույն սկզբունքով, ինչպես 2006 հաշվի դեպքում է:»,

դ. 206-րդ ենթաբաժնի նկարագրության վերջին նախադասությունը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«Ենթաբաժին 206-ում ընդգրկված մնացած հաշիվների հաշվառումը տարվում է նույն սկզբունքով, ինչպես 2060 հաշվի դեպքում է:»,

ե. 20-րդ բաժինը լրացնել ենթաբաժին 208-ով հետևյալ բովանդակությամբ.

 

«Ենթաբաժին 208

«Օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ և ոչ նյութական ակտիվներ) կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիա»

 

Այս ենթաբաժնի հաշիվները նախատեսված են օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներում (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ և ոչ նյութական ակտիվներ) կատարված կապիտալ ներդրումների ամորտիզացիայի (մաշվածքի) գումարները հաշվառելու համար: Այս ենթաբաժնում ընդգրկված հաշիվների հաշվառումը տարվում է նույն սկզբունքով, ինչպես 201 ենթաբաժնի դեպքում է:»,

զ. Ենթաբաժին 377-ը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«Ենթաբաժին 377

«Այլ ընթացիկ պարտավորություններ»

 

Այս ենթաբաժնի հաշիվները նախատեսված են ստացված կանխավճարների, կարճաժամկետ կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների, վճարվելիք տույժերի, տուգանքների և այլ ընթացիկ այն պարտավորությունների հաշվառման համար, որոնց համար առանձին հաշիվներ նախատեսված չեն: Հաշիվները պասիվային են, կրեդիտում արտացոլվում է պարտավորությունների աճը, իսկ դեբետում` դրանց մարումը:

3770 «Կարճաժամկետ վարձակալության կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալության գծով վճարվելիք գումարներ» - հաշիվը նախատեսված է Կարճաժամկետ վարձակալության կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների հաշվառման համար:

Հաշիվը կրեդիտագրվում է վերը նշված միջոցների գծով հաշվեգրվող վարձակալության վճարումների չափով՝ վարձակալության ժամանակահատվածում համաչափ բաշխվածության կամ այլ համակարգված սկզբունքի հիման վրա՝ համաձայն ՖՀՄՍ 16-ի.

Դտ - 7391

Կտ - 3770:»,

է. 43-րդ բաժնի նկարագրության մեջ «430 «Ֆինանսական վարձակալության գծով վճարվելիք գումարներ», 431 «Ֆինանսական վարձակալության դիմաց չկրած ֆինանսական ծախսեր»» բառերը փոխարինել «430 «Վարձակալության գծով վճարվելիք գումարներ»» բառերով,

ը. Ենթաբաժին 430-ը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«Ենթաբաժին 430

«Վարձակալության գծով վճարվելիք գումարներ»

 

Ենթաբաժին 430-ում ընդգրկված հաշիվները նախատեսված են այլ անձանց վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների հաշվառման համար: Հաշվառումը տարվում է ՖՀՄՍ 16 «Վարձակալություն» ստանդարտի համաձայն:

Հաշիվը կրեդիտագրվում է հիմնական միջոցների վարձակալության սկզբնական ճանաչման ժամանակ՝ վարձակալության գծով վճարման ենթակա գումարների ներկա արժեքի չափով` համաձայն ՖՀՄՍ 16-ի.

Դտ - 2006

Կտ - 4301:

Հաշիվը կրեդիտագրվում է վարձակալության գծով վճարվելիք գումարների հետագա հաշվառման շրջանակներում հաշվեգրվող վճարումների չափով՝

Դտ - 7390

Կտ - 4301:

Հաշիվը կարող է կրեդիտագրվել նաև պարտավորության դրական վերաչափման դեպքում, ձևափոխման արդյունքում առաջացող ավելացումների դեպքերում, որոնք չեն դիտվել առանձին վարձակալություն, ինչպես նաև ձևափոխման արդյունքում առաջացող այլ ճշգրտումների դեպքում.

Դտ - 2006

Կտ - 4301:

Հաշիվը դեբետագրվում է վարձավճարները վճարելիս՝

Դտ - 4301

Կտ - Դրամական միջոցներ:

Հաշիվը դեբետագրվում է նաև պարտավորության բացասական վերաչափման, ինչպես նաև ձևափոխման արդյունքում առաջացող ճշգրտումների դեպքում.

Դտ - 4301

Կտ - 2006:

Այն դեպքերում, երբ բացասական վերաչափման կամ վարձակալության շրջանակի նվազման արդյունքում օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների գումարը հավասարվում է զրոյի, իսկ պարտավորության հաշվին առկա է նվազման ենթակա մնացորդ, ապա այն նվազում է ուղղակիորեն վերագրվելով եկամուտներին/ծախսերին.

Դտ - 4301

Կտ - 6890:»,

թ. Բաժին 54-ը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ նոր պարբերությամբ.

«5406 «Այլ համապարփակ եկամուտ» - այս հաշիվը նախատեսված է հաշվառելու համար այլ համապարփակ եկամուտները, որոնց համար սույն բաժնում նախատեսված հաշիվներ չկան:»,

ժ. Ենթաբաժին 743-ը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«Ենթաբաժին 743

«Հիմնական միջոցների ամորտիզացիոն ծախսեր»

 

Այս ենթաբաժնում հաշվառվում են ընկերության հիմնական միջոցների մաշվածության ծախսերը, ինչպես նաև օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվների (հիմքում՝ հիմնական միջոցներ) մաշվածության ծախսերը: Ենթաբաժնի հաշիվները դեբետագրվում են հիմնական միջոցների ամորտիզացիոն ծախսերը հաշվեգրելիս` թղթակցելով 201 «Հիմնական միջոցների ամորտիզացիա» ենթաբաժնի համապատասխան հաշիվների հետ:»,

ժա. Ենթաբաժին 744-ի նկարագրությունում «ընկերության ոչ նյութական» բառերից հետո լրացնել «, ինչպես նաև օգտագործման իրավունքի ձևով» բառերը,

ժբ. Ենթաբաժին 802-ի անվանումը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 

«Ենթաբաժին 802

«Կարճաժամկետ վարձակալություն կամ փոքրարժեք ակտիվների վարձակալություն»

 

ժգ. 802-րդ ենթաբաժնի մեկնաբանությունները շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«Այս ենթաբաժինը նախատեսված է կազմակերպության կողմից կարճաժամկետ վարձակալությամբ ստացված, ինչպես նաև վարձակալված փոքրարժեք ակտիվների հաշվառման համար, որոնք չեն հաշվառվում հաշվեկշռային հաշիվներում որպես օգտագործման իրավունքի ձևով ակտիվներ՝ համաձայն ՖՀՄՍ 16-ի: Սույն ենթաբաժնում ընդգրկվող միջոցները անհրաժեշտ է հաշվառել պայմանագրով սահմանված տվյալ տարվա վարձակալության գումարի չափով:»:

2. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում 2020 թվականի հուլիսի 1-ից:

 

Հայաստանի Հանրապետության

կենտրոնական բանկի նախագահ

Ա. Ջավադյան

 

   2019 թ. հոկտեմբերի 16

ք. Երևան

 

Հայաստանի Հանրապետության
ֆինանսների նախարար`

Ա. Ջանջուղազյան

 

2019 թ. հոկտեմբերի 31

ք. Երևան