Գլխավոր տեղեկություն
Համար
N 303
Տիպ
Հրաման
Ակտի տիպ
Հիմնական ակտ (25.09.2003-24.05.2022)
Կարգավիճակ
Չի գործում
Սկզբնաղբյուր
ՀՀԳՏ 2003.09.15/22(140) Հոդ.329
Ընդունող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ընդունման ամսաթիվ
05.05.2003
Ստորագրող մարմին
Առողջապահության նախարար
Ստորագրման ամսաթիվ
05.05.2003
Ուժի մեջ մտնելու ամսաթիվ
25.09.2003
Ուժը կորցնելու ամսաթիվ
24.05.2022

«Գրանցված է»
ՀՀ արդարադատության
նախարարության կողմից
26 օգոստոսի 2003 թ.
Պետական գրանցման թիվ 10003256

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

 

ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐ

 

5 մայիսի 2003 թ.
ք. Երևան

N 303

 

Հ Ր Ա Մ Ա Ն

 

«ՀԱՑԻ, ՀԱՑԱԲՈՒԼԿԵՂԵՆԻ ԵՎ ՀՐՈՒՇԱԿԵՂԵՆԻ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ» N 2-III-4.1-05-2003 ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԵՎ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՆՈՐՄԵՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Համաձայն «Հայաստանի Հանրապետության բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի հոդված 4-ի, «Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային ծառայությունը և դրա ենթակայության մարմինները վերակազմակերպելու և Հայաստանի Հանրապետության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության կանոնադրությունն ու կառուցվածքը հաստատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 15.08.2002 թ. N 1316-Ն որոշմամբ հաստատված ՀՀ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության կանոնադրության կետ 7-ի «ե» ենթակետի` ելնելով բնակչության առողջության պահպանման շահերից` հացի, հացաբուլկեղենի և հրուշակեղենի արտադրությանը ներկայացվող հիգիենիկ պահանջները սահմանելու նպատակով,

 

Հրամայում եմ

 

1. Հաստատել «Հացի, հացաբուլկեղենի և հրուշակեղենի արտադրությանը ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2-III-4.1-05-2003 սանիտարական կանոնները և հիգիենիկ նորմերը (կցվում է):

2. ՀՀ ԱՆ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության տարածքային մարմինների ղեկավարներին` սահմանել հսկողություն «Հացի, հացաբուլկեղենի և հրուշակեղենի արտադրությանը ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ» N 2-III-4.1-05-2003 սանիտարական կանոնների և հիգիենիկ նորմերի կատարման նկատմամբ:

 

Նախարար՝

Ա. Մկրտչյան

 

 

Հաստատված է`
ՀՀ առողջապահության նախարարի
05.05.2003 թ. N 303 հրամանով.

 

ՀԱՑԻ, ՀԱՑԱԲՈՒԼԿԵՂԵՆԻ ԵՎ ՀՐՈՒՇԱԿԵՂԵՆԻ ԱՐՏԱԴՐՈՒԹՅԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

Սանիտարական կանոններ եվ հիգիենիկ նորմեր

 

N2-III-4.1-05-2003

 

1. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

1. 1. Սույն սանիտարական կանոններով և հիգիենիկ նորմերով (այսուհետ՝ սանիտարական կանոններ) սահմանվում են հաց, հացաբուլկեղեն, կրեմային և ոչ կրեմային հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպություններին ներկայացվող սանիտարահիգիենիկ պահանջները:

 

2. ՏԱՐԱԾՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

2. 1. Տարածքի լուսավորումը պետք է համապատասխանի «Արհեստական և բնական լուսավորում» ՀՀ ՇՆ II-8.03-96-ի պահանջներին:

2. 2. Տարածքը պետք է ստորաբաժանված լինի արտադրական և տնտեսական գոտիների:

Արտադրական գոտում պետք է տեղակայվեն արտադրական մասնաշենքը, հումքի և պատրաստի արտադրանքի պահեստները, կենցաղային շինությունները, իսկ տնտեսական գոտում՝ պահեստամասերի, շինանյութերի, տարայի և վառելիքի պահեստը, կաթսայատունը, ավտոտնակները, աղբի հավաքման տարողությունները:

2. 3. Կացարանների և ընտանի կենդանիների կերակրման կետերի տեղակայումը տարածքում արգելվում է:

2. 4. Մթնոլորտային տեղումներից առաջացած ջրի հեռացման համար պետք է նախատեսվեն թեքություններ՝ շինություններից (մասնաշենքերից) դեպի ջրակուտակիչներ, հեղեղատար, կոյուղի:

2. 5. Աղբի հավաքման համար պետք է տեղադրված լինեն կափարիչով ամուր փակվող, անջրաթափանց տարողություններ (մետաղյա կոնտեյներներ): Տարողությունները պետք է դատարկվեն օրը մեկ անգամ և ախտահանվեն ախտահանիչ միջոցներով:

2. 6. Աղբի կուտակման տարողությունները պետք է տեղադրվեն ասֆալտածածկ, բետոնածածկ կամ հեշտ մաքրման հնարավորություն ընձեռող այլ հարթակների վրա՝ արտադրական մասնաշենքից, ինչպես նաև հումքի և պատրաստի արտադրանքի պահեստներից 20մ-ից ոչ պակաս հեռավորության վրա, այն կարելի է պակասեցնել պոլիէթիլենային փաթեթների կիրառման դեպքում: Հարթակների մակերեսը բոլոր կողմերից 1մ-ով պետք է գերազանցի կոնտեյներների հիմքի մակերեսը:

 

3. ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆԸ ԵՎ ՋՐԱՀԵՌԱՑՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

3. 1. Ջրամատակարարումը պետք է իրականացվի ջրմուղի կենտրոնացված ցանցին միացման, իսկ վերջինիս բացակայության դեպքում՝ արտեզյան հորատանցքից ջրմուղի ներքին ցանցի կազմակերպման միջոցով:

3. 2. Տեխնոլոգիական, տնտեսակենցաղային և խմելու նպատակով, ինչպես նաև տաք ջրամատակարարման համակարգում օգտագործվող ջուրը պետք է համապատասխանի «Խմելու ջուր. Ջրամատակարարման կենտրոնացված համակարգերի ջրի որակին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ. Որակի հսկողություն» N2-III-Ա2-1 սանիտարական նորմերի և կանոնների պահանջներին:

3. 3. Արտեզյան հորատանցքերը և պահուստային տարողությունները պետք է ունենան սանիտարական պահպանման գոտի, համաձայն «Արդյունաբերական ձեռնարկությունների նախագծման սանիտարական նորմեր» ՍՆ 245-71-ի:

3. 4. Տեխնիկական նպատակներով (կոմպրեսորների պաղեցման, տարածքը ջրելու, սանհանգույցների ջրթափ տարողությունների համար և այլն) տեխնիկական ջուր օգտագործելու դեպքում, անհրաժեշտ է նախատեսել խմելու և տեխնիկական ջրամատակարարման առանձնացված համակարգեր, դրանց խողովակագծերը պետք է ներկվեն տարբերակիչ գույներով: Վերջիններիս միջև միացումներ չի թույլատրվում:

3. 5. Ջրի պահուստային տարողություններին և արտադրամասերին մատակարարվող ջրի որակի նկատմամբ պետք է սահմանվի հսկողություն, համաձայն «Խմելու ջուր. Ջրամատակարարման կենտրոնացված համակարգերի ջրի որակին ներկայացվող հիգիենիկ պահանջներ. Որակի հսկողություն» N2-III-Ա2-1 սանիտարական նորմերի և կանոնների պահանջների:

Ելնելով տարածքի համաճարակային իրավիճակից, հետազոտությունների հաճախականությունը կարող է փոխվել:

3. 6. Պահուստային ջրի տարողությունները պետք է լինեն մեկուսացված, պահվեն մաքուր վիճակում և կնքվեն (կապարակնքվեն):

3. 7. Արտադրական բաժիններում անհրաժեշտ է նախատեսել.

- հատակը լվանալու համար ծորակներ՝ յուրաքանչյուր 500մ2 մակերեսի համար 1 ծորակ, բայց ոչ պակաս, քան 1 ծորակ ամեն արտադրամասի (սենքի, տեղամասի, բաժնի) համար,

- ձեռքերի լվացման համար լվացարան՝ ապահովված հոսող սառը և տաք ջրով (խառնիչի տեղադրմամբ), օճառով, ախտահանիչ լուծույթով, միանվագ օգտագործման սրբիչով կամ էլեկտրաչորացուցիչով:

3. 8. Արգելվում է ջեռուցման համակարգի տաք ջրի օգտագործումը տեխնոլոգիական սարքավորումների (խմորհունց, խառնիչներ և այլն) լվացման և սանիտարական մշակման նպատակներով:

3. 9. Կոյուղու համակարգի կառուցվածքը պետք է համապատասխանի 2.04.01-85 «Շենքերի ներքին ջրամատակարարում և կոյուղի», 2.04.03-85 «Կոյուղի: Արտաքին ցանցեր և կառուցվածքներ» ՍՆԻՊ-ների պահանջներին:

 

4. ԼՈՒՍԱՎՈՐՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

4. 1. Արտադրական և օժանդակ սենքերի լուսավորությունը պետք է համապատասխանի «Արհեստական և բնական լուսավորում» ՀՀ ՇՆ II-8. 03-96-ի պահանջներին:

4. 2. Պատուհանների ապակիները կանոնավոր պետք է մաքրվեն փոշուց ու մրից:

4. 3. Լուսավորման աղբյուրները (լամպերը) պետք է պաշտպանված լինեն պայթունաանվտանգ պիտույքակազմերով՝ հումքի և պատրաստի արտադրանքի մեջ ապակու բեկորների հայտնվելը կանխելու նպատակով:

4. 4. Արգելվում է լուսամփոփների տեղադրումը բաց տեխնոլոգիական տարողությունների, եփման կաթսաների, կրեմհարիչների, կրեմային հրուշակեղենի ձևավորման սեղանների վերևում:

4. 5. Լուսավորման սարքերը և պայթունաանվտանգ պիտույքակազմերը պետք է մաքրվեն ըստ անհրաժեշտության:

4. 6. Արտադրական և օժանդակ բոլոր սենքերում առավելագույնս պետք է օգտագործվի բնական լուսավորումը:

Լուսային բացվածքները չի թույլատրվում փակել արտադրական սարքավորումներով, պատրաստի արտադրանքով, տարայով:

4. 7. Հատուկ սանիտարական ռեժիմ պահանջող տեղամասերում (կրեմի պատրաստման) օդի վարակազերծման համար անհրաժեշտ է տեղադրել մանրէասպան լամպեր, որոնց աշխատանքային ռեժիմը պետք է համապատասխանի դրանց շահագործման պահանջներին:

 

5. ՋԵՌՈՒՑՄԱՆԸ, ՕԴԱՓՈԽԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆԸ, ՄԻԿՐՈԿԼԻՄԱՅԻՆ ԵՎ ԱՂՄՈՒԿԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

5. 1. Արտադրական և օժանդակ սենքերի (բացառությամբ սառցախցիկների, կաթսայատան և տրանսֆորմատորային կայանի) ջեռուցումը և օդափոխությունը պետք է համապատսխանի «Ջեռուցում, օդափոխում և օդի լավորակում» ՀՀ ՇՆ IV-12.01-2000-ի պահանջներին: Ջեռուցման սարքերը մաքրելու համար պետք է լինեն մատչելի:

5. 2. Սարքավորումները, օշարակի եփման կաթսաները, գոլորշու և տաք ջրի խողովակագծերն ու ջերմարտադրության աղբյուրները պետք է ջերմամեկուսացվեն, դրանց մակերեսի ջերմաստիճանը չպետք է գերազանցի 450C-ից:

5. 3. Ջերմության և խոնավության առաջացման աղբյուրները (խմորիչների, եփման, շոգեխաշման կաթսաները) պետք է ապահովված լինեն տեղային օդափոխության հարմարանքներով՝ քարշիչ զոնդերով:

5. 4. Փոշու առաջացման աղբյուրները՝ մաղերը, խմորհունց, պարկերը թափ տալու և նմանատիպ սարքավորումները պետք է ապահովված լինեն ներծծող սարքերով (փոշեկուլներով):

5. 5. Արտադրական սենքերի օդում ոչ թունավոր փոշու խտությունը և միկրոկլիման պետք է համապատասխանեն «Արդյունաբերական ձեռնարկությունների նախագծման սանիտարական նորմեր» ՍՆ 245-71-ի պահանջներին:

5. 6. Արտադրական սենքերում աղմուկի մակարդակը պետք է համապատասխանի «Աղմուկն աշխատատեղերում բնակելի և հասարակական շենքերում և բնակելի կառուցապատման տարածքներում» N2-III-11.3 սանիտարական նորմերի պահանջներին:

5. 7. Սարքավորումները, մեքենաները, սարքերը պետք է ապահովված լինեն ցնցումամարիչ հարմարանքներով:

 

6. ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ԵՎ ՕԺԱՆԴԱԿ ՍԵՆՔԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

6. 1. Արտադրական սենքերի և արտադրամասերի տեղակայումը պետք է ապահովի տեխնոլոգիական գործընթացների հոսքայնությունը/հարահոսությունը և բացառի հումքի ու պատրաստի արտադրանքի հանդիպակաց և խաչվող հոսքերը:

6. 2. Պահեստները պետք է լինեն մաքուր, չոր, ջեռուցվող և օդափոխվող. ջերմաստիճանը պետք է լինի 80C-ից ոչ ցածր, օդի հարաբերական խոնավությունը՝ 70-75%:

Հումքի բեռնաթափման և պատրաստի արտադրանքի բարձման հրապարակները ապահովել ծածկերով՝ մթնոլորտային տեղումներից պաշտպանելու համար:

Պահեստներում հատակը պետք է լինի հարթ, առանց ճեղքերի, ցեմենտածածկ կամ ունենա հեշտ մաքրման հնարավորություն ընձեռող այլ ծածկ, իսկ պատերը՝ հարթ: Պահեստում՝ արագ փչացող հումքը և կիսապատրաստվածքները պահվում են սառցախցիկներում:

6. 3. Մթերային պահեստներում արգելվում է պահել ոչ մթերային, հոտավետ, տնտեսական ապրանքներ (օճառ, լվացքի փոշի և այլն):

6. 4. Կազմակերպությունում հատուկ հիգիենիկ ռեժիմ պահանջող արտադրական տեղամասերը (տաք արտադրամասեր, լվացման բաժինները ) տեղակայվում են առանձին սենքերում:

6. 5. Կրեմային հրուշակեղենի արտադրություններում (անկախ դրանց հզորությունից) պետք է նախատեսվեն հետևյալ առանձին բաժինները (կամ տեղամասերը)՝ պահպանելով տվյալ տեխնոլոգիական գործընթացին ներկայացվող հիգիենիկ և ջերմային ռեժիմի պահանջները.

- սառցախցիկներ՝ արագ փչացող հումքի պահման համար,

- հումքի ապափաթեթավորման և նախապատրաստման,

- հավկիթների պահման, լվացման և ախտահանման համար՝ ապահովված սառնարանով, երկբաժին լվացման ավազաններով, հոսող սառը և տաք ջրով,

- կարագի մակերեսի մաքրման և կրեմի պատրաստման համար՝ ապահովված սառնարանով,

- օշարակի եփման,

- բիսկվիթների և կիսապատրաստվածքների թխման, բիսկվիթների հովացման և կտրտման,

- տորթերի ձևավորման պարկիկների, ծայրադիրների, մանր գույքի լվացման և ախտահանման,

- ներարտադրամասային տարայի և խոշոր գույքի լվացման և մշակման,

- հետադարձ տարայի լվացման,

- թղթի, ստվարաթղթի պահման,

- կրեմային հրուշակեղենի առաքման՝ ապահովված սառնարանով:

6. 6. Արտադրական սենքերի պատերը սալիկապատել , բաց երանգի յուղաներկով ներկել կամ ունենան խոնավ մաքրման և ախտահանման հնարավորություն ընձեռող այլ հիգիենիկ ծածկ՝ 1.75 մ-ից ոչ պակաս բարձրությամբ:

6. 7. Արտադրական և օժանդակ սենքերի պատերը՝ 1.75 մ-ից բարձր և առաստաղները սպիտակեցնել ջրա-էմուլսիոն ներկերով կամ այլ ներկանյութերով:

6. 8. Առաստաղի և պատերի ընթացիկ վերանորոգումը կատարել ըստ անհրաժեշտության:

6. 9. Արգելվում է տեխնոլոգիական գործընթացին զուգահեռ կատարել շինարարական և սարքավորումների վերանորոգման աշխատանքներ:

6. 10. Բոլոր արտադրական սենքերում հատակը պետք է լինի անջրաթափանց, հարթ, առանց ճեղքերի, ոչ սահուն, հարմար լվանալու, մաքրելու համար և ունենա թեքություն դեպի հատականցքը:

6. 11. Արտադրական, օժանդակ, կենցաղային և պահեստային տարածքների հարդարումը (մաքրումը) պետք է կատարվի տեխնիկական անձնակազմի կողմից, իսկ աշխատատեղի հարդարումը (մաքրումը)՝ տվյալ տեխնոլոգիական գործընթացներում աշխատող բանվորների (աշխատակիցների) կողմից:

6. 12. Տեխնիկական անձնակազմը պետք է ապահովված լինի մաքրման, լվացման, ախտահանման աշխատանքներ կատարելու համար անհրաժեշտ գույքով և միջոցներով:

6. 13. Արտադրական և օժանդակ սենքերի մաքրող գույքը մակնշվում է և պահվում առանձին:

6. 14. Հատակը պետք է մաքրվի ամեն օր (յուրաքանչյուր հերթափոխից հետո). նախապես պետք է մաքրել խոնավ եղանակով, ապա լվանալ և չորացնել: Կրեմային հրուշակեղենի արտադրամասերում հատակը, մաքրելուց և լվացող նյութերով լվանալուց հետո, պետք է ախտահանվի: Սանիտարական մշակման աշխատանքներն ավարտելուց հետո, (հերթափոխի կամ աշխատանքի վերջում) կրեմի պատրաստման սենքերը պետք է մշակվեն մանրէասպան լամպերով: Անհրաժեշտության դեպքում հատակը պետք է մաքրվի քերիչների օգնությամբ: Ճարպոտ և սահուն հատակը (ելնելով արտադրության պայմաններից) պետք է լվացվի տաք ջրով կամ հիմնային լուծույթով՝ օրվա ընթացքում մի քանի անգամ:

6. 15. Պատուհանների շրջանակների ներքին և արտաքին մակերեսները, ապակիները պետք է մաքրվեն և լվացվեն ըստ անհրաժեշտության: Ջեռուցման սարքերը և դրանց հետևի տարածությունը պարբերաբար պետք է մաքրվի փոշուց և աղտոտումից:

 

7. ԿԵՆՑԱՂԱՅԻՆ ՍԵՆՔԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

7. 1. Հաց, հացաբուլկեղեն և հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպությունները պետք է ունենան կենցաղային սենքեր՝ 2. 09. 04-87 «Ադմինիստրատիվ և կենցաղային շենքեր» ՍՆԻՊ-ի պահանջներին համապատասխան:

7. 2. Հանդերձարաններում տնային վերին հագուստը, սանիտարական արտահագուստը և կոշիկները պետք է պահվեն առանձնացված:

7. 3. Մաքուր և կեղտոտված սանիտարական հագուստը պետք է պահվի առանձին:

7. 4. Սանհանգույցների նախամուտքը պետք է ապահովված լինի ձեռքերի լվացման համար լվացարանով՝ խառնիչով միացված հոսող սառը և տաք ջրով, օճառով, էլեկտրաչորացուցիչով, միանվագ օգտագործման համար նախատեսված սրբիչով, անձեռոցիկով և նման այլ պարագաներով, ախտահանիչ լուծույթով, սան. հագուստը կախելու համար կախիչներով:

7. 5. Արտադրամասերում արգելվում է սնունդ ընդունելը: Սննդի ընդունման կետերը պետք է տեղակայվեն կենցաղային սենքերի կազմում:

Սննդի ընդունման կետերի մուտքի մոտ պետք է տեղադրվեն ձեռքերի լվացման համար լվացարաններ՝ խառնիչով միացված հոսող սառը և տաք ջրով, օճառով, էլեկտրաչորացուցիչով, միանվագ օգտագործման համար նախատեսված սրբիչով, անձեռոցիկով և նման այլ պարագաներով, կախիչներ՝ սան. հագուստը կախելու համար:

7. 6. Կենցաղային սենքերի մաքրումը (հարդարումը) պետք է կատարվի ամեն օր՝ օճառով, տաք ջրով և ախտահանիչ լուծույթներով:

7. 7. Սանհանգույցների մաքրման և ախտահանման համար պետք է առանձնացվի տարբերակիչ գույնով մակնշված առանձին գույք (դույլեր, լաթեր, խոզանակներ և այլն):

Սանհանգույցների մաքրման համար նախատեսված գույքը պետք է պահվի առանձին: Արգելվում է այն օգտագործել այլ տարածքները մաքրելու համար:

 

8. ՍԱՐՔԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻՆ, ԳՈՒՅՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

8. 1. Սարքավորումների և սարքերի տեղադրումը պետք է ապահովի տեխնոլոգիական գործընթացի հոսքայնությունը և մաքրման համար դրանց հասանելիությունը:

8. 2. Մթերքի հետ շփվող սարքերը, սարքավորումները և տարաները պետք է պատրաստված լինեն սննդամթերքի հետ շփման համար նախատեսված նյութերից, իսկ պոլիմերային տարաները պետք է ունենան նաև «Սննդամթերքի համար» մակնշում:

8. 3. Սարքավորումների և գույքի մակերեսը պետք է լինի հարթ և հեշտությամբ մաքրվի, լվացվի ու ախտահանվի:

8. 4. Լվացման և ախտահանման համար կարող են օգտագործվել միայն այդ նպատակի համար նախատեսված նյութեր:

8. 5. Ներարտադրամասային տարայի և գույքի լվացման բաժնում պետք է տեղադրվեն երկբաժին լվացման ավազաններ՝ խառնիչով միացված հոսող սառը և տաք ջրով: Լվացման ավազանը կոյուղու խողովակին պետք է միացված լինի օդային բացվածքի միջոցով՝ կոյուղու վթարների դեպքում կեղտաջրերի ներթափանցումը լվացման ավազան կանխարգելելու համար:

8. 6. Խմորհունց դեժերի, եփման կաթսաների, վակուումային սարքերի, վաֆլիների, կոնֆետների կտրտման ու քսման մեքենաների, կարամելի ձևավորման և այլ մեքենաների ներքին ու արտաքին մակերեսները աշխատանքն ավարտելուց հետո պետք է մանրակրկիտ մաքրվեն և լվացվեն տաք ջրով: Վակուումային սարքերը և կաթսաները պետք է նաև շոգեհարվեն: Խմորհունց դեժերի ներքին մակերեսի վերին հատվածները, յուրաքանչյուր անգամ խմոր հունցելուց հետո, պետք է մաքրվեն և քսվեն բուսական յուղով:

8. 7. Ալրային արտադրանք թխելու համար նախատեսված մետաղյա նոր կաղապարները և թերթերը, նախքան օգտագործելը, պետք է շիկացվեն վառարաններում:

Անհարթ եզրեր, փոսեր, վնասվածքներ ունեցող կաղապարների և թերթերի օգտագործումն արգելվում է: Հացի և հրուշակեղենի թխման կաղապարները, պարբերաբար (ըստ անհրաժեշտության), պետք է վերանորոգվեն (փոսերը և վնասվածքները վերացվեն), իսկ այրուքները հեռացվեն վառարանում թրծելու միջոցով:

8. 8. Աշխատանքի վերջում գլանամեքենաների դանակները պետք է մաքրվեն:

8. 9. Սեղանների մակերեսները, տախտակները, փոխարկիչների ժապավենները կանոնավոր կերպով պետք է ենթարկվեն մեխանիկական մաքրման և լվացվեն տաք ջրով ու սոդայով:

8. 10. Սայլակները, դարակաշարերը և կշեռքները ամեն օր պետք է լվացվեն տաք ջրով և չորացվեն:

8. 11. Ալյուրի սիլոսային աշտարակի (բունկեր), առկայության դեպքում, մղող յուրաքանչյուր հոսքագիծ պետք է սարքավորված լինի ալրամաղ համակարգով, որը պետք է լինի հերմետիկ և ունենա մագնիսական մետաղորսիչներ: Խողովակները, շնեկների տուփերը, սիլոսները ճեղքեր չպետք է ունենան: Ալրամաղ համակարգը 10 օրը 1 անգամ պետք է կազմատվի և մաքրվի:

8. 12. Մաղերի նստվածքը օրը 1 անգամ պետք է ստուգվի կողմնակի միացությունների առկայության նկատմամբ: Մետաղորսիչ մագնիսի ուժը պետք է ստուգվի ոչ պակաս, քան 10 օրը 2 անգամ, այն պետք է լինի մագնիսի սեփական քաշի 1կգ հաշվարկով, 8կգ-ից ոչ պակաս:

Մագնիսների մաքրումը պետք է կատարվի օրը 1 անգամ:

8. 13. Ալյուրի պահման սիլոսային աշտարակները (բունկերները)՝ առկայության դեպքում, պետք է ունենան հարթ մակերես, կոներ՝ 70 սմ-ից ոչ պակաս, դիտանցքներ՝ հատակի մակերեսից 1,5մ բարձրության վրա:

8. 14. Օշարակի եփման կաթսաները, օշարակի պահման տարողությունները, չափագավաթները, կաթի սարքավորումները և սարքերը (հավաքման տարողությունները, խողովակագծերը, պոմպերը և այլն) ամեն օր, աշխատանքն ավարտելուց հետո, պետք է լվացվեն և ախտահանվեն:

Լվացումը և ախտահանումը պետք է կատարվի հետևյալ կերպ.

- ողողում գոլ (350C-ից ոչ ցածր) ջրով,

- խոզանակներով մանրակրկիտ լվացում՝ լվացող և ախտահանիչ նյութերի օգտագործմամբ,

- ողողում տաք (650C-ից ոչ ցածր) ջրով:

8. 15. Մրգահյութը դատարկելուց հետո խողովակագծերը պետք է լվացվեն կազմատված վիճակում՝ հատուկ լվացման ավազաններում և չորացվեն դարակաշարերի վրա կամ չորացնող խցիկներում, ցիստեռնները պետք է լվացվեն տաք ջրով, շոգեհարվեն գոլորշիով, վերին դիտանցքները փակվեն և կապարակնքվեն:

8. 16. Ներարտադրամասային մրգահյութի տարողությունների արտաքին պատերը, մակերեսները պետք է մաքրվեն ըստ դրանց աղտոտվածության:

Տարողությունների ներքին մակերեսները պետք է լվացվեն խոզանակներով և տաք ջրով, ապա ենթարկվեն շոգեհարման:

Մրգահյութի պահման տարողությունները սանիտարական մշակման պետք է ենթարկվեն յուրաքանչյուր դատարկումից հետո:

Մրգահյութի խողովակագծերը պետք է լվացվեն և շոգեհարման ենթարկվեն ելնելով դրանց աղտոտվածության աստիճանից:

8. 17. Կրեմային հրուշակեղենի արտադրամասերում օգտագործվող սարքավորումները, գույքը և տարաները պետք է մշակվեն հետևյալ պարբերականությամբ.

- տակդիրները, հավկիթ կոտրելու դանակները, հավկիթի զանգվածի տարողությունը և հարիչը, կաթնաշաքարային և այլ օշարակների եփման կաթսաները, օշարակի մղման խողովակագծերը, կրեմհարիչ մեքենան, տորթերի և հրուշակեղենի ձևավորման սեղանները, կիսապատրաստվածքների և պատրաստի արտադրանքի տեղափոխման մետաղյա սայլակները՝ ոչ պակաս, քան հերթափոխը մեկ անգամ,

- հավկիթի զանգվածի պահման և տեղափոխման տարողությունները, կաթի, կաթնաշաքարային և այլ օշարակների տարողությունները, աշխատատեղերում կրեմի պահման և տեղափոխման տարողությունները, կարագի մաքրման սեղանը, դանակները, ներարտադրամասային տարողությունները (տեփուրներ, թերթեր, թավաներ), ինչպես նաև հրուշակի տեղափոխման տեփուրները և դրանց կափարիչները` յուրաքանչյուր դատարկումից հետո:

8. 18. Կրեմը մաքրելուց հետո, կրեմհարիչ մեքենայի մեջ հաջորդաբար պետք է լցվեն լվացող և ախտահանիչ հեղուկներ, մշակումը պետք է կատարվի մեքենայի աշխատանքի ընթացքում` մշակման յուրաքանչյուր փուլը (մաքրող և ախտահանիչ լուծույթով) 10-15 րոպե տևողությամբ:

8. 19. Տորթերի և հրուշակի ձևավորման սեղանները պետք է ունենան հարթ մակերես:

8. 20. Ներարտադրամասային տարաները պետք է մշակվեն լվացման բաժիններում՝ յուրաքանչյուր հերթափոխի վերջում (ավարտին): Նախքան լվանալը գույքը և տարաները պետք է ենթարկվեն մեխանիկական մաքրման: Երկբաժին լվացման ավազաններում լվանալ 40-450C ջերմաստիճանի ջրով, ախտահանել և պարզաջրել 600C-ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի ջրով:

8. 21. Մշակելուց հետո ներարտադրամասային տարան և գույքը պետք է չորացվեն և պահվեն այդ նպատակի համար հատկացված տարածքում՝ դարակաշարերի վրա, դարակներում: Վերջիններիս բարձրությունը հատակից պետք է լինի 0.5-0. 7մ-ից ոչ պակաս:

8. 22. Հետադարձ տարաների լվացումը պետք է կատարվի ներարտադրամասային տարաներից և գույքից առանձին:

8. 23. Կրեմային արտադրանքի տեղափոխման համար օգտագործվող տեփուրները, թերթերը, վաճառարկղերը և դրանց կափարիչները, առևտրի ցանցից յուրաքանչյուր անգամ վերադառնալուց հետո, պետք է լվացվեն և մշակվեն լվացող, ախտահանիչ նյութերով, պարզաջրվեն տաք ջրով (650C-ից ոչ ցածր) և չորացվեն:

8. 24. Հավկիթի զանգվածի պատրաստման համար օգտագործվող սարքավորումները, տարան, գույքը, աշխատանքն ավարտելուց հետո, պետք է մանրակրկիտ լվացվեն, ախտահանվեն ախտահանիչ նյութով և պարզաջրվեն տաք (650C-ից ոչ ցածր) ջրով: Մանր գույքը լվանալուց հետո պետք է եռացվի 30 րոպե տևողությամբ: Հավկիթի լվացման ավազանները, աշխատանքն ավարտելուց հետո, պետք է լվացվեն և ախտահանվեն:

8. 25. Լցման պարկերը, ծայրակալները, ինչպես նաև տորթերի և հրուշակի ձևավորման ժամանակ օգտագործվող այլ մանր գույքը, պետք է ենթարկվեն մանրակրկիտ մշակման.

- լցման պարկերը նախապես պետք է թրջվեն 650C-ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի ջրով 1 ժամ տևողությամբ, այնուհետև լվացվեն ձեռքով կամ մեքենայով, լվացող միջոցով, պարզաջրվեն և չորացվեն (չորացնող պահարաններում): Չորացրած պարկերը պետք է տեղավորվեն բիքսում, կափարիչով կաթսայում կամ փաթաթվեն մագաղաթաթղթով և մանրէազերծվեն ավտոկլավում 1200C ջերմաստիճանում՝ 20-30 րոպե տևողությամբ: Ավտոկլավների բացակայության դեպքում լվացված պարկերը պետք է եռացվեն 30 րոպե տևողությամբ (եռալու պահից), ապա չորացվեն հատուկ պահարանում և պահվեն դարսված մաքուր տարողություններում:

- լցման պարկերից հանված ծայրակալները պետք է լվացվեն լվացող հեղուկով, պարզաջրվեն և ախտահանվեն ախտահանիչ միջոցներով, ապա մանրակրկիտ պարզաջրվեն 650C-ից ոչ ցածր ջերմաստիճանի ջրով:

Մշակման ենթարկվելուց հետո, մանր գույքը պետք է չորացվի և պահվի հատուկ առանձնացված տարողություններում:

8. 26. Պարկերի, ծայրակալների, մանր գույքի մշակման համար նախատեսված սարքավորումներն արտադրական այլ նպատակով օգտագործել չի թույլատրվում:

8. 27. Կրեմային հրուշակեղենի պատրաստման համար օգտագործվող գույքը, ներարտադրամասային տարաները պետք է մակնշված լինեն ըստ օգտագործման նպատակի: Արգելվում է չմակնշված գույքի ու տարաների, ինչպես նաև մակնշվածների ոչ նպատակային օգտագործումը:

8. 28. Սարքավորումների, սարքերի, գույքի նորոգման (վերանորոգման) ժամանակ պետք է ձեռնարկվեն արտադրանքում կողմնակի իրերի հայտնվելու հնարավորությունը բացառող միջոցներ (միջոցառումներ):

8. 29. Վերանորոգված սարքերը և սարքավորումները, նախքան վերագործարկվելը, լվացվում են և ախտահանվում:

8. 30. Արտադրական տեղամասերում սարքավորումների պահեստային մասերի, մանր դետալների, մեխերի և այլնի համար հատկացնել հատուկ տեղ:

 

9. ՀՈՒՄՔԻՆ, ԿԻՍԱՊԱՏՐԱՍՏՎԱԾՔՆԵՐԻՆ, ՀՈՒՄՔԻ ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՄԱՆԸ ԵՎ ՊԱՏՐԱՍՏԻ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ԹՈՂԱՐԿՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

9. 1. Ընդունվող ամբողջ հումքը, օժանդակ և փաթեթավորող նյութերը, ինչպես նաև թողարկվող արտադրանքը պետք է համապատասխանեն դրանց որակը և անվտանգությունը սահմանող ստանդարտների, տեխնիկական պայմանների պահանջներին և ունենան որակն ու անվտանգությունը հավաստող հավաստագրեր կամ հիգիենիկ եզրակացություններ:

9. 2. Արտադրողը պարտավոր է ապահովել արտադրվող և մատակարարվող արտադրանքի խմբաքանակի համապատասխանությունը սահմանված պահանջներին (երաշխավորել արտադրանքի համապատասխան որակը):

9. 3. Հրուշակեղենային արտադրանքի և արտադրության նկատմամբ անվտանգության ցուցանիշների հսկողությունն իրականացվում է արտադրողի կողմից՝ գործող հրահանգների և նորմատիվային ակտերի համաձայն:

9. 4. Սննդային հավելումներ կիրառելու դեպքում պարտադիր է մատակարարող կազմակերպության հավաստագրի, ինչպես նաև հիգիենիկ եզրակացության առկայությունը:

9. 5. Հումքի նախապատրաստումը պետք է կատարվի նախապատրաստական բաժնում: Հումքը, կիսապատրաստվածքները և օժանդակ նյութերը տարաներից պետք է հանվեն միայն վերջիններիս մակերեսը նախապես մաքրելուց հետո:

Թիթեղամանները և բանկաները (ապակյա տարաները) մաքրվում են արտաքին աղտոտվածությունից: Ապակյա բանկաները և շշերը մանրակրկիտ զննվում են և վնասվածները առանձնացվում:

9. 6. Տարան բացելուց հետո հումքը տեղափոխվում է ներարտադրական մակնշված տարայի մեջ:

Արգելվում է տեխնոլոգիական արտադրամասերում հումքը պահել հետադարձ տարաներում:

Արտադրամասերում խտացրած կաթը պետք է պահվի գործարանային փաթեթավորումով:

9. 7. Հումքի և կիսապատրաստվածքների տեղափոխումը արտադրական տարածքներում պետք է կատարվի միայն մակնշված փակ տարողություններում:

9. 8. Դատարկ տարաները նախապատրաստական բաժնից անմիջապես պետք է հեռացվեն:

9. 9. Հացաբուլկեղենի, ալրային և կրեմային հրուշակեղենի ձևավորման համար պատրաստված լցոնները և կիսապատրաստվածքները պետք է պահվեն մակնշված փակ տարաներում՝ 60C-ից ոչ բարձ ջերմաստիճանի պայմաններում:

9. 10. Ներարտադրամասային փոխադրական տարաները պետք է լինեն մաքուր, չոր, ամուր, առանց կողմնակի հոտի:

Նախքան օգտագործելը հետադարձ տարաները ենթարկվում է պարտադիր սանիտարական մշակման:

9. 11. Տարավորված հումքը, օժանդակ նյութերը և պատրաստի արտադրանքը պահեստներում և առաքման բաժնում պահել դարակաշարերի, ապրանքատակերի (տակդիրների) վրա՝ հատակից ոչ պակաս, քան 15 սմ բարձրությամբ, պատերից՝ 70 սմ հեռավորությամբ, շարքերի միջև հեռավորությունը պետք է լինի 75 սմ-ից ոչ պակաս:

9. 12. Ամբողջ սորուն հումքը, նախքան օգտագործելը, անցկացվում է մագնիսական մետաղորսիչների միջով և մաղվում, իսկ կոնֆետների պատրաստման համար օգտագործվող օսլան, պարբերաբար, չորացվում:

9. 13. Ալյուրը պահվում է հումքի այլ տեսակներից առանձին՝ հատակից 15 սմ և պատերից 50 սմ հեռավորության վրա:

9. 14. Առանց տարայի ալյուր ընդունելու և պահելու դեպքում անհրաժեշտ է պահպանել հետևյալ պայմանները.

- ընդունող հարմարանքները մշտապես պետք է լինեն փակ, իսկ ալյուր տեղափոխող (դատարկվող մեքենաների բացակայության ժամանակ), ընդունող խողովակները պետք է գտնվեն սենքերի ներսում՝ կախված վիճակում,

- նախքան ընդունող հարմարանքներին միացնելը, պետք է ստուգվի ալյուր տեղափոխող մեքենայի խողովակաճյուղի ներքին պարունակությունը, ինչպես նաև կնիքների ամբողջականությունը,

- օդային ֆիլտրերը պետք է լինեն սարքին վիճակում և մաքրվեն ըստ անհրաժեշտության: Բոլոր անցքերը պետք է ամուր փակվեն: Արգելվում է մագնիսական մետաղորսիչներով չանցկացված ալյուրը բաց թողնել արտադրամաս,

- ալյուրի խողովակագծերը, սիլոսները, բունկերները և այլն, մաքրելուց ու վերանորոգելուց հետո պետք է մանրակրկիտ զննվեն, որպեսզի դրանցում գործիքներ, պահեստամասեր, խոզանակներ չթողնվեն:

9. 15. Առանց տարաների պահման դեպքում, ալյուրը պետք է տեսակավորվի տարողություններում՝ որակական ցուցանիշներին համապատասխան:

9. 16. Աղը պետք է պահվի առանձնացված տարածքում կամ կափարիչով փակվող արկղերում, ինչպես նաև ֆիլտրեր ունեցող տարողություններում` լուծույթի տեսքով: Արտադրությունում աղը պետք է օգտագործվի միայն ֆիլտրված լուծույթի տեսքով:

9. 17. Խմորիչները պետք է օգտագործվեն չոր, մամլված կամ հեղուկ տեսքով: Մամլված և հեղուկ խմորիչները պետք է պահվեն 0+40C ջերմաստիճանի պայմաններում:

9. 18. Ճարպերը, հավկիթները և կաթնամթերքը պետք է պահվեն սառցախցիկում 0+40C ջերմաստիճանի պայմաններում:

9. 19. Մելանժը (հավկիթի զանգվածը) պետք է օգտագործվի միայն մանր հատավոր ալրային հրուշակեղենի և հացաբուլկեղենի խմոր պատրաստելու համար, եթե զգայորոշման, ֆիզիկաքիմիական և մանրէաբանական ցուցանիշներով այն համապատասխանում է նորմատիվային ցուցանիշներին: Մելանժը պետք է պահվի մինուս 60C-ից +50C ջերմաստիճանում: Մելանժի կրկնակի սառեցումը արգելվում է: Հալեցված մելանժը չի թույլատրվում պահել 4 ժամից ավելի:

9. 20. Պաստերացված կաթը տեխնոլոգիական գործընթացի ավարտից հետո պետք է պահվի 0-60C ջերմաստիճանում 36 ժամից ոչ ավել:

9. 21. Արտադրությունում կիրառվող սննդային հավելումները (բուրահաղորդիչներ, թթուներ, սննդային ներկեր) պետք է պահվեն գործարանային փաթեթներում և պարտադիր կարգով ունենան պիտակներ: Բոլոր սննդային հավելումները պետք է ունենան հիգիենիկ եզրակացություն: Սննդային հավելումների տեղափոխումը գործարանային փաթեթավորումից այլ տարողությունների մեջ պահելու նպատակով չի թույլատրվում:

Սննդային ներկերը և բուրահաղորդիչները օգտագործվում են արտադրական լաբորատորիայի աշխատակիցների կողմից պատրաստված լուծույթների տեսքով: Լուծույթների պատրաստման համար օգտագործվող տարողությունները պետք է պատրաստված լինեն սննդամթերքի հետ շփման համար նախատեսված նյութերից: Ներկանյութերի և բուրահաղորդիչների լուծույթներով տարողությունները պետք է ունենան պիտակներ` սննդային հավելումի անվան և լուծույթի խտության նշումով:

9. 22. Կարագը փաթեթից (տարայից) հանելուց հետո պետք է մանրակրկիտ զննվի և մակերեսը մաքրվի: Աղտոտված մակերեսով և մանրէաբանական փչացման նշաններով կարագը չի թույլատրվում օգտագործել կրեմային հրուշակեղեն պատրաստելու համար: Կարագը փաթեթից հանելուց հետո, մինչև դրա մակերեսը մաքրելը, կարող է պահվել 4 ժամից ոչ ավել:

9. 23. Թարմ միրգը և հատապտուղները, նախքան օգտագործելը, պետք է մանրակրկիտ լվացվեն և չորացվեն: Տորթերի և կրեմով հրուշակի ձևավորման ու զարդարման համար չի թույլատրվում օգտագործել հատապտուղների այնպիսի տեսակներ, որոնք դժվար է լավ լվանալ՝ (ելակ, ազնվամորի, մոշ, թութ և այլ նման տեսակներ): Նման հատապտուղները կարող են օգտագործվել որպես կրեմային լցոններ՝ միայն ջերմային մշակման ենթարկվելուց հետո:

9. 24. Չոր մրգերը, չամիչը պետք է մաքրվեն կողմնակի խառնուրդներից և լվացվեն ցանցերի վրա 50C ջերմաստիճանի հոսող ջրով: Չամիչ թույլատրվում է օգտագործել միայն բարձր ջերմային մշակման ենթարկվող արտադրատեսակներ պատրաստելու համար:

9. 25. Մրգահատապտղային խյուսերը, մրգերի միջուկը, նախքան օգտագործելը, պետք է մշակվեն/տրորվեն հատուկ մեքենաներում: Մրգահատապտղային խյուսերի տրորման համար նախատեսված մաղի անցքերի չափսերը պետք է լինեն 1,5 մմ-ից ոչ ավել, պովիդլոների, ջեմերի լցոնների տրորման համար՝ 3 մմ: Արգելվում է ջեմերը և այլ լցոնները նոսրացնել ջրով:

9. 26. Եթե սուլֆիտացված պտուղները, հատապտուղները և դրանցից պատրաստված խյուսերը հետագա ջերմային մշակման չեն ենթարկվում (պաստեղի, զեֆիրի, մարմելադի որոշ տեսակների պատրաստում) կամ եթե հետագա ջերմային մշակման ռեժիմը չի ապահովում ծծմբաթթվի լիարժեք հեռացումը, ապա դրանք մանրակրկիտ մշակման պետք է ենթարկվեն ապասուլֆիտացման հատուկ սարքերում կամ տաքացվեն եփման բաց կաթսաներում:

9. 27. Մաթը, մեղրը, օշարակները, շոկոլադե հեղուկ կիսապատրաստվածքները, հալեցված ճարպերը, կաթը պետք է քամվեն հատուկ մաղերով: Կաթը մաղով անցկացնելուց հետո պետք է եռացվի: Շաքարի օշարակը քամելու համար նախատեսված մաղի անցքերի չափսերը պետք է լինեն 1,5 մմ-ից ոչ մեծ:

9. 28. Մաթը պետք է պահվի և տեղափոխվի միայն կափարիչներով ամուր փակվող տարողություններում:

9. 29. Ընկույզը, նուշը և ձիթապտղային կուլտուրաների սերմերը պետք է մաքրվեն կողմնակի խառնուրդներից (տեսակավորող հատուկ մեքենաներով կամ ձեռքով)՝ հեռացնելով վնասատուներով ախտահարված անորակ և բորբոսնած սերմերը:

9. 30. Վնասատուներով ախտահարված կակաոյի պտուղները հատուկ խցիկներում պետք է ենթարկվեն ջերմային մշակման 60-650C ջերմաստիճանում՝ 10-15 րոպե տևողությամբ:

9. 31. Սապոնաարմատը հոսող ջրով լվանալուց հետո պետք է թրջվի տաք ջրով, կտրտվի մանր կտորների և շոգեհարվի 3-4 անգամ եռման ջրի թարմ բաժիններում: Ստացված մզվածքը պետք է եփվի այնքան, մինչև տեսակարար կշիռը հավասարվի 1. 05, ապա քամվի մաղի միջոցով և օգտագործվի միայն հալվա պատրաստելու համար: Հալվայում սապոնինի պարունակությունը չպետք է գերազանցի 300մգ/կգ-ից:

9. 32. Հրուշակեղենի պատրաստման համար պետք է օգտագործվի միայն թարմ, արատներ չունեցող հավկիթներ: Հավկիթի արկղերը բացելու, հավկիթների սանիտարական մշակման և հավկիթի զանգվածը ստանալու ընթացքում խստիվ պետք է պահպանվի հոսքայնության սկզբունքը:

9. 33. Ցանկացած տեսակի կրեմ պատրաստելու համար խստիվ արգելվում է օգտագործել ջրլող թռչունների, տարբեր վնասվածքներով ձվեր. տուբերկուլոզի, սալմոնելոզի տեսակետից անապահով տնտեսություններից ստացված հավկիթներ, ինչպես նաև հավկիթի փոխարեն մելանժի օգտագործումը:

Ջրլող թռչունների ձվերը կարող են օգտագործվել միայն մանր հատերով ալրային հրուշակեղենի կամ հացաբուլկեղենի պատրաստման համար:

9. 34. Ջրլող թռչնի ձվերը կոտրելուց անմիջապես հետո կեղևը պետք է հավաքվի առանձին տարողություններում: Տարողությունները դատարկելուց անմիջապես հետո պետք է մաքրվեն, տաք ջրով լվացվեն և ախտահանվեն:

9. 35. Ջրլող թռչնի ձվերից զանգված պատրաստող անձինք անմիջապես պետք է ձեռքերը մանրակրկիտ լվանան օճառով և ախտահանեն ախտահանիչ նյութով:

9. 36. Նախքան հավկիթի զանգված ստանալը բոլոր հավկիթները պետք է դասավորվեն ցանցերով մետաղյա տուփերում կամ այլ տարողություններում և ենթարկվեն մշակման. 40-450C ջերմաստիճանի ջրով թրջոց՝ 10-15 րոպե տևողությամբ, այնուհետև անհրաժեշտ է լվանալ, ախտահանել, պարզաջրել հոսող 500C ջերմաստիճանի ջրով:

9. 37. Մշակման ենթարկված հավկիթները պետք է կոտրվեն մետաղյա դանակներով և լցվեն հատուկ թասերի մեջ (5 հավկիթից ոչ ավել տարողությամբ): Պետք է ստուգվի կոտրված հավկիթների արտաքին տեսքը և հոտը, ապա դրանք տեղափոխվեն ավելի մեծ չափսերի արտադրական տարաների մեջ: Նախքան օգտագործելը հավկիթի զանգվածը պետք է անցկացվի 3-5 մմ-ից ոչ մեծ անցքեր ունեցող չժանգոտվող մետաղից պատրաստված մաղի միջով: Հավկիթի զանգվածը պետք է պահվի 60C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանում 8 ժամից ոչ ավել:

Արգելվում է հավկիթի զանգվածը պահել առանց սառնարանի:

9. 38. Հատակին ընկած մթերքը (սանիտարական խոտան) պետք է հավաքվի «Սանիտարական խոտան» մակնշում ունեցող տարայի մեջ: Հրուշակեղենի տարողությունում սանիտարական խոտանի օգտագործումը արգելվում է:

9. 39. Բարձր ջերմաստիճանում տեխնոլոգիական մշակում կատարող բոլոր սարքավորումները պետք է ապահովված լինեն չափիչ-հսկիչ սարքերով:

9. 40. Կրեմային հրուշակեղեն (տորթեր, ռուլետներ, հրուշակ) պատրաստող յուրաքանչյուր հերթափոխ աշխատանքը պետք է սկսի մաքուր և մանրէազերծված գույքով (պարկեր, ծայրադիրներ և այլ մանր գույք): Կրեմի պարկերը պետք է փոխվեն ոչ պակաս, քան հերթափոխում 2 անգամ:

9. 41. Կրեմը պետք է պատրաստվի արտադրողի կողմից մշակված և հաստատված տեխնոլոգիական հրահանգների և բաղադրագրերի պահանջներին համապատասխան: Կրեմի պատրաստման համար պետք է օգտագործվի 20%-ից ոչ բարձր խոնավություն ունեցող կարագ:

9. 42. Կրեմը պետք է պատրաստվի միայն մեկ հերթափոխում օգտագործելու համար նախատեսված քանակով: Արգելվում է կրեմի մնացորդի փոխանցումը հաջորդ հերթափոխին կամ հաջորդ օրը օգտագործելու համար: Կրեմի բոլոր մնացորդները պետք է օգտագործվեն միայն նույն հերթափոխում՝ բարձր ջերմաստիճանում մշակելու պայմանով (ալրային հրուշակեղեն կամ կիսապատրաստվածքներ թխելու համար):

9. 43. Կրեմով լցված պարկերը աշխատանքի ընդհատումների և ընդմիջումների ընթացքում պետք է տեղավորվեն մաքուր տարողություններ և պահվեն սառնարանում:

9. 44. Հարած սերուցքից, հարած սպիտակուցից (ինչպես հում, այնպես էլ եփովի) պատրաստված կրեմները պետք է օգտագործվեն պատրաստելուց անմիջապես հետո:

9. 45. Կրեմը պետք է տեղափոխվի աշխատատեղեր մաքուր, չժանգոտող մետաղից պատրաստված, «կրեմ» մակնշումով, կափարիչով փակ ամաններով:

9. 46. Կրեմի տեղափոխումը մի տարողությունից մյուսի մեջ պետք է կատարվի հատուկ գույքի միջոցով: Չի թույլատրվում այդ գործողությունները կատարել ձեռքերով:

9. 47. Պաղեցված օշարակի պահման տևողությունը 20-260C ջերմաստիճանում չպետք է գերազանցի 5 ժամից, իսկ 60C-ում 12 ժամից:

Օշարակը և ձևավորելու փշուրները պետք է փոխվեն հերթափոխում 2 անգամից ոչ պակաս: Օշարակի և փշուրի մնացորդները կարող են օգտագործվել միայն բարձր ջերմաստիճանում կիսապատրաստվածքներ թխելու համար:

9. 48. Պատրաստի կրեմային հրուշակեղենը անմիջապես պետք է տեղավորվի պատրաստի արտադրանքի սառնարանում:

9. 49. Կրեմային հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպությունները, որոնց հզորությունը գերազանցում է 300 կգ/օր-ից, պետք է ունենան արտադրական լաբորատորիա՝ մանրէաբանական հետազոտություն կատարելու համար:

9. 50. Արգելվում է կոնֆետների փաթեթավորումը անիլինային ներկերով գունազարդված փաթեթներով:

9. 51. Վառարանից հանված հացը պետք է դասավորվի տեփուրներում և տեղափոխվի առաքման բաժին: Արգելվում է հացը պահել կույտերով:

9. 52. «Կարտոֆիլային» հիվանդությամբ ախտահարված հացի օգտագործումը սննդում արգելվում է, այն վերամշակման ենթակա չէ և անմիջապես պետք է հեռացվի հացաթխման կազմակերպության տարածքից:

9. 53. Հացի «կարտոֆիլային» հիվանդության կանխարգելման համար պետք է ձեռնարկել հետևյալ միջոցառումներ. անհրաժեշտ է հացի պահպանման դարակները լվանալ տաք օճառաջրով, շաբաթը մեկ անգամից ոչ պակաս սրբել քացախաթթվի 1 տոկոսանոց լուծույթով, ապա չորացնել:

9. 54. Կրեմային հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպությունները պետք է ապահովված լինեն անհրաժեշտ սառնարանային սարքավորումներով՝ հումքը, կիսապատրաստվածքները և պատրաստի արտադրանքը «Հատկապես արագ փչացող սննդամթերքի պահպանման ժամկետները և պայմանները» N 2-III-4. 4-1 սանիտարական կանոններով և հիգիենիկ նորմերով ու սույն սանիտարական կանոններով սահմանված պայմաններում պահելն ապահովելու համար:

9. 55. Առանց կրեմի, վաֆլիով տորթերը, ինչպես նաև ճարպային և պրալինային ձևավորմամբ հրուշակեղենը պետք է պահվի 180C-ից ոչ բարձր ջերմաստիճանի և 70-75% օդի հարաբերական խոնավության պայմաններում: Շոկոլադով վաֆլե տորթերը պետք է պահվեն (18+3)0C ջերմաստիճանի պայմաններում:

9. 56. Տորթերը, ռուլետները և այլ հրուշակեղենը չի թույլատրվում պահել ոչ մթերային ապրանքի, ինչպես նաև սուր հոտ ունեցող մթերքի հետ:

9. 57. Սառնարանները և սառնարանային խցիկները պետք է ապահովված լինեն ջերմաչափերով՝ սահմանված ջերմային ռեժիմը հսկելու համար:

9. 58. Նախքան առևտրի ցանց առաքելը տորթերը, ռուլետները, կրեմային այլ արտադրանքը պետք է տեղավորվի մագաղաթաթղթով ծածկված մետաղյա տեփուրներում, թերթերում, ապա տեղադրվի մետաղյա կոնտեյների մեջ և ամուր փակվի կափարիչով:

9. 59. Կրեմային հրուշակեղենի տեղափոխումը բաց վիճակում խստիվ արգելվում է:

9. 60. Տորթերը պետք է տեղավորվեն ստվարաթղթե տուփերում, վերջիններիս հատակը պետք է ծածկվի մագաղաթաթղթով կամ անձեռոցիկներով: Տորթերի տեղափոխումը առանց տուփերում փաթեթավորման խստիվ արգելվում է:

9. 61. Կրեմային հրուշակեղենի տեղափոխման տարաների արտաքին մակերեսին պետք է լինեն պիտակներ, որոնց վրա պետք է նշված լինեն արտադրանքի պատրաստման ամսաթիվը, ժամը, պահման ռեժիմը (պայմանները) և իրացման ժամկետը, ինչպես նաև նորմատիվ փաստաթղթերով պահանջվող այլ տեղեկատվական տվյալներ (արտադրող կազմակերպությունը, հասցեն, արտադրանքի սննդային արժեքավորությունը, սննդային հավելումների առկայությունը և այլն):

9. 62. Կրեմային հրուշակեղենի (կրեմի ջրային փուլում 60%-ից ցածր շաքարի պարունակությամբ) պատրաստումը և իրացումը տարվա տաք ժամանակաշրջանում (200C-ից բարձր) արգելվում է:

9. 63. Համաձայն «ՀՀ բնակչության սանիտարահամաճարակային անվտանգության ապահովման մասին» ՀՀ օրենքի հոդված 13-ի, հացի, հացաբուլկեղենի և հրուշակեղենի նոր տեսակները արտադրությունում կարող են ներդրվել միայն դրանց նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթերի (ստանդարտներ, տեխնիկական պայմաններ) առկայության դեպքում:

 

10. ՊԱՏՐԱՍՏԻ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ԻՐԱՑՄԱՆԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՍԱՆԻՏԱՐԱՀԻԳԻԵՆԻԿ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

10. 1. Պատրաստելուց հետո, նախքան իրացնելը, կրեմային արտադրանքը պետք է պաղեցվի մինչև 4 ± 2 0C ջերմաստիճանը (արտադրանքի ներսում):

10. 2. Հացի, հացաբուլկեղենի և կրեմային արտադրանքի յուրաքանչյուր խմբաքանակ պետք է ուղեկցվի որակը հավաստող հավաստագրերով:

10. 3. Հացը, հացաբուլկեղենը և հրուշակեղենը պետք է տեղափոխվեն այդ արտադրանքի տեղափոխման համար հատկացված, մակնշված հատուկ փոխադրամիջոցներով:

10. 4. Հացը, հացաբուլկեղենը և հրուշակեղենային արտադրանքը բարձման և բեռնաթափման ընթացքում պետք է պաշտպանված լինեն մթնոլորտային տեղումներից:

10. 5. Տեխնոլոգիական գործընթացն ավարտվելուց հետո (վառարանից հանելու պահից), հացը և հացաբուլկեղենը առևտրի կազմակերպություններում կարող են գտնվել ոչ ավելի քան.

- տարեկանի (աշորային), թեփահան աշորային և ցորենի ու աշորային ալյուրների խառնուրդից ստացված հացը 36 ժամ,

- ցորեն-աշորային, թեփահան ցորենի, մաղած աշորային ալյուրից թխված հացը, ինչպես նաև բարձր տեսակի ցորենի ալյուրից թխված 200 գր-ից բարձր քաշ ունեցող հացը և հացաբուլկեղենը 24 ժամ,

- 200 գր-ից ցածր քաշ ունեցող արտադրատեսակները 16 ժամ:

Նշված ժամկետները լրանալուց հետո հացի և հացաբուլկեղենի իրացումն արգելվում է: Դրանք պետք է հանվեն վաճառքից և վերադարձվեն արտադրող կազմակերպություն՝ որպես չոր (քարթու, օթեկ) հաց:

10. 6. Պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության մարմինների կողմից, հացի տեղափոխման փոխադրամիջոցների համար, սանիտարահիգիենիկ պահանջներին համապատասխանելու դեպքում, տրվում է սանիտարական անձնագիր՝ 6 ամիս ժամկետով:

10. 7. Հացի և հացաբուլկեղենի տեղափոխման համար օգտագործվող տրանսպորտային միջոցները պետք է ունենան «Հաց-հացաբուլկեղեն» մակնշում: Հացի և հացաբուլկեղենի տեղափոխման համար նախատեսված փոխադրամիջոցներով չի թույլատրվում այլ բեռների տեղափոխումը:

10. 8. Տրանսպորտային միջոցները և տարան, նախքան բարձվելը, պետք է զննվեն և մաքրվեն, իսկ աշխատանքի վերջում լվացվեն տաք ջրով:

10. 9. Հաց, հացաբուլկեղեն առաքող անձինք բարձման և բեռնաթափման աշխատանքները պետք է կատարեն մաքուր սանիտարական արտահագուստով և իրենց մոտ ունենան անձնական բժշկական/սանիտարական գրքույկ՝ բժշկական զննման արդյունքների վերաբերյալ նշումներով:

10. 10. Առևտրի ցանցից վերադարձված հացը և հացաբուլկեղենը հացաթխման կազմակերպություններում պետք է վերամշակվի թրջոց դնելու եղանակով: Վերամշակման է ենթակա միայն չաղտոտված և մանրէաբանական փչացման նշաններ (հատկանիշներ) չունեցող արտադրանքը: Վերամշակված արտադրանքը կարող է օգտագործվել միայն թեփահան աշորային, աշորացորենի, ցորենի բարձր, առաջին և երկրորդ տեսակի ալյուրներից հաց թխելու համար: «Կարտոֆիլային հիվանդությամբ» վարակված հացը առևտրի կազմակերպություններից հետ ընդունելն արգելվում է:

10. 11. Թրջելու ենթակա արտադրական թափոնները և առևտրի ցանցից վերադարձված հացը, հացաբուլկեղենը չի թույլատրվում պահել 4 օրից ավել:

10. 12. Կրեմային հրուշակեղենը կարող է վերադարձվել կազմակերպություններին ոչ ուշ, քան իրացման ժամկետը լրանալուց 24 ժամ հետո:

10. 13. Առևտրի ցանցից վերամշակման նպատակով թույլատրվում է վերադարձնել մեխանիկական վնասվածքներ կամ արտաքին տեսքի և ձևի փոփոխություններով, ինչպես նաև իրացման ժանկետն անցած արտադրանքը:

10. 14. Վերամշակման նպատակով արգելվում է արտադրող կազմակերպություններ վերադարձնել աղտոտված, փոփոխված հոտով ու համով, կողմնակի խառնուրդներով, ամբարային և այլ վնասատուներով վարակված, բորբոսասնկերով ախտահարված արտադրանք, ինչպես նաև ալրային արտադրանքի փշուրներ:

10. 15. Վերամշակման համար հրուշակեղենային արտադրանքը արտադրող կազմակերպություն պետք է վերադարձվի միայն մաքուր, չոր, կողմնակի հոտ չունեցող տարաներում: Չի թույլատրվում հրուշակեղենը վերադարձնել պարկերի մեջ:

10. 16. Առևտրի ցանցից վերադարձվող հրուշակեղենը կարող է տեղափոխվել միայն սննդամթերքի տեղափոխման համար նախատեսված փոխադրամիջոցներով (սան. անձնագրի առկայությունը պարտադիր է):

10. 17. Վերամշակման համար վերադարձվող հրուշակեղենը առևտրի ցանցում պետք է պահվի իրացման ենթակա մթերքից առանձին:

10. 18. Վերադարձվող հրուշակեղենի փոխադրական տարաները, արտադրանքը դատարկելուց հետո, պետք է մաքրվեն, լվացվեն և ախտահանվեն:

10. 19. Վերադարձվող հրուշակեղենի քանակը չպետք է գերազանցի 1 օրվա ընթացքում վերամշակման հնարավորությունը:

Առևտրի ցանցից վերադարձված հրուշակեղենը պետք է վերամշակվի միայն արտադրական լաբորատորիայի կողմից վերամշակման պայմանների վերաբերյալ տրված եզրակացության առկայության դեպքում:

10. 20. Վերադարձված հրուշակեղենը պետք է մանրակրկիտ զննվի և տեսակավորվի՝ վերամշակման համար ոչ պիտանի արտադրանքն առանձնացնելու նպատակով:

10. 21. Վերամշակման համար ոչ պիտանի հրուշակեղենը պետք է հավաքվի հատուկ տարողություններում, այն ենթակա է ոչնչացման՝ սահմանված կարգի համաձայն:

10. 22. Վերադարձված կրեմային հրուշակեղենը կարող է օգտագործվել միայն ալրային հրուշակեղեն թխելու համար:

10. 23. Արտադրողը պետք է իրականացնի արտադրական (ներքին) հսկողություն տեխնոլոգիական գործընթացների և ռեժիմների պահպանման, հումքի, օժանդակ նյութերի, պատրաստի արտադրանքի որակի և անվտանգության նկատմամբ: Արտադրական լաբորատորիայի առկայության դեպքում այդ աշխատանքները պետք է կատարվեն վերջինիս կողմից, իսկ բացակայության դեպքում՝ պայմանագրային հիմունքներով, այդ աշխատանքները կատարելու համար իրավասու այլ լաբորատորիայի կողմից:

 

11. ԱՇԽԱՏՈՂՆԵՐԻ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ՀԻԳԻԵՆԱՅԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐ

 

11. 1. Հաց, հացաբուլկեղեն և հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպությունների յուրաքանչյուր աշխատող պետք է պահպանի անձնական հիգիենայի կանոնները և իր աշխատատեղում կատարի արտադրությանը ներկայացվող սանիտարական և տեխնոլոգիական ռեժիմների պահանջները:

11. 2. Հաց, հացաբուլկեղեն և հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպություններում աշխատանքի ընդունվող անձինք պետք է ենթարկվեն պարտադիր նախնական և պարբերական բժշկական զննությունների՝ համաձայն ՀՀ կառավարության 27. 03. 03 թ. N 347-Ն որոշմամբ հաստատված «Առողջական վիճակի պարտադիր նախնական (աշխատանքի ընդունվելիս) և պարբերական բժշկական զննության կարգը»-ի պահանջների:

11. 3. Պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության մարմինների որոշման համաձայն, համաճարակային ցուցումով, պետք է իրականացվեն աշխատողների մանրէակրության նկատմամբ հետազոտություններ:

11. 4. Աշխատանքը սկսելուց անմիջապես առաջ, յուրաքանչյուր աշխատող պետք է իրեր և զննվի, ստուգվի ձեռքերը՝ թարախային բշտիկներ հայտնաբերելու նպատակով:

11. 5. Աշխատողների ձեռքերը պետք է լինեն մաքուր, եղունգները՝ կարճ կտրված, առանց լաքածածկման:

 

12. ԿՐԾՈՂՆԵՐԻ ԵՎ ՄԻՋԱՏՆԵՐԻ ԴԵՄ ՏԱՐՎՈՂ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

 

12. 1. Հաց, հացաբուլկեղեն և հրուշակեղեն արտադրող կազմակերպությունների տարածքում չի թույլատրվում կրծողների և միջատների (ճանճեր, ուտիճներ, ամբարային վնասատուներ) առկայությունը:

12. 2. Կրծողների և միջատների հայտնվելը կանխելու նպատակով, անհրաժեշտ է կազմակերպության տարածքում արտադրական, պահեստային և կենցաղային սենքերում խստորեն պահպանել սահմանված սանիտարահիգիենիկ ռեժիմը:

12. 3. Տարվա տաք եղանակին բացվող բոլոր խորշերը պետք է ծածկվեն միջատների ներթափանցումը կանխող մետաղյա կամ այլ ցանցերով:

12. 4. Կրծողների ներթափանցումը կանխելու նպատակով հատակի, առաստաղի, պատերի բոլոր անցքերը, մուտքային տեխնիկական գծերի շուրջ եղած ճեղքերը փակվում են ցեմենտով, աղյուսով, երկաթե թիթեղով, իսկ օդափոխության համակարգերի բացվածքները՝ մետաղյա ցանցերով:

Կրծողների հայտնաբերման դեպքում կիրառում են դրանց ոչնչացման համար մեխանիկական միջոցներ (թակարդներ):

12. 5. Միջատների հայտնաբերման դեպքում կատարվում է տարածքների մանրակրկիտ հարդարում և հատուկ մշակում:

12. 6. Դեռտտիզացիոն և դեզինսեկցիոն աշխատանքները կատարվում են իրավասու կազմակերպությունների կողմից:

 

13. ՏՆՕՐԻՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍՈՒՅՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

 

13. 1. Կազմակերպության տնօրինությունը պարտավոր է ապահովել.

- յուրաքանչյուր աշխատողին հատուկ արտահագուստով,

- կրեմային հրուշակեղենի արտադրության աշխատողների արտահագուստի, սրբիչի ամենօրյա փոխումը,

- հատուկ հագուստի լվացումը և վերանորոգումը, վերջիններիս միայն աշխատանքի ժամանակ կրելը,

- հավաքարարների օգտագործման համար բավարար քանակի մաքրող գույքի, լվացող և ախտահանիչ միջոցների առկայությունը,

- ախտահանման, միջատասպան և կրծողների ոչնչացման աշխատանքների կանոնավոր կատարումը:

14. Սույն սանիտարական կանոնների պահանջների կատարման վերահսկողությունը իրականացվում է պետական հիգիենիկ հակահամաճարակային տեսչության կողմից: